دانشمندان برای نخستین بار موفق به رصد مستقیم لحظه تولد یک سیاه چاله ابرپرجرم شده‌اند؛ کشفی که می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین معماهای کیهان را حل کند.
اخترشناسان برای اولین بار لحظه شکل‌گیری یک سیاه چاله ابرپرجرم را به صورت مستقیم رصد کرده‌اند. این کشف بی‌سابقه که در داده‌های تلسکوپ فضایی جیمز وب به دست آمده، می‌تواند قطعه گمشده پازل چگونگی تولد این غول‌های کیهانی را فراهم کند و یکی از بزرگ‌ترین پرسش‌های دانش کیهان‌شناسی را پاسخ دهد.
ابرسیاه‌چاله یکی از بزرگ‌ترین معماهای عالم هستی به شمار می‌روند. این هیولاهای کیهانی که جرمی معادل میلیون‌ها تا میلیاردها برابر خورشید دارند، تقریبا در مرکز تمام کهکشان‌ها کمین کرده‌اند. آنها قلب گرانشی کهکشان‌ها هستند که ستاره‌ها، سیارات و ابرهای گازی درخشان در رقصی پیچیده به دورشان می‌چرخند.
یک معمای کیهانی بزرگ
چیزی که ما نمی‌دانیم نحوه تولد این غول‌ها است. آیا آنها به آرامی و با انباشت تدریجی جرم از یک هسته اولیه به اندازه هسته یک ستاره رشد می‌کنند؟ یا به صورت مستقیم از رمبش ابرهای گازی غول‌پیکر در فضا به وجود می‌آیند؟
این ابرهاسیاه‌چاله‌ها آن‌قدر متراکم هستند که نمی‌توانند در برابر کشش گرانشی درونی خود مقاومت کنند. یک کشف جدید ممکن است حداقل تا حدی به این پرسش پاسخ دهد.
بیشتر بخوانید- ۵ معمای کیهانی که مرزهای درک ما را به چالش کشیده‌اند
- ناسا وجود یک شی بین ستاره‌ای مرموز با سرعت سرسام‌آور در منظومه شمسی را تایید کرد
- ستاره‌ای در دل یک ستاره دیگر؛ ثبت اولین نمونه از همزیستی کیهانی
پیتر ون داکوم، اخترشناس دانشگاه ییل می‌گوید ما فکر می‌کنیم شاهد تولد یک سیاه چاله ابرپرجرم هستیم؛ چیزی که هرگز پیش از این دیده نشده بود. این مدرک انکارناپذیر در یک جفت کهکشان در حال برخورد که نور آنها ۸.۳ میلیارد سال در راه بوده تا به ما برسد پیدا شده است.
تولد یک سیاه چاله ابرپرجرم در اثر برخورد کهکشان‌ها
این جفت کهکشان در حال برخورد به گونه‌ای قرار گرفته‌اند که شکلی شبیه به عدد هشت انگلیسی یا نماد بی‌نهایت ایجاد کرده‌اند. به همین دلیل پژوهشگران این جرم کیهانی را کهکشان بی‌نهایت نام‌گذاری کرده‌اند.
هر یک از دو لوب این کهکشان، هسته درخشان خود را دارد که یک ابر سیاهچاله در آن قرار گرفته است. اما در جایی که دو لوب با یکدیگر همپوشانی دارند یک توده درخشان سوم دیده می‌شود.
محققان با مطالعه دقیق این توده در طول موج‌های مختلف، شگفت‌زده شدند. آنها نشانه‌های سیاه چاله ابرپرجرم سوم را دقیقا بین دو لوب کهکشان بی‌نهایت پیدا کردند.
تحلیل دقیق‌تر مواد اطراف این سیاهچاله نشان داد که به تازگی شکل گرفته و در منطقه‌ای وسیع از گاز داغ و فشرده قرار دارد. این مشاهدات از یک سازوکار جدید برای شکل‌گیری سیاه‌چاله‌ها بر اساس مدل رمبش مستقیم پشتیبانی می‌کند.
در این سناریو دو کهکشان دیسکی با یکدیگر برخورد کرده‌اند. در حین برخورد گاز درون این دو کهکشان فشرده و متراکم می‌شود. این تراکم احتمالا برای تشکیل یک گره متراکم و سپس رمبش آن به درون یک سیاهچاله کافی بوده است.
اگرچه چنین برخوردهایی نادر هستند، اما تصور می‌شود چگالی‌های گازی شدید در دوران اولیه کیهان بسیار رایج بوده است. بنابراین این کشف استدلالی قانع‌کننده برای مدل رمبش مستقیم در ابتدای شکل‌گیری کیهان ارائه می‌دهد.
∎