سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه در گفت‌وگوی برخط با رسانه آمریکایی فاکس‌نیوز، مواضع ایران را درباره صنعت هسته‌ای تشریح کرد؛ متن این گفت‌و‌گو به شرح زیر است:
پرسش: چرا اورانیوم غنی‌سازی‌شده را مانند برخی کشور‌های دیگر وارد نکنید؟ چرا بخشی از توافق نباشد که به جای تولید داخلی، آن را وارد کنید؟
پاسخ: چون این یک دستاورد علمی است؛ دستاوردی که خودمان به آن رسیده‌ایم؛ چرا باید چیزی را که خودمان می‌توانیم تولید کنیم، وارد کنیم؟
پرسش: چون شما غنی‌سازی را تا درصد‌های زیاد، بالا می‌برید؛ مثلا ۹۰ درصد یا ۶۰ درصد، در حالی که باید در حد ۳.۵ درصد باشد.
پاسخ: نه، نه، ما هرگز به ۹۰ درصد نمی‌رویم؛ ما متعهد هستیم که برای تولید سوخت نیروگاه‌های هسته‌ای زیر ۵ درصد بمانیم؛ ما همچنین تا ۲۰ درصد غنی‌سازی می‌کنیم، چون یک راکتور تحقیقاتی در تهران داریم به‌نام «راکتور تحقیقاتی تهران» یا TRR؛ ما برای نیاز‌های خودمان اورانیوم غنی می‌کنیم.
ما یک بار تا ۶۰ درصد هم رفتیم و آن پس از خرابکاری در تاسیسات هسته‌ای مان بود؛ و بله، در آن زمان به ۶۰ درصد رسیدیم، اما در جریان مذاکرات به طرف‌های مقابل گفتم که اگر توافق هسته‌ای حاصل شود، بلافاصله به سطح پایین‌تر بازخواهیم گشت.
پرسش: آیا برنامه غنی‌سازی ایران از سر گرفته شده است؟ آیا این برنامه همچنان ادامه دارد یا آسیب‌ها آن‌قدر شدید بوده که به‌طور کامل متوقف شده است؟
پاسخ: فرایند غنی‌سازی اورانیوم در حال حاضر متوقف شده است، چرا که خسارت‌ها [به تاسیسات هسته‌ای] بسیار شدید بوده است.
قطعا ما نمی‌توانیم از غنی‌سازی‌مان صرف‌نظر کنیم، چون این دستاورد دانشمندان ماست و اکنون فراتر از آن است، این مسئله به غرور ملی تبدیل شده است، غنی‌سازی برای ما بسیار ارزشمند است.
پرسش: جناب وزیر، با کمال احترام، مسئله فقط آمریکا و اسرائیل نیست؛ بلکه دیگر رهبران جهان نیز نسبت به برنامه غنی‌سازی ایران نگرانی‌هایی دارند؛ اگر این برنامه کاملا صلح‌آمیز است، چرا لازم بوده که آن را در عمق نیم‌مایلی زیر یک کوه مستقر کنید تا از آن محافظت شود؟ این تنها بخشی از نگرانی‌هاست؛ نکته دوم اینکه، رئیس‌جمهور ترامپ گفته است که اگر ایران تلاش کند برنامه غنی‌سازی خود را بازسازی کند، در حملات بیشتر تردید نخواهد کرد؛ پاسخ شما به رئیس‌جمهور ترامپ چیست؟
پاسخ: به دلیل تهدیدها و فشار‌های مستمر که از سوی اسرائیل و آمریکا در گذشته وجود داشته، ما راهی جز محافظت از تاسیسات، مواد هسته‌ای و دانشمندان خود نداشتیم؛ پیام من به آمریکا این است که بیایید راه‌حلی مبتنی بر مذاکره برای برنامه هسته‌ای ایران پیدا کنیم.
پرسش: آیا ایران در حال حاضر تلاش می‌کند رئیس‌جمهور سابق ترامپ، وزیر خارجه پیشین مایک پمپئو، سفیر سابق جان بولتون و دیگر مقام‌های دولت ترامپ را درپی به شهادت رساندن قاسم سلیمانی ترور کند؟
پاسخ: خیر، ما هرگز چنین چیزی نگفته‌ایم. شاید برخی افراد در این‌جا و آن‌جا حرف‌هایی در این خصوص زده باشند، اما این هرگز موضع رسمی ایران نبوده است.
پرسش: آیت‌الله خامنه‌ای گفته است «مرگ بر آمریکا» و این به معنای «مرگ بر ترامپ» است؛ این جمله از جانب رهبر معظم ایران گفته شده. همچنین یک کارزار تامین مالی جمعی ایرانی که با عنوان «عهد خون» شناخته می‌شود مدعی شده که برای جایزه ۴۰ میلیون دلاری بر سر ترامپ پول جمع‌آوری کرده است؛ این کارزار پس از آن آغاز شد که چند نهاد رسانه‌ای یا نهاد‌های وابسته به حکومت ایران حکم مرگ علیه ترامپ صادر کردند؛ بنابراین می‌توان فهمید چرا دولت آمریکا این سیگنال‌ها را به‌عنوان نشانه‌ای از تلاش ایران برای اجرای ترور تعبیر می‌کند.
پاسخ: فکر می‌کنم همه این‌ها پروپاگانداست، همیشه گفته‌ایم و این سخن بار‌ها از سوی رهبر و دیگر مقام‌های رسمی ما نیز تکرار شده است که شعار «مرگ بر آمریکا» در واقع اشاره به سیاست‌های آمریکا دارد، نه به مردم این کشور؛ ممکن است برخی اشخاص یا گروه‌های تندرو، چه در داخل و چه در خارج از ایران، اظهارات افراطی مانند آنچه شما اشاره کردید مطرح کنند، اما این هرگز سیاست رسمی جمهوری اسلامی نبوده، نیست و نخواهد بود؛ ما سیاستی برای ترور هیچ فردی در خارج از کشور نداریم، چه رسد به رئیس‌جمهور کشور دیگر.
پرسش: آیا شما آمادگی گفت‌وگوی مستقیم با دولت ترامپ را برای یافتن راه‌حلی جهت کاهش تنش‌های شدید منطقه‌ای دارید، با توجه به همه اتفاقاتی که رخ داده است؟
پاسخ: ما از گفت‌و‌گو استقبال می‌کنیم، اما در حال حاضر نه به‌صورت مستقیم؛ اگر هدف رسیدن به یک راه‌حل بُرد-بُرد باشد، من آماده‌ام وارد تعامل شوم؛ منظورم این است که ما آماده‌ایم هرگونه اقدام اعتمادساز لازم را انجام دهیم تا ثابت کنیم برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز بوده و برای همیشه صلح‌آمیز باقی خواهد ماند و ایران هرگز به دنبال سلاح هسته‌ای نخواهد رفت؛ در مقابل، انتظار داریم آن‌ها نیز تحریم‌های خود را بردارند. این یک بازی بُرد-بُرد است و ما برای ورود به چنین تعاملی آماده‌ایم.
ما نمی‌توانیم این مذاکرات را به‌صورت مستقیم آغاز کنیم؛ همچنان ترجیح می‌دهیم مذاکرات به‌صورت غیرمستقیم انجام شود.
پرسش: آیا شما واقعا اختیار دارید که اگر کار به توافق برسد، چنین توافقی را نهایی کنید؟ برخی معتقدند که شاید شما از رهبر انقلاب اختیار کافی برای انجام چنین توافقی نداشته باشید؛ آیا این‌طور است؟
پاسخ: البته که من اختیار داشتم برای رسیدن به توافق؛ اگر منظورتان مذاکراتم با آقای ویتکاف باشد، من معتقدم امکان دستیابی به توافق وجود داشت؛ من چندین بار خیلی صریح به آقای ویتکاف گفتم که اگر هدف این مذاکرات دستیابی به توافقی باشد که در آن ایران متعهد شود هرگز به‌دنبال سلاح هسته‌ای نرود، چنین توافقی کاملا قابل دستیابی است، اما اگر هدف از این گفت‌و‌گو‌ها محروم کردن ما از حقوق مشروع‌مان، ازجمله حق غنی‌سازی باشد، چنین چیزی امکان‌پذیر نیست.
پرسش: آیا مواد غنی‌شده‌ای که از قبل وجود داشته، باقی مانده‌اند؟ آیا قابل دسترسی هستند؟
پاسخ: من اطلاعی دقیقی ندارم. همان‌طور که گفتم، اکنون سازمان انرژی اتمی مسئول این موضوع است؛ آن‌ها در حال ارزیابی دقیق هستند که دقیقا چه اتفاقی برای مواد هسته‌ای ما افتاده است و به‌زودی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) را از جزئیات آنچه دقیقا رخ داده است، مطلع خواهند کرد.
ما همکاری‌مان با آژانس را متوقف نکرده‌ایم و همچنان با آن‌ها کار می‌کنیم؛ البته به‌دلیل تخریب تاسیسات، به یک سازوکار جدید نیاز داریم.
پرسش: آیا این به این معناست که ممکن است دوباره به بازرسان آژانس اجازه ورود به کشور و بازدید از تمام سایت‌ها را بدهید؟
براساس سازوکاری که با آژانس به آن برسیم، این امکان وجود خواهد داشت؛ به‌صورت مورد به مورد؛ بنابراین، هرگونه درخواستی از سوی آژانس برای بازدید از مکانی یا اعزام بازرسان، باید به دقت از سوی شورای عالی امنیت ملی ما بررسی شود، به‌ویژه با در نظر گرفتن ملاحظات ایمنی و امنیتی.
پرسش: وضعیت برنامه موشکی ایران چگونه است؟ صدها موشک در جنگ با اسرائیل شلیک شد و بسیاری از آن‌ها نابود شدند؛ این برنامه را چگونه توصیف می‌کنید؟
پاسخ: فکر می‌کنم در حال حاضر وضعیت ما خوب است؛ توانمندی ما همچنان حفظ شده است؛ همان‌طور که می‌دانید، موشک‌های ما یکی از قابل اتکاترین ابزارهای دفاعی‌مان هستند؛ بنابراین ما برنامه موشکی‌مان را ادامه می‌دهیم، و اکنون هم در وضعیت بسیار خوبی قرار دارند؛ ما همچنان تعداد قابل توجهی موشک برای دفاع از خود در اختیار داریم.
پرسش: رهبر انقلاب در سلامت است؟ مدتی است خبری از او نشنیده‌ایم.
پاسخ: من امروز با ایشان ملاقات کردم؛ ایشان در وضعیت بسیار خوب و سلامتی هستند؛ فکر می کنم کل نظام ایران در وضعیت بسیار باثبات و قدرتمندی قرار دارد.
پرسش: توقف غنی‌سازی در ایران، به گفته شما، غیرقابل‌مذاکره است؛ این برای ایران یک خط قرمز است؛ آیا این همان چیزی است که امروز می‌خواهید منتقل کنید؟
پاسخ: اگر هدف این است که ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند، این هدف قابل دستیابی است.
اما اگر هدف این باشد که ما را از حق مسلم‌مان، از جمله حق غنی‌سازی، محروم کنند، فکر می‌کنم که با مشکل مواجه خواهیم شد؛ غنی‌سازی در حال حاضر متوقف شده، چون تاسیسات ما مورد حمله قرار گرفته‌اند. اما هر توافقی درباره برنامه هسته‌ای، باید شامل ادامه غنی‌سازی در آینده هم باشد، چون این حق ماست و ما هرگز از آن صرف‌نظر نخواهیم کرد.
پرسش: اگر توافق شامل محدودیت در تولید موشک یا کاهش در تامین مالی گروه‌هایی باشد که شما آن‌ها را مبارزان آزادی می‌نامید، آیا چنین بندهایی هم می‌توانند بخشی از توافق باشند؟
پاسخ: همان‌طور که گفتم، موشک‌ها قابل‌اعتمادترین ابزار دفاعی ما هستند؛ چطور ممکن است ما خودمان را خلع سلاح کنیم؟
چه کسی می‌تواند چنین چیزی را بپذیرد؟ ما هرگز خود را خلع سلاح نخواهیم کرد.
اما می‌توانم به شما اطمینان بدهم که موشک‌های ایران ماهیتی بازدارنده دارند؛ آن‌ها برای دفاع هستند، نه برای حمله. و همچنین با اطمینان می‌گویم که موشک‌های ایران هرگز حامل کلاهک هسته‌ای نخواهند بود؛ این موضوع قطعی است.
پرسش: و شما از همه این گروه‌ها، از نیروهای نیابتی خود حمایت می‌کنید.
من قصد مقایسه ندارم، اما باید بگویم آنچه شما گفتید دقیقا همان کاری است که آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها انجام می‌دهند؛ آمریکا انواع و اقسام سلاح‌ها، سلاح‌های بسیار پیشرفته را در اختیار اسرائیل قرار داده تا مردم را در فلسطین، در غزه، در کرانه باختری، در لبنان، در سوریه، حالا در ایران و در یمن بکشد؛ شما نمی‌بینید که آنچه در غزه در حال وقوع است، نسل‌کشی‌ای است که با سلاح‌های آمریکایی انجام می‌شود؟
و اجازه بدهید یک‌بار دیگر تاکید کنم که ما باور داریم آن‌ها، یعنی حماس، حزب‌الله و حوثی‌ها، مبارزان آزادی هستند؛ آن‌ها برای یک آرمان عادلانه می‌جنگند و ما همیشه از آن‌ها حمایت کرده‌ایم، چه به‌صورت سیاسی و چه به روش‌های دیگر؛ چون معتقدیم که همان‌طور که گفتم، آن‌ها برای امری کاملاً مشروع مبارزه می‌کنند.
پرسش: حتی اگر در گفته‌هایشان درباره پاک کردن اسرائیل از روی نقشه باشد؟
این به خود آن‌ها بستگی دارد؛ آن‌ها برای سرزمین خودشان می‌جنگند، پس ممکن است هر سیاستی را اتخاذ کنند و من فکر می کنم آن‌ها کاملا حق دارند که برای سرزمین خود مبارزه کنند؛ این هیچ‌گاه سیاست ایران نبوده است که اسرائیل را از روی نقشه پاک کند، اما باید بگویم که یک امر محتوم وجود دارد: با این همه جنایتی که اسرائیل علیه فلسطینی‌ها انجام می‌دهد، اسرائیلی‌ها در واقع خودشان کاری می‌کنند که نتوانند در سرزمین فلسطین ادامه بقا داشته باشند.
انتهای پیام/