شینا انصاری، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در نشست صمیمانه به مناسبت نزدیک شدن به یک‌سالگی دولت چهاردهم، به دستاوردهای اخیر در حوزه دیپلماسی محیط زیست پرداخت و گفت: ما داریم به یک‌سالگی دولت چهاردهم می‌رسیم. اگر بخواهم از آخرین موضوعی که با آن مواجه بودیم شروع کنم، اولین جلسه کاپ ۱۵ را داشتیم که به عنوان یکی از قدیمی‌ترین کنوانسیون‌ها، کنوانسیون رامسر، ثبت شده است.

وی ادامه داد: کنوانسیون رامسر موضوعی بود که خیلی دچار شبهه شده بود. صحبت‌هایی می‌شد که ممکن است این مرکز منطقه‌ای را از کشور ما بگیرند و به کشور دیگری واگذار کنند. خوشبختانه با تلاش‌های خوبی که همکاران ما در این اجلاس، به‌ویژه معاونت دریایی، انجام دادند، گواهی مرکز منطقه‌ای غرب آسیا برای سه سال تمدید شد که این خبر بسیار خوبی است.

انصاری همچنین گفت: عضویت جمهوری اسلامی ایران به عنوان نماینده غرب آسیا در کمیته راهبری و ریاست مشترک برنامه استراتژیک کنوانسیون و دریافت گواه شهر برای گندمان، کیانشهر و بابل‌کلا نیز از دیگر موفقیت‌های ما در حوزه دیپلماسی محیط زیست بوده است.

وی در ادامه افزود: خود من به شخصه در طول این یک سال، چهار سفر خارجی داشتم، ولی تمام تلاشم این بود که در این سفرها حداکثر استفاده را داشته باشیم. سخنرانی‌هایی که در پنل‌های تخصصی داشتیم، جلسات دوجانبه‌ای که با کشورها برگزار شد و در آن موضوعات مختلف فرامرزی و مطالبات مطرح شد، به هر حال باعث تقویت دیپلماسی محیط زیستی کشور شد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین به موضوع آلودگی پلاستیک اشاره کرد و گفت: در نشستی، بحث مرجعیت دبیرخانه آلودگی پلاستیک به عنوان موضوعی جدید که کشور ما در حال پیگیری آن است، مطرح شد. دبیرخانه کلاسیک آن اکنون در سازمان حفاظت محیط زیست تشکیل شده و جذب همکاری برنامه توسعه ملل متحد (UNDP) در اجرای پروژه مدیریت پسماند ادامه دارد، با تمرکز بر توانمندسازی جوامع محلی.

وی با اشاره به همکاری‌های چندجانبه ادامه داد: کاری که انجام شده، همکاری چندجانبه محلی است، به خصوص برای زنان و جوانان در حوزه جوامع کالابین. همچنین بازگشت مرجعیت کنوانسیون تنوع زیستی نیز اتفاقی بود که با پیگیری‌های معاونت محیط زیستی انجام شد و اکنون فعال است.

انصاری درباره همکاری‌های منطقه‌ای نیز گفت: موضوع پیگیری از کشور عراق، موضوعی است که امروز هم در حال پیگیری هستیم. با توجه به آتش‌سوزی‌هایی که در عراق داریم، به طور مکرر و روزانه پیگیر هستیم، هم در بحث حق‌آبه و هم استفاده از هواپیمای آب‌پاش که البته در یک مقطع استفاده شد، و پیگیر هستیم که این موضوع استمرار پیدا کند.

وی به موضوع دریای خزر پرداخت و بیان کرد: موضوع کاهش سطح دریای خزر نیز در دستور کار ماست. با توجه به اینکه این هفته، پنج‌شنبه، روز جهانی خزر است، یکی از برنامه‌های ما و مطالبات ما از کشورهای حاشیه دریای خزر، موضوع کاهش سطح آب این دریا است. همچنین کشور ما امسال به عنوان میزبان این رویداد شناخته شده و ان‌شاءالله برنامه‌های ویژه‌ای در این خصوص خواهیم داشت.

سه برنامه مهم در حوزه گرد و غبار، تغییر اقلیم و مدیریت پسماند

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، به تشریح اقدامات و برنامه‌های این سازمان در حوزه‌های مختلف پرداخت.

وی اظهار داشت: در حوزه مدیریت پسماند، موضوعاتی مانند آئین‌نامه پسماندها، سامانه یکپارچه پسماند، آئین‌نامه آزمایشگاه‌های معتمد و آئین‌نامه ارزش، در دستور کار دولت قرار دارد.

انصاری با اشاره به برنامه‌های سازمان در حوزه گرد و غبار و تغییر اقلیم افزود: سه برنامه مهم در حوزه مدیریت گرد و غبار، تغییر اقلیم و مدیریت راهبردی پسماند تعریف شده است. در این مدت تلاش کرده‌ایم پیگیری‌های قانونی را با جدیت دنبال کنیم و خوشبختانه قوانین خوبی در این حوزه‌ها وجود دارد که سازمان می‌تواند به عنوان دستگاه نظارتی و حاکمیتی، آن‌ها را دنبال نماید.

وی ادامه داد: قوانین مهمی مانند قانون هوای پاک، آئین‌نامه‌های مرتبط با گرد و غبار، قانون مدیریت پسماند، قانون تالاب‌ها و قانون حفاظت از منابع طبیعی، از جمله مواردی است که پیگیری‌های گسترده‌ای برای اجرای آن‌ها انجام شده است. علی‌رغم مشکلات موجود در کشور، تلاش کردیم منابع اعتباری لازم را برای سازمان در سطح کشور تأمین کنیم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین بر لزوم افزایش نیروی انسانی در این سازمان تأکید کرد و گفت: در برنامه‌هایی که برای سال جاری پیش‌بینی شده، موضوع ارتقای تجهیزات و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین نیز مدنظر قرار دارد تا بتوانیم با استفاده از این ابزارها، بخشی از کمبود نیروی انسانی را جبران کنیم.

انصاری در ادامه با اشاره به اهمیت اجتماعی‌سازی مسائل محیط زیستی تصریح کرد: موضوع اجتماعی‌سازی محیط زیست از دغدغه‌های مهم ماست. سند ارتقای فرهنگ محیط زیستی به تصویب رسیده و سازمان حفاظت محیط زیست به عضویت کمیسیون فرهنگی، اجتماعی دولت درآمده است. این عضویت فرصتی ایجاد کرده تا بسیاری از فعالیت‌های محیط زیستی در آئین‌نامه مسئولیت اجتماعی هفته دولت گنجانده شود.

وی از همکاری‌های گسترده با وزارت آموزش و پرورش و سایر دستگاه‌ها برای توسعه آموزش‌های محیط زیستی خبر داد و افزود: تلاش ما بر این است که ارتباط مؤثری با تشکل‌های مردم‌نهاد برقرار کنیم و فضای مناسبی برای فعالیت آن‌ها فراهم سازیم.

انصاری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به گزارش‌هایی که در جلسات هیئت دولت ارائه کرده، گفت: از ابتدای حضورم در هیئت دولت، موضوعاتی مانند آلودگی مازوت، نشست زمین، وضعیت فعالان محیط زیستی و نگاه‌های امنیتی به این حوزه را مطرح کرده‌ام که منجر به صدور دستورات مشخصی از سوی رئیس‌جمهور شده است.

وی افزود: در حوزه بهبود تجهیزات، مقابله با گرد و غبار، و همکاری با استانداران نیز پیگیری‌هایی انجام شده که در جلسه‌ای با حضور مسئولان وزارت کشور و استانداران مورد بررسی قرار گرفت. همچنین در زمینه ارزیابی اثرات محیط زیستی، هدف‌گذاری برای مکانیزه‌سازی فرایندها انجام شده و اقدامات اولیه در این راستا انجام شده است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از افزایش هزار مگاواتی ظرفیت انرژی خورشیدی کشور در یک سال اخیر خبر داد و گفت: در همین مدت با پیگیری‌های صورت‌گرفته، مصوبه‌ای در سازمان داشتیم که هدف آن تسهیل توسعه نیروگاه‌های خورشیدی بود.

وی همچنین به برنامه‌های مهمی مانند اقدام ملی حفاظت از حیات وحش، مقابله با قاچاق گونه‌های جانوری، ارزیابی باغ‌وحش‌ها و اعمال محدودیت در صدور مجوزهای جدید برای باغ‌وحش‌ها اشاره کرد و اظهار داشت: در این دوره تلاش شده تا تیمار حیوانات بیمار و آسیب‌دیده حیات وحش در مراکز بازپروری به‌صورت تخصصی انجام شود و توجه ویژه‌ای به این موضوع شده است.

پیگیری اصلاح قانون عوارض آلایندگی

وی همچنین از پیگیری سازمان برای اصلاح قانون عوارض آلایندگی خبر داد و گفت: این قانون باید اصلاح شود تا بخشی از منابع آن به محیط زیست اختصاص یابد. اگر این منابع در اختیار شهرداری‌ها قرار می‌گیرد، باید تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست باشد.

در ادامه، انصاری موضوع اصلاح قانون معادن را از دیگر دغدغه‌های سازمان دانست و تصریح کرد: در حال حاضر فقط معادنی که در مناطق حفاظت‌شده قرار دارند نیاز به استعلام از سازمان دارند، اما به دلیل اثرات تخریبی گسترده، باید همه معادن مشمول این استعلام شوند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین گفت: اصلاح قانون مدیریت پسماند و موضوع قانون حمل سلاح نیز از دیگر مواردی است که در حال پیگیری آن هستیم. بخشی از اختیارات به ادارات کل محیط زیست تفویض شده تا مشکلات با سهولت بیشتری حل‌وفصل شوند.

وی با اشاره به چالش‌های فراوان درون‌سازمانی و بیرون‌سازمانی گفت: ما با مشکلات بسیار زیادی به‌ویژه در حوزه امکانات و نیروی انسانی مواجه هستیم، اما با توجه به شرایط اقتصادی کشور، طبیعی است که محیط زیست نیز آسیب‌پذیرتر شود.

وی تأکید کرد: هدف ما حاکمیت قانون، اجرای دقیق ضوابط، بهره‌گیری از نظرات کارشناسی و فنی، و پیگیری نظارت دقیق بر اجرای قوانین محیط زیستی است. ما به نظرات مشفقانه و دلسوزانه شما باور داریم و معتقدیم مطالبه‌گری و دیدبانی شما فرصتی ارزشمند برای پررنگ کردن مسائل محیط زیستی و جلب توجه مسئولان به حل این مسائل است.

آموزش کشاورزان و جوامع محلی راهی برای کاهش مصرف آب

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با تأکید بر ضرورت کاهش مصرف، به‌ویژه در حوزه کشاورزی، گفت: باید کاهش مصرف داشته باشیم، به خصوص در حوزه کشاورزی. اینها از جمله مواردی است که باید به آن توجه ویژه‌ای شود؛ یعنی آموزش کشاورزان و آموزش جوامع محلی.

وی با اشاره به اینکه چنین موضوعاتی زمان‌بر هستند، افزود: کارهای سخت‌افزاری شاید خیلی سریع به نتیجه برسند ولی الزماً پایداری را تضمین نمی‌کنند. آنچه پایداری را محقق می‌کند، اقدامات نرم‌افزاری و فرهنگی است. بنابراین باید روی این بخش سرمایه‌گذاری جدی صورت بگیرد.

انصاری با اشاره به همکاری‌های بین‌المللی در این زمینه تصریح کرد: کاری که با کمک برنامه محیط زیست سازمان ملل آغاز کرده‌ایم، با تمرکز بر آموزش جوامع محلی، زنان و جوانان در جریان است. تلاش ما این است که در شیوه کشت و الگوی کشت تغییراتی ایجاد کنیم تا کاهش مصرف آب را محقق کنیم. این خود می‌تواند به ایجاد پایداری بیشتر در حوزه کشاورزی منجر شود.

مسائل محیط زیستی امروز، حاصل دهه‌ها بی‌توجهی است

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، با اشاره به مجموعه اقدامات این سازمان در حوزه‌های مختلف، اظهار کرد: ما در موضوعاتی چون پسماند، حضور در اجلاس جهانی اقلیم ۲۹، موضوع فرونشست زمین، موضوع فعالان محیط زیست، مسئله میانکاله، کنوانسیون پلاستیک، تنوع زیستی، بازگشت مرجعیت سازمان و سایر مشکلات، گزارش تهیه کردیم، پیگیری داشتیم و حتی برای بازگرداندن اراضی به اراضی ملی مصوبه گرفتیم.

وی افزود: نکته‌ای که می‌خواهم بر آن تأکید کنم این است که مسائل و مشکلات محیط زیستی که امروز به شکل چالش با آن‌ها مواجه هستیم، نتیجه کار امروز و دیروز نیست. این مشکلات در اثر بی‌توجهی در طول چندین دهه انباشته شده‌اند و اکنون به مرحله بحران رسیده‌اند. بنابراین، راه‌حل‌ها پیچیده شده‌اند.

انصاری با بیان اینکه این راه‌حل‌ها، ضربتی و آنی نیستند، تأکید کرد: اقداماتی که باید انجام شود، نیازمند برنامه‌های میان‌مدت و بلندمدت است و زمان می‌طلبد. نمی‌توان با نگاه ساده‌انگارانه به مسائل محیط زیستی برخورد کرد. این موضوعات را ما در بدنه دولت پررنگ کردیم و می‌دانیم که باید تلاش بیشتری انجام دهیم.

رئیس سازمان محیط زیست همچنین با اشاره به شرایط اقتصادی کشور تصریح کرد: باید در نظر بگیریم وقتی وضعیت اقتصادی کشور ناپایدار می‌شود، محیط زیست که ذاتاً شکننده است، آسیب‌پذیرتر خواهد شد. مشکلاتی که با آن مواجه هستیم، نیاز به نگاه سیستمی دارد و باید در یک فرآیند منطقی و معقول، در طول زمان حل شود.

وی با تأکید بر رویکرد مدیریتی این سازمان گفت: نگاه ما در سازمان محیط زیست، پایبندی به حاکمیت قانون و ضوابط زیست‌محیطی است. صدور مجوز خارج از این چارچوب‌ها جایی ندارد. البته در عملکرد خود، لکنت‌هایی هم داشته‌ایم و این را انکار نمی‌کنم.

انصاری در ادامه خطاب به رسانه‌ها و افکار عمومی گفت: من می‌بینم که خبرگزاری‌ها در هر موضوع مرتبط با محیط زیست، سازمان محیط زیست را مخاطب قرار می‌دهند. در حالی‌که اگر قوانین بالادستی را نگاه کنید، وظایف بسیاری از دستگاه‌ها در این حوزه مشخص شده است. سازمان محیط زیست در بسیاری از موارد، جایگاه حاکمیتی و نظارتی دارد، نه اجرایی.

وی افزود: موضوعاتی مانند آلودگی هوا، اگرچه در اولویت سازمان قرار دارند و ما جایگاه مطالبه‌گری داریم، اما دستگاه‌هایی مانند وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صمت و وزارت کشور نیز وظایف و تکالیف مشخصی در این زمینه دارند. با این حال، وقتی تصمیمی گرفته می‌شود یا مشکلی مطرح می‌شود، بلافاصله سازمان محیط زیست مورد سوال قرار می‌گیرد.

وی تصریح کرد: ما وظیفه اجرایی نداریم، اما نظارت را باید به درستی انجام دهیم. البته ما موظف می‌دانیم خود را که به هر مطالبه‌ای از سوی فعالان محیط زیست، پاسخ بدهیم و آن را پیگیری کنیم. تمام تلاش‌مان این بوده که به محض طرح مسئله، ورود کنیم.

انصاری ضمن قدردانی از فعالان تخصصی حوزه محیط زیست گفت: ما به اهمیت شفافیت واقف هستیم و تلاش داریم آن را افزایش دهیم. از تمام عزیزانی که در این حوزه به صورت تخصصی فعالیت و مطالبه‌گری می‌کنند، تشکر می‌کنم. اما خواهشم این است که نگاه شما نیز با توجه به واقعیت‌های جامعه و به شکلی منصفانه باشد.

 انتهای پیام/