شناسهٔ خبر: 74514546 - سرویس بین‌الملل
نسخه قابل چاپ منبع: انتخاب | لینک خبر

فارن پالیسی:

پروژه جاه‌طلبانه خط آهن برلین-بغداد هیچ وقت کامل نشد؛ جنگ‌ها، مرز‌ها و فروپاشی‌ها مانع تحقق رویای اتصال مستقیم اروپا به خاورمیانه شدند/ مانند گذشته رقابت بر سر راه‌های تجاری ادامه دارد، با این تفاوت که هنوز اتصال واقعی برای مردم عادی دست نیافتنی مانده

خط آهن ناتمام برلین–بغداد، پروژه‌ای جاه‌طلبانه که از سال ۱۹۰۳ به ابتکار آلمان و امپراتوری عثمانی آغاز شد تا با دور زدن کانال سوئز، اروپا را مستقیماً به خلیج فارس وصل کند. آلمان‌ها آن را ابزاری برای رقابت با بریتانیا و دستیابی به نفت می‌دیدند و عثمانی‌ها وسیله‌ای برای حفظ نفوذ در استان‌های عربی و کردی.

صاحب‌خبر -

فارن پالیسی در گزارشی به بازخوانی خط آهن ناتمام برلین–بغداد پرداخته است، پروژه‌ای جاه‌طلبانه که از سال ۱۹۰۳ به ابتکار آلمان و امپراتوری عثمانی آغاز شد تا با دور زدن کانال سوئز، اروپا را مستقیماً به خلیج فارس وصل کند. آلمان‌ها آن را ابزاری برای رقابت با بریتانیا و دستیابی به نفت می‌دیدند و عثمانی‌ها وسیله‌ای برای حفظ نفوذ در استان‌های عربی و کردی. اما خط آهن هیچ‌وقت کامل نشد و جنگ‌ها، مرزها و فروپاشی‌ها مانع تحقق رؤیای اتصال مستقیم اروپا به خاورمیانه شدند.

به گزارش انتخاب، نویسنده از هامبورگ تا بغداد، مسیر این خط تاریخی را بازسازی کرده و روایت امروزین آن را در پرتو پروژه‌های رقیب مانند "کریدور میانی" ترکیه، "کانال خشک" عراق و سرمایه‌گذاری‌های چین در بالکان بررسی می‌کند. در هر نقطه از مسیر—از ایستگاه‌های متروک موصل و بغداد تا ایستگاه‌های تازه‌ساز ترکیه و صربستان—شکاف میان وعده‌های بزرگ و واقعیت‌های سیاسی، فساد و جنگ به چشم می‌خورد. به تعبیر او، همان‌طور که خط آهن برلین–بغداد قربانی بازی‌های ژئوپولیتیک شد، طرح‌های امروزی هم با همان تله‌ها روبه‌رو هستند.

در عراق و سوریه، ویرانه‌های ایستگاه‌ها هنوز زخم جنگ و داعش را بازتاب می‌دهند. مردم از خاطره قطارهایی می‌گویند که روزی شمال و جنوب کشور را به هم وصل می‌کردند، اما امروز تنها قطارِ مهاجران، جنگ‌زدگان و پناهجویان است که به سختی خود را به اروپا می‌رساند. مقاله نتیجه می‌گیرد که همان‌طور که یک قرن پیش امپراتوری‌ها از این خط برای اعمال قدرت و کنترل سرزمین‌ها استفاده می‌کردند، امروز هم رقابت بر سر خطوط ریلی و راه‌های تجاری ادامه دارد—با این تفاوت که هنوز رؤیای اتصال واقعی برای مردم عادی دست‌نیافتنی مانده است