به گزارش خبرگزاری آنا،پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشوربا اشاره به اینکه تابش فرابنفش بخشی از طیف الکترومغناطیسی خورشید است و شدت آن با شاخصی بین ۱ تا ۱۱+ اندازهگیری میشود، تاکید کرد که این شاخص تحت تأثیر عوامل متعددی مانند موقعیت جغرافیایی، ارتفاع، فصل، میزان ابرناکی، رطوبت و زاویه تابش خورشید قرار دارد.
در حالی که اخیراً نگرانیهایی درباره افزایش شاخص UV در ایران، بهویژه تهران، مطرح شده و برخی تعطیلیها را به آن مرتبط دانستهاند، این تحلیل کارشناسی بر اساس دادههای ماهوارهای OMI و اطلاعات آرشیو تابش فرابنفش سازمان فضایی اروپا، این ادعا را رد میکند و تعطیلی عمومی را غیرضروری میداند.
بر اساس دادههای ۲۰ ساله سنجنده OMI، میانگین شاخص UV در ایران بین ۵ تا ۷ (متوسط تا بالا) است. در مناطق کویری مانند یزد و کرمان، این مقدار به ۶.۵ تا ۷.۵ میرسد، در حالی که در مناطق شمالی (گیلان و مازندران) به ۵ تا ۶ کاهش مییابد. بیشترین مقادیر در تابستان در مناطق کویری به ۱۱ یا بالاتر (فوقالعاده خطرناک) میرسد، بهویژه در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۳ که موجهای گرمایی شدید رخ داد.
در مقابل، کمترین شاخص UV در زمستان و در مناطق شمالی به ۱ تا ۲ (کم) کاهش مییابد. بنابراین، افزایش شاخص UV در ایران عمدتاً در فصول گرم و مناطق کویری رخ میدهد که برای عرض جغرافیایی و ارتفاعات ایران طبیعی است و با الگوهای جهانی مناطق مشابه همخوانی دارد.
همچنین، دادههای سازمان فضایی اروپا نشان میدهد که میانگین شاخص UV بدون ابر در تهران حدود ۶.۰ تا ۶.۵ است که در تابستان به ۸ تا ۹ (بالا تا بسیار بالا) و در زمستان به ۳ تا ۴ (متوسط) میرسد. بالاترین مقدار ثبتشده ۱۱.۲ (فوقالعاده خطرناک) در ۳۰ تیر ۱۴۰۴ (۲۱ July ۲۰۲۵) در ساعات اوج تابش بوده است.
با این حال، میزان ابرناکی به طور قابل توجهی تابش فرابنفش را در روزهای ابری کاهش میدهد. بنابراین، مقادیر بالای شاخص UV در ایران و تهران پدیدهای فصلی و قابل انتظار است که با اقدامات پیشگیرانه فردی و اطلاعرسانی عمومی قابل مدیریت است.
پژوهشگاه هواشناسی دلایل زیر را برای رد ارتباط تعطیلی آخر هفته با افزایش UV و عدم ضرورت تعطیلی عمومی اعلام کرده است:
طبیعی بودن مقادیر بالا: افزایش UV در تابستان با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی ایران قابل انتظار است.
محدودیت زمانی و مکانی: مقادیر بالای UV عمدتاً در ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر و در روزهای صاف رخ میدهد که امکان مدیریت ریسک با اقدامات پیشگیرانه را فراهم میکند.
اقدامات پیشگیرانه مؤثر: استفاده از کرم ضد آفتاب، عینک آفتابی، کلاه لبهدار و اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید، خطرات سلامتی را به طور مؤثری کاهش میدهد.
تأثیرات اقتصادی و اجتماعی تعطیلی: تعطیلی عمومی پیامدهای منفی اقتصادی و اجتماعی دارد، در حالی که خطرات UV با اقدامات فردی قابل مدیریت است.
پایش و اطلاعرسانی کافی: اطلاعرسانی به موقع میتواند آگاهی عمومی را افزایش داده و نیاز به تعطیلی را برطرف کند.
توصیهها برای محافظت در برابر اشعه فرابنفش
پژوهشگاه هواشناسی توصیه میکند که با تقویت برنامههای آموزشی عمومی، نظارت مستمر و ارائه هشدارهای روزانه، به کاهش مخاطرات ناشی از شاخص UV پرداخته شود. همچنین، سیاستگذاری و توسعه شیوهنامههای ملی برای مدیریت ریسک UV در محیطهای کاری و ورزشی فضای باز پیشنهاد میشود.
در پایان، این پژوهشگاه تاکید میکند که تعطیلی عمومی به دلیل تأثیرات اقتصادی و اجتماعی گسترده و وجود جایگزینهای مؤثر، ضرورتی ندارد و تمرکز بر آموزش، پایش مستمر و ترویج اقدامات حفاظتی فردی بهترین راهکار است.
انتهای پیام/