دکتر مرتضی انفرادی، پژوهشگر گروه مطالعات اجتماعی اعتاب مقدس بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، به مناسبت سالروز شهادت امام حسن مجتبی(ع) به تبیین جایگاه سبط اکبر پیامبر(ص) در قرآن و حدیث پرداخت و گفت: امام رضا(ع) در روایات خود، ابعاد گوناگون شخصیت امام حسن(ع) را به زیبایی ترسیم کرده است.
وی اظهار کرد: امام حسن(ع) دومین امام شیعیان و فرزند ارشد امیرالمؤمنین علی(ع) و حضرت فاطمه زهرا(س) است که در نیمه ماه رمضان سال سوم هجری در مدینه متولد شدند. ایشان به کریم اهل‌بیت(ع) شهرت دارند و دوبار همه دارایی‌های خود را در راه خدا انفاق کردند و سه بار نیز نیمی از اموالشان را، به فقرا بخشیدند.
محبت پیامبر(ص) به سبط اکبر
وی، بیان کرد: حضرت رسول الله(ص)، علاقه فراوانی به نوه خویش داشتند؛ چنان که امام رضا(ع) در این باره می‌فرمایند: پیامبر(ص) امام حسن را ریحانه خود می‌دانستند. عالم آل محمد(ص) در حدیثی دیگر می‌فرمایند: «من سرّه ان یلقی الله عزوجل و هو راض عنه فلیتول الحسن»؛ پیامبر(ص) فرمودند: هرکس دوست دارد که خدا را ملاقات کند در حالی که خدا از او راضی باشد پس حسن را دوست داشته باشد.
انفرادی خاطر نشان کرد: در روایتی دیگر ایشان از پیامبر(ص)، نقل می‌کنند که آن حضرت، امام حسن(ع) و برادرشان سیدالشهداء(ع) را (سید شباب اهل الجنه)، معرفی کردند.
وی افزود: روایتی از امام رضا(ع) با این مضمون است که وقتی امام مجتبی(ع) به دنیا آمدند، ایشان را در پارچه‌ای نزد پیامبر اسلام(ص) آوردند و آن حضرت در گوش راست این مولود مبارک اذان و در گوش چپشان اقامه گفتند. همچنین در مورد نامگذاری برای امام حسن(ع) آمده است که، واژه حسن از کلمات بهشتی است و خداوند تا زمان تولد امام مجتبی(ع)، این نام را آشکار نکرده بود؛ از همین رو تا قبل از امام حسن(ع)، هیچ فردی در عرب فرزندش را به این نام، نخوانده بود.
سیمای امام حسن(ع) در قرآن
این پژوهشگر گروه مطالعات اجتماعی اعتاب مقدس در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: امام رضا(ع) در تأویل و تفسیر چندین آیه از قرآن، مصداق آیه را امام مجتبی(ع) معرفی کرده‌اند. همانگونه که در آیه ۲۲ سوره الرحمن، عالم آل محمد(ص) می فرماید: مراد از (لؤلؤ)، امام حسن(ع) هستند.
وی ادامه داد: همچنین در اولین آیه از سوره تین، امام رضا(ع) کلمه (تین) را به امام حسن(ع) تأویل کردند و آن حضرت در بسیاری از سوره‌ه‌ا و آیات دیگر مانند سوره (دهر) یا (انسان) و آیه مباهله و آیه تطهیر یکی از مصادیق را امام حسن مجتبی(ع) معرفی کرده‌اند، چنان که امام حسن(ع) را، یکی از اصحاب کساء در احادیث نیز، دانسته‌اند.