به گزارش روز یکشنبه ایرنا، تنش تجاری هند و آمریکا به دلیل خرید نفت مسکو توسط دهلی‌نو و افزایش تعرفه‌های واشنگتن به ۵۰ درصد بالا گرفته است و برخی آن را به مسائل ژئوپلیتیکی مانند رد میانجی‌گری آمریکا توسط نارندرا مودی، نخست وزیر هند و پرونده جفری اپستین مرتبط می‌دانند. همزمان، هشتادمین سالگرد بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی در ژاپن با هشدار درباره افزایش خطر درگیری هسته‌ای برگزار شد، و نخست‌وزیر ژاپن قصد دارد بیانیه سنتی برای عذرخواهی به مناسبت تسلیم توکیو در جنگ جهانی دوم را حذف کند.

در شبه‌جزیره کره، «جنگ بلندگوها» با جمع‌آوری بلندگوهای تبلیغاتی توسط سئول و پیونگ یانگ برای کاهش تنش پایان یافت. در منطقه هند-اقیانوس آرام، تحرکات نظامی مانند خرید ناوچه توسط استرالیا، گشت مشترک هند و فیلیپین در دریای جنوبی چین، و رزمایش روسیه و چین نشان‌دهنده رقابت‌های ژئوپلیتیکی است.

تنش تجاری هند و آمریکا

درحالیکه مذاکرات تجاری کشورهای جهان با دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا بر سر تعرفه‌ها در برخی موارد به دستیابی به یک توافق منجر شده و در برخی موارد همچنان در جریان است، گفت‌وگوهای بین دهلی‌نو و واشنگتن در دور پنجم خود در بن بست عجیبی گیر افتاده است. ایالات متحده به علت اینکه هند نفت روسیه را خریداری می‌کند و اعتقاد دارد که این امر در راستای حمایت از جنگ مسکو علیه اوکراین است، نرخ تعرفه‌ها برای کالاهای دهلی‌نو را به ۵۰ درصد افزایش داده است.

با اینکه ترامپ همچنان اصرار دارد که عامل اعمال تعرفه‌ها علیه هند خرید نفت از روسیه است، اما برخی از کارشناسان و تحلیلگران مسائل دیگری را نیز در تنش تجاری موثر می‌دانند. از جمله مسائل اشاره شده از سوی ناظران، تاکید نخست وزیر هند بر میانجی نبودن آمریکا در توافق آتش بس و پرونده جفری اپستین به عنوان یک فایل گریبانگیر برای ترامپ در داخل کشور است. در میانه فشار داخلی علیه رئیس جمهوری آمریکا منتقدان باور دارند که ممکن است از هند به عنوان یک قربانی ژئوپلیتیکی دم دست استفاده کند.

یک تحلیلگر روابط آمریکا- هند در یک گزارش در شبکه خبری بی‌بی‌سی نوشت: این ترامپ کلاسیک است که با ایجاد یک دشمن خارجی به دنبال انحراف از ناکامی‌های داخلی است و روابط هند با روسیه به اندازه کافی زمینه را برای توجیه یک کارزار تنبیهی فراهم می‌کند.

از طرف دیگر سخنرانی مودی در پارلمان هند در روز ۳۰ ژوئیه (۸ مرداد) که در آن وی هر گونه میانجیگری خارجی برای پایان جنگ بین دهلی‌نو و اسلام‌آباد را رد کرد نیز از دید برخی تنش‌ها با آمریکا را افزایش داده است چرا که ترامپ تاکید دارد که او توافق آتش بس بین دو قدرت هسته‌ای در آسیای جنوبی را برقرار کرده است. نخست وزیر هند در پاسخ به سوال رهبر مخالفان در مورد نحوه دخالت واشنگتن در پایان درگیری پنج روزه با پاکستان، بیان کرد: هیچ کدام از سران جهان نخواستند که عملیات سیندور (عملیات جنگی هند علیه پاکستان در اردیبهشت ماه) پایان یابد.

با وجود چنین شبهاتی، راجان کومار از دانشکده مطالعات بین‌الملل در دانشگاه جواهر لعل نهرو باور دارد که افزایش تعرفه‌ها خیلی ارتباطی با «غرور آسیب دیده» ترامپ ندارد بلکه بیشتر مربوط به استراتژی محاسبه شده است. کومار به تایمز هند گفت: خیر، ترامپ این کار را به خاطر پرونده اپستین یا اظهارات مودی در پارلمان انجام نمی‌دهد. علت این کار، استراتژیک است. او این کار را نه فقط برای متحدان بلکه در مورد همه کشورها انجام می‌دهد و فقط هم در پاسخ به کشورهای غیر دوست نیست.

سالگرد بمباران اتمی ژاپن در میانه خطرات یک درگیری هسته‌ای

هفته گذشته هشتادمین سالگرد بمباران شهرهای هیروشیما و ناگازاکی که هدف حمله اتمی آمریکا قرار گرفتند، به نوعی متفاوت‌تر از سال‌های قبل برگزار شد. خبرگزاری فرانسه در گزارشی با عنوان «هشتاد سالگی بمباران هیروشیما، همزمان با اوج‌گیری تنش‌های هسته‌ای آمریکا و روسیه»، نوشت: ژاپن روز چهارشنبه، هشتادمین سالگرد بمباران اتمی هیروشیما را با برگزاری مراسمی گرامی داشت. این مراسم، یادآور وحشتی است که در آن زمان بر جهان تحمیل شد.

آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در هشتادمین سالگرد بمباران اتمی هیروشیما بدون نام بردن از آمریکا به عنوان عامل این جنایت و با بیان اینکه «هشتاد سال قبل، جهان تا ابد تغییر کرد و در یک لحظه، هیروشیما در شعله‌های آتش سوخت»، هشدار داد که امروز خطر درگیری هسته‌ای در حال افزایش است. سالگرد فاجعه بمباران ژاپن توسط آمریکا در حالی برگزار شد که خطر جنگ هسته‌ای بین واشنگتن و مسکو رو به‌افزایش است.

از طرفی به نظر می‌رسد امسال راس رهبری ژاپن بخواهد بیانیه متفاوتی را در خصوص پایان جنگ جهانی دوم صادر کند. «شیگرو ایشیبا» نخست وزیر ژاپن قصد دارد در هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم، درباره صدور بیانیه توکیو که هر ۱۰ سال یکبار توسط نخست وزیران وقت به مناسبت سالگرد این رویداد و پذیرش شکست از سوی ژاپن منتشر می‌شود، سنت‌شکنی و عبارات مرتبط با عذرخواهی را در بیانیه‌ خود حذف کند.

رسانه های ژاپن از جمله «ژاپن تایمز» به نقل از دفتر نخست وزیری این کشور اعلام کردندکه ایشیبا تصمیم گرفته است که ۱۵ اوت (۲۴ مرداد ماه)، یعنی سالگرد تسلیم شدن کشورش در جنگ، نظر خود را در قالب «بیانیه نخست وزیر ژاپن» اعلام نکند.

پایان «جنگ بلندگوها» در شبه جزیره کره

با روی کار آمدن لی جائه میونگ رئیس جمهوری چپ گرا در کره جنوبی، به نظر دولت وی در حال عقب نشینی از سیاست‌های افراطی سلف خود یون سوک یول در قبال همسایه شمالی است. لی پس از تصمیم گیری در مورد برخی از سیاست‌ها برای رابطه متعادل با پیونگ یانگ، حالا نسخه جمع آوری بلندگوهای تبلیغاتی را به منظور کاهش تنش در شبه جزیره کره پیچیده است. اکنون یک هفته پس از این اقدام سئول، کره شمالی نیز روند جمع آوری این دستگاه‌های پر سر و صدا را گرفته تا «جنگ بلندگوها» که از سال گذشته آغاز شده بود، فعلا خاتمه پیدا کند.

برای چندین دهه، مرز به شدت مستحکم بین دو کره نه تنها با تنش نظامی، بلکه با جنگ روانی نیز همراه بوده است. در میان این استراتژی‌ها، بلندگوهای کره جنوبی با پخش آهنگ‌های کی‌پاپ، بولتن‌های خبری، به‌روزرسانی‌های آب و هوا و اظهارات افراد فراری از کره شمالی، مدت‌هاست که نماد یک میدان نبرد شنیداری است. این بلندگوها که در منطقه غیرنظامی مستقر بودند، در ژوئن ۲۰۲۴ (خرداد ماه ۱۴۰۳) و در میانه جنگ بالن‌ها دوباره فعال شدند.

تاریخچه به اصطلاح «جنگ بلندگوها» به جنگ ۱۹۵۳ کره برمی‌گردد و در طول دهه‌ها به طور متناوب این رویکرد مورد استفاده قرار گرفته است. کره جنوبی اولین بار در دهه ۱۹۶۰ تبلیغات را از طریق بلندگوها پخش کرد، در سال ۲۰۰۴ متوقف شد، پس از حوادث مرزی در سال ۲۰۱۵ و آزمایش‌های هسته‌ای کره شمالی در سال ۲۰۱۶ دوباره از سر گرفته شد و در سال ۲۰۱۸ در بحبوحه بهبود دیپلماسی بین دو کره، یک بار دیگر متوقف شد. در ژوئن ۲۰۲۴، پس از آنکه کره شمالی بالن‌های پر از زباله را رها کرد، سئول با یک کارزار صوتی جدید به این اقدام پاسخ داد.

تحرکات نظامی در منطقه هند- اقیانوس آرام

در طی یک سال اخیر شرق آسیا و منطقه هند- اقیانوس آرام شاهد تحرکات از جمله رزمایش‌ها و تقویت آمادگی‌های نظامی است که برخی از آنها شعله‌های تنش در این منطقه را افزایش داده و نشان دهنده اوج رقابت‌های ژئوپلیتیک در این منطقه بسیار حساس و با پتانسیل اقتصادی بالا است.

این تحولات هر کدام در نوع خود برای کسب آمادگی کشورها در صورت بروز هرگونه درگیری احتمالی اتفاق می‌افتد. استرالیا در راستای آنچه به‌روزرسانی ناوگان دریایی خود اعلام کرده است، ۱۱ فروند ناوچه جنگی پیشرفته در مجموع به ارزش ۶ میلیارد و ۴۸۰ میلیون دلار از ژاپن خریداری می‌کند.

از طرفی هفته گذشته همزمان با سفر فردیناند مارکوس رئیس جمهوری فیلیپین به هند، این دو کشور یک گشت دریایی مشترک را در منطقه مورد مناقشه دریای جنوبی چین برگزار کردند. ناوهای نیروی دریایی هند همراه با کشتی‌های فیلیپینی در مناطق مورد مناقشه در دریای جنوبی چین یک گشت دریایی برگزار کردند که این عملیات می‌تواند در ابعاد بزرگ‌تر نشان دهنده عمق رقابت‌های ژئوپلیتیکی در منطقه هند- اقیانوس آرام و تلاش برای کاهش نفوذ چین، باشد.

از سوی دیگر در چارچوب تقویت همکاری‌های نظامی بین مسکو و پکن و حفظ ثبات منطقه‌ای، شناورهای نیروهای دریایی روسیه و چین پنجشنبه گذشته پس از انجام رزمایش مشترک، وارد دریای ژاپن شده‌اند تا گشت‌زنی هماهنگ‌شده‌ای را در منطقه آسیا - اقیانوسیه انجام دهند.

همچنین در حالی که گمانه‌زنی‌ها مبنی بر احتمال کاهش شمار نظامیان آمریکایی مستقر در خاک کره جنوبی از سوی دولت ترامپ، به عنوان بخشی از تغییر وضعیت نظامی در منطقه همچنان ادامه دارد، «چو هیون» (Cho Hyun)، وزیر امور خارجه کره جنوبی در مصاحبه با نشریه آمریکایی واشنگتن‌پست اعلام کرد که نقش و شمار نظامیان ایالات متحده مستقر در این کشور بدون تغییر باقی خواهد ماند.