به گزارش خبرگزاری ایمنا، پژوهشگران دانشگاه فناوری نیوجرسی (NJIT) پس از بررسی کهربایی ۱۶ میلیون‌ساله در جمهوری دومینیکن، گونه‌ای منقرض‌شده از مورچه خاکی را شناسایی کرده‌اند که Basiceros enana نامیده شده و تنها ۵٫۱۳ میلی‌متر طول دارد؛ این کشف، نه‌تنها کوچک‌ترین شکارچی در تبار خود محسوب می‌شود، بلکه نشان می‌دهد مورچه‌های خاکی، میلیون‌ها سال قبل، در جزایر کارائیب حضور داشتند و توانایی‌های استتاری پیشرفته‌ای داشته‌اند.
کشف شگفت‌انگیز در کهربای کارائیب
در مطالعه‌ای منتشرشده در مجله Proceedings of the Royal Society B، زیست‌شناسان NJIT به سرپرستی Gianpiero Fiorentino و Phil Barden، برای نخستین‌بار فسیلی از مورچه‌های خاکی (Basiceros) را در کهربای جمهوری دومینیکن یافتند، Fiorentino یافته‌ی خود را شبیه کشف الماسی پنهان نامید؛ «مورچه‌های خاکی در طبیعت بسیار نادرند؛ یافتن یکی امروز شگفت‌آور است، اما وقتی در کهربا گرفتار شده باشد، همچون یافتن الماسی در دل زمین است».
کوچک‌ترین شکارچی شناخته‌شده
این مورچه جدید؛ Basiceros enana، تنها ۵٫۱۳ میلی‌متر طول دارد، در حالی‌که حداکثر طول گونه‌های زنده‌ی امروزی تا ۹ میلی‌متر می‌رسد. پژوهش نشان می‌دهد اندازه این مورچه‌ها در طی ۲۰ میلیون سال تقریباً دو برابر شده؛ یک روند تکاملی که برخلاف فرضیه‌های قبلی است که معتقد بودند اندازه آن‌ها کوچک‌تر شده است، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های Basiceros enana، داشتن دو لایه مفسر ساختاری برای چسباندن ذرات خاک و برگ به بدن بود؛ موهای بلند («brush hairs») و موهای کوتاه («holding hairs»). این سازه‌ها امکان استتار فوق‌العاده‌ای فراهم می‌کردند، توانایی‌ای که در مورچه‌های امروزی نیز دیده می‌شود، Fiorentino می‌گوید«این نشان می‌دهد که بازی مرگ و پنهان شدن واقعاً جواب می‌دهد».
دلایل انقراض محلی
بررسی‌های ژئولوژیکی و تکاملی نشان می‌دهد که Basiceros enana حین دوره میوسن (۲۳ تا ۵٫۳ میلیون سال پیش) از کارائیب ناپدید شده است. Barden معتقد است وجود پل‌های زمینی باستانی ممکن است مسیر ورود این مورچه‌ها از سرزمین‌های آمریکای جنوبی به جزایر کارائیب بوده باشد؛ «این اکتشاف بخشی از پازل گسترده‌تری است برای درک چرایی انقراض یا ماندگاری برخی گونه‌ها». Fiorentino نیز اشاره می‌کند که بیش از یک‌سوم جنس‌های مورچه‌ای شکارچی در جمهوری دومینیکن امروزی، پس از شکل‌گیری کهربا منقرض شده‌اند، برای بررسی این مورچه‌ی ریز، تیم پژوهشی از تصویربرداری پیشرفته Micro-CT و بازسازی سه‌بعدی استفاده کرد. این روش‌ها امکان مشاهده ویژگی‌هایی را فراهم می‌آورد که با چشم غیرمسلح قابل دیدن نبود (از ساختار سر و آرواره‌ها تا خارهای مربوط به استتار).
نتایج زیست‌بومی و آینده پژوهش
این اکتشاف نه‌تنها دیدگاه ما از تکامل مورچه‌های خاکی را تغییر می‌دهد، بلکه اهمیت فسیل‌ها در فهم فرایندهای تکاملی و زیست‌محیطی را برجسته می‌کند. همچنین، با توجه به انقراض محلی گذشته، این مطالعه می‌تواند به تحلیل دلایل انقراض‌های امروزی کمک کند و ابزارهای محافظتی ارزشمندی برای حفظ تنوع زیستی در اختیار ما قرار دهد.