دانا گزارش می دهد؛
۸۰ سال پس از بمباران اتمی هیروشیما/ فاجعه‌ای که هنوز آینده بشر را تهدید می‌کند ۸۰ سال پس از بمباران اتمی هیروشیما/ فاجعه‌ای که هنوز آینده بشر را تهدید می‌کند
آگوست ۱۹۴۵، ساعت ۸:۱۵ صبح، آسمان شهر هیروشیما شاهد لحظه‌ای بود که بشریت برای اولین‌بار با قدرت مرگبار سلاح هسته‌ای مواجه شد. بمبی که تنها در چند ثانیه، یک شهر را با خاک یکسان کرد و بیش از ۱۶۰ هزار کشته و مجروح برجای گذاشت.
صاحب‌خبر - به گزارش خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ در ۶ آگوست ۱۹۴۵، نخستین بمب اتمی تاریخ بر شهر هیروشیما فرود آمد و در چند ثانیه، ده‌ها هزار نفر را نابود کرد؛ این گزارش مروری است بر آن روز، آنچه در این سال‌ها گفته شده و آنچه هنوز باید شنیده شود.
۶ آگوست ۱۹۴۵ ساعت ۸:۱۵ صبح هواپیمای بمب‌افکن آمریکایی B-29 با نام Enola Gay، در ارتفاع ۹ هزار متری آسمان پرواز می‌کرد که بمب اورانیومی با نام «Little Boy» را بر فراز شهر هیروشیما رها کرد.
بمب با قدرتی معادل ۱۵ هزار تن TNT در عرض چند ثانیه منطقه‌ای به شعاع چند کیلومتر را به تلی از خاکستر تبدیل کرد؛ گرمایی با دمای تقریبی ۴۰۰۰ درجه سانتی‌گراد، موجی از مرگ و نابودی را در شهر ایجاد کرد. در همان روز، ده‌ها هزار نفر جان باختند و تا پایان همان سال، شمار کشته‌ها به بیش از ۱۴۰ هزار نفر رسید.
بیش از ۷۰ درصد ساختمان‌های شهر ویران شدند و بسیاری از قربانیان نیز در اثر تشعشعات جان باختند و هزاران نفر دیگر، سال‌ها بعد بر اثر تشعشعات، سرطان و بیماری‌های ناشی از آن جان باختند.
سه روز بعد، در ۹ آگوست، ناکازاکی هدف دومین بمب اتمی قرار گرفت و در نهایت، ژاپن در ۱۵ آگوست ۱۹۴۵ تسلیم شد تا جنگ جهانی دوم پایان یابد.
روایت بازماندگان
میکیو سایکی، مرد ۹۲ ساله‌ای که از معدود بازماندگان انفجار اتمی هیروشیما است، بلاخره سال گذشته و بعد از ۷۹ سال سکوت؛ خاطرات تلخ و هولناک آن روز را بازگو کرده است. او در زمان انفجار تنها ۱۳ سال داشت؛ یک دانش‌آموز معمولی که ناگهان با چهره واقعی جهنم روبه‌رو شد.
سایکی صبح ۶ اوت ۱۹۴۵ را چنین توصیف می‌کند: «در حال پوشیدن کفش‌هایم بودم که یک نور بسیار درخشان دیدم. همه‌چیز اول سفید و بعد ناگهان سیاه شد. خانه‌مان فروریخت…»
او از اجساد سوخته‌ای می‌گوید که در خیابان‌ها پخش شده بودند، از ساختمان‌هایی که مثل برگ‌های پاییزی فرو می‌ریختند، و از پدری که صورتش به‌شدت سوخته و از روی یک پل به پایین پرتاب شده بود. در آن حادثه، ۳۶۹ نفر از همکلاسی‌ها و کارکنان مدرسه‌اش جان خود را از دست دادند.
سایکی روز بعد همراه با دوستانش به مدرسه بازگشت تا به هر طریقی کمک کند. در مسیر به سوی هجی‌یاما، با صحنه‌هایی مواجه شد که تا پایان عمر در ذهنش ماندگار شدند: «اجساد سوخته، ردیف‌شده در دو طرف جاده تا دامنه تپه… و قربانیانی که بدن‌هایشان در رودخانه شناور بود. آنچه باقی مانده بود، فقط سکوت و دود بود.»
سایکی از بازماندگانی یاد می‌کند که بعدها در میان مردم به نام «مردمان تمساحی» شناخته شدند؛ کسانی که پوست‌هایشان به‌شدت سوخته، سیاه و ترک‌خورده بود، صورت و چشمی برای دیدن نداشتند، و گویی پوست بدنشان فلس‌دار شده بود—درست مانند یک تمساح.
سال گذشته، پس از دهه‌ها سکوت، سایکی بالاخره تصمیم گرفت زبان باز کند. او گفت: «برای زنده ماندنم احساس گناه می‌کردم. برای کسانی که مردند، متأسف بودم. همیشه می‌دانستم باید روزی درباره‌اش حرف بزنم… ولی نمی‌توانستم.»
همچنین «پل تیبتس»، خلبان بمب‌افکن در توصیف صحنه بعد از پرتاب بمب بر روی هیروشیما، می‌گوید: به عقب برگشتیم تا به هیروشیما نگاه کنیم؛ شهر با ابر هولناک پنهان شده بود... در حال جوشیدن، قارچ گونه، وحشتناک و فوق‌العاده بلند.
صداهای دیگر
همچنین سال ۲۰۲۳، در مراسم یادبود رسمی هیروشیما، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، در پیامی ویدیویی گفت: «سلاح‌های هسته‌ای هیچ امنیتی برای ما نمی‌آورند، تنها ویرانی به جا می‌گذارند. هیروشیما باید هشداری باشد برای همه ما که هنوز در جهانی خطرناک زندگی می‌کنیم.»
همچنین در بیانیه‌ای که در سال ۲۰۲۴ از سوی مؤسسه بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI) منتشر شد، آمده بود: «تعداد کلاهک‌های آماده بهره‌برداری در جهان رو به افزایش است. این یعنی خطر استفاده مجدد از تسلیحات اتمی، واقعی‌تر از هر زمان دیگری پس از جنگ سرد است.»
نیویورک‌تایمز در گزارشی در سال ۲۰۱۵، همزمان با هفتادمین سالگرد بمباران، نوشت: «هیروشیما لحظه‌ای بود که بشر از مرزهای اخلاقی عبور کرد. اگرچه برخی آن را پایان جنگ می‌دانند، ولی برای هزاران بازمانده، آغاز کابوسی بود که هنوز تمام نشده.»
واشنگتن‌پست هم در یادداشتی در سال ۲۰۲۰ نوشت: «در شرایطی که رقابت تسلیحاتی بین قدرت‌ها بار دیگر شدت گرفته، هیروشیما به ما یادآوری می‌کند که مرز بین سیاست و فاجعه، تنها یک تصمیم اشتباه است.»
طبق آخرین آمار منتشرشده در ژوئن ۲۰۲۵ توسط فدراسیون دانشمندان آمریکایی (FAS)، ۹ کشور جهان حدود ۱۳,400 کلاهک هسته‌ای در اختیار دارند، که از این میان حدود ۲۲۰۰ مورد آماده پرتاب فوری هستند.
در مراسم ۶ اوت ۲۰۲۵، شهردار هیروشیما، کازومی ماتسویی، در پارک صلح این شهر گفت: «ما مردم هیروشیما، حافظان حافظه بشریت هستیم. وظیفه ما فقط یادآوری گذشته نیست؛ بلکه ساختن جهانی بدون بمب برای آینده است.»
حال در آستانه هشتمین دهه پس از انفجار هیروشیما، تنها یک پیام همچنان باقی است: هیچ‌گاه دوباره تکرار نشود.
از دل آن فاجعه، بشریت باید آموخته باشد که قدرت بی‌مهار، بدون اخلاق، به فاجعه منجر می‌شود.
«هیروشیما فقط یک حادثه تاریخی نیست؛ نقطه‌ای از تحول در تاریخ بشریت است. شکافی عمیق بین دنیای پیش از بمب و دنیای بعد از آن.»
در حالی که جهان در سال ۲۰۲۵ با تهدیداتی مانند رقابت‌های نظامی، بحران‌های منطقه‌ای و احتمال استفاده دوباره از تسلیحات هسته‌ای مواجه است، هیروشیما یادآوری می‌کند: علم بدون اخلاق، تمدن بدون همدلی و قدرت بدون مسئولیت، همان مسیری است که در ۶ اوت ۱۹۴۵ به آسمان خونین ختم شد.∎