به گزارش خبرگزاری ایمنا، سیدمهدی ابطحی در جلسه هیئت امنای مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به ساختار غلط پژوهش در کشور اظهار کرد: ۳۰ سال پیش ما نشستیم و مطالعه کردیم، دستگاه‌های اجرایی هم گوش ندادند و این مسئله ناشی از ساختار پژوهش اشتباه در کشور ما است و ما با دانشجویانی روبه‌رو هستیم که از مقطع کارشناسی تا دکترا رایگان در دانشگاه‌های دولتی تحصیل می‌کنند؛ دولت پول تحصیلشان را می‌دهد و این در شرایطی رخ می‌دهد که دانشجویان در یک فضای بی‌نیازی قرار دارند، یعنی با مشکلی روبه‌رو نیستند، پس می‌روند یک موضوعی را صرفاً برای گسترش مرز دانش انتخاب می‌کنند و روی آن کار می‌کنند.
وی افزود: در طرف دیگر، صنعت یا جامعه با گرفتاری‌ها و مشکلات واقعی روبه‌رو است و مرز دانشی که دانشجو روی آن کار می‌کند ربطی به مسئله‌ای که صنعت یا جامعه با آن درگیر است، ندارد و این دو مسیر جدا از هم حرکت می‌کنند؛ یکی با پول دولت پژوهش می‌کند و مرز دانش را توسعه می‌دهد، اما صنعت یا جامعه درگیر مشکلات عملی است که به این پژوهش‌ها نمی‌رسند که در نهایت این دو به هم نمی‌رسند و پژوهش بی‌اثر می‌ماند.
ابطحی با طرح نقدی جدی به نگاه سنتی در ساخت مراکز تحقیقاتی گفت: در حوزه فناوری، زمانی مراکز راه‌اندازی شد، اما این مراکز اغلب پرهزینه بودند و تکاپوی کمی داشتند و در حال حاضر نیز باید مراقب باشیم همین اشتباه را تکرار نکنیم، زیرا ممکن است مثلاً در صنعت یا شهرداری، مراکز تحقیقاتی تشکیل شود و محققانی وارد این مراکز شوند، اما این افراد با گذشت زمان فرسوده می‌شوند و در برابر تحولات سریع جهان، دیگر کارایی ندارند.
وی عنوان کرد: نگاه غلط این است که بیاییم یک پژوهشکده جدید درست کنیم، یک ساختار ثابت و صلب که قرار است پژوهش را هدایت کند که این نگاه متعلق به نسل قبل است، زیرا ساختار جدید اگر شکل بگیرد، خیلی زود پیر و مستهلک می‌شود و نمی‌تواند همگام با تحولات پیش برود و جهان امروز نیاز به شبکه‌های پژوهشی شناور و چابک دارد.
سرپرست دانشگاه صنعتی اصفهان با اشاره به راهکار جایگزین تأکید کرد: راه درست به جای ایجاد انبوهی از پژوهش‌های جداگانه یا ساختارهای مستهلک، داشتن یک بینش جدید در قالب خط پژوهشی است، یعنی با سه استاد یا یک شبکه از اساتید از دانشگاه‌های مختلف همچون دانشگاه صنعتی، دانشگاه اصفهان و دانشگاه آزاد قرارداد پژوهشی ببندیم که برای ده سال روی یک موضوع مشخص مثل آلودگی، حمل‌ونقل یا انرژی کار کنند.
وی ادامه داد: در این مدل، پژوهش در قالب یک خط منسجم، مستمر و تعهدآور پیش می‌رود و دانشجویان مختلفی در طول این ۱۰ سال روی این موضوع تربیت می‌شوند و به جای ایجاد یک نهاد فیزیکی، ما یک ساختار پژوهشی شناور میان افراد ایجاد می‌کنیم و این افراد می‌توانند تغییر کنند، اما علم و پژوهش روی موضوع مشخص به‌مرور رسوب می‌کند و عمق می‌گیرد.
ابطحی با اشاره به نقش مثبت شهرداری در ورود به فضای علمی گفت: شهرداری در حال حاضر اقداماتی از جنس تعریف پایان‌نامه، تعریف پروژه، برگزاری همایش‌ها و رویدادهای پژوهشی انجام می‌دهد که بسیار خوب است، اما پس از مدتی، با انبوهی از پژوهش‌ها روی مسائل مختلف روبه‌رو می‌شویم و سوال اینجاست که این پژوهش‌ها به کجا می‌روند؟ آیا عملیاتی می‌شوند؟ آیا علم رسوب می‌کند؟ یا هرکدام جدا جدا باقی می‌مانند و اثربخشی ندارند؟
وی ادامه داد: پاسخ در این است که به‌جای تعریف پروژه‌های کوتاه‌مدت، شهرداری باید قراردادهای خط پژوهشی پنج‌ساله یا ده‌ساله ببندد و این قراردادها روی موضوعات مشخص، با شبکه‌ای از اساتید و پژوهشگران بسته می‌شود و آن‌وقت حتی ممکن است شهرداری برای اجرای این خطوط پژوهشی چند آزمایشگاه را نیز تجهیز کند که در این حالت، شاهد مجموعه‌ای از دستاوردهای زنجیره‌ای و به‌هم‌پیوسته خواهیم بود.
سرپرست دانشگاه صنعتی اصفهان تأکید کرد: مسائل شهری، به‌ویژه مسائل اجتماعی، حقوقی، فنی و سلامت، پیشرونده است و نمی‌توان با سیستم‌های سنگین، سلسله‌مراتبی و کند به آن‌ها پاسخ داد و ما به سیستم‌های پژوهشی چابک، شبکه‌ای و شناور نیاز داریم، نه پژوهش‌های تک‌موضوعی و نه ساختارهای بزرگ، هیچ‌کدام پاسخ‌گو نیستند.
ابطحی با اشاره به دستاورد چنین رویکردی افزود: اگر شهرداری بتواند ۲۰ تا ۳۰ هیئت علمی پیدا کند که خالصانه و متعهدانه روی یک موضوع کار کنند، آن‌وقت می‌توانیم قراردادهای خط پژوهشی با آن‌ها ببندیم، نه صرفاً قراردادهای پروژه‌ای که این تبدیل می‌شود به یک مرکز تأثیرگذار پژوهش، حتی اگر فیزیکی هم نباشد و در این مدل، تحولات شهری نه با اتکا به ساختارهای بزرگ، بلکه با استفاده از شبکه‌های پویای علمی رخ می‌دهد.