به گزارش خبرگزاری ایمنا، فیلم سینمایی خانه پدری به کارگردانی کیانوش عیاری یکی از جنجالی‌ترین آثار سینمای ایران است که روایت بی‌پرده‌ای از فرهنگ مردسالاری و تضییع حقوق زنان را در دل یک درام اجتماعی تلخ به تصویر کشیده است.
این فیلم که محصول سال ۱۳۸۹ است، تاکنون دوبار توقیف شده و از اکران عمومی بازمانده و بار دیگر در سال ۱۴۰۴ به سینماها بازگشته است.
داستان فیلم خانه پدری؛ از قتل در زیرزمین تا دفن رازها
خانه پدری قصه یک جنایت هولناک را روایت می‌کند؛ قتلی که سال ۱۳۰۸ توسط پدر و برادر علیه دختر خانواده رخ می‌دهد و سال‌ها زیر سایه سکوت و پنهان‌کاری در یک زیرزمین قفل می‌ماند. فیلم با صحنه‌ای تکان‌دهنده آغاز می‌شود؛ ۱۰ دقیقه ابتدایی فیلم که با تعقیب و قتل دختر همراه است، به‌قدری شوکه‌کننده است که تا مدت‌ها در ذهن تماشاگر باقی می‌ماند.
کیانوش عیاری در این فیلم با بهره‌گیری از اپیزودهای زمانی مختلف، نشان می‌دهد چگونه یک جنایت در طول دهه‌ها با سرپوش‌گذاری‌های متعدد از سوی مردان خانواده نادیده گرفته می‌شود و جامعه مردسالار، اشتباهات خود را نمی‌پذیرد.
بازیگران فیلم خانه پدری؛ ترکیب چهره‌های جدی و کمدی در درامی تلخ
در فیلم خانه پدری، مهدی هاشمی و شهاب حسینی در نقش‌های اصلی ظاهر شده‌اند. همچنین مهران رجبی که بیشتر با نقش‌های کمدی شناخته می‌شود، در نقش پدری ظالم ایفای نقش کرده است. این انتخاب جسورانه در بخش‌هایی از فیلم باعث تضاد فضای تلخ فیلم با شوخی‌های کاراکتر رجبی شده است.
بازیگران دیگر فیلم عبارتند از: ناصر هاشمی، نازنین فراهانی، مینا ساداتی و معصومه بافنده.
با وجود اینکه فیلم از نظر بازیگری نقدهایی را به همراه داشته، اما مهدی هاشمی با بازی درخشان خود توانسته است بار اصلی درام را به دوش بکشد.
چرا فیلم خانه پدری توقیف شد؟
بررسی دلایل توقیف و بازگشت به اکران فیلم خانه پدری از همان ابتدای ساخت با مخالفت نیروی انتظامی و وزارت ارشاد روبه‌رو شد. دلیل اصلی توقیف فیلم، نمایش صحنه قتل دختر توسط پدر و برادر بود که به عقیده برخی مسئولان، این سکانس با فرهنگ جامعه ایرانی سازگار نبود.
این فیلم بارها توقیف و تنها در مقاطعی کوتاه اکران شد:
- سال ۱۳۹۳: اکران یک روزه و توقیف سریع
- سال ۱۳۹۸: بازگشت با اصلاحات جزئی و رده‌بندی سنی +۱۵، توقیف مجدد پس از چند روز
- سال ۱۴۰۴: اکران مجدد در سینمای خانگی پس از ۱۵ سال جنجال و کش‌وقوس‌های فراوان
واکنش‌ها به فیلم خانه پدری؛ از تحسین تا انتقادات تند
فیلم خانه پدری واکنش‌های متفاوتی را میان هنرمندان و منتقدان برانگیخته است:
اصغر فرهادی فیلم را بسیار دوست داشته و آن را اثری مهم دانسته است.
نرگس آبیار نگاه رئال و مستند عیاری را تحسین کرده و آن را الگویی برای فیلمسازان جوان می‌داند.
مسعود فراستی فیلم را ضدملی و ضدایرانی خوانده و موافق توقیف آن بوده است.
محمدرضا شهیدی‌فر خانه پدری را خیانت به تاریخ ایران توصیف کرده است.
عزیزالله حمیدنژاد و سعید سهیلی فیلم را از لحاظ قصه و کارگردانی اثری موفق دانسته‌اند.
ضعف‌ها و قوت‌های فیلم خانه پدری از نگاه منتقدان
اگرچه سوژه فیلم خانه پدری بسیار جسورانه و تلخ است، اما برخی منتقدان به ضعف در شخصیت‌پردازی و روایت خطی اپیزودها اشاره کرده‌اند. به عقیده آن‌ها به جز سکانس ابتدایی فیلم، سایر اپیزودها آنچنان که باید تأثیرگذار نیستند و ضعف در گره‌افکنی داستانی باعث می‌شود مخاطب به سختی با روند فیلم همراه شود. در عین حال، جسارت کیانوش عیاری در پرداختن به موضوعی که در سینمای ایران کمتر به آن پرداخته شده، ستایش‌برانگیز است و فیلم به عنوان یک هشدار جدی درباره فرهنگ پنهان‌کاری در جامعه شناخته می‌شود.
عوامل فیلم خانه پدری
تیم سازنده‌ای که مرزهای جسارت را شکستند کارگردان، نویسنده و تدوین: کیانوش عیاری تهیه‌کننده: کیانوش عیاری، علی سلطانی مدیر فیلمبرداری: داریوش عیاری صدابردار: سعید صالحی طراح چهره‌پردازی: حسین صالحیان، اعظم رحمانی صداگذاری: مسعود بهنام طراح صحنه و لباس: اصغر نژادایمانی موسیقی: بهزاد عبدی عکاس: مزدک عیاری
خانه پدری؛ روایت زخم‌های فرهنگی
فیلم خانه پدری هرچند به لحاظ فرم و ساختار سینمایی نواقصی دارد، اما محتوای آن تلنگرآمیز است و می‌تواند یکی از مهم‌ترین آثار اجتماعی سال‌های اخیر سینمای ایران لقب بگیرد.
خانه پدری داستان نسلی است که اشتباهات خود را پنهان می‌کند و فرهنگی که قربانیانش را در سکوت و تاریکی دفن می‌کند.