حجتالاسلام محمد آقامیری با حضور در خبرگزاری دانشجویان ایران در گفتوگو با ایسنا، درباره اولویتهای شورای شهر در حوزه عمرانی، ترافیکی و بررسی لوایح نیمه تمام گفت: در این دوره مدیریت شهری، اولویت اصلی ما اتمام پروژههای نیمهکاره ادوار گذشته بوده است. پروژههایی که بعضی از آنها بیش از ۱۵ تا ۲۰ سال متوقف مانده بودند و ما تلاش کردیم آنها را از زمین بلند کنیم و به بهرهبرداری برسانیم تا مردم از خدمات آن بهرهمند شوند.
وی ادامه داد: برای مثال پروژه بزرگراه شهید شوشتری که حدود ۱۲ تا ۱۵ سال متوقف بود، در این دوره به پیشرفت قابل توجهی رسید و حدود ۹ کیلومتر از ۱۵ کیلومتر این پروژه به زودی افتتاح میشود. همچنین پروژه شهید بروجردی که ۳.۱ کیلومتر آن افتتاح شده و ۱.۷ کیلومتر باقیمانده هم انشاءالله در همین دوره به پایان میرسد.
رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران گفت: پروژههایی مثل میدان فتح که پیشرفت چندانی نداشت، با وجود مشکلات و چالشهای فراوان، با شجاعت و جدیت دست گرفتیم و در آینده نزدیک به بهرهبرداری خواهد رسید. همچنین تقاطعها و مسیرهای اتصال مختلف مانند میدان جی و اتصال به یادگار امام به صورت فعال در حال انجام است.
وی یکی از اقدامات مهم مدیریت شهری را تکمیل تقاطعهای ناقص پایتخت عنوان کرد و افزود: تهران بیش از ۹۸ تقاطع ناقص داشت که در این دوره بیش از ۵۰ مورد آن به بهرهبرداری رسیده است. نمونه بارز این پروژه، تکمیل تقاطع شهید چمران به همت است که مسیر عبور را به شدت کوتاه کرد و ترافیک و آلودگی هوا را کاهش داد.
آقامیری با بیان اینکه در مجموع، ما بیش از هزار پروژه عمرانی با اندازههای مختلف از پروژههای بزرگراهی گرفته تا پروژههای کوچک محلهای را در این دوره به پیش بردیم، یادآور شد: تلاش کردیم همه اینها را کامل کنیم و تحویل مدیریت شهری دهیم. این دوره را میتوان یک دوره جهادی و پرتلاش برای همه اعضای شورای شهر و همکاران پرتلاش شهرداری تهران دانست و مهندسین عمران و کارشناسان فنی تأکید دارند که حجم کار و نیروی انسانی به کار گرفته شده در این دوره قابل مقایسه با دورههای گذشته نیست و انشاءالله مردم هم نتایج این تلاشها را در کیفیت زندگی خود خواهند دید.
عضو شورای شهر تهران تأکید کرد: در همان ماههای ابتدایی آغاز به کار شورای ششم و به ویژه با انتخاب آقای زاکانی بهعنوان شهردار تهران، مجموعهای از قول و قرارها و تعهداتی به مردم داده شد و امروز ما دقیقاً بهدنبال اجرای همان تعهدات و سیاستگذاریهایی هستیم که در آن زمان مشخص کردیم و انشاءالله در فرصت باقیمانده، بتوانیم آنها را به ثمر برسانیم و به وعدههایی که دادهایم عمل کنیم.
وی افزود: یکی از محورهای اصلی ما در حوزه عمران و حمل و نقل این بود که تا جایی که امکان دارد، پروژههای نیمهتمام را به اتمام برسانیم و این پروژهها سرمایههای شهر هستند که رها شدهاند و متأسفانه تبعات منفی زیادی برای شهر و مردم دارند. علاوه بر اینکه سرمایههای شهری راکد ماندهاند، فضای ذهنی نامطلوبی را نیز نسبت به مدیریت شهری در ذهن مردم ایجاد میکنند؛ فرقی هم نمیکند که پروژه مربوط به کدام دوره مدیریتی باشد.
به گفته آقامیری، مردم به صورت کلی به عملکرد مدیریت شهری نگاه میکنند و ما موظفیم روند کار را یکپارچه ببینیم، نه جز به جز و تفکیک شده؛ بر همین اساس، تلاش کردهایم پروژههای نیمه تمامی را که وعده دادهایم، تکمیل کنیم و همچنین پروژههای جدیدی را نیز تعریف کردهایم تا در زمان مدیریت فعلی به بهرهبرداری برسند و پروژه نیمهکاره تحویل دوره بعد نشود؛ چراکه تجربه پروژههای نیمهتمام در گذشته تجربه موفقی نبوده است.
عضو شورای شهر تهران با اشاره به پروژه پایانه شرق توضیح داد: این پروژه با ۸۲ درصد پیشرفت فیزیکی در پایان دوره پنجم شورا تحویل داده شد. در آن زمان برآورد شده بود که با حدود ۴۰ میلیارد تومان بتوان پروژه را به اتمام رساند، اما متأسفانه در دوره قبل، هیچ اقدامی برای تکمیل آن انجام نشد. حتی در مقطعی گفتند این مکان دیگر نیازی به پایانه ندارد و پیشنهاد کردند به جای آن کتابخانه عمومی احداث شود، که اساساً تصمیمی تخیلی و بدون مبنای کارشناسی بود.رئیس کمیته
عمران شورای شهر تهران ادامه داد: وقتی پروژه نیمهکاره رها میشود، با مشکلات جدی مواجه میشود؛ از سرقت تجهیزات گرفته تا تخریب سازهها و من خودم اوایل نیمه دوم سال ۱۴۰۰ از پروژه بازدید کردم؛ شیشههای سکوریت را شکسته بودند، سالنها خاک گرفته و کابلهای برق قطع شده بودند و واقعاً پروژه با خاک یکسان شده بود. همان موقع تذکر دادم که به این پروژه ظلم شده است. پروژهای با ۸۲ درصد پیشرفت و برآورد هزینه آن تا پایان کار با ۴۰ میلیارد تومان، نباید اینگونه رها شود. در سال ۱۴۰۱ این پروژه را در دستور کار قرار دادیم، اما دیدیم پیمانکار از شهرداری طلب دارد و به دلیل عدم پرداخت، شکایت کرده است. یک سال دوندگی کردیم تا بتوانیم رضایت پیمانکار را جلب کنیم و قفل کار را بشکنیم و از سال ۱۴۰۲ کار اجرایی را آغاز کردیم.
وی با ابراز خوشحالی از اینکه پروژه پایانه شرق در اواخر سال ۱۴۰۳ به مرحله بهرهبرداری رسید، اظهار کرد: باید توجه داشت که هزینهای که میتوانست با ۴۰ میلیارد تومان جمع شود، با ۷۴۰ میلیارد تومان به سرانجام رسید. این یعنی خسارتی سنگین به شهر. اگر همان زمان پروژه تکمیل میشد، هم شهر از منافع آن بهرهمند میشد و هم سرمایهای که صرف شده بود هدر نمیرفت.
وی با تأکید بر لزوم اولویتبندی صحیح در مدیریت شهری افزود: باید بپذیریم که بخش زیادی از این خسارت ناشی از عدم اولویتبندی درست در دوره قبل بوده است. برخی پروژهها صرفاً به دلیل اینکه در دوره قبلی شروع شده بودند کنار گذاشته شدند، در حالی که امروز مشخص شده همان پروژهها اولویت داشتهاند و حذف آنها خسارت محض بوده است. نمیتوانیم صرفاً به این دلیل که پروژهای مربوط به دوره قبل است، آن را متوقف کنیم. باید به منافع مردم نگاه کنیم. تصمیمهای سیاسی و سلیقهای در مدیریت شهری فقط باعث زیان به بیتالمال میشود.
ما در دوره فعلی، با وجود این فشارها، توانستیم سالی بین ۱۰ تا ۱۸ پروژه از تقاطعهای ناقص را تکمیل کنیم. برای مثال در سال اول ۱۸ تقاطع و در سال دوم حدود ۱۴ یا ۱۵ مورد را به اتمام رساندیم. اما هرچه جلوتر رفتیم، پروژههای باقیمانده با معارضات ملکی یا زیرساختی جدیتری مواجه بودند و هزینههای بسیار بالایی داشتند.
آقامیری با بیان اینکه در دوره قبل، بسیاری از پروژههایی که از زمان آقای قالیباف تحویل گرفته شده بود رها شدند، اظهار کرد: بسیاری از این پروژهها با صرف هزینهای اندک در مدت کوتاه قابل بهرهبرداری بودند. مثلاً پروژه پایانه شرق که با تنها ۴۰ میلیارد تومان میتوانست ظرف کمتر از ۶ ماه به پایان برسد و در اختیار مردم قرار گیرد، بدون دلیل متوقف شد. متأسفانه در آن دوره، نه تنها پروژه تکمیل نشد، بلکه فرصت بهرهبرداری هم به نام خودشان از بین رفت.
وی با اشاره به تعدد این پروژههای نیمهتمام گفت: نمونه بارز دیگر میدان فتح است که انشاءالله بهزودی افتتاح میشود. این پروژه شامل ۶ پل اصلی است که تنها یکی از آنها، آن هم پل همسطح، در زمان آقای قالیباف ساخته شد و با پایان دوره چهارم مدیریت شهری پروژه متوقف شد و به دلیل پیچیدگیهای فنی و معارضات زیرساختی از جمله عبور لولههای آب شرب اصلی، هیچکس در دورههای قبل جرأت ورود به آن را نداشت. این لولههای آب متعلق به خطوط اصلی تأمین آب شرب ۲.۵ میلیون نفر از مردم تهران بود و کسی حاضر به پذیرش ریسک جابهجایی این لولهها نبود، چراکه اگر در فرآیند انتقال، مشکلی پیش میآمد و شهروندان برای ۱۲ یا ۲۴ ساعت بدون آب میماندند، حیثیت مدیریتیشان زیر سؤال میرفت. به همین دلیل، پروژه سالها معطل ماند.
آقامیری ادامه داد: در دوره مدیریت قبلی (دوره پنجم)، نهتنها ادامه پروژه متوقف شد، بلکه همان یک پل ساخته شده نیز با خاک پوشانده و محل پروژه به پارک موقت تبدیل شد؛ چهار سال محصور بود، چند صندلی گذاشتند و چهار نهال کاشتند. ما که آمدیم، گفتیم پروژه را دوباره راهاندازی کنیم، چون اهمیت بالایی برای مردم دارد و بعضی روزها مردم ۴۰ تا ۴۵ دقیقه در ترافیک آن محدوده میمانند.
وی گفت: ما کار را از همانجایی آغاز کردیم که متوقف شده بود. خاکبرداری کردیم و با لودر و تجهیزات رفتیم سراغ محل و یکی از پلها را که زیر خاک مدفون شده بود، بیرون کشیدیم. وقتی پروژه فعال شد، سراغ جابهجایی لولهها رفتیم. متوجه شدیم لولهها با سایز خاصی هستند که دیگر در بازار تولید نمیشوند؛ این سایز مربوط به ۳۰ سال پیش بود. برای همین، لولهها را با همان مشخصات سفارش دادیم و ساختیم. تمام اتصالات و تجهیزات را نیز آماده کردیم. سازمان آب چندبار وعده قطع و اتصال جدید لوله ها را دادند ولی به هر دلیلی انجام نمیشد، تا اینکه مدیرعامل جدید با ما همکاری کرد و در یک عملیات سنگین شبانه، بیش از ۲۵۰ نفر نیروی اجرایی از ساعت ۱۰ شب تا ۴ صبح پروژه را به پایان رساندند و آبرسانی نیز از ساعت ۸ صبح مجدداً به حالت عادی بازگشت.
پروژه بزرگراه شهید شوشتری را احیا کردیم
رئیس کمیته عمران شورای شهر با اشاره به پروژههای نیمه تمام مشابه دیگر پایتخت، تصریح کرد: پروژه بزرگراه شهید شوشتری از دیگر مواردی بود که به صورت ناقص رها شده بود و ما آن را احیا کردیم. بزرگراه شهید بروجردی نیز تنها ۶۰ درصد پیشرفت داشت که خریداری و تخریب شدند و مسیر آزادسازی شد.
وی گفت: پروژه بزرگراه شهید بروجردی نیز از پروژههایی است که به میدان جی، میدان فتح و بزرگراه یادگار امام متصل میشود و در غرب تهران، بزرگراهی به طول حدود ۱۶ کیلومتر ایجاد خواهد کرد؛ مشابه آنچه بزرگراه امام علی (ع) در شرق تهران انجام داد. با تکمیل این مسیر، اتصال شبکه بزرگراهی غرب تهران کامل میشود و گرههای ترافیکی اساسی رفع خواهد شد.
آقامیری افزود: یکی دیگر از پروژههای نیمهتمام، پارکینگ طبقاتی نیایش بود که روی تونل کردستان قرار دارد. این پروژه ۹ طبقه داشت و تنها دو طبقه آن ساخته شده بود و بقیه رها شده بودند که ما آن را تکمیل کردیم و آماده افتتاح و بهرهبرداری است. در کل مجموع پروژههای ناقص در تهران که ما شناسایی کردیم، بیش از هزار مورد بود؛ از پروژههای کوچک مقیاس در سطح محلات، مانند سرای محلههایی که ناتمام رها شده بودند، گرفته تا پروژههای بزرگراهی و عمرانی کلان. ما تمام این پروژهها را در دستور کار قرار دادیم و انشاءالله در مدت باقیمانده نیز همه آنها را به نتیجه خواهیم رساند.
آقامیری در ادامه گفتوگو با ایسنا با اشاره به تعدد تقاطعهای غیرهمسطح نیمهتمام در سطح شهر، اظهار کرد: در برخی موارد، مانند تقاطع بزرگراههای چمران و همت، تنها دو رمپ احداث شده بود؛ آن هم رمپهایی که هیچگونه معارض ملکی یا زیرساختی نداشتند؛ اما رمپی که نیاز به خرید ملک یا جابهجایی تأسیسات داشت، رها شده بود و پروژه نیمهکاره باقی مانده بود. این وضعیت محدود به چند پروژه نبود.
این عضو شورای شهر تهران تأکید کرد: بررسیهای ما نشان داد که ۹۸ تقاطع غیرهمسطح در سطح شهر تهران به صورت ناقص رها شده بود. همین نواقص در شبکه بزرگراهی مشکلات جدی ایجاد میکرد. مثلاً در همان تقاطع چمران و همت، اگر فردی میخواست از چمران به سمت غرب همت برود، باید مسیر چند کیلومتری را طی میکرد، چون اتصال مستقیم وجود نداشت و تکمیل همان رمپ ناقص در تقاطع چمران و همت، حدود ۲۵۰ متر مسیر بود، اما اجرای آن برای ما بیش از ۳۰۰ میلیارد تومان هزینه داشت. این در حالی بود که کل تقاطع در زمان خودش با چهار یا پنج میلیارد تومان ساخته شده بود. مقایسه این ارقام نشان میدهد که شرایط امروز چقدر سختتر شده و مدیریت این پروژهها چه فشار مالی سنگینی دارد.
آقامیری گفت: ما در دوره فعلی، با وجود این فشارها، توانستیم سالی بین ۱۰ تا ۱۸ پروژه از این تقاطعهای ناقص را تکمیل کنیم. برای مثال در سال اول ۱۸ تقاطع و در سال دوم حدود ۱۴ یا ۱۵ مورد را به اتمام رساندیم. اما هرچه جلوتر رفتیم، پروژههای باقیمانده با معارضات ملکی یا زیرساختی جدیتری مواجه بودند و هزینههای بسیار بالایی داشتند.
وی تصریح کرد: برخی رمپها که در اصطلاح فنی به آنها «رمپ لوپ» گفته میشود و در ظاهر سادهاند، در عمل از نظر اجرایی بسیار دشوار بودند، چراکه مثلاً در مسیر آنها مجتمعهای مسکونی ۱۰ تا ۱۵ طبقه ساخته شده بود. در این موارد، امکان تخریب مجتمعها و آزادسازی مسیر عملاً وجود نداشت و باید به فکر راهکارهای مهندسی جایگزین میبودیم. ما با بهرهگیری از ظرفیت فنی مهندسان جوان و نخبه دانشگاهی، طراحیهای خاصی انجام دادیم. برای نخستینبار در تهران، از روش مهندسی ارزش استفاده کردیم که در ادبیات فنی و مهندسی کشور نادر و کمسابقه بود. به نوعی مسیرها را با طراحی ویژهای دور زدیم، بدون آنکه مجبور به تخریب ملک یا جابهجایی تأسیسات بزرگ شویم.
آقامیری افزود: این کارها با روشهای خاص و بومیسازیشده انجام شد و در بسیاری از موارد، بدون نیاز به معارضزداییهای پرهزینه توانستیم پروژهها را پیش ببریم. این پروژههای خلاقانه نتیجه همکاری خوب میان مدیریت شهری و بدنه فنی و علمی کشور است؛ از این دست پروژههای ناقص در سطح شهر بسیار بود و ما با اولویتبندی، ابتدا پروژههایی را که با کمترین هزینه قابل اجرا بودند، در دستور کار قرار دادیم. اما پروژههایی که با معارضات پیچیدهتری مواجهند، همچنان در حال طراحی و آمادهسازی برای اجرا هستند تا انشاءالله در آینده نزدیک شاهد تکمیل آنها نیز باشیم.
بیش از هزار پروژه نیمهتمام در مقیاسهای مختلف داریم
وی با اشاره به حجم بالای پروژههای نیمهتمام شهری، گفت: ما بیش از یکهزار پروژه نیمهتمام در مقیاسهای مختلف داریم؛ از پروژههای بزرگ شهری گرفته تا پروژههای کوچک محلی. به عنوان مثال، سرای محلهای در یکی از مناطق که اسکلت چهارطبقهاش بالا رفته، اما سالهاست رها شده و بلاتکلیف مانده است.
کدام پروژه عمرانی پایتخت در دوره مدیریت شهری ششم به اتمام نمیرسد؟
آقامیری ادامه داد: وقتی این حجم از پروژههای نیمهکاره را در سطح شهر میبینیم، تعریف پروژههای جدید توجیهی ندارد. با این حال، برخی پروژههای جدید را به شرطی تعریف کردیم که در همین دوره مدیریت شهری به اتمام برسد. امیدوارم این اتفاق بیوفتد، هرچند در برخی موارد، هنوز هم تردید دارم که بتوانیم چند پروژه را به سرانجام برسانیم.
وی با اشاره به یکی از پروژههای مهم تهران اظهار کرد: پروژه تقاطع غیرهمسطح بزرگراه بسیج با خیابان محلاتی قرار بود حدود ۸۰ درصد پیشرفت داشته باشد، اما متأسفانه بهخاطر معارضات نهادی، از جمله مخالفتهایی از سوی یک نهاد دولتی، عملاً تنها ۲۰ درصد پیشرفت کرده و متوقف مانده است. در این پروژه گرفتار مشکلات حقوقی شدهایم، ولی بخشی از آن را به صورت تفکیکی پیش میبریم.
وی با اشاره به ادامه روند اجرایی پروژههای عمرانی، اظهار کرد: برای مثال، در مسیر ۹ کیلومتری پروژه شوشتری، با خیلی از نهادهای کشور به تعارض خوردیم؛ از ارتش و سپاه گرفته تا وزارتخانههای مختلف مانند وزارت ورزش، بسیج و حتی دانشگاه. بخشهایی از زمینها در اختیار اشخاص حقیقی یا نهادها بود و در بسیاری موارد، مالکیت آنها مانع پیشرفت پروژه شده بود که با وجود این تلاشها، یکی از اصلیترین موانع ما، سازمان محیطزیست بود. متأسفانه این نهاد به ما مجوز نداد و در حالی که در دنیا پروژههایی هستند که از دل جنگل و طبیعت عبور میکنند، ما نتوانستیم حتی ۶ کیلومتر مسیر را اجرا کنیم؛ مسیری که بدون معارض بود و با تونل، یا پل مرتفع ۱۲ تا ۱۵ متری، یا حتی با عایقهای صوتی و محیطزیستی قابل عبور بود.
آقامیری گفت: این مسیر میتوانست نقش یک کمربندی بزرگ را برای عبور خودروهای سنگین ایفا کند و به کاهش چشمگیر ترافیک در بخشهای مرکزی شهر بیانجامد. تریلی، کامیون، خاور، اتوبوس و حتی خودروهای شخصی در حال حاضر از بزرگراه بسیج عبور میکنند؛ در حالی که این مسیر باید کمربندی میبود. اگر آن ۶ کیلومتر اجرا میشد، ۳۰ درصد بار ترافیکی منطقه بسیج و بین ۳ تا ۵ درصد بار ترافیکی کل شهر کاهش پیدا میکرد.
عضو شورای شهر تهران افزود: اجرای این مسیر که بدون نیاز به تملک و جابهجایی تأسیسات بود، در همین دوره امکانپذیر بود؛ اما مخالفتها اجازه نداد. جلسات متعددی برگزار کردیم و حتی طرحی تهیه شد که به تصویب شورای عالی استانها رسید، اما در مجلس متوقف ماند. به نظر میرسد که درک دقیقی از اهمیت این پروژهها، خصوصاً در مجلس شورای اسلامی، وجود ندارد.
انتهای پیام