به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در یاسوج، فیروز حسنی، شامگاه دوشنبه در انجمن شاهنامه خوانی یاسوج با تأکید بر اهمیت جایگاه عدالت و دادگری در حکمت ایرانی و شاهنامه فردوسی گفت: در شاهنامه، اندوه با شمشیر دادگری زدوده می‌شود نه با غفلت و سرگرمی و اگر عدالت از جامعه رخت ببندد، ناتوانی، خودکشی و فروپاشی روانی افراد به‌تدریج رخ خواهد داد.
وی با اشاره به داستانی از شاهنامه که در آن جمعی از مسیحیان در برابر شاه ساسانی با آرامش و احترام سوگواری خود را توضیح می‌دهند، افزود: نمادها و آیین‌ها در تمدن‌ها ریشه‌دارند و باید با خرد، دانایی و فهم متقابل نسبت به آن‌ها رفتار کرد. وقتی فرزند یزدان کشته می‌شود و مردم خندان‌اند، نشان می‌دهد که جامعه دچار انحطاط اخلاقی شده‌است.
حسنی در بخش دیگری از سخنان خود به ویژگی‌های یک حاکم دانا اشاره کرد و گفت: پادشاه یا مدیر یک جامعه باید خردمند باشد و بتواند حق را از باطل تشخیص دهد. اگر سخن‌چینان، بی‌دانشان و ریاکاران به او نزدیک شوند، جامعه از داد تهی می‌شود و مردم دچار رنج، اندوه و بی‌پناهی می‌گردند.
وی با هشدار نسبت به خطر ریاکاری در سیستم‌های ایدئولوژیک، چه دینی و چه سیاسی، تصریح کرد: ریاکاری بزرگ‌ترین فساد در سیستم‌های ایدئولوژیک است. در چنین جوامعی، گزینش‌ها به‌جای صداقت، بر پایه تظاهر و دورویی شکل می‌گیرد و این مسئله پایه‌های اخلاق و اعتماد اجتماعی را متزلزل می‌سازد.
رئیس انجمن شاهنامه‌خوانی یاسوج با تأکید بر بازگشت به خرد ایرانی و مفاهیم بنیادینی چون داد، فرزانگی و انصاف، از مسئولان فرهنگی و اجتماعی خواست تا با بهره‌گیری از متون کلاسیک همچون شاهنامه، در مسیر ترمیم آسیب‌های اجتماعی گام بردارند.
شاهنامه؛ قانون نانوشته پادشاهی ایرانی
الله‌بخش آذرپیوند، پژوهشگر و نویسنده نیز در این نشست با اشاره به شاهنامه فردوسی گفت: در این اثر ملی، چهار ویژگی اساسی برای پادشاه ذکر شده است. پادشاه باید اهل هنر باشد، هنر الهی را بشناسد، در دل ایزدی سلطنت کند و نظام حکومتی‌اش بر پایه داد و فرهنگ ایران باستان باشد.
وی با بیان اینکه مفاهیم حقوق بشر و نظم جهانی در ایران باستان سابقه‌ای طولانی دارد، افزود: سندهای تاریخی از دوران بهرام ساسانی حاکی از شکل‌گیری مرزهای بین‌المللی و نوعی نظام حکومتی جهانی است که هزار سال پیش از جنگ جهانی اول در ایران مطرح بوده است.
آذرپیوند تصریح کرد: اگر قانون اساسی مشروطه نتوانست تأثیرگذاری بلندمدت داشته باشد، شاهنامه فردوسی همچنان نقش راهبردی خود را حفظ کرده و می‌توان آن را قانون اساسی فرهنگی و سیاسی ایرانیان دانست.
وی گفت: یکی از موانع دموکراسی در جهان، دخالت نظامیان در سیاست بوده که نمونه‌های آن را در ژاپن، آمریکای لاتین و حتی تاریخ معاصر ایران از ۱۲۸۷ تا ۱۳۳۲ می‌توان دید. با این حال، ملت‌هایی که به فرهنگ، تاریخ و خرد سیاسی خود تکیه کرده‌اند، توانسته‌اند در برابر این موانع بایستند.
مشاوران دانا لازمه حکومت داری است
در پایان نیز جهانگیر آقایی، پژوهشگر تاریخ و اندیشه سیاسی گفت: پادشاهان و رهبران سیاسی زمانی در مسیر آبادانی و توسعه گام برداشته‌اند که در کنار خود، مشاوران دانا، وزیران خردمند و کاردان داشته‌اند.
وی ادامه داد: این همراهان مسئولیت‌پذیر، در سایه خرد و تدبیر، زمینه‌ساز رفاه، آسایش، نشاط و پیشرفت شده‌اند؛ نمونه بارز آن حضور بوذرجمهر در کنار خسرو انوشیروان و امیرکبیر در دوران ناصری است.
وی با اشاره به تاریخ تلخ حذف نخبگان اظهار داشت: مشاوران نالایق و چاپلوس، گاه با نفوذ خود در دربار، ذهن پادشاهان را نسبت به افراد دلسوز مشوش می‌کردند.
وی اضافه کرد: نتیجه این نفوذ، برکناری یا قتل نخبگانی همچون سیاوش، بوذرجمهر و امیرکبیر بود. چنان‌که امیرکبیر با دسیسه آقاخان نوری به مرگ محکوم شدند.
آقایی با استناد به کلام امام علی (ع) گفت: امام هشدار داده بود که «به صورت چاپلوس خاک بپاشید» چرا که این افراد نه‌تنها حقیقت را نمی‌گویند، بلکه با ظاهرسازی و تحریف، کشور را به قهقرا می‌برند و حاکمان را از مسیر داد و دانایی منحرف می‌کنند.
این پژوهشگر در پایان خاطرنشان کرد: اگر شاهان بر خرد، نیکی، دانایی و راستی تکیه کنند، دشمنان را از مرزها دور نگه می‌دارند و زمین را از شر اهریمنان می‌رهانند.
