گروه علم و فناوری: پژوهشی مشترک میان دو دانشگاه کوئین مری و کالج کینگز در بریتانیا نشان می‌دهد اسیدهای چرب امگا در محافظت از زنان در برابر بیماری آلزایمر موثرند. این پژوهش که به تازگی منتشر شده نشان می‌دهد میزان چربی غیراشباع در زنان مبتلا به آلزایمر کاهش چشمگیری دارد.
دکتر اَسگِر رِتلیند، متخصص علوم اعصاب و نویسنده اول این پژوهش که هدایت آن را نیز بر عهده داشت، گفت: «پیش از این ثابت شده بود که شیوع آلزایمر در میان زنان بیش از مردان است. ما در این تحقیق توانستیم تفاوت اثر لیپیدها بر زنان و مردان و همین‌طور اهمیت زیاد لیپیدهای حاوی امگا در خون زنان مبتلا به آلزایمر را نشان دهیم.»
لیپیدها گروه وسیعی از ترکیبات چربی هستند که عملکردهای متنوعی در بدن انسان دارند؛ بخشی از غشای سلولی را تشکیل می‌دهد و به کنترل آنچه به سلول‌های بدن وارد و از آن‌ها خارج می‌شوند کمک می‌کنند.حرکت و ذخیره انرژی، جذب ویتامین‌ها و ساخت هورمون‌ها از دیگر عملکردهای لیپیدها است. چربی‌ها و روغن‌ها، کلسترول و استروئیدها و اسیدهای چرب مانند اُمِگا۳ و اُمِگا۶ از انواع لیپیدها به شمار می‌آیند.او با تاکید بر اینکه اثبات دقیق‌تر این موضوع هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز دارد، اضافه کرد: «این یافته، جدید و چشمگیر است و پیش‌تر چنین موضوعی بررسی نشده بود. اکنون ما در حال بررسی این هستیم که تغییر میزان چربی‌های اشباع در زنان از چه سنی آغاز می‌شود.»
دانشمندان مشارکت‌کننده در این پژوهش در بیانیه‌ای به امضای دکتر رِتلیند، نوشته‌اند: «در این پژوهش التهاب مغز و آسیب‌های آن را در نمونه پلاسمای ۸۴۱ بیمار مبتلا به آلزایمر تحلیل و ۷۰۰ گروه از مولکول‌های لیپیدی موجود در خون را طبقه‌بندی کردیم.»این بیانیه ادامه می‌دهد: «در نهایت دیدیم که لیپیدهای ناسالمِ اشباع‌شده در خون بیماران زن مبتلا به آلزایمر نسبت به گروه کنترل افزایش چشمگیری یافته است.»
بر اساس این بیانیه چربی‌های اشباع‌شده که نسبت بالایی از آن در محصولاتی مانند خامه، پنیر، کره و روغن حیوانی یافت می‌شود، چربی‌های بد و ناسالم هستند.
در مقابل، چربی‌های غیراشباع که خوراکی‌هایی مانند آجیل، زیتون، اغلب ماهی‌ها، تخم مرغ، دانه چیا، دانه کتان و آواکادو حاوی آن هستند، به‌طور کلی سالم به شمار می‌آیند. بعضی از چربی‌های غیراشباع حاوی اُمگا هستند.
دکتر کریستینا لِگیدو-کوئیگلی، یکی از پژوهشگران حاضر در این تحقیق نیز گفت: «از این مطالعه نتیجه می‌گیریم که زنان باید از دریافت اسیدهای چرب حاوی اُمگا از طریق رژیم غذایی خود یا از طریق مکمل‌ها مطمئن شوند.»
در حال حاضر تخمین زده می‌شود که حدود ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان به یکی از انواع بیماری‌های زوال عقل مبتلا هستند و بیشترین سهم را بیماران مبتلا به آلزایمر تشکیل می‌دهند. از هر سه فرد مبتلا به زوال عقل، دو نفر زن هستند.دست‌آوردهای علم پزشکی برای کنترل بیماری آلزایمر ظرف سال‌های گذشته پیشرفت قابل توجهی داشته است. دارویی به نام لِکِمبی که حدود دو سال پیش از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا و دیگر کشورها مجوز گرفت، به نحو چشمگیری پیشرفت بیماری آلزایمر را کُند می‌کند.
داده‌های یک کارآزمایی بالینی بزرگ نشان داده بود که این دارو می‌تواند اختلال حافظه و اختلال شناختی را در بیمارانی که در مراحل اولیه بیماری هستند، به شکل چشمگیری کاهش دهد.
∎
دکتر اَسگِر رِتلیند، متخصص علوم اعصاب و نویسنده اول این پژوهش که هدایت آن را نیز بر عهده داشت، گفت: «پیش از این ثابت شده بود که شیوع آلزایمر در میان زنان بیش از مردان است. ما در این تحقیق توانستیم تفاوت اثر لیپیدها بر زنان و مردان و همین‌طور اهمیت زیاد لیپیدهای حاوی امگا در خون زنان مبتلا به آلزایمر را نشان دهیم.»
لیپیدها گروه وسیعی از ترکیبات چربی هستند که عملکردهای متنوعی در بدن انسان دارند؛ بخشی از غشای سلولی را تشکیل می‌دهد و به کنترل آنچه به سلول‌های بدن وارد و از آن‌ها خارج می‌شوند کمک می‌کنند.حرکت و ذخیره انرژی، جذب ویتامین‌ها و ساخت هورمون‌ها از دیگر عملکردهای لیپیدها است. چربی‌ها و روغن‌ها، کلسترول و استروئیدها و اسیدهای چرب مانند اُمِگا۳ و اُمِگا۶ از انواع لیپیدها به شمار می‌آیند.او با تاکید بر اینکه اثبات دقیق‌تر این موضوع هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز دارد، اضافه کرد: «این یافته، جدید و چشمگیر است و پیش‌تر چنین موضوعی بررسی نشده بود. اکنون ما در حال بررسی این هستیم که تغییر میزان چربی‌های اشباع در زنان از چه سنی آغاز می‌شود.»
دانشمندان مشارکت‌کننده در این پژوهش در بیانیه‌ای به امضای دکتر رِتلیند، نوشته‌اند: «در این پژوهش التهاب مغز و آسیب‌های آن را در نمونه پلاسمای ۸۴۱ بیمار مبتلا به آلزایمر تحلیل و ۷۰۰ گروه از مولکول‌های لیپیدی موجود در خون را طبقه‌بندی کردیم.»این بیانیه ادامه می‌دهد: «در نهایت دیدیم که لیپیدهای ناسالمِ اشباع‌شده در خون بیماران زن مبتلا به آلزایمر نسبت به گروه کنترل افزایش چشمگیری یافته است.»
بر اساس این بیانیه چربی‌های اشباع‌شده که نسبت بالایی از آن در محصولاتی مانند خامه، پنیر، کره و روغن حیوانی یافت می‌شود، چربی‌های بد و ناسالم هستند.
در مقابل، چربی‌های غیراشباع که خوراکی‌هایی مانند آجیل، زیتون، اغلب ماهی‌ها، تخم مرغ، دانه چیا، دانه کتان و آواکادو حاوی آن هستند، به‌طور کلی سالم به شمار می‌آیند. بعضی از چربی‌های غیراشباع حاوی اُمگا هستند.
دکتر کریستینا لِگیدو-کوئیگلی، یکی از پژوهشگران حاضر در این تحقیق نیز گفت: «از این مطالعه نتیجه می‌گیریم که زنان باید از دریافت اسیدهای چرب حاوی اُمگا از طریق رژیم غذایی خود یا از طریق مکمل‌ها مطمئن شوند.»
در حال حاضر تخمین زده می‌شود که حدود ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان به یکی از انواع بیماری‌های زوال عقل مبتلا هستند و بیشترین سهم را بیماران مبتلا به آلزایمر تشکیل می‌دهند. از هر سه فرد مبتلا به زوال عقل، دو نفر زن هستند.دست‌آوردهای علم پزشکی برای کنترل بیماری آلزایمر ظرف سال‌های گذشته پیشرفت قابل توجهی داشته است. دارویی به نام لِکِمبی که حدود دو سال پیش از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا و دیگر کشورها مجوز گرفت، به نحو چشمگیری پیشرفت بیماری آلزایمر را کُند می‌کند.
داده‌های یک کارآزمایی بالینی بزرگ نشان داده بود که این دارو می‌تواند اختلال حافظه و اختلال شناختی را در بیمارانی که در مراحل اولیه بیماری هستند، به شکل چشمگیری کاهش دهد.