به گزارش خبرگزاری ایمنا، احسان مالکی‌پور امروز _چهارشنبه یکم مرداد_ در جلسه هیئت امنای مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه یک تغییر رویکرد بنیادین در حوزه تهیه طرح‌های شهری کشور در حال وقوع است، اظهار کرد: این تحولی که پس از چهار یا پنج دهه از دوران پهلوی تا امروز در جمهوری اسلامی در حال رخ دادن است، نقطه اتکای اصلی‌اش موفقیت شهر اصفهان در اجرای الگوی نوین برنامه‌ریزی شهری است؛ به‌طوری‌که اگر اصفهان در این مسیر با شکست مواجه شود، این شکست نه‌فقط به خود شهر بلکه به کل کشور تسریع پیدا خواهد کرد و برنامه‌ریزی شهری ایران را سال‌ها به عقب خواهد برد.
وی با تأکید بر اهمیت طرح جامع جدید شهر اصفهان افزود: همان‌طور که برنامه‌های پنج‌ساله برای کشور اهمیت دارند و برنامه‌های آمایش سرزمین برای استان‌ها، برنامه پنج‌ساله شهرداری‌ها نیز حیاتی است؛ اما این طرح جامع از همان مرتبه اهمیت در مقیاس شهری برخوردار است و ما امروز پرچمدار این تغییر رویکرد در سطح ملی هستیم.
عضو مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان خاطرنشان کرد: این تغییر رویکرد دو رکن اساسی دارد؛ نخست، مشارکتی بودن فرایند تدوین برنامه‌ها و دوم، فضایی بودن آن و مشارکتی بودن به معنای تحقق اراده مردم در حکمرانی است که یکی از آرمان‌های اصلی انقلاب اسلامی نیز به شمار می‌رود و و فضایی بودن در مقابل نگاه صرفاً کالبدی قرار می‌گیرد؛ رویکردی که برای سال‌ها ذهن برنامه‌ریزان شهری را تنها به تراکم، ارتفاع، بر و کف، سقف و جزئیات فیزیکی معطوف کرده بود.
مالکی‌پور گفت: امروز فرهنگ، مذهب، محیط زیست، اجتماع و اقتصاد نیز باید به طور برابر در برنامه‌ریزی شهری مدنظر قرار گیرد.
وی با اشاره به ساختار چندبعدی طرح جامع جدید شهر اصفهان عنوان کرد: این برنامه به لحاظ ساختار شباهت‌هایی با برنامه راهبردی شهرداری دارد؛ شامل ابعاد متنوع، حضور بازیگران متعدد و طراحی پروژه‌ها در سطوح راهبردی، موضوعی و موضعی است و بخش مهمی از خروجی این برنامه، سند راهبردی توسعه شهر اصفهان است که مکمل برنامه‌های کالبدی نیز خواهد بود.
عضو مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان اضافه کرد: برنامه‌های موضعی و موضوعی در قالب پروژه‌هایی طراحی شده‌اند که مشابه اکشن پلن‌های اجرایی شهرداری هستند و با ساختار دقیق‌تری دنبال می‌شوند و مرکز پژوهش‌ها طی چند سال گذشته و در فرآیند تدوین این برنامه، تلاش کرده است تا ظرفیت نهادی علمی و پژوهشی شهر را بالفعل کند.
مالکی‌پور با اشاره به طراحی ساختار اجرایی برنامه در مرکز پژوهش‌ها ادامه داد: در دو سطح بالادستی، شورای عالی شهرسازی و معماری کشور متشکل از ۱۲ وزارتخانه و شورای برنامه‌ریزی استان نقش هدایت‌گر دارند و زیرمجموعه‌هایی که برای اجرای برنامه طراحی شدند، منطبق با کمیسیون‌های شورای شهر و معاونت‌های شهرداری هستند که با پیشنهاد مرکز پژوهش‌ها با عناوین دقیق‌تر تنظیم شده‌اند.
وی یکی از چالش‌های کلیدی این برنامه را رقابت میان ارکان کالبدی شهر و نهادهای غیرکالبدی دانست و اظهار داشت: درحالی‌که معاونت شهرسازی شهرداری، دفتر فنی استانداری و اداره کل راه و شهرسازی بیشتر متمایل به نگاه کالبدی بودند، ما در مرکز پژوهش‌ها تلاش کردیم تا حوزه‌های محیط زیست، اقتصاد، اجتماع، فرهنگ و مذهب نیز وارد فرآیند برنامه‌ریزی شوند.
عضو مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان تأکید کرد: اگر در این رقابت نگاه صرف کالبدی بر سایر ابعاد غلبه پیدا کند، به‌معنای محروم شدن از ظرفیت نخبگان زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهر خواهد بود و ما دوباره در دام همان نگرش تک‌بعدی گذشته گرفتار می‌شویم.
مالکی‌پور با ارائه آمار و اطلاعاتی از مشارکت نخبگان در تدوین طرح جامع جدید گفت: تیم مشاور این طرح از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های شهر اصفهان تشکیل شده‌اند و تیم نظارت نیز شامل نمایندگان دانشگاه‌های مختلف است و از حوزه علمیه نیز نماینده داریم و حضور این افراد نه‌فقط به معنای حضور اشخاص، بلکه نشان‌دهنده بهره‌گیری از تجربه انباشته و ظرفیت نهادی مجموعه‌هایی است که در آن عضویت دارند.
وی با اشاره به برگزاری جلسات مستمر تخصصی افزود: جلسات متعددی با حضور طیف وسیعی از اساتید دانشگاه و کارشناسان برگزار شد و شاخص‌ترین رویداد مشارکتی ما، رویداد شهر آزمون بود که سال گذشته برگزار شد.
عضو مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به میزان مشارکت در فرآیند تدوین برنامه جامع اصفهان گفت: تا این لحظه بیش از ۶ هزار شهروند در فرآیند برنامه‌ریزی شهر مشارکت فعال داشته‌اند، همچنین حدود ۷۰ نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های کشور، به‌ویژه شهر اصفهان، در مراحل مختلف برنامه دخیل بوده‌اند.
مالکی‌پور افزود: از سال ۱۴۰۲ تاکنون، ما به‌طور میانگین هر هفته پنج جلسه رسمی برگزار کرده‌ایم و روزانه حداقل یک مکاتبه در راستای پیشبرد برنامه انجام شده است و آنچه امروز به‌عنوان حاصل این مشارکت‌ها در اختیار ما است، شناسایی ارزش‌ها و موضوعات کلیدی شهر با مشارکت نخبگان دانشگاهی و غیردانشگاهی است و موضوعاتی همچون محیط زیست، زاینده‌رود و اقتصاد شهری در صدر این برنامه قرار گرفته‌اند؛ در حالی که اگر این ترکیب تخصصی نبود، موضوعات صرفاً کالبدی در صدر قرار می‌گرفتند.
وی با اشاره به آغاز مرحله دوم تدوین برنامه و اهمیت همراهی جامعه دانشگاهی اظهار داشت: از رؤسای دانشگاه‌ها درخواست دارم که در فراخوان‌هایی که به‌زودی منتشر می‌شود، همراهی لازم را داشته باشند تا بتوانیم از ظرفیت اساتید بهره بیشتری ببریم و برای رویداد شهر آزمون، دعوت‌نامه رسمی با امضای علی صالحی، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر اصفهان، برای همه رؤسای دانشگاه‌ها ارسال شد، اما مشارکت کمتر از سطح انتظار بود.
عضو مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان اضافه کرد: اساتیدی که درگیر برنامه هستند، به‌خوبی نشان داده‌اند که با یک همراهی علمی و مشارکت‌محور می‌توان الگوی متفاوتی از حکمرانی شهری در اصفهان ارائه داد و این تجربه ارزشمند باید تقویت و مستندسازی شود تا بتواند به سایر شهرهای کشور نیز تسریع پیدا کند.