به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، حمله به تأسیسات هستهای ایران از سوی آمریکا و میزان خسارت وارد شده به آن در اثر بمباران، همچنان موضوع داغ رسانهها و محافل خبری و سیاسی واشنگتن است که در روزهای گذشته حتی منجر به اخراج رئیس آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده هم شد. این اخراج و دلایل آن در رسانههای مختلف بازتاب یافته و مورد توجه قرار گرفته است.
الجزیره انگلیسی با اشاره به اخراج ژنرال آمریکایی که گزارش او درباره سایتهای هستهای ایران موجب خشم ترامپ شد، نوشت است: در تازهترین موج پاکسازیها، رئیس آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده، «جفری کروز» همراه با دو مقام ارشد نیروی دریایی، اخراج شد.
«پیت هگست» وزیر دفاع ایالات متحده، ژنرالی را برکنار کرده است که ارزیابی اطلاعاتی مقدماتی سازمان تحت امرش خشم رئیسجمهور دونالد ترامپ را برانگیخته بود. در این گزارش آمده بود که حمله ایالات متحده به سایتهای هستهای ایران در ماه ژوئن خسارت محدودی وارد کرده است. بر اساس اظهارات مقامهای آمریکایی به خبرگزاریهای رویترز و آسوشیتدپرس (AP)، این برکناریها که روز جمعه اتفاق افتاده و شامل دو فرمانده ارشد نظامی دیگر نیز میشود، تازهترین اقدام دولت ترامپ برای پاکسازی مقامات وزارت دفاع به شمار میرود. هنوز دلیل اساسی برکناری ژنرال ارشد؛ جفری کروز که از اوایل سال ۲۰۲۴ ریاست آژانس اطلاعات دفاعی (DIA) را بر عهده داشت، مشخص نیست اما پیش از این ترامپ از یافتههای اولیه این آژانس درباره حملات آمریکا به ایران را رد کرده بود.

ارزیابی اولیه DIA که از سوی رسانههای آمریکایی هم به طور گستردهای بازتاب یافت؛ با ادعاهای ترامپ مبنی بر نابودی کامل سایتهای هستهای در تضاد بود و خشم رئیسجمهور و مقامهای دولت او را برانگیخت. یک مقام ارشد دفاعی روز جمعه بدون ارائه توضیحی درباره دلیل برکناری کروز و به شرط ناشناس ماندن گفت: «کروز دیگر بهعنوان مدیر DIA خدمت نخواهد کرد». کروز پیش از تصدی ریاست DIA، بهعنوان مشاور امور نظامی مدیر اطلاعات ملی خدمت کرده بود و همچنین سمتهایی از جمله مدیر اطلاعات ائتلاف ضد داعش (ISIL/ISIS) را بر عهده داشت.
بر اساس گزارش مقامات مطلع، هگست همچنین نایب دریاسالار «نانسی لاکور» رئیس ذخیره نیروی دریایی، و دریاسالار «میلتون سندز» افسر نیروی ویژه SEAL که فرماندهی یگان جنگ ویژه دریایی را بر عهده داشت، برکنار کرده است. هر سه مقام نظامی گفتند نمیدانند چرا از سوی دولت ترامپ که در سراسر حکومت وفاداری را طلب میکند؛ برکنار شدهاند. سناتور آمریکایی مارک وارنر، نایب رئیس کمیته منتخب اطلاعاتی سنا، گفت: «برکناری یک مقام ارشد امنیت ملی دیگر، عادت خطرناک دولت ترامپ در تبدیل کردن اطلاعات به آزمون وفاداری بهجای ابزاری برای حفاظت از کشورمان را برجسته میکند».
ترامپ از زمان آغاز دوره دوم ریاست جمهوری در ژانویه، بر پاکسازی فرماندهان ارشد نظامی نظارت داشته است. او پیش از این، در ماه فوریه، رئیس ستاد مشترک ارتش، ژنرال «چارلز براون» را بدون ارائه توضیحی برکنار کرد. سایر افسران ارشدی که امسال برکنار شدند شامل فرماندهان نیروی دریایی و گارد ساحلی ایالات متحده، ژنرال مسئول آژانس امنیت ملی، معاون رئیس ستاد نیروی هوایی، یک دریاسالار نیروی دریایی منصوب در ناتو و سه حقوقدان ارشد نظامی بودهاند. رئیس نیروی هوایی ایالات متحده نیز روز دوشنبه بهطور غیرمنتظره اعلام کرد که قصد دارد در نیمه دوره خدمتش بازنشسته شود.
گرچه هگست تأکید کرده است که رئیسجمهور صرفاً رهبرانی را که میخواهد در مناصب عالی بگمارد، انتخاب میکند؛ اما قانونگذاران دموکرات نگرانیهایی درباره احتمال سیاسی شدن ارتش ایالات متحده، که بهطور سنتی نهادی بیطرف است، مطرح کردهاند.
اوایل امسال، هگست دستور کاهش حداقل ۲۰ درصدی تعداد ژنرالها و دریاسالاران چهارســتاره فعال در ارتش آمریکا و همچنین کاهش ۱۰ درصدی کل افسران ارشد (ژنرال و پرچمدار) را صادر کرد. خبر برکناری کروز دو روز پس از آن منتشر شد که مدیر اطلاعات ملی، «تولسی گابارد» اعلام کرد بر اساس دستور ترامپ، مجوزهای امنیتی ۳۷ مقام اطلاعاتی فعلی و سابق ایالات متحده لغو خواهد شد. گابارد همچنین نخستین اصلاحات عمده دفتر خود از زمان تأسیس آن را اعلام کرده است؛ اصلاحاتی که شامل کاهش بیش از ۴۰ درصدی کارکنان تا اول اکتبر و صرفهجویی سالانه بیش از ۷۰۰ میلیون دلار میشود.
سرنوشت مقاماتی که ترامپ را عصبانی میکنند
برکناری مدیر آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا در روزنامه گاردین هم مورد توجه قرار گرفته و این رسانه نوشته است: به گفته منابع آگاه «پیت هگست» وزیر دفاع ایالات متحده، ژنرال جفری کروز را به این دلیل که ارزیابی اولیه سازمان تحت فرمان او از میزان خسارت وارده به سایتهای هستهای ایران در پی حملات آمریکا، دونالد ترامپ را خشمگین کرده بود؛ برکنار کرده است.
به نوشته گاردین؛ این برکناری تازهترین تحول در میان نیروهای مسلح و نهادهای اطلاعاتی ایالات متحده است و چند ماه پس از آن صورت میگیرد که جزئیات ارزیابی اولیه به رسانهها درز پیدا کرد. در آن ارزیابی اعلام شده بود که حملات آمریکا تنها توانستهاند برنامه هستهای ایران را برای چند ماه به عقب بیندازند؛ نتیجهای که با ادعاهای ترامپ و «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل، در تضاد بود. رئیسجمهور جمهوریخواه آمریکا که پیش از این اعلام کرده بود برنامه هستهای ایران به کامل و تماما نابود شده است؛ این گزارش را رد کرده بود.
وزیر دفاع آمریکا در یک نشست خبری پس از حملات ژوئن، از رسانهها به دلیل تمرکز بر ارزیابی اولیه به شدت انتقاد کرد، اما هیچ مدرک مستقیمی درباره نابودی تأسیسات و امکانات هستهای ایران ارائه نداد. هگست در آن زمان گفت: «میخواهید بگویید نابود شد یا شکست خورد یا محو شد؛ هر کلمهای را که میخواهید انتخاب کنید، این یک حمله تاریخی و موفق بود». خروج کروزه پیشتر توسط واشنگتنپست گزارش شده بود.
ترامپ سابقه برکناری مقامهای دولتی را که دادهها و تحلیلهای آنها با دیدگاه او همخوان نیست؛ را دارد. اوایل ماه اوت، پس از انتشار یک گزارش ناامیدکننده درباره اشتغال، او مقام مسئول دادهها را اخراج کرد. دولت او همچنین انتشار گزارشهای مربوط به تغییرات اقلیمی را متوقف، مطالعات درباره دسترسی به واکسن را لغو و دادههای مربوط به هویت جنسیتی را از وبگاههای دولتی حذف کرده است.
برکناری رئیس آژانس اطلاعات دفاعی نقطه اوج یک هفته تغییرات گسترده در جامعه اطلاعاتی و تغییرات اساسی در رهبری نظامی دولت ترامپ بود. دفتر مدیر اطلاعات ملی که مسئول هماهنگی کار ۱۸ سازمان اطلاعاتی، از جمله DIA است اعلام کرد که کارکنان و بودجه خود را به شدت کاهش خواهد داد. پنتاگون این هفته اعلام کرد که عالیترین افسر نیروی هوایی، ژنرال دیوید آلوین، قصد دارد دو سال زودتر بازنشسته شود.
هگست و ترامپ در برکناری مقامات ارشد نظامی بسیار تهاجمی و اغلب بدون ارائه هیچ توضیح رسمی، عمل کردهاند. این دولت، ژنرال «براون جونیور» از نیروی هوایی را به عنوان رئیس ستاد مشترک ارتش برکنار کرده، همچنین عالیترین افسر نیروی دریایی، دومین افسر عالیرتبه نیروی هوایی، و مشاوران حقوقی ارشد سه شاخه نظامی را کنار گذاشته است.
هگست در ماه آوریل، ژنرال «تیم هاو» رئیس آژانس امنیت ملی و دریابان «شوشانا چتفیلد» یکی از مقامات ارشد ناتو، را نیز برکنار کرد. پنتاگون برای هیچیک از این برکناریها توضیح عمومی ارائه نکرده است، هرچند برخی از این افسران به اعتقاد دولت از برنامههای تنوع، برابری و شمول حمایت میکردند.