ارتقای دانش حقوقی تک تک افراد جامعه کمک می‌کند تا آنها به حقوق و تکالیف قانونی خود آگاهی پیدا کرده و بدین ترتیب از بروز اختلافات ناشی از نقض قرارداد‌ها یا عدم رعایت قوانین مالکیت تا حد زیادی جلوگیری شود.
امروزه بسیاری از پرونده‌های قضایی به دلیل سوء تفاهم‌ها یا عدم شناخت راه حل‌های جایگزین مانند داوری یا میانجیگری تشکیل می‌شوند و آموزش‌های حقوقی است که، افراد را با روش‌های حل اختلاف آشنا می‌کند و از ارجاع دعاوی غیر ضروری به محاکم می‌کاهد.
ناآگاهی از قوانین می‌تواند منجر به تخلفات غیرعمدی شود که گاهاً به تشکیل پرونده‌های قضایی می‌انجامد در صورتی که آموزش‌های حقوقی می تواند جلوی این موضوع را تاحد زیادی بگیرد.
از سوی دیگر، آموزش حقوقی، فرهنگ احترام به قانون را ترویج می‌کند و افرادی که با تبعات قانونی اقدامات خود آشنا باشند احتمال کمتری دارد که مرتکب رفتار‌های منجر به دعوا شوند.
با بالا رفتن سطح دانش‌های حقوقی مردم، تعداد پرونده‌های ورودی به دستگاه قضایی، نیز کمتر شده و هزینه‌های مالی و زمانی مرتبط با رسیدگی به پرونده‌ها نیز به تبع آن کاهش می‌یابد.
قوه قضاییه در راستای افزایش دانسته های حقوقی عموم مردم در سال‌های اخیر گام‌های بلند و موثری همچون برگزاری میزاهای خدمت قضایی و جلسات معاضدت و مشاوره حقوقی کرده است تا همه اقشار از جمله کم درآمدترین‌ها و یا افرادی هم که در مناطق حاشیه نشین و محروم زندگی می‌کنند به این آموزش‌ها دسترسی محدودی داشته باشند.
اما از آنجایی که آموزش حقوقی در جامعه برای اقشار مختلف باید مستمر و بروز انجام شود، اخیرا طرحی با عنوان «قاضی در مدرسه» به همت دادگستری‌های سراسر کشور در مدارس در حال برگزاری است تا دانش اموزان در حین تحصیل و از سنین پایین تر آموزش های حقوقی ببینند و با مسائل اشناتر شوند.
با توجه به اهمیت افزایش سطح آگاهی‌های حقوقی مردم، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس دستگاه قضا روز یکشنبه در دهمین روز از آغاز سال ۱۴۰۴ با تاکید بر لزوم آگاهی‌بخشی حقوقی و افزایش اطلاعات و دانش مردم در حوزه مسائل و موضوعات قضایی و حقوقی، گفت: بسیاری از تظلم‌خواهان، چنانچه از آگاهی لازم در حوزه مسائل حقوقی و قضایی برخوردار بودند، در سرمایه‌گذاری‌ها و فعالیت‌هایی که داشتند، متضرر و مغبون نمی‌شدند.
با این تفاسیر و با توجه به تاکیدات رئیس دستگاه قضا بر اهمیت آموزش مسائل حقوقی، دادگستری استان فارس نیز از این قافله دور نمانده است.
طرح «قاضی در مدرسه» در ۲۰۰ آموزشگاه مقطع متوسطه دوم استان فارس اجرا شد
حجت‌الاسلام و المسلمین سید صدراله رجایی نسب، رئیس کل دادگستری استان فارس، در گفت‌و‌گو با میزان، گفت: در راستای همکاری‌های متقابل دادگستری استان و آموزش و پرورش فارس در سال تحصیلی گذشته ۲۰۰ آموزشگاه مقطع متوسطه دوم در استان فارس تحت پوشش آموزش حقوقی و قضایی قرار گرفتند.
وی افزود: دادگستری فارس سابقه ۱۲ ساله در جهت اجرای برنامه‌های آموزشی و آگاهی بخشی‌های حقوقی و قضایی با آموزش و پرورش دارد که طرح «قاضی در مدرسه» یکی از برنامه‌های با سابقه این همکاری دو سویه محسوب می‌شود.
ارتقای آگاهی‌های حقوقی دانش آموزان، اولیا و مربیان هدف گذاری شده است
رئیس کل دادگستری فارس با بیان اینکه در همکاری مشترک معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری فارس و اداره کل آموزش و پرورش استان ارتقای آگاهی‌های حقوقی دانش آموزان، اولیا و مربیان هدف گذاری شده است گفت: این اقدام مشترک گامی مؤثر در کاهش بزهکاری و افزایش مسئولیت پذیری اجتماعی آینده سازان کشور است.
وی با اشاره به اینکه پیشگیری از اقدامات بزه‌کارانه و آسیب‌های اجتماعی از برخورد و مجازات با عاملان و اقدامات سلبی بهتر است؛ بر ضرورت اجرای طرح‌های پیشگیری از وقوع جرم و آسیب‌های اجتماعی از سوی همه سازمان‌ها و نهاد‌ها تأکید کرد.
طرح «قاضی در مدرسه» به عنوان یک راهکار پیشگیرانه طراحی شده است
رئیس کل دادگستری استان فارس گفت: با توجه به افزایش نگرانی‌ها درباره آسیب‌های اجتماعی در میان نوجوانان، از جمله اعتیاد، کودک آزاری، خشونت، بزه کاری و بزه دیدگی در فضای مجازی، طرح «قاضی در مدرسه» به عنوان یک راهکار پیشگیرانه طراحی شده است و این برنامه بر این اصل استوار است که آموزش حقوقی از سنین پایین می‌تواند به شکل گیری نسلی آگاه و قانون مدار کمک کند و مانع از وقوع و شکل گیری بسیاری از جرایم شود.
حجت‌الاسلام و المسلمین رجایی نسب در خصوص اجرای طرح «قاضی در مدرسه»خاطر نشان کرد: این طرح در قالب کارگاه‌های آموزش حضوری و مجازی از طریق شبکه "شاد" و با حضور قضات، روانشناسان و کارشناسان حقوقی برگزار می‌شود.
رئیس کل دادگستری فارس در ادامه محور‌های اصلی آموزش طرح «قاضی در مدرسه» را مبانی حقوق شهروندی از جمله آشنایی با حقوق و تکالیف نوجوانان، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی اعتیاد، خشونت، کودک آزاری، مقررات حاکم بر فعالیت در فضای مجازی، مسئولیت‌های کیفری و مدنی نوجوانان و آشنایی با عواقب رفتار‌های پرخطر و سایر موضوعات مبتلا به جامعه دانست و افزود: این آگاهی‌های با بهره گیری از ظرفیت جمعی از مجرب‌ترین و علمی‌ترین قضات استان انجام شده است.
اجرای طرح «قاضی در مدرسه» در قالب ۲۲۵ دوره آموزشی در ۲۰۰ آموزشگاه مقطع متوسطه دوم
وی بیان داشت: در سال تحصیلی گذشته، طرح «قاضی در مدرسه» در قالب ۲۲۵ دوره آموزشی در ۲۰۰ آموزشگاه مقطع متوسطه دوم در استان فارس برگزار شده است و ۱۵ هزار و ۶۶۸ دانش آموز و ۲ هزار ۸۶۸ تن از والدین و بیش از هزار و ۴۰۰ تن از مربیان در این کارگاه‌ها شرکت کرده‌اند.
استقبال گسترده از طرح «قاضی در مدرسه» از سوی دانش آموزان و والدین
حجت‌الاسلام والمسلمین رجایی نسب ابراز امیدواری کرد: استقبال گسترده از طرح «قاضی در مدرسه» از سوی دانش آموزان و والدین، مسئولان دو مجموعه قضایی و آموزش و پرورش استان را بر آن داشته است تا در سال تحصیلی پیش رو با برنامه تدوین شده و مطابق با اهداف سند تحول و تعالی قوه قضاییه دامنه اجرای آن را گسترش دهند.
طرح‌های پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی دانش آموزان موسوم به پروژه ملی "نماد"
وی در ادامه به یکی دیگر از طرح‌های پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی دانش آموزان موسوم به پروژه ملی "نماد" (نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان) اشاره کرد و گفت: این طرح ملی نیز با هدف حمایت از دانش آموزان در معرض خطر در استان فارس در حال اجراست و براساس این طرح، موارد ارجاعی از سوی مدارس به دستگاه قضایی، با اولویت بندی بررسی و پیگیری می‌شوند؛ که این اقدام با توجه به ماده ۴ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان و تشکیل " گروه حمایت از اطفال و نوجوانان" انجام می‌شود.
تولید محتوای الکترونیک و استفاده از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی برای آموزش‌های مستمر
رئیس کل دادگستری استان فارس در خصوص چشم انداز و آینده این طرح نیز بیان داشت: با توجه به نتایج مثبت این برنامه، مسئولان قضایی و مدیران آموزش و پرورش استان فارس قصد دارند در سال‌های آینده، این طرح را به مدارس متوسطه اول و حتی ابتدایی نیز گسترش دهند و همچنین، تولید محتوای الکترونیک و استفاده از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی برای آموزش‌های مستمر در دستور کار قرار گیرد.
طرح‌های مشترک آگاهی بخشی‌های حقوقی و قضایی
حجت‌الاسلام والمسلمین رجایی نسب در پایان با اشاره اینکه طرح‌های مشترک آگاهی بخشی‌های حقوقی و قضایی نه تنها یک برنامه آموزشی، بلکه حرکتی اجتماعی برای ساختن آیند‌های امن‌تر برای نوجوانان است گفت: اگرچه برای اجرای طرح "قاضی مدرسه" و همچنین طرح " نماد" چالش‌هایی مانند کمبود نیروی متخصص و محدودیت‌های مالی وجود دارد، اما همکاری سایر نهاد‌ها و سازمان‌های مسئول در اجرای طرح‌های مکمل می‌تواند اثرگذاری اجتماعی طرح‌های تدوین شده با هدف جلوگیری از وقوع جرم و آسیب‌های اجتماعی را بیشتر کند.
انتهای پیام/