بحران بی آبی در ایران یکی از چالشهای جدی و پیچیدهای است که به طور مستقیم بر زندگی مردم و اقتصاد کشور تأثیر گذاشته است. این بحران ناشی از عدم فکر مناسب مدیران و مسئولان طی چند دهه اخیر است که با اتخاذ تصمیمات نادرست و عدم توجه به راهکارهای علمی و عملی، به وخامت اوضاع دامن زدهاند.
شاید بتوان گفت که یکی از عوامل کلیدی در این بحران، سدسازی است که با ساخت سدهای غیرضروری و غیرعلمی، باعث خشکی دریاچهها و کاهش منابع آبی شده است. این کارهای غیر کارشناسی شده نه تنها به محیط زیست آسیب زده، بلکه اکوسیستمهای محلی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. به عنوان مثال طی چند دهه اخیر 96 سد روی آب های ورودی به دریاچه ارومیه ساخته شده که زمینه خشک شدن این دریاچه را تسریع کرد.
در دوران دولت ها گذشته، صدها هزار مجوز چاه عمیق بدون توجه به ظرفیتهای منابع آب زیرزمینی صادر شد. این اقدام نه تنها باعث افزایش برداشت آب از سفرههای زیرزمینی شد، بلکه به فرونشست زمین و کاهش کیفیت آب نیز انجامید.
از سوی دیگر، عدم پشتیبانی از پروژههای شیرین کردن آب دریا، فرصتی را برای استفاده از منابع آبی فراوان دریاها از دست داد. این پروژه میتوانست به عنوان یک راهکار مؤثر در تأمین آب شرب و کشاورزی عمل کند، اما به دلیل بیتوجهی و عدم سرمایهگذاری لازم، همچنان در مراحل ابتدایی باقی مانده است.
وزارت کشاورزی نیز نتوانسته است با اتخاذ روشهای نوین آبیاری، روشهای غرقآبی را جایگزین کند. این روشهای قدیمی نه تنها منابع آب را هدر میدهند، بلکه بهرهوری محصولات کشاورزی را نیز کاهش میدهند.
یکی دیگر از دلایل بحران بی آبی، عدم بازسازی لولههای فرسوده شبکه آبرسانی شهری است. برآوردها نشان میدهد که حدود ۳۰ درصد آبهای تصفیه شده شهری به دلیل نشتی و فرسودگی لولهها از بین میرود. این موضوع نیازمند توجه فوری و سرمایهگذاری برای بهبود زیرساختهاست.
علاوه بر این، امتناع از متوقف کردن برنامه تولید محصولات کشاورزی آببر مانند هندوانه، گندم و خربزه، فشار بیشتری بر منابع آبی کشور وارد کرده است. این محصولات با مصرف زیاد آب، باعث تشدید بحران بی آبی و کاهش منابع آبی میشوند.
در نهایت، عدم پیگیری طرح تزریق آب سیلابها به سفرههای زیرزمینی نیز یکی دیگر از نقاط ضعف مدیریت منابع آبی در کشور است. این طرح میتواند به عنوان یک راهکار مؤثر برای احیای سفرههای زیرزمینی و جلوگیری از هدررفت آبهای سطحی مورد استفاده قرار گیرد.
باید هشداری جدی به دولت و دیگر نهادها ومسئولان داد که ادامه این روند نادرست مدیریت منابع آبی منجر به بروز بحرانهای قومیتی و ... در کشور خواهد شد. بیتوجهی به تأمین آب و منابع طبیعی نه تنها حیات نسل آینده را تهدید میکند، بلکه پایههای وفاق ملی ایرانیان را متزلزل خواهد کرد. با توجه به تنوع قومی و فرهنگی در ایران، بروز بحرانهای ناشی از کمبود آب قطعا به افزایش تنشها و مشکلات ها میان اقوام مختلف منجر می گردد.
این وضعیت نه تنها تهدیدی برای امنیت اجتماعی و سیاسی کشور است، بلکه میتواند عواقب جبرانناپذیری برای آینده ایران عزیز داشته باشد.
بحران آب یکی از چالشهای جدی کشور
بحران بی آبی در ایران یکی از چالشهای جدی و پیچیدهای است که به طور مستقیم بر زندگی مردم و اقتصاد کشور تأثیر گذاشته است. این بحران ناشی از عدم فکر مناسب مدیران و مسئولان طی چند دهه اخیر است که با اتخاذ تصمیمات نادرست و عدم توجه به راهکارهای علمی و عملی، به وخامت اوضاع دامن زدهاند.
صاحبخبر -
∎