
فعالیتهای انسانی نقشه فصول طبیعی زمین را بازطراحی کرده و پدیدهای به نام «فصول جدید» به وجود آورده که اکنون بخشی از ریتم سالانه اقلیمی شده و بر سلامت عمومی و اکوسیستمها تاثیر میگذارد.
به گزارش اعتمادآنلاین، پژوهشگران میگویند این فصول، مانند فصل مهدود و فصل زباله، که به دلیل مداخله انسان سالانه تکرار میشوند، تقویم طبیعی را بازتعریف کرده و تهدیدی جهانی به شمار میروند.
تیمی تحقیقاتی به رهبری دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی لندن، پس از تحلیل دادههای ماهوارهای، گزارشهای هواشناسی و منابع محلی طی دههها، الگوهای فصلی کاملاً تغییریافتهای را شناسایی کرد.
در جنوب شرق آسیا، فصل مهدود از ژوئن تا سپتامبر ادامه دارد، زمانی که ابرهای متراکم دود مناطق وسیعی را فرا گرفته، باعث آلودگی شدید هوا و خطرات جدی برای سلامت میشود.
این پدیده ناشی از آتشسوزیهای عمدی برای پاکسازی زمینهای کشاورزی، به ویژه در اندونزی و مالزی است که دود را فراتر از مرزها برده و شهرهایی مانند سنگاپور و تایلند را برای هفتهها در ابرهای سمی فرو میبرد.
در شمال هند، فصلی مشابه در زمستان، پس از پایان بادهای موسمی و با شروع سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی، پدیدار میشود و با جشنهای سنتی شدت مییابد.
در ایالات متحده، گستره فصل آتشسوزیهای جنگلی در کالیفرنیا افزایش یافته و از بهار تا دسامبر ادامه دارد.
سالهای اخیر شاهد دود غلیظی بودهاند که آسمان شمال شرق را پوشانده، مانند تابستان ۲۰۲۳، زمانی که آتشسوزیهای کانادا بخشهایی از ساحل شرقی را در بر گرفت و آسمان نیویورک را نارنجی کرد.
در بالی اندونزی، فصل زباله از دسامبر تا مارس ادامه دارد، زمانی که بادهای موسمی تغییر جهت داده و حجم عظیمی از زبالههای پلاستیکی را از اقیانوس به سواحل جنوبی جزیره میآورند.
این فصل آنقدر تکراری شده که ساکنان محلی هر سال منتظر آن هستند و مقامات مجبور به استخدام صدها کارگر و داوطلب برای پاکسازی سواحل میشوند.
تنها در مارس گذشته، بیش از ۳۰۰۰ تن زباله دریایی جمعآوری شد. پدیدههای مشابهی در فیلیپین، تایلند و ساحل شرقی ایالات متحده، به ویژه در دهانه رودخانههای نیوانگلند، مشاهده شده، جایی که روانآبهای تابستانی، با افزایش بارندگی، زبالهها را از خشکی به دریا میراند.
علاوه بر فصول جدید، پژوهشگران به ناپدید شدن برخی فصول سنتی اشاره کردهاند.
برای مثال، فصول برف و ورزشهای زمستانی در کوههای آند و راکی به دلیل کمبود برف کاهش یافتهاند.
رفتار پرندگان دریایی در شمال انگلستان نیز تغییر کرده و دیگر در زمان معمول برای تولیدمثل بازنمیگردند.
فصول طبیعی مانند بهار و تابستان نیز به طور نامنظم زودتر آغاز شده یا طولانیتر شدهاند.
در اروپا، چرخههای تولیدمثل و خواب زمستانی حیوانات هفتهها زودتر از معمول شروع میشود، در حالی که شدت فصول توفان و آتشسوزیهای جنگلی در آمریکای شمالی افزایش یافته است.
از این رو پژوهشگران طبقهبندی جدیدی برای این پدیدهها ارائه کردهاند:
فصول متوقفشده: فصولی که کاملاً ناپدید شدهاند، مانند زمستانهای یخی در برخی کوهها.
فصول نامنظم: فصولی که زمان یا مدت آنها به طور غیرمنتظره تغییر کرده، مانند تابستانی طولانیتر یا بهاری زودهنگام.
فصول همزمان: فصولی که در زمان خود رخ میدهند، اما با شدت و خطر بیشتری پدیدار میشوند.
نمونه بارز آن، تابستان اروپاست که همچنان در موعد خود فرا میرسد، اما از زمان موج گرمای مرگبار فرانسه در سال ۲۰۰۳، گرمتر و خطرناکتر شده و دانشمندان آن را فصلی همزمان با افراط فزاینده توصیف میکنند.