به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، متن کامل یادداشت مجید شجاعی، مدیر راهبردی شرکت مشاور سرمایه‌گذاری ترنج، به شرح زیر است:
سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) به‌عنوان یکی از نوآورانه‌ترین ابزارهای این دوره، الگویی جدید برای مدیریت سازمانی ارائه کرده‌اند که می‌تواند آینده شرکت‌ها را بازتعریف کند.
تفاوت DAO با حاکمیت سنتی
در مدل‌های سنتی، تصمیم‌گیری معمولاً در اختیار هیأت‌مدیره و مدیران ارشد است که گاهی به فاصله گرفتن از منافع سهام‌داران خرد منجر می‌شود. اما در DAO، دارندگان توکن حاکمیتی به‌صورت مستقیم در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت می‌کنند. از طریق رأی‌گیری‌های شفاف روی بلاک‌چین (on-chain voting)، تصمیماتی مانند تخصیص منابع یا تغییرات در سیاست‌ها با اجماع جمعی انجام می‌شود. این شفافیت، ریسک فساد را کاهش داده و اعتماد را تقویت می‌کند.
مزایای حاکمیت مبتنی بر DAO
- شفافیت: تمام تراکنش‌ها و تصمیمات روی بلاک‌چین ثبت و قابل ردیابی هستند.
- مشارکت گسترده: همه دارندگان توکن، صرف‌نظر از موقعیت یا میزان سرمایه، می‌توانند رأی دهند.
- کاهش واسطه‌ها: حذف واسطه‌های سنتی، هزینه‌ها را کاهش و کارایی را افزایش می‌دهد.
- پاسخ‌گویی: تصمیم‌گیری مبتنی بر اجماع، احتمال سوءمدیریت را کم می‌کند.
چالش‌های پیش‌رو
با وجود مزایا، DAOها با موانعی روبه‌رو هستند:
- امنیت قراردادهای هوشمند: نقص‌های امنیتی می‌توانند خسارات سنگینی به‌بار آورند، مانند هک DAO در سال ۲۰۱۶.
- مشارکت نابرابر: نفوذ بیش‌تر دارندگان توکن‌های بزرگ ممکن است به نابرابری منجر شود.
- نبود چارچوب قانونی: فقدان قوانین مشخص در بسیاری از کشورها، پذیرش DAO ها را محدود می‌کند.
این تحول، با ایجاد شفافیت بی‌سابقه، کاهش ریسک فساد و افزایش پاسخ‌گویی، می‌تواند نقش مهمی در بهبود ساختارهای حاکمیت شرکتی ایفا کند. البته چالش‌هایی نیز وجود دارد: از جمله امنیت قراردادهای هوشمند، مشارکت نابرابر اعضا و نبود چارچوب‌های قانونی مشخص در بسیاری از کشورها. به‌رغم این موانع، حرکت به‌سوی حاکمیت مشارکتی، مبتنی بر فناوری و شفاف، چشم‌اندازی جذاب برای آینده سازمان‌هاست؛ جایی که اعتماد به جای ساختار، و شفافیت به جای کنترل، نقش محوری دارد.