صاحب‌خبر - گروه بین‌الملل-الهام یلمی: چشم‌ها به ملاقات روسای جمهوری آمریکا و روسیه در آلاسکا دوخته شده است. دیداری که در کوران تقابل‌های گداخته واشنگتن و مسکو تاثیر می‌گذارد.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،سرنوشت جنگ اوکراین درقلب بده بستان‌های کاخ سفید و کاخ کرملین مورد توجه قرار گرفته است.
در لحظه نگارش این گزارش، عصر جمعه، تصاویر عزیمت هیات‌های آمریکایی و روسی مخابره شده است. طبق برنامه، نشست دوجانبه میان «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری ایالات متحده، و «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری فدراسیون روسیه ساعت ۱۱:۰۰ صبح به وقت محلی آلاسکا (۲۲:۳۰ به وقت تهران) و ساعت ۲۲ به وقت مسکو آغاز شد. محل برگزاری این نشست، پایگاه نظامی‌المندورف-ریچاردسون در شهر آنکوریج بود. این نخستین دیدار رسمی‌ترامپ و پوتین از زمان آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ است و تحلیلگران آن را رویدادی سرنوشت‌ساز در روند تحولات دیپلماتیک میان واشنگتن و مسکو ارزیابی می‌کنند.
این دیدار ابتدا به‌صورت دوجانبه و سپس با حضور هیأت‌ها انجام می‌شود و جنبه رسمی‌و کاری پیدا کرد. «جی‌دی ونس» معاون رئیس‌جمهور، «مارکو روبیو» وزیر خارجه، «اسکات بسنت» وزیر خزانه‌داری و «استیو ویتکاف» نماینده ویژه رئیس‌جمهوری آمریکا ترامپ را همراهی کردند . در آن طرف میدان، «سرگئی لاوروف» وزیرامورخارجه خارجه روسیه، «یوری اوشاکوف» دستیار رئیس جمهوری روسیه، «آندری بلوسوف» وزیر دفاع، «آنتون سیلوانوف» وزیر دارایی و «کریل دمیتریف» فرستاده ویژه اقتصادی به عنوان اعضای هیات همراه پوتین نام برده شده است.
تشدید زد و خوردها در اوکراین
گزارش‌ها حاکی از برگزاری برخی تجمع‌ها در انکوریجِ آلاسکا پیش از آغاز دیدار ترامپ و پوتین با هدف اعلام همبستگی با اوکراین است. در همین ساعات ارتش اوکراین در بیانیه جدیدی اعلام کرد که نیروهای ویژه این کشور شب گذشته با انجام یک رشته حملات، از جمله هدف قرار دادن پالایشگاه سیزران در غرب روسیه، موجب وقوع انفجار در این پالایشگاه شده اند. هنوز جزئیاتی در مورد خسارت‌های احتمالی این حملات گزارش نشده است.
همزمان، روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی با اشاره به اینکه پیشروی ناگهانی نیروهای روسیه در جبهه شرقی اوکراین و منطقه دونتسک (DPR) نشان‌دهنده تغییر استراتژی مسکو در جنگ اوکراین است، تاکید کرد که روسیه با این پیشروی ناگهانی زنگ خطر را برای کی‌یف به صدا درآورده است. نیروهای روسی طی چند روز گذشته موفق شده‌اند حدود ۱۵ کیلومتر در منطقه دونتسک، در امتداد محور موازی با شهر معدنی دوبروپیلیا پیشروی کنند؛ منطقه‌ای که به یک مرکز پشتیبانی عملیاتی حیاتی برای ارتش اوکراین تبدیل شده است و در شمال شهر استراتژیک پوکروفسک قرار دارد. از سوی دیگر این پیشروی‌ها نشان می‌دهد که روسیه از تاکتیک‌های قبلی خود که بر تصرف مناطق وسیع متمرکز بود، فاصله گرفته است و به سمت تمرکز بر مناطق کلیدی با اهمیت استراتژیک حرکت می‌کند.
در حالی که اولکساندر سیرسکی فرمانده کل ارتش اوکراین تلاش کرده وضعیت را «دشوار اما تحت کنترل» توصیف کند، تحلیلگران نظامی‌و سربازان حاضر در میدان تصویر بسیار نگران‌کننده‌تری ارائه داده‌اند، به طوری که مایکل کافمن تحلیلگر ارشد مؤسسه کارنگی که یکی از معتبرترین و قدیمی‌ترین اندیشکده‌های جهان در حوزه روابط بین‌الملل و سیاست خارجی است، این پیشروی را نتیجه ضعف در خطوط دفاعی اوکراین دانسته و هشدار داده که این مساله ممکن است به تحولات منفی بیشتری برای کی‌یف منجر شود.
در گزارش فایننشال تایمز آمده است که فعالان نظامی‌و داوطلبان اوکراینی نیز با انتقاد از بی‌توجهی به هشدارهای مکرر درباره فرسایش تدریجی خطوط دفاعی، کمبود نیروی انسانی و افزایش حملات پهپادی روسیه، وضعیت این منطقه را آشفته و بی‌ثبات توصیف کرده‌اند و بوهدان کروتیویچ افسر سابق گردان آزوف در پیامی‌خطاب به ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین نوشت که «در محور پوکروفسک - کاستیانتینیفکا بدون اغراق هرج‌ومرج کامل حاکم است.» زلنسکی رئیس جمهور اوکراین در آستانه دیدار دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در آلاسکا بار دیگر مخالفت خود را با واگذاری خاک کشورش در ازای آتش‌بس اعلام و تاکید کرد: پوتین خواهان سلطه بر کشور ما است زیرا استقلال اوکراین را نمی‌پذیرد.
ترکیب روسی با لباس شوروی
پیش از شروع نشست آلاسکا، لاوروف در گفت‌وگو با شبکه دولتی روسیه ۲۴ اظهار داشت: ما موضعی روشن و قابل‌فهم داریم و آن را ارائه خواهیم کرد. روسیه در جریان سفر ویتکاف فرستاده آمریکا به مسکو تلاش کرد دیدگاه‌های خود را «به‌طور جامع» تشریح کند و امید دارد این گفت‌وگوهای سازنده ادامه یابد.
وی به‌همراه الکساندر «دارچیف» سفیر روسیه در واشنگتن، پیش از آغاز دیدار رهبران دو کشور، وارد آلاسکا شد. در ویدئوهای منتشر شده از لحظه ورود لاوروف به آلاسکا، طرح لباس وی نظر خبرنگاران را جلب کرد. وی در این ویدئوها با لباسی که بر روی آن حروف اتحاد جماهیر شوروی (CCCP) به اختصار نقش بسته است، دیده می‌شود؛ اشاره‌ای که رسانه‌ها آن را به چگونگی جنگ سرد میان ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در نیمه دوم قرن بیستم تفسیر می‌کنند. لازم به یادآوری است که فدراسیون روسیه در سال ۱۹۹۱ و پس از سقوط شوروی تاسیس شد.
پوتین در مسیر عزیمت به سمت آلاسکا، وارد شهر ماگادان در شرقی‌ترین منطقه روسیه شد.براساس اعلام این روزنامه، دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین این بازدید را یک سفر کاری «تمام عیار» نامید و خاطرنشان کرد که رهبر کرملین در ماگادان بازدیدهایی از برخی تاسیسات و مراکز خواهد داشت.
تلاش ترامپ برای سرسختی
ترامپ پیش‌تر اظهار کرده بود که پوتین «نمی‌تواند من را بازی دهد» و هرگونه توافق مرتبط با اوکراین تنها در چارچوب یک نشست سه‌جانبه با حضور کی‌یف ممکن خواهد بود.
وی همچنین گفته است که ظرف «دو تا پنج دقیقه» نخست این دیدار مشخص می‌شود مسیر گفت‌وگوها مثبت است یا نه؛ اگر بد باشد خیلی زود تمام می‌شود و اگر خوب باشد، شاید به‌زودی در مسیر صلح قرار بگیریم. در مقابل، کرملین اعلام کرده است که برنامه‌ای برای امضای توافق پس از این نشست وجود ندارد و درباره نتایج گفت‌وگوها نباید پیشاپیش پیش‌بینی کرد.
جان ساورز رئیس پیشین سرویس مخفی بریتانیا موسوم به ام‌آی۶ (MI۶)، در گفت‌وگو با اسکای نیوز گفته بود که «اگر امروز در آلاسکا توافق صلحی به دست آید، احتمالا خبر بدی برای اوکراین خواهد بود. البته من انتظار ندارم که از این جلسه، طرح صلح روشنی بیرون بیاید؛ که اگر چنین باشد، خبر بسیار بدی برای اوکراین است. زیرا اگر پوتین موفق شود ترامپ را در موقعیتی قرار دهد که به نظر روسیه در چگونگی پایان دادن به این جنگ نزدیک باشد، اوکراین اساسا تحت کنترل کرملین قرار می‌گیرد».
هدیه واشنگتن به مسکو
گزارش‌های تائید نشده حاکی است که رئیس جمهوری آمریکا همتای روس خود، ممکن است با هدف ارائه مشوق‌هایی به مسکو برای پایان دادن به جنگ در اوکراین، بهره‌برداری از منابع طبیعی آلاسکا را به مسکو پیشنهاد دهد. براساس گزارش روزنامه انگلیسی تلگراف، اسکات بسنت وزیر خزانه‌داری ایالات متحده در حال بررسی بده بستان‌های اقتصادی با روسیه است تا واشنگتن بتواند با مسکو آتش‌بس را تسهیل و توافق صلح را به سرانجام برساند. این موارد شامل دسترسی پوتین به مواد معدنی کمیاب در قلمروی اوکراین است که مسکو تا حدودی اشغال کرده و همچنین فرصت‌هایی برای بهره‌برداری از منابع طبیعی در «تنگه برینگ» بین آلاسکا و سواحل شرقی روسیه.
این گزارش هنوز به تائید رسمی‌کاخ سفید نرسیده و تلگراف در این زمینه به بیانیه‌ای از کاخ سفید استناد کرده است که در آن به گفت‌وگوهای مشورتی که احتمال می‌رود رخ دهد، اشاره دارد.
اما برخی با خشم به چشم‌انداز دسترسی روسیه به منابع طبیعی آلاسکا واکنش نشان داده‌اند، از جمله آدام کینزینگر منتقد ترامپ و نماینده پیشین حزب جمهوری‌خواه، که در پستی در پلتفرم ایکس نوشت: «ببینیم جمهوری‌خواهان از این دفاع می‌کنند».
در گزارش تلگراف آمده است که ترامپ فرصت‌های تجاری در قلمروهای اشغال شده از اوکراین و همچنین تنگه برینگ را در اختیار پوتین قرار خواهد داد و بسنت در حال بررسی بده‌بستان‌های اقتصادی است که ایالات متحده می‌تواند با روسیه انجام دهد؛ از جمله لغو تحریم‌های آمریکا علیه صنعت هوانوردی روسیه تا بدین ترتیب به توافق صلح سرعت بخشد.
براساس برآوردهای موجود، اوکراین ۱۰ درصد از ذخایر لیتیوم جهان که در تولید باتری استفاده می‌شود را در اختیار دارد و دو مورد از بزرگترین ذخایر لیتیوم آن در قلمروهای تحت اشغال روسیه واقع شده است. همچنین گمان می‌رود که تنگه برینگ دارای ذخایر قابل توجه نفت و گاز کشف نشده باشد.
از سوی دیگر، کاخ سفید در مورد این گزارش اظهار نظری نکرد، اما به تلگراف اعلام کرد: ما در مورد گفت‌وگوهای مشورتی که ممکن است اتفاق بیفتد یا نیفتد، اظهار نظر نمی‌کنیم. همانگونه که رئیس‌جمهوری اظهار داشت، همه موافقند که این جنگ باید به پایان برسد و این همان چیزی است که او برای آن تلاش می‌کند.∎