جوان آنلاین: اخطار پشت اخطار شرکت آب و فاضلاب به سازمان‌ها و ارگان‌هایی که در این شرایط کم‌آبی به اصطلاح، گوش‌شان بدهکار نیست و به جای کاهش، مصرف آب‌شان را ۶۰ تا ۷۰ درصد افزایش داده‌اند. در شرایطی که بخش خانگی و کشاورزی به مدیریت مصرف آب تشویق می‌شوند و نوک پیکان اتهامات بدمصرفی آنها را نشانه رفته، خبر می‌رسد وزارت جهاد کشاورزی، سازمان هواشناسی و حج و زیارت به‌رغم اخطار‌های مکرر شرکت آب و فاضلاب تهران مصرف‌شان را نه‌تنها کاهش نداده‌اند، بلکه به‌طور متوسط ماهانه آب مصرفی هزار خانوار را می‌بلعند. در این میان پر کردن استخر یکی از سازمان‌های بدمصرف با آب تهران با حجم ۴۸۰ هزار لیتر از تلخ‌ترین خبر‌هایی بود که روز گذشته منتشر شد. از این‌رو به دلیل بی‌توجهی به اخطار‌ها، روز دوشنبه آب این سازمان‌ها تا اطلاع ثانوی قطع شد.
ماه‌هاست که وزارت نیرو مدیریت مصرف آب را در بخش خانگی برجسته کرده و مشترکان خانگی را به مدیریت مصرف تشویق می‌کند. این در حالی است که بخش کشاورزی به اذعان کارشناسان این حوزه، ۸۰ تا ۹۰ درصد آب کشور را مصرف می‌کند. در این مدت، نسخه‌های مختلفی برای عبور از بحران کمبود آب و برق پیچیده شده و هر کدام با نقد‌هایی همراه بوده است.
در همین راستا، به منظور عبور از بحران موجود، ماه‌هاست که وزارت نیرو روی مشترکان بدمصرف خانگی و دستگاه‌ها و نهاد‌های پرمصرف متمرکز شده است، اما با وجود دستورالعمل‌های ابلاغ شده و هشدار‌های مربوط به بحران کم‌آبی، برخی از دستگاه‌ها و سازمان‌ها به‌طور کامل به این مسئله توجه نکرده‌اند و همچنان به مصرف بی‌رویه آب ادامه می‌دهند. از نیمه تیرماه تاکنون هشدار‌های وزارت نیرو به دستگاه‌های بدمصرف آب آغاز شده است. این اخطار‌های کتبی در دو ماه گذشته همچنان بی‌نتیجه مانده و مصرف کاهش نیافته است. البته حدود ۴۰ الی ۵۰ درصد دستگاه‌ها با وزارت نیرو همراهی کرده‌اند و قرار است با دستور استاندار، دستگاه‌هایی که همراهی نکردند، آب مجموعه‌شان قطع شود و اگر اصلاح نشد، حتی موضوع‌شان رسانه‌ای شود. براساس مصوبه استاندار تهران، دستگاه‌های اجرایی، نهاد‌ها و وزارتخانه‌ها باید مصرف آب را نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۲۵ درصد کاهش دهند، در غیر این صورت بعد از چندین اخطار، آب این سازمان‌ها قطع خواهد شد.
چند هفته‌ای است که به منظور مدیریت مصرف آب و برق، دولت روز‌های چهارشنبه را در پایتخت و دیگر استان‌ها را با تصمیم استانداران را یک تا دو روز در هفته تعطیل می‌کند. براساس ارزیابی‌های صورت گرفته، تعطیلی روز‌های چهارشنبه باعث کاهش مصرف آب در تهران شده است. این کاهش مصرف به‌طور میانگین در یک ماه، حدود ۶ میلیون مترمکعب تخمین زده شده است. در یک هفته، با تعطیلی روز‌های چهارشنبه و پنج‌شنبه، مصرف آب تهران به میزان ۳ هزار و ۸۰۰ لیتر در ثانیه (معادل ۴۱۸ هزار مترمکعب) کاهش یافته و این کاهش مصرف آب به دلیل کاهش فعالیت‌های اداری و خانگی در این روزهاست. علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف آب، تعطیلی‌ها در کاهش مصرف برق نیز مؤثر بوده است. به عنوان مثال روز چهارشنبه (یکم مرداد) مصرف برق کشور نسبت به روز قبل ۱۹ هزار مگاوات ساعت کاهش یافت که به‌طور میانگین معادل هزار و ۵۰۰ مگاوات در ساعت، یعنی ۵/۱ برابر ظرفیت نیروگاه اتمی بوشهر است. سهم تهران در این کاهش، حدود ۴۰۰مگاوات بود. سایر استان‌ها نیز در تعطیلی روز‌های هفته همین میزان صرفه‌جویی را داشته‌اند. نکته قابل تأمل اینکه برخی مدام به این سیاست دولت ایراد گرفتند و با طرح این سؤال که مگر ادارات و دستگاه‌ها چقدر مصرف آب دارند، تعطیلی‌ها را زیر سؤال بردند. گزارش روز دوشنبه شبکه خبر از اخطار‌های مکرر شرکت آب و فاضلاب به دستگاه‌های بدمصرف نشان داد که ظاهراً برخی از دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها که به ظاهر دغدغه کم‌آبی کشور را دارند، جزو بدمصرف‌ها هستند. سازمان هواشناسی به عنوان نخستین دستگاهی که از نزدیک با خشکسالی و بحران‌های کم‌آبی کشور ارتباط دارد و باید بیش از سایرین در مصرف آب صرفه‌جویی کند، در ۱۸ ماه گذشته شش اخطار از شرکت آب و فاضلاب استان تهران دریافت کرده است. به گفته شرکت آب و فاضلاب تهران، این سازمان روزانه باید کمتر از ۴۰ مترمکعب آب مصرف کند، اما مصرف روزانه خود را به ۷۰ مترمکعب افزایش داده که این میزان مصرف معادل مصرف آب ۱۰۰ مشترک خانگی است. به عبارتی ۶۰ درصد، مصرف این سازمان بالا رفته است. از این‌رو، به‌رغم مقاومت مدیران این سازمان، آب سازمان هواشناسی روز دوشنبه موقتاً قطع شد.
نکته قابل تأمل پرشدن استخر یکی از دستگاه‌های دولتی با آب شرب تهران است که در گزارش روز گذشته برجسته شد. این استخر با حجم ۴۸۰ هزار لیتر، آب مشترکان خانگی را در خود جای داده و افکار عمومی توقع دارند با چنین تخلفاتی برخورد قانونی و سختگیرانه‌ای صورت بگیرد.
همچنین روز دوشنبه آب سازمان حج و زیارت نیز به دلیل بدمصرفی و مصرف بیش از الگوی تعیین شده، قطع شد. به گفته مرتضی شریعت‌ناصری، معاون امور مشترکان آب و فاضلاب منطقه ۳ تهران، این سازمان باید هزار مترمکعب ماهانه مصرف داشته باشد که در حال حاضر به هزار و ۲۰۰ مترمکعب افزایش یافته است.
۵ اخطار برای بدمصرفی وزارت جهاد کشاورزی
در کمال ناباوری وزارت جهاد کشاورزی نیز در لیست بدمصرف‌های پایتخت قرار دارد. در حالی که تصور می‌شود این وزارتخانه به دلیل ارتباط مستقیم با جامعه کشاورز و درک درست بحران کمبود آب در کشور باید در مصرف آب صرفه‌جویی بالایی داشته باشد، اما این وزارتخانه متولی کشاورزی در ۱۸ ماه گذشته حدود پنج اخطار دریافت کرده و هیچ توجهی هم به کاهش مصرف آب نداشته است. به گزارش شرکت آب و فاضلاب تهران، این وزارتخانه سال گذشته ماهانه هزار و ۴۰۰ مترمکعب آب مصرف می‌کرد که براساس مصوبه استاندار تهران باید مصرف خود را ۲۵ درصد کاهش می‌داد و به عدد هزار و ۱۰۰ مترمکعب می‌رسید، اما نه تنها کاهشی نداشته، بلکه مصرف آب این وزارتخانه به هزار و ۶۰۰ مترمکعب رسیده است. از این‌رو آب این وزارتخانه نیز تا اطلاع ثانوی قطع شد. واضح است که مدیریت مصرف آب در شرایط کم‌آبی کشور، بیش از پیش نیازمند جدیت و پایبندی نهاد‌های دولتی به مقررات است که متأسفانه نهاد‌های مرتبط با بحران کم‌آبی به آن بی‌توجه بودند.
اما آیا وزارتخانه‌ای که مصرف آب مجموعه خود را نتوانسته مدیریت کند، می‌تواند از بخش حاکمیت توقع داشته باشد در شرایط فعلی وضعیت بهره‌برداران بخش کشاورزی را درک کند و در راستای حمایت از این قشر از آب شرب صنعت و سایر بخش‌ها به بخش کشاورز کمک کند؟