به گزارش ایرنا از اداره کل روابط عمومی سازمان سینمایی، احمدرضا درویش در روز چهارم برنامه سینمای ایران برای وطن، که با نمایش فیلم سرزمین خورشید همراه بود، با اشاره به اینکه این نشست به بهانه اتفاقات جنگ اخیر و برای پاسداشت وطن برگزار شده، گفت: مرور آثار سینمای ایران برای امروز میتواند موثر باشد. آنونسی که از فیلم در ابتدای نشست در سالن پخش شد من را حیرتزده کرد زیرا آخرین بار در زمان اکران این آنونس را دیده بودم.
وی درباره فضاسازی فیلم «سرزمین خورشید» افزود: این فیلم داستان یک سفر ادیسه واراست؛ گویا جنگ فقط مختص یک فضا و مکان نیست بلکه تبعات جنگ همه جا را دربرمیگیرد. اگر قرار باشد یک شخصیت در فضای خاصی باورپذیر باشد، فضاسازی و جزئیات در آن فیلم اهمیت پیدا میکند. سینما مانند موسیقی میماند و دربرگیرندگی که سینما دارد مانند یک ارکستر است و مخاطب را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد.
درویش با گرامیداشت یاد خسرو شکیبایی، گفت: سکانس بیمارستان را به صورت سکانس - پلان فیلمبرداری کردیم زیرا اگر کات میخورد حس صحنه درست درنمیآمد. در آن صحنه فقط میتوانستیم یک برداشت داشته باشیم زیرا همهچیز سر صحنه نابود میشد. حدود ۲ روز برای آن صحنه تمرین کردیم و هنگام فیلمبرداری حتی مانیتور هم نداشتیم که پلانها را ببینیم. مهمترین مانیتور کارگردان، چشم فیلمبردار بود و اگر چشم فیلمبردار از آن پلان راضی بود ما سراغ صحنههای بعد میرفتیم. این ریسک خیلی بزرگی برای یک کارگردان است؛ زیرا صحنهای که فیلمبرداری میکرد یک هفته بعد تازه از تهران میرسید و میتوانست آن را تماشا کند.
همواره میگوییم که جلوی جنگ ایستادهایم، اینکه از کشور دفاع کنیم با اینکه جنگ را نفی یا نقد کنیم، کاملا متفاوت است. اگر دشمن به کشور ما حمله کند ناگزیر به دفاع هستیم و اگر این منطق در فیلم نیز وجود داشته باشد مخاطب با آن همراه میشود.
وی ادامه داد: ما باید تاریخ را درست روایت کنیم تا مخاطب چندسال بعد که یک فیلم جنگی را تماشا میکند برایش قابل فهم باشد که مردم چرا در آن شرایط از کشورشان دفاع کردند و زیر آتش ایستادگی کردند.
درویش تصریح کرد: «سرزمین خورشید» درباره مساله خلقت نیست و این مفاهیم را برخی منتقدان از فیلم برداشت کردهاند. این فیلم برای دو صحنه ساخته شد، ابتدا اینکه من دوست داشتم این زن در پایان خودش تبدیل به مادر و شخصیت خسرو شکیبایی تبدیل به مرد شود.
وی با بیان اینکه برای «سرزمین خورشید» شش ماه فیلمبرداری داشتند، بیان کرد: چالش ما بردن امکانات و تجهیزات به خانه مردم بود زیرا مردم تازه به خانههایشان برگشته بودند و مشغول بازسازی بودند اما با آغوش باز از ما استقبال میکردند زیرا میدانستند ما قصه مردم را روایت میکنیم. در آن سالها وقتی آتش که درست میکردیم، دود آن به خانه مردم میرفت و گاهی شیشه خانهها میشکست. اما امروزه دیگر با امکانات دیجیتال میتوان خیلی از این صحنهها را ساخت اما به نظر من جنس نگاتیو چیز دیگری است.
درویش افزود: ما برای فیلمبرداری صحنه زیر آب در فیلم «دوئل»، سختی زیادی کشیدیم. اما امروز مهمترین ماموریت دیجیتال این است که محدودیت فیلمساز را بردارد و بگوید فقط رویاپردازی کند. امروز فهم ما از فیلمسازی دیجیتال فقط کمّی است و دوست دارند صرفا روند ساخت فیلم را سریعتر کنند. متاسفانه سینمای ایران در بحث توسعه نیروی انسانی و فناوری ضعیف است و باید در این زمینه فکری جدی کرد.
درویش هیچ وقت وارد کپی کاری نشد
حبیب احمدزاده هم در ادامه درباره باورپذیر بودن «سرزمین خورشید» گفت: من آثار احمدرضا درویش را همواره دنبال میکنم و در ابتدا به عنوان یک مخاطب با ایشان دوست شدم. سینمای وی خاصیت متفاوتی دارد به این دلیل که در بطن حادثه و جنگ بوده است.
وی ادامه داد: سینماگران ما در زمان جنگ، فیلمهای تبلیغی میساختند اما پس از جنگ مانند آمریکاییها فیلم ساختند. یعنی فضایی را نشان دادند که مردم شهر از کسانی که به جبهه رفتهاند متنفر هستند؛ درحالی که اصلا اینگونه نیست و مردم همین الان احترام جانبازان و شهدا را نگه میدارند.
احمدزاده تاکید کرد: فیلمسازان در آن زمان چون سوژه نداشتند سعی کردند مانند آمریکاییها کپی کنند اما امثال درویش اصلا وارد این بازی نشدند؛ زیرا خودشان در بطن جامعه با مردم زندگی و این جنگ را اداره کردند. اگر یک بار سینمایی که ما از غرب کپی کردیم بدون اینکه مختصات ایرانی را در آن بگنجانیم بررسی کنیم متوجه میشویم چه مسیر اشتباهی رفتهایم.
سرزمین خورشید خود زندگی را نشان میدهد
احمدزاده ادامه داد: بسیاری سینماگران جنگ آن را رعایت نمیکنند، اینکه شهر را نشان میدهد و میگوید این شهر مهم است و باید از آن دفاع کنیم. اغلب فیلمها به جای شهر یک محیطی را نشان میدهند که اصلا هویت ندارد، در نتیجه منطق دفاع از آن نیز مشخص نیست. درویش وقتی یک شهر را انتخاب میکنند منطق دفاع از آن نیز برای مخاطب قابل فهم میشود. در فیلم «سرزمین خورشید» شما فکر نمیکنید یک فیلم تماشا میکنید بلکه یک زندگی را نگاه میکنید و خودتان را در آن موقعیت قرار میدهید.
وی خاطرنشان کرد: اگر توجه کرده باشید مردم با هر تفکری از مردم غزه دفاع میکنند زیرا طرف ظلم و مظلوم مشخص است و هنگام حمله به ایران نیز همه میدانند که باید از وطن دفاع کنند.
تقابل آدمها در یک موقعیت خاص است
محمد آلادپوش فیلمبردار «سرزمین خورشید» نیز گفت: وقتی فیلمنامه را خواندم متوجه شدم فیلم جنگی و اکشن نیست، بلکه درباره تقابل آدمها در یک موقعیت خاص است. این فیلم شخصیت محور بود و به همین دلیل علاقه داشتم در این پروژه کار کنم. البته من تجربه جنگ هم نداشتم و خودم را به آقای درویش سپردم تا وارد این حیطه شوم.
وی با بیان اینکه فیلم «کیمیا» را تماشا کرده بود، گفت: قصد نداشتیم در «سرزمین خورشید» مانند محمود کلاری فیلمبرداری کنیم. همانطور که میدانید در کار فیلمسازی فیلمبردار اصلا قرار نیست دیده بشود بلکه مهم این است که فیلم دیده شود و قصهاش را روایت کند. گاهی میگویند که یک فیلم مانند کارت پستال است درحالی که این اصلا اتفاق خوبی نیست. امروز فیلمبرداری دیجیتال سرعت کار را خیلی بالاتر برده است. اگر مدیریت درویش در صحنه فیلمبرداری نبود واقعا «سرزمین خورشید» ساخته نمیشد. البته تمام گروه برای ساخت این فیلم همکاری کردند.
روز چهارم برنامه «سینمای ایران برای وطن» با نمایش نسخه مرمت شده فیلم «سرزمین خورشید» سه شنبه ۷ مردادماه با حضور احمدرضا درویش، حبیب احمدزاده و محمد آلادپوش با اجرای حمیدرضا مدقق در موزه سینما برگزار شد.
این برنامه امروز چهارشنبه با نمایش فیلم «ناخدا خورشید» ساخته ناصر تقوایی در ساعت ۱۶ ادامه پیدا میکند و در ساعت ۱۸ نشست فیلم با حضور سعید پورصمیمی، هارون یشایایی و داریوش ارجمند برگزار می شود.