به گزارش مشرق، کتاب «اینجا بدون تو» به تالیف محبوبه بلباسی، کوششی است برای مستندسازی تجربه زیسته یک زن از زندگی در کنار همسری که بخش قابل توجهی از عمر خود را صرف فعالیتهای جهادی کرد و نهایتاً در نبرد خانطومان سوریه به شهادت رسید. این کتاب نه صرفاً یک زندگینامه شخصی یا خاطرهنگاری عاطفی، بلکه تلاشی است برای بازنمایی فرآیند تدریجی شکلگیری تصمیمات فردی در بستری خانوادگی، اجتماعی و اعتقادی.
روایت کتاب از زبان همسر شهید نوشته شده، اما با تمرکز بر مسائل مشترک انسانی، مخاطب را درگیر احساساتی فراگیر میکند؛ از آشناییهای ساده نوجوانانه تا مواجهه با غیاب دائمی. نویسنده با زبانی ساده، خاطرات و تجربههای روزمره را در بستری زمانی ارائه میدهد که اگرچه گاه با پرش زمانی همراه است، اما انسجام معنایی خود را حفظ میکند.
محبوبه بلباسی، متولد اسفند ۱۳۶۵، در پانزدهسالگی با محمد بلباسی ازدواج کرد. او پس از شهادت همسرش، مسئولیت تربیت چهار فرزند را بهتنهایی بر عهده گرفت. تحصیلاتش در حد دیپلم بوده و به طراحی علاقهمند است. از همین منظر، کتاب «اینجا بدون تو» حاصل روایت فردی است که بهرغم فاصله از فضای رسمی تولید متون ادبی، با بیانی صادقانه، تجربههای شخصیاش را به رشته تحریر درآورده است.
شهید محمد بلباسی از اعضای فعال اردوهای جهادی، مؤسس تیم «خادمان شهدای مازندران» و از نیروهای لشکر عملیاتی ۲۵ کربلا بود. او یکی از سیزده نفری بود که در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۵ در درگیری خانطومان سوریه به شهادت رسید. حضور او در عرصههای مختلف اجتماعی و جهادی، زمینهساز روایتهایی شده که در این کتاب از دل گفتوگوهای ساده، برنامهریزیهای خانوادگی، همراهی در مسیرهای عادی زندگی و مواجهه با تصمیمی سرنوشتساز همچون رفتن به سوریه بیرون کشیده شدهاند.
در بخشهای ابتدایی کتاب، نویسنده از آشنایی اولیه، دوران نوجوانی، ازدواج زودهنگام و شکلگیری زندگی مشترک سخن میگوید. بهمرور، خاطرات ساده روزمره مانند پخت نان، چای عصرگاهی یا سفرهای خانوادگی به بستر درک شخصیت همسرش تبدیل میشوند.
در ادامه، روایت به سمت نقش محمد بلباسی در فعالیتهای جهادی و فرهنگی تغییر جهت میدهد. او از جمله افرادی بود که مسئولیت آموزش و سازماندهی گروههای داوطلب در راهیان نور را بر عهده داشت. این فعالیتها که در نگاه اول صرفاً امری داوطلبانه به نظر میرسند، در روایت نویسنده بهعنوان یکی از مراحل رشد فردی و جمعی محمد بلباسی بازنمایی شدهاند. روحیهای که در این بخشها از او ترسیم میشود، بیش از آنکه قهرمانانه باشد، هدفمند و متکی بر تصمیمگیریهای حسابشده است.
بخش قابلتوجهی از کتاب به تصمیم محمد بلباسی برای اعزام به سوریه اختصاص دارد. نویسنده در این فصل با اتکا به مکالمات خانوادگی، تردیدها، اطمینانها و گفتوگوهای میان خود و همسرش را بازگو میکند. رفتن به سوریه بهعنوان تصمیمی پیچیده در متن روایت شکل میگیرد، نه تنها بهمثابه نتیجهای قهرمانانه یا خطی.
همچنین نویسنده، جزئیاتی از روزهای پایانی، تماسهای کوتاه، اضطراب ناشی از اخبار و مواجهه با واقعیت شهادت همسر را بازگو میکند. روایت از مراسم تشییع، واکنش خانواده و سکوت خانه پس از بازگشت پیکر، فضایی انسانی را رقم میزند؛ جایی که قهرمان داستان دیگر حضور ندارد، اما خاطرات او همچنان جریان دارد.
ویژگی متمایز این کتاب، پرداختن به جزئیات زندگی روزمره است. برخلاف بسیاری از آثار که تنها به نقاط اوج یا لحظات خاص میپردازند، در اینجا نویسنده تلاش کرده تا با توصیف دقیق زندگی مشترک، مخاطب را در موقعیتهای انسانی ملموس قرار دهد. رابطه میان همسر و فرزندان، گفتوگوهای خانوادگی و حتی چالشهای ساده زندگی در کنار مسائل بزرگتر اجتماعی و اعتقادی تصویر شدهاند.
از نظر سبک نوشتاری، کتاب «اینجا بدون تو» از زبانی ساده، روان و در عین حال شفاف برخوردار است. استفاده از واژگان قابلفهم برای مخاطب عمومی، بهرهگیری از جملههای کوتاه و توصیفهای عینی، موجب شده این اثر برای طیف گستردهای از مخاطبان قابلدسترس باشد. هرچند در برخی بخشها، ساختار زمانی روایت دچار پرش است، اما انسجام موضوعی کتاب حفظ شده و خط روایی آن برای خواننده گم نمیشود.
از نقاط قوت کتاب میتوان به روایت صادقانه، توصیف دقیق فضاهای شخصی و عمومی، و پرداخت به شخصیت فردی و خانوادگی شهید اشاره کرد. همچنین، انتخاب زاویه دید همسر باعث شده تصویری متفاوت از زندگی یک شهید ارائه شود؛ تصویری که نه صرفاً حماسی، بلکه چندلایه است.
در مقابل، وجود تصویرسازیهای بصری یا اسناد ضمیمه که کتاب را مستندتر میکنداز جمله مواردی است که قابل توجه است.
در مجموع، «اینجا بدون تو» اثری است که با تکیه بر تجربههای زیسته و بیان بیواسطه، موفق شده است تصویری واقعگرایانه و ملموس از زندگی مشترک در بستر تغییرات اجتماعی، تصمیمگیریهای دشوار و مواجهه با غیاب ترسیم کند.
در بخشی از کتاب میخوانیم:
توی گوگل، ملحقات و حاشیه مفاتیح را سرچ کردم.
لیست تجویز دعا به جهت دردها.
خودش بود. دعا به جهت درد زانو!
همانطور نشسته دست کشیدم روی پایم و دعا را خواندم و به خانم سلام دادم به سیاق گذشتگانم که حتی وسط غذا پختن دست میگذاشتند روی سینه و سلام میدادند. درد و دلم را پای روضه زینب خانم (س) خرج کردم.
چه حوصلهای چه فهم و کمالی چه پرستاری بهتر از او..؟
صبح بلند شدم بروم کلاس با خودم گفتم اگر راه بیفتم دوباره دردهایم راه باز میکنند. اثری ازش نبود رفتم پای گاز سر دیگ عرق بهار.
خانه بوی بهار نارنج گرفته بود…
کتاب «اینجا بدون تو» تالیف محبوبه بلباسی در ۲۳۵ صفحه با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه و به بهای ۱۸۰ هزارتومان در انتشارات شهید کاظمی به چاپ رسیده است.