به گزارش خبرنگار ایلنا، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، در نشست خبری خود در ۶ مردادماه گفت: به موازات ادامه جنایت رژیم صهیونیستی در غزه و کرانه باختری موضوع نسل کشی در فلسطین اشغالی کماکان مهمترین موضوع بین‌المللی و منطقه‌ای است. ما شاهد ادامه جنایات رژیم صهیونیستی هم از طریق بمباران و کشتار مردم مظلوم فلسطین و هم استفاده از سلاح گرسنگی و تشنگی برای پیشبرد طرح امحای فلسطین به عنوان یک هویت، به عنوان یک ملت و به عنوان یک سرزمین هستیم.
بقایی یادآور شد: وزارت امور خارجه در هفته گذشته رایزنی‌هایی را برای اجماع جهانی انجام داد و وزیر امور خارجه در هفته گذشته با تعداد زیادی از وزرای امور خارجه در منطقه و در بقیه کشورهای اسلامی صحبت کردند و همینطور با مقامات سازمان همکاری اسلامی تلاش ما این هست که یک نشست اضطراری سازمان همکاری های اسلامی برای چاره اندیشی اقدام جهت توقف جنایات و کمک رسانی فوری به مردم فلسطین برگزار کنیم که هدف آن چاره‌اندیشی برای وضعیت کنونی غزه است. اتفاقاتی که در غزه رخ داده است، با تمام اصول بین‌المللی مغایرت دارد و این جنایات کاملاً بی‌سابقه است.
وی در رابطه با تحولات قفقاز جنوبی و گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر تغییر موضع ایران در خصوص تغییرات مرزی در این منطقه گفت: خبر در موقع ما راجع به تحولات قفقاز تغییری ایجاد نشده است. موضوعی مربوط به صلح بین آذربایجان و ارمنستان وجود دارد که ما همیشه بر امضای تفاهم صلح تأکید کردیم و معتقدیم هرچقدر عقب بیافتد باعث تشدید تنش در منطقه خواهد شد. در رابطه با مسیرهای حمل‌ونقلی، ما همیشه از ایجاد مسیرهای مواصلاتی حمایت کردیم و معتقدیم که کمک‌کننده است و با گسترش آن‌ها موافق هستیم. تأکید کردیم که این طرح‌ها و گسترش آن‌ها نباید مغایر با حاکمیت دولت‌ها و با عزت تغییر در مرزهای شناخته‌شده بین‌المللی باشد. نکته‌ای که این چند روز مطرح شده است، ورود بازیگران فرا‌منطقه است که آن را به منافع منطقه نمی‌دانیم. شایعاتی مطرح شده است مبنی بر دخالت برخی کشورهای فرا‌منطقه‌ای که توسط بازیگران ذی‌ربط رد شد.
در مذاکرات استانبول چه گذشت؟
سخنگوی وزارت امور خارجه در رابطه با مذاکرات اروپا در استانبول تصریح کرد: مذاکراتی که انجام شد، متمرکز بر رفع تحریم و مسائل هسته‌ای بود که غیر از آن چیزی مطرح نشد. طبیعی است که طرفین روایات خود را مطرح کردند که مسلماً مواضع ما نخواهد بود. ما تأکید کردیم که طرف‌های اروپایی صلاحیت استفاده از سازوکار پس‌گشت ندارند و ما این مواضع را مطرح کردیم. طرف‌های اروپایی مدت‌ها است که از یک مبحثی که در قطعنامه ۲۲۳۱ وجود دارد، به‌عنوان اهرم فشار استفاده می‌کنند و ما تأکید کردیم که هیچ تأثیری نخواهد داشت. طرف‌های اروپایی به دلیل نقض فاحش تعهدات خود جای سؤال دارند که آیا آن‌ها می‌توانند خودشان را متعهد به برجام بدانند؟ این یک نکته حقوقی است ولی جدای از آن، طرف‌های اروپایی صلاحیت به‌کارگیری این سازوکار را ندارند و خودشان می‌دانند که با سوءاستفاده از این موضوع با واکنش ایران مواجه خواهند شد. امیدوارم طرف‌های مقابل متوجه مخاطرات استفاده از بندهای قطعنامه ۲۲۳۱ باشند و از پیچیده کردن این موضوع پرهیز کنند.
وی در رابطه با حمله تروریستی در زاهدان و نقش اسرائیل در این اقدام تروریستی گفت: اینکه رژیم صهیونیستی از گروه‌های تروریستی ضدایرانی حمایت می‌کند، ثابت شده است و هدف آن ایجاد ناامنی در ایران بوده و این اقدام تروریستی قطعاً محکوم است. عوامل انتظامی ما با جدیت عوامل این حمله تروریستی را پیگیری خواهند کرد. این اقدامات معنادار است؛ یعنی این رژیم از هر ابزاری برای سلب امنیت ایرانیان فروگذاری نمی‌کند و این موضوع قطعاً باعث جدیت ما برای مقابله با این اقدامات خواهد شد.
بقایی در رابطه با اعلام خروج آمریکا از سازمان یونسکو گفت: این سومین باری است که آمریکا از یونسکو خارج می‌شود. ادامه اقدامات یکجانیه آمریکا در مقابل سازمان‌های بین‌المللی شاهدی بر رفتار یکجانبه‌گرایانه آمریکا است. آمریکا از این سازمان خارج می‌شود به دلیل حمایت آن از فلسطین که این اقدامات باعث افزایش رفتار خشونت‌آمیز اسرائیل در فلسطین خواهد شد. این خروج پیامی برای حمایت از کشتار در سرزمین‌های اشغالی است.
آواربرداری غزه ۴۰ سال طول می‌کشد
سخنگوی وزارت امور خارجه در رابطه با رویکرد فرانسه و شروطی که برای به رسمیت شناختن فلسطین اعلام کرده است، با بیان اینکه کشورهای اروپایی باید در خصوص فجایعی که در فلسطین در جریان است پاسخ‌گو باشند، گفت: یکی از عواملی که باعث این شرایط شده است، برخوردهای دوگانه است. اینکه شما قربانی را محکوم کنید، تشویق‌کننده متجاوز است که به جنایات خود ادامه می‌دهند. خیلی از افرادی که در فلسطین کشته شدند، اعضای حماس نیستند و افراد بی‌گناه بودند و غزه تبدیل به مکانی غیرقابل سکونت شده است. ۴۰ سال آواربرداری آن طول می‌کشد. شما تمام موارد مورد نیاز را برای تشکیل یک دولت از بین می‌برید و بعد ادعا می‌کنید آن را به رسمیت می‌شناسید. سرزمین تاریخی فلسطین نابود شده است و مادامی که طرف‌های اروپایی رویکرد عادلانه‌ای را اتخاذ نکنند، شاهد تغییر در این موارد نخواهیم بود.
در زمینه مذاکرات برنامه‌ای نداریم
وی درباره دور جدید گفت‌وگوها با آمریکا گفت: ما در زمینه مذاکرات برنامه‌ای نداریم. هر وقت منافع ایران ایجاب کند، در این رابطه تصمیم می‌گیریم.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره ادعای اخیر ترامپ مبنی بر اینکه ایران امکان مجدد غنی‌سازی را ندارد، تصریح کرد: من در مورد مباحثی که برای مصارف داخلی مطرح می‌کنند، نکته‌ای نمی‌گویم و موضع ما در خصوص مباحث هسته و غنی‌سازی‌ها مشخص است.
بقایی درباره شکایت از پایگاه رامشتاین گفت: این رأی قابل خدشه است به دلیل اینکه اصولاً به موجب حقوق بین‌الملل در اختیار گذاشتن سرزمین برای استفاده توسط کشور دیگر علیه ثالث مجاز نیست. در این مورد خاص، گزارشاتی وجود داشت که مورد استفاده آمریکا علیه دیگران، خصوصاً ایرانی‌ها، قرار می‌گیرد. لذا این رأی از لحاظ حقوقی مخدوش است. کشوری که پایگاه خودش را آگاهانه در اختیار کشور دیگری برای اجرای اقدامات تجاوزکارانه قرار می‌دهد، حتماً نمی‌تواند از مسئولیت خود شانه خالی کند و به نوعی هم‌دست کشور متجاوز است.
قرار است یک شیوه‌نامه جدید برای برقراری روابط با آژانس تعریف کنیم
وی تاکید کرد: در مورد غنی‌سازی، موضع ما صریحاً توسط وزیر امور خارجه بیان شد. مسئله خیلی ساده است و اگر قرار است ایران عضو ان‌پی‌تی بماند، باید همراه با قوانین و حقوق مصرح باشد. نمی‌شود ایران عضو این پیمان بماند و از حقوق آن برخوردار نباشد.
بقایی عنوان کرد: در خصوص جزئیات خسارات تأسیسات هسته‌ای‌مان، منتظر گزارش از سازمان ذی‌ربط یعنی آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای هستیم و این سازمان در این خصوص اظهار نظر خواهد کرد. قرار است یک شیوه‌نامه جدید برای برقراری روابط با آژانس تعریف کنیم که با نظر گرفتن مصوبه مجلس خواهد بود و در دو هفته آینده دیداری با یکی از نمایندگان آژانس خواهیم داشت و در این خصوص گفت‌وگو خواهیم کرد.
تغییری در موضع ایران در خصوص عدم به رسمیت شناختن اسرائیل ایجاد نشده است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره شایعاتی مبنی بر اینکه مواضع ایران در خصوص به رسمیت شناختن اسرائیل تغییر کرده است، گفت: خیر؛ سیاست ما اصولی است و ما رژیم صهیونیستی را به رسمیت نمی‌شناسیم و معتقدیم بر اساس اشغال ایجاد شده است و مادامی که حق تعیین سرنوشت برای مردم فلسطین مشخص نشود، آرامش در منطقه برقرار نخواهد شد. به گواه خیلی از سازمان‌های بین‌المللی این رژیم ماهیتی نژادپرست دارد و موضع ما کاملاً اصولی است و تغییری در این خصوص اتفاق نیافتاده است.
برنامه‌ای برای سفر رئیس‌جمهور به افغانستان اعلام نشده است
بقایی درباره سفر رئیس‌جمهور افغانستان به ایران عنوان کرد: در حال حاضر برنامه‌ای برای سفر رئیس‌جمهور به افغانستان اعلام نشده است. آنچه مطرح شد، تأکید ایشان بر رعایت حسن همجواری با افغانستان به‌عنوان یک کشور مسلمان بود و قرار شد با شکل‌گیری تمهیدات لازم، این موضوع رسیدگی شود. به رسمیت شناختن حکومت طالبان توسط کشوری دیگر تصمیمی حاکمیتی است که کشورها بر اساس منافع خود اتخاذ می‌کنند. ما با افغانستان تماس‌های زیادی داریم و مصمم هستیم این روابط را ادامه دهیم. گفت‌وگوی تلفنی با وزیر امور خارجه افغانستان در ادامه تماس‌های وزیر امور خارجه مربوط به غزه انجام شد و تلاش برای این است که اتفاقی در سازمان‌های منطقه برای کمک به غزه انجام شود.
بقایی عنوان کرد: دیپلماسی همیشه یک ابزار برای صیانت از منافع ملی است و وزارت امور خارجه مسئولیت دارد که با رصد تحولات هر زمان که لازم می‌داند از این ابزار استفاده کند. در خصوص رژیم صهیونیستی به هیچ عنوان نمی‌توان اطمینان حاصل کرد. نسبت به پایبندی و قول و قرارهایی که می‌گذارد هیچ اعتمادی وجود ندارد و در طول این مدت همیشه آتش بس‌ها توسط رژیم صهیونیستی شده است. موضوعی که برای ما اطمینان بخش است توانمندی نظامی خودمان خواهد بود.
طرح گاه و بی‌گاه موضوعات غیرمرتبط، نشانه سردرگمی طرف‌های اروپایی است
وی در رابطه با برخوردهای فرانسوی‌ها در قبال پرونده هسته‌ای ایران گفت: هر مذاکره‌ای دو طرف دارد. مذاکرات ما با طرف‌های اروپایی مشخص است و رفع تحریم‌ها و بحث هسته‌ای است. طرح گاه و بی‌گاه موضوعات غیرمرتبط، نشانه سردرگمی طرف‌های اروپایی است. در خصوص امکانات دفاعی، ما خیلی بیشتر ملت ایران مصمم به صیانت هستیم. برای همه روشن شد آنچه که می‌تواند به ما برای دفاع کمک کند، همان توانمندی‌های محصول کوشش دانشمندان خودمان است و به هیچ عنوان در این خصوص قرار نیست صحبتی شود.
واکنش سخنگوی وزارت خارجه به ادعای ترور احتمالی مقامات آمریکایی از سوی ایران
بقایی در خصوص مانوری که رژیم صهیونیستی علیه ایران درباره ترور مقامات آمریکایی می‌دهد، اظهار کرد: این فضاسازی‌ها اولاً ۷-۸ ماه قبل شروع شد و ما موضع خود را بیان کردیم. هیاهو کردن با هدف وارونه‌سازی واقعیت است. بسیار وقیحانه است آن‌هایی که سوءقصد به جامعه ایرانی کردند، چنین افرادی مدعی شوند که ایران در صدد سوءقصد به آنان است. رژیم تکلیفش روشن است و از هر ابزاری برای مظلوم‌نمایی استفاده می‌کند، در حالی که به کشورهای منطقه تجاوز کردند. با استفاده از یک جمله سعی دارند هیاهو به راه بیندازند.
وی افزود: شما نمی‌توانید از عبارات زشت در خصوص مقامات یک کشور استفاده کنید و بی‌احترامی کنید و توقع داشته باشید جامعه مدنی ایران سکوت کند. آن مبحث در خصوص صدور فتوا، نشانگر خشم جامعه مذهبی ایران نسبت به اظهارات سخیف علیه مقامات ایران است. به جای اینکه چنین مواردی را بزرگ کنند، باید به مواضع و اقدامات خود و توهین‌های سخیف به مقامات ایران نگاه کنند.
بقایی در رابطه با استفاده از کشتی برای حمل‌ونقل زائران اربعین گفت: این موضوعی است که نیازمند همکاری هر دو طرف است. دوستان ما در وزارت کشور و وزارت خارجه به‌صورت جدی پیگیر این موضوع هستند. برای ما و عراق، موافقتنامه ۱۹۴۵ الجزایر یک موافقتنامه معتبر است؛ لذا همکاران من در بخش حقوقی آماده هستند این موضوع را در قالب کمیته‌ها پیش ببرند.
شرط هر مذاکره‌ای، تغییر رفتار و نگاه به اصل مذاکره است
سخنگوی وزارت خارجه درباره نشست سه‌جانبه ایران، روسیه و چین و در خصوص به درخواست کمک ایران از چین و روسیه گفت: جلسه سه‌جانبه ایران، روسیه و چین متمرکز به موضوع هسته‌ای و قطعنامه ۲۲۳۱ و همچنین مباحث و تهدیدهای مطرح راجع به سازوکار ماشه بود. قرار نیست در مورد هر ادعای ساختگی واکنش نشان دهیم.
بقائی در رابطه با اقدامات ایران برای پیگیری جنایت رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران گفت: اولین مرحله برای چنین موضوعی، مستندسازی جنایات و سطح مربوط به تخلفات بین‌المللی صورت‌گرفته است. ما از همان روز اول این کار را انجام دادیم و بالغ بر ۱۵۰ صفحه سند در سازمان‌های بین‌المللی ثبت کردیم. کمیته‌ای در نهاد ریاست جمهوری تشکیل شده است و ما این موضوع را به‌طور جدی پیگیری می‌کنیم.
وی در مورد اظهارات تخت‌روانچی برای ارائه تضمین از سوی آمریکا برای ازسرگیری مذاکرات گفت: بزرگ‌ترین تضمین ما قدرت ماست؛ اما واقعیت این است که آمریکا علی‌رغم اینکه مرتکب جنایت بین‌المللی شد، ضربه شدیدی به اصل مذاکره زد. این را نباید دست‌کم گرفت. بی‌سابقه است که در حین مذاکره دو کشور، یک طرف نایبش را تشویق به تجاوز نظامی کند، آن‌هم علیه تأسیسات صلح‌آمیز که ۲۴ ساعته مورد بازرسی آژانس است. نکته دیگر این است که شرط هر مذاکره‌ای، تغییر رفتار و نگاه به اصل مذاکره است. قرار نیست مذاکره ابزاری برای زورگویی و ارعاب طرف مقابل باشد. زمانی که اطمینان حاصل کنیم منافع ما از مذاکره تأمین می‌شود، درنگ نخواهیم کرد.
وزارت امور خارجه در خصوص پیگیری حق‌آبه هیرمند و بحث میدان گازی آرش عنوان کرد: هر دو موضوع در دست بررسی است. بحث حق‌آبه در هر گفت‌وگویی با افغانستان مطرح می‌شود. بحث آرش هم در بخش حقوقی وزارت خارجه با مقامات ذی‌ربط کویتی در حال پیگیری است.
بقایی با بیان اینکه هیچ مبنای حقوقی برای بازگرداندن تحریم‌ها وجود ندارد، تأکید کرد: ما در موعد مقرر در مورد هر نوع احتمالی تصمیم‌گیری می‌کنیم. اگر چنین چیزی واقع شود و تحریم‌های سازمان ملل مجدداً بخواهد اعمال شود، واکنش ما انجام خواهد شد. هیچ مبنای حقوقی برای بازگرداندن تحریم‌ها وجود ندارد.