به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، یکصدوچهاردهمین نشست کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با حضور ژاله آموزگار، استاد برجسته دانشگاه تهران و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با موضوع «سواد زندگی ۳: خرد و خردمندی» در ۲۸ مرداد برگزار شد.

این نشست با حضور ژاله آموزگار، استاد دانشگاه تهران، مولف، مترجم، پژوهشگر فرهنگ و زبان‌های باستانی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و همچنین چهره‌هایی چون مصطفی رحماندوست، مرجان فولادوند، آذر رضایی، شهین نعمت‌زاده، ایران کلباسی و محمود برآبادی برگزار شد.

در این نشست، ژاله آموزگار به بررسی مفهوم سواد در دنیای مدرن پرداخت و گفت: امروزه بی‌سوادی دیگر به معنای ناتوانی در خواندن و نوشتن نیست، بلکه به عدم درک فضای مجازی و فناوری‌های نوین اشاره دارد. از پرداخت قبض تا تعامل‌های روزمره، همه در این فضا انجام می‌شود.

وی افزود: برخی افراد این بی‌سوادی را می‌پذیرند و وظایف را به نسل جوان واگذار می‌کنند، در حالی که گروهی دیگر تلاش می‌کنند با یادگیری، خود را به‌روز نگه دارند. شعور هوش مصنوعی کجاست؟ وقتی فرزندان‌مان را به دست دستگاه‌ها می‌سپاریم، خطر این وجود دارد که آن‌ها تنها به فشردن دکمه‌ها عادت کنند.

وی هشدار داد که بدون پرورش ابتکار و تفکر انتقادی، نسل آینده ممکن است به افرادی بدون خلاقیت تبدیل شوند که تنها با برنامه‌های از پیش تعیین‌شده عمل می‌کنند. اگر به فرزندان‌مان بیاموزیم داده‌ها را تحلیل کنند و خودشان فکر کنند، انسان‌هایی هوشمند خواهیم داشت.

او همچنین به نقش خرد در پیشرفت‌های علمی و اجتماعی اشاره کرد و گفت: خرد و دانایی، مادر همه پیشرفت‌هاست. حتی ابزارهای پیشرفته امروزی نیز توسط خرد انسانی هدایت می‌شوند.

آموزگار با اشاره به مریم میرزاخانی، ریاضیدان برجسته ایرانی، خرد را نیروی محرکه نوآوری‌های علمی عنوان کرد و افزود: جامعه علمی جهان باید برای کاهش مضرات فناوری‌های نوین چاره‌اندیشی کند.

آموزگار با استناد به متون پهلوی مانند «دادستان مینوی خرد»، به انواع خرد از جمله خرد فراسویی، خرد مردمی و دُژ خردی اشاره کرد و گفت: دژخردی به معنای آگاهی‌های نادرست است که در آموزگاران یا فرمانروایان بد دیده می‌شود.

او همچنین بر جایگاه ویژه خرد در فرهنگ ایران باستان تأکید و آن را با فرهنگ‌های دیگر مقایسه کرد.

این پژوهشگر با بیان اینکه مخالف فناوری‌های نوین نیست، از دانشجویان خواست تا مطالب را بدون تفکر نپذیرند و از خرد خود برای تحلیل استفاده کنند.

آموزگار همچنین با تأکید بر اهمیت هویت فرهنگی و عشق به سرزمین، گفت: ایران‌دوستی ما به فرهنگ جهانی چیزهای زیادی بخشیده است. وطن‌پرستی به معنای برتری‌جویی نیست، بلکه به معنای افتخار به هویت و سرزمین خودمان است.

این نشست با بحث‌هایی درباره پرورش خردمندی در نسل جدید و حفظ تعادل میان فناوری و هویت فرهنگی به پایان رسید و مورد استقبال شرکت‌کنندگان قرار گرفت.