اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه سه‌شنبه، چهارم شهریور ۱۴۰۴ با حضور در جمع خبرنگاران رسانه‌های خارجی و داخلی به مهم‌ترین پرسش‌های مربوط به تحولات اخیر در حوزه سیاست خارجی پاسخ داد.
بقایی در ابتدای این نشست خبری به مناسبت روز ملی پزشک، یاد و خاطره ۵ پزشک شهید درپی تجاوز رژیم صهیونیستی را گرامی داشت.
واکنش به کشتار ۵ خبرنگار در غزه
سخنگوی وزارت امور خارجه ضمن نگران‌کننده خواندن تحولات منطقه، تداوم نسل‌کشی در غزه را محکوم کرد و گفت که روز گذشته اتفاق وحشتناک کشتار ۵ خبرنگار در غزه رخ داد.
وی تاکید کرد: بار دیگر ثابت شد که رژیم صهیونیستی با حقیقت و آگاه‌سازی عمومی درباره جنایت‌های جاری در غزه و کرانه باختری مشکل دارد؛ انتظار داریم نهادهای بین‌المللی به‌ویژه دیوان‌های بین‌المللی کیفری و دادگستری به این موضوع به‌عنوان مصداق روشن جنایت جنگی بپردازند.
برخی از پیشنهاد‌های ایران در قطعنامه پایانی نشست جده درج شد
بقایی در بخشی دیگر درباره مصوبات نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی در جده، گفت: اجلاس فوق‌العاده وزیران امور خارجه کشورهای اسلامی به پیشنهاد ایران و چند کشور دیگر دیروز برگزار شد؛ مهم است که موضوع فلسطین در سازمان همکاری اسلامی زنده نگه داشته شود.
وی اضافه کرد: تصمیم‌های چنین نشست‌هایی باید در حد خودش ارزیابی شود؛ مهم‌ترین دلیل تشکیل این سازمان حمایت از حق تعیین سرنوشت فلسطین بوده و در ۲ سال گذشته چند جلسه از این نوع برگزار شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد که پیشنهاد‌های مشخصی در این اجلاس مطرح کردیم که برخی از آن‌ها در قطعنامه پایانی درج شد.
وی همچنین اظهار کرد: در آستانه برگزاری این نشست نتانیاهو ایده اسرائیل بزرگ را مطرح کرد و به همین دلیل در قطعنامه پایانی اجلاس این ایده محکوم شد و درخواست توقف صادرات تسلیحات و قطع روابط دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی هم در قطعنامه پایانی مطرح شدند.
بقایی همچنین گفت: حمایت از گزارشگر حقوق بشر فلسطین که به‌شدت از سمت رژیم صهیونیستی تحت فشار بود از دیگر مواردی است که در قطعنامه به آن پرداخته شده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: اجرایی کردن این موارد نیازمند پیگیری در دیگر سازمان‌های بین‌المللی است، هرچند با مانع بزرگ وتوی آمریکا در شورای امنیت مواجه هستیم.
حق فعال کردن سازوکار ماشه را برای اروپایی‌ها قائل نیستیم
بقایی درباره تهدید کشورهای اروپایی برای فعال کردن سازوکار ماشه و پیش‌نویس قطعنامه ارائه‌شده روسیه در این رابطه، گفت: ما درصدد تخفیف اهمیت سازوکار ماشه نیستیم؛ ما به آثار و تبعات نامطلوب چنین اتفاقی آگاه هستیم؛ ما نگران تبعات این سازوکار هستیم، اما اجازه نمی‌دهیم این موضوع تبدیل به ابزار جنگ روانی علیه شهروندان ما شود.
وی اضافه کرد: در عین حال، ما حق فعال کردن سازوکار ماشه را برای اروپایی‌ها قائل نیستیم و برنامه روشنی داریم تا این اتفاق نیفتد؛ گفت‌و‌گو‌های امروز ژنو بعد از رایزنی تلفنی عراقچی با همتایان اروپایی و کالاس و گفتوگو با چین و روسیه در همین راستاست؛ از مدت‌ها قبل این موضوع در دستورکار است و امیدوارم تلاش‌ها مثمرثمر باشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین تصریح کرد: از پیش‌نویس قطعنامه روسیه درباره برجام اطلاع داریم.
وی تصریح کرد: ما با ۳ کشور اروپایی در حال حاضر درباره موضوع‌های رفع تحریم‌ها و وضعیت قطعنامه ۲۲۳۱ به ازای اعتمادسازی درباره ماهیت صلح‌آمیز فعالیت هسته‌ای ابران مذاکره می‌کنیم و تغییری در ماهیت این مذاکرات ایجاد نشده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: ما به دنبال هزینه‌سازی برای طرفی نیستیم و از هیچ ابزار و گزینه‌ای برای تامین منافع ملی کشور غافل نبودیم؛ با چین و روسیه همزمان با اروپایی‌ها در تماس هستیم؛ تمرکز ما تامین منافع ملی و جلوگیری از تحمیل هزینه‌ها بر کشور است؛ ما هم به توانمندی خود و هم ظرفیت روسیه و چین برای رسیدن به اهداف توجه داریم و آگاهیم.
بقایی با بیان اینکه دیپلماسی هیچ‌گاه تعطیل بردار نیست و هر زمان تامین‌کننده مصالح کشور باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد، گفت: ما هرگز تحت تهدید و تلاش برای امتیازگیری تسلیم نمی‌شویم و متمرکز بر مصالح ملی منطبق با حقوق بین‌الملل هستیم؛ ما عضو شورای امنیت نیستیم و تصمیم درباره سازوکار ماشه برعهده این شورا است، اما ما مواضع خود را صریح بیان کردیم؛ تصمیم‌گیری براساس رویه‌های شناخته‌شده شورا انجام می‌شود، اما این نافی موضع اصولی ما درباره اینکه کشورهای اروپایی حق بازگرداندن تحریم‌های ایران را ندارند، نیست.
وی اضافه کرد: اروپا به‌عنوان بخشی از برجام اکنون آمادگی مذاکره دارد و قصد دارد از ابزار ماشه برای تهدید ایران استفاده کند؛ ما خود را مسئول می‌دانیم که از هیچ تلاشی برای پیشبرد منافع ملی عبور نکنیم.
بقایی درباره واکنش ایران به گزینه احتمال فعال شدن سازوکار ماشه، اظهار کرد: ما بدون برنامه نیستیم و همه سناریوها را مدنظر قرار می دهیم؛ وزارت امور خارجه بخشی از منظومه خدمت‌رسان به کشور است و دستگاه‌های مختلف دارای مسئولیت اداره کشور با همکاری هم، همه احتمالات را مدنظر قرار می‌دهند.
واکنش ایران به اقدام دولت استرالیا
بقایی در بخشی دیگر درباره ادعا‌های اخیر استرالیا علیه ایران، گفت: هر کنش نامناسب و ناموجه در سطح دیپلماتیک واکنش متقابل درپی دارد.
وی اضافه کرد: چون موضوع جدید است، ما در حال بررسی و تهیه پاسخ هستیم؛ اما این اتهام مطلقا مردود است و اساسا مفهوم یهودستیزی در فرهنگ، دین و تاریخ ما جایی ندارد و پدیده‌ای غربی و اروپایی است.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: این فرافکنی برای توجیه سیاست‌های ضدایرانی است؛ به نظر می‌رسد که این تصمیم متاثر از تحولات داخلی استرالیا به‌ویژه تظاهرات میلیونی در اعتراض به نسل‌کشی در فلسطین باشد؛ این اقدام علیه دیپلماسی و علیه روابط ۲ ملت است.
رابطه ایران و آژانس کماکان ادامه دارد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره روابط ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت: رابطه ایران و آژانس کماکان ادامه دارد و ما کماکان عضو ان‌پی‌تی و معاهده جامع پادمان هستیم؛ هفته گذشته دیداری در سطح مدیران کل ایران و آژانس در وین انجام شد.
وی اضافه کرد: با آژانس درباره نحوه تدوین نحوه تعامل در حال گفتوگو هستیم؛ اتفاقی که برای مراکز هسته‌ای ما رخ داد نباید بی‌اهمیت انگاشته شود؛ آمریکا و آژانس در این زمینه مسئولیت دارند.
بقایی اظهار کرد: آژانس قبلا درگیر بازدید از تاسیسات هدف قرار گرفته، نبود و به همین دلیل باید نحوه تعامل تدوین شود.
آفریقای جنوبی مصالح خود را تشخیص می‌دهد و اقدام می‌کند
بقایی درباره واکنش آمریکا به سفر فرمانده نظامی آفریقای جنوبی به ایران، گفت: این اتفاق حیرت‌آور است؛ ۲ دولت مستقل، صاحب حاکمیت و دارای روابط تاریخی روابطی حسنه دارند و رفت‌وآمد میان مقام‌های رسمی ۲ کشور عادی است.
وی تاکید کرد: مداخله مقام‌های آمریکایی در این موضوع غیرعادی است و قاعدتا دولت آفریقای جنوبی در این زمینه مصالح خود را تشخیص می‌دهد و اقدام می‌کند.
آمریکا به دیپلماسی خیانت کرد
بقایی با بیان اینکه ایران در حال مذاکره با آمریکا هدف حمله رژیم صهیونیستی و آمریکا قرار گرفت، گفت: ایران برای دور ششم مذاکرات در مسقط آماده می‌شد و قرار مذاکره از سمت ایران و آمریکا تعیین شده بود، اما آمریکا به دیپلماسی خیانت کرد.
وی تاکید کرد: آن‌ها نمی‌توانند ما را به دوری کردن از مذاکره متهم کنند.
دیدار‌ها با مقام‌های ارشد چین برنامه‌ریزی شده است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره روابط با چین، گفت: اجلاس سران شانگهای در دهم شهریور برگزار می‌شود و رئیس‌جمهور در آن شرکت می‌کند؛ این نخستین سفر رئیس‌جمهور به چین است و اجلاس شانگهای بسیار مهم است؛ علاوه بر ۱۰ کشور عضو شانگهای، ۲۰ کشور دیگر در قالب شانگهای پلاس در این نشست شرکت دارند؛ این اجلاس فرصت مغتنمی برای رایزنی با دیگر کشورها و کشور میزبان خواهد بود.
وی تصریح کرد: دیدارهای دوجانبه با مقام‌های ارشد چین برنامه‌ریزی شده است.
بقایی با بیان اینکه اجلاس سران شانگهای برای ما به‌عنوان یک کشور عضو هم از جهت ظرفیت‌های این سازمان در زمینه‌های مختلف و هم به دلیل ارائه فرصت رایزنی در جریان اجلاس مهم است، گفت: در حال تنظیم قرار ملاقات پزشکیان با برخی از سران شرکت‌کننده در اجلاس هستیم؛ وزیر امور خارجه، رئیس‌جمهور را در این سفر همراهی می‌کند.
به گفته وی، نشست‌های شانگهای و شانگهای پلاس دهم شهریور برگزار می‌شوند و روز بعد دیدارهای جداگانه ازجمله دیدار رئیس‌جمهور و همتای چینی صورت می‌گیرد.
موضع ایران در مورد مقاومت روشن است
بقایی در بخشی دیگر درباره موضع ایران در قبال حزب‌الله لبنان، گفت: موضع ما در مورد مقاومت روشن است؛ لبنان به مثابه دولت مستقل با احزاب متعدد در چارچوب مشورت‌های لبنانی-لبنانی باید درباره موضوع‌های مختلف ازجمله رابطه با دیگران تصمیم‌گیری کند.
وی تاکید کرد: زیستن عزتمندانه در منطقه مواجه با زیاده‌خواهی رژیم صهیونیستی الزامات خود را دارد و شما ناگزیر به تقویت توانمندی نظامی هستید.
آمریکایی‌ها ارزشی برای حقوق بشر و حقوق بین‌الملل قائل نیستند
بقایی در بخشی دیگر درباره برخورد آمریکا با انتقاد‌ها درباره نسل‌کشی در غزه، گفت: واقعیت این است که همزمان با ارتکاب بدترین جنایت‌ها در غزه در ۲ سال اخیر بدترین اتفاق‌ها علیه قوانین بین‌المللی روی داد؛ مورد مشابهی از تخریب قواعد آمره حقوق بین‌الملل، حقوق بشردوستانه و حقوق بشر در تاریخ سازمان ملل وجود ندارد.
وی اضافه کرد: موضع‌گیری آمریکایی‌ها در این‌باره نگاه این کشور به حقوق بین‌الملل است و آن‌ها ارزشی برای حقوق بشر و حقوق بین‌الملل قائل نیستند.
اقدام ضدایرانی اوکراین قابل توجیه نیست
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اقدام اوکراین برای لغو یک‌طرفه برخی همکاری‌ها با ایران، گفت: این اقدام قابل توجیه نیست؛ دولت اوکراین در این سال‌ها با اصرار بر رویکرد ضدایرانی به دلیل گزارش‌های کذب حمایت ایران از روسیه در منازعه طرفین، مواضع ضدایرانی اتخاذ کرد.
وی تاکید کرد که این اقدام اوکراین خلاف قوانین بین‌الملل است و ما در حال بررسی واکنش مناسب متقابل به این اقدام هستیم.
حضور نیرو‌های بیگانه به هر بهانه‌ای مخل امنیت و ثبات منطقه است
بقایی درباره خروج نظامیان آمریکا از پایگاه عین‌الاسد عراق، اظهار کرد: خروج نظامیان آمریکایی از عین‌الاسد در چارچوب قطعنامه سازمان ملل است و عراق خود را به این قطعنامه ملزم می‌داند.
وی اضافه کرد: این روند تا سال آینده نهایی می‌شود و ما به تصمیم دولت عراق احترام می‌گذاریم؛ موضع اصولی ما این است که حضور نیرو‌های بیگانه به هر بهانه‌ای مخل امنیت و ثبات منطقه است.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره دیدار عراقچی با فواد حسین، وزیر خارجه عراق در حاشیه نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی در جده و سفر آتی نخست‌وزیر عراق به ایران، گفت: ما از هر فرصتی برای مشورت و رایزنی با کشورهای دوست و منطقه استفاده می‌کنیم؛ تمرکز دیدار وزیران امور خارجه ایران و عراق بر تحولات غزه و جنگ رژیم صهیونیستی بود و در عین حال، درباره روابط دوجانبه نیز صحبت شد.
وی در ادامه اظهار کرد: درباره سفر مقام‌های ارشد ۲ کشور گفتوگو شد و در حال تنظیم تاریخ مناسب برای این سفر‌ها هستیم.
گزارش تلگراف بی‌مبناست
بقایی در بخشی دیگر درباره گزارش ادعایی تلگراف درباره تصمیم ایران برای کاهش درصد غنی‌سازی اورانیوم، گفت: این نخستین بار نیست که تلگراف با نقل از منابع آگاه ناموجود، خبرسازی می‌کند.
وی تاکید کرد: این خبر‌ها مبنای بیرونی ندارند؛ کلیت خبر یادشده بی‌مبناست.
تصاویر مربوط به تجمع در اطراف سفارت چین شیطنت رسانه‌ای است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تصاویر منتشرشده از وضعیت متقاضیان روادید در اطراف سفارت چین در تهران، اظهار کرد: این تصاویر شیطنت رسانه‌ای بود و مربوط به هفته‌های قبل است که وقفه‌ای در صدور روادید ازسوی سفارت چین رخ داد؛ درپی تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران فعالیت همه سفارت‌ها اندکی دچار اشکال شد؛ این موضوع اکنون حل‌فصل شده است
تحریم‌های انگلیس علیه ایران مغایر حقوق بین‌الملل است
سخنگوی وزارت امور خارجه در بخشی دیگر با اشاره به اقدام انگلیس در اعمال دور جدید تحریم علیه ایران، اعلام کرد: کشورهای اروپایی دچار نوعی تناقض در سیاست در قبال ایران هستند؛ حتما در رویکرد ما در گفتوگو با این کشورها این موضوع اعمال تحریم اثرگذار است؛ انگلیس به‌عنوان یکی از طرف‌های برجام در ۱۰ سال گذشته به‌ویژه پس از برگزیت موضع‌های متناقضی را اتخاذ کرد؛ تحریم‌های اعمال‌شده مغایر با حقوق بین‌الملل است و تاثیری بر تلاش ما برای تامین منافع ملی نخواهد داشت.
واردات گاز از روسیه در دیت بررسی است
بقایی با بیان اینکه رابطه ما با روسیه رابطه گسترد‌ه‌ای است، اظهار کرد: رابطه ایران و روسیه حوزه‌های زیادی ازجمله همکاری در زمینه انرژی را دربرمی گیرد؛ نکته‌ای که سفیر ایران در مسکو برای واردات گاز از این کشور اعلام کرد از برنامه‌های در دستورکار ماست و جزئیات آن اعلام می‌شود.
سفر مقام سوئیسی به ایران در چارچوب روابط ۲ کشور بود
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سفر اخیر مشاور امنیت ملی سوئیس به ایران، اظهار کرد: سفر مقام سوئیسی در چارچوب تماس‌های متعارف دیپلماتیک ایران و سوئیس بود.
وی تصریح کرد: غیرطبیعی نیست که در رایزنی طرفین موضوع‌های مرتبط با آمریکا مطرح شود، زیرا سوئیس حافظ منافع آمریکا در ایران است.
سازوکار سه به‌علاوه سه چارچوب باسابقه حل‌وفصل اختلاف است
بقایی گفت: سازوکار سه به‌علاوه سه یک چارچوب باسابقه برای رایزنی کشورهای منطقه و پیرامون قفقاز جنوبی است؛ جلسه‌های متعددی براساس این سازوکار تاکنون برگزار شده است؛ این سازوکاری است که امتحان خود را پس داده است؛ سه به‌علاوه سه به‌صورت درون منطقه‌ای اختلاف‌ها به‌ویژه میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان را حل می‌کند.
به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه، امروز بیش از گذشته کشورهای منطقه به این نتیجه رسیدند که این سازوکارها را فعال نگه داشته و کارآمدتر کنند.
با آزادی مشروط مهدیه اسفندیاری موافقت نشد
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه این وزارت‌خانه اقدام‌های زیادی برای پرونده مهدیه اسفندیاری، شهروند بازداشت‌شده در فرانسه انجام داده است، گفت: بعضی از دوستان زحمات چندماهه ما را نادیده می‌گیرند؛ معاونت کنسولی وزارت امور خارجه با جدیت این موضوع را در دستورکار داشته است؛ سفارت ایران در پاریس به‌صورت مستمر پیگیر موضوع است؛ آخرین دیدار کنسولی با اسفندیاری ۲۸ مرداد انجام شد و همکاران ما در سفارت پاریس به‌صورت منظم با اسفندیاری و وکلایش در ارتباط هستند؛ براساس آخرین تحول در پرونده، با آزادی مشروط خانم اسفندیاری فعلا موافقت نشده است.
وی تاکید کرد: ما همچنان بر این باور هستیم که روند رسیدگی عادلانه به پرونده صورت نگرفته و دلایل معقول و قانونی برای بازداشت وی به ما ارائه نشده است.
موضع خود را درباره اظهارات هزینه‌زا اعلام کردیم
بقایی در پاسخ به پرسشی درباره موضع وزارت امور خارجه در مورد اظهارات هزینه‌زای اخیر برخی از مقام‌های سابق این وزارت‌خانه، گفت: موضع ما در این باره در مصاحبه کوتاهی بیان شد.
اتهام‌های اخیر علیه ایران نوعی فرافکنی هستند
بقایی درباره روند اتهام‌های ضدایرانی اخیر کشورهای غربی، تصریح کرد: اتهام‌های ضدایرانی مانند یهودستیزی مضحک و مردود هستند؛ اتهام اقدام ناامن‌ساز ایران در کشورهای اروپایی غیرقابل باور است، زیرا ساختگی است؛ برخی کشورهای غربی مصر به پیروی از یک رویکرد فرافکنانه هستند تا از ناحیه افکار عمومی خود و منطقه در امان بمانند؛ برای آن‌ها متهم کردن ایران به اتهام‌های بی‌مبنا راحت‌تر از مقابله با نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در غزه است.
نحوه اجرای توافق ۲۵ ساله ایران و چین؛ از محورهای رایزنی‌های سفر پزشکیان به چین
بقایی گفت: در سفر رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه به چین، موضوع توافق ۲۵ ساله با این کشور مورد بررسی قرار می گیرد؛ طبیعت قراردادهای طولانی‌مدت این است که در هنگام اجرا شناسایی چالش‌ها انجام شود.
دموگرافی اماکن مقدس فلسطین اشغالی نباید تغییر کند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تعرض رژیم صهیونیستی به مسجدالاقصی، اظهار کرد: اطمینان از عدم تغییر در دموگرافی اماکن مقدس در فلسطین اشغالی ازجمله مسجدالاقصی یکی از عناوین ثابت دستورکار سازمان همکاری اسلامی است و دبیرخانه سازمان مرتب این موضوع را رصد و بررسی می‌کند.
وی در ادامه اظهار کرد: کمیته قدس در سازمان همکاری اسلامی وظیفه روشنی در این باره دارد؛ تعرض‌ها علیه مسجد ابراهیمی و مسجدالاقصی ادامه دارد، اما اقدام‌های کشورهای اسلامی در سطح سازمان‌های بین‌المللی ازجمله شورای حقوق بشر در جریان است.
ایران باید از حقوق عضویت در معاهده منع اشاعه بهره‌مند شود
بقایی درباره پیشنهاد آمریکا برای ایجاد کنسرسیوم منطقه‌ای غنی‌سازی خارج از ایران اظهار کرد: این موضوع‌ها قبلا بارها مطرح شده‌اند؛ ایران به‌عنوان عضو معاهده منع اشاعه مادامی که در این سند عضویت دارد باید از حقوق مترتب بر آن بهره‌مند باشد؛ ماده ۴ این معاهده به حق استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای تاکید دارد و هر آنچه این منفعت ملی را تهدید کند مورد توجه ما قرار دارد؛ به چنین پیشنهادهایی پی از تجاوز اخیر، باید با دیده احتیاط نگریست و ما نمی‌توانیم موضوع‌ها را ساده ببینیم.
انتهای پیام/