به گزارش ایرنا، زیتون به‌عنوان محصولی استراتژیک با ارزش اقتصادی بالا، تقاضای جهانی پایدار و سازگاری با شرایط اقلیمی گلستان می‌تواند محور تحول کشاورزی و اقتصاد مناطق کمتربرخوردار نظیر کرند در شمال شرقی استان باشد.
گلستان با دارا بودن بیش از ۶۵۰ هزار هکتار زمین کشاورزی و تنوع اقلیمی از مناطق کوهپایه‌ای تا جلگه‌ای، بستری مناسب برای کشت محصولات متنوع فراهم کرده است.
شرایط آب‌وهوایی معتدل تا نیمه‌خشک خاک‌های لومی (ترکیبی از شن، گل و لای و خاک رس که برای کشاورزی و باغبانی بسیار مناسب است) و رسی و دسترسی به منابع آبی از طریق رودخانه‌ها و سدها، این استان را به گزینه‌ای ایده‌آل برای توسعه کشاورزی تبدیل کرده است.
زیتون که در مناطق مدیترانه‌ای جهان محصولی کلیدی است با اقلیم گلستان به‌ویژه در نواحی شمالی و شمال شرقی سازگاری بالایی دارد.
این محصول با نیاز آبی متوسط و مقاومت در برابر کم‌آبی و امکان کشت در زمین‌های شیب‌دار نه‌تنها از فرسایش خاک جلوگیری می‌کند بلکه ارزش افزوده بالایی از طریق تولید روغن زیتون زیتون کنسروی و فرآورده‌های جانبی ایجاد خواهد کرد.
علیرضا نورانی رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گلستان در جلسه هم اندیشی با مدیر تعاون روستایی استان گفت: زیتون می‌تواند پیونددهنده کشاورزی و صنعت باشد و با ایجاد زنجیره ارزش کامل از کاشت تا بازار اقتصاد مناطق محروم را دگرگون کند.
تبدیل زمین‌های شیب‌دار به باغ‌های زیتون
زمین‌های شیب‌دار گلستان به‌ویژه در مناطق کوهپایه‌ای شمال شرقی مانند کرند و مراوه‌تپه به دلیل فرسایش خاک و بهره‌وری پایین اغلب بدون‌استفاده مانده‌اند.
این زمین‌ها که بخش قابل‌توجهی از زمین‌های کشاورزی گلستان را تشکیل می‌دهند پتانسیل بالایی برای تبدیل به باغ‌های زیتون دارند.
زیتون به دلیل ریشه‌های عمیق و سازگاری با خاک‌های کم‌عمق و شیب‌دار، گزینه‌ای ایده‌آل برای این مناطق است و تبدیل این زمین‌ها به باغ‌های زیتون نه‌تنها از فرسایش خاک جلوگیری می‌کند بلکه با ایجاد پوشش گیاهی پایدار به حفظ محیط‌زیست و بهبود اکوسیستم منطقه کمک خواهد کرد.
این طرح می‌تواند با جذب سرمایه‌گذاری‌های دولتی و خصوصی و آموزش کشاورزان محلی به افزایش درآمد و اشتغال پایدار منجر شود.
تجربه‌های موفق در کشورهایی مانند اسپانیا و ترکیه نشان داده است که کشت زیتون در زمین‌های شیب‌دار می‌تواند بازدهی اقتصادی بالایی داشته باشد و گلستان با شرایط مشابه می‌تواند به قطب تولید زیتون در ایران تبدیل شود
نقشه راه توسعه زنجیره ارزش زیتون
برای تحقق ظرفیت زیتون در گلستان و تبدیل زمین‌های شیب‌دار به باغ‌های مولد، ایجاد زنجیره ارزشی کامل ضروری است.
این زنجیره شامل کاشت نهال‌های باکیفیت و سازگار با اقلیم منطقه احداث کارخانه‌های مدرن روغن‌کشی و بسته‌بندی و توسعه بازارهای داخلی و صادراتی است.
نورانی پیشنهاد کرد: تعاون روستایی با همکاری مشاوران متخصص طرح توجیهی جامعی تدوین کند که قابلیت‌های اقلیمی خاکی و جمعیتی را تحلیل کرده و پتانسیل اشتغال‌زایی را بررسی کند.
به گفته رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گلستان ، این طرح باید شامل شناسایی زمین‌های شیب‌دار مستعد تأمین نهال‌های مقاوم و پربازده و ایجاد زیرساخت‌هایی نظیر سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و دسترسی به برق باشد.
همچنین احداث واحدهای فرآوری محلی مانند کارگاه‌های روغن‌کشی و بسته‌بندی می‌تواند ارزش افزوده را به منطقه بازگرداند و وابستگی به بازارهای واسطه‌ای را کاهش دهد.
بازاریابی هدفمند نیز با تمرکز بر برندسازی محصولات زیتون گلستان و حضور در بازارهای بین‌المللی می‌تواند سودآوری را تضمین کند.
نقش تعاون روستایی و پشتیبانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی
تعاون روستایی با شبکه گسترده خود که شامل هزاران کشاورز و تعاونی محلی است بازوی اجرایی قدرتمندی برای این طرح محسوب می‌شود.
محمدرضا جامی مدیر تعاون روستایی گلستان در این جلسه، آمادگی کامل این مجموعه را برای اجرای پایلوت‌های کشت زیتون در کرند و دیگر مناطق مستعد اعلام کرد و گفت: این نهاد می‌تواند با آموزش کشاورزان تأمین نهاده‌ها و هماهنگی برای فروش محصولات نقش کلیدی در موفقیت طرح ایفا کند.
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نیز متعهد به پشتیبانی مالی و فنی است که شامل تأمین بودجه برای مطالعات امکان‌سنجی اجرای پایلوت‌ها و زیرساخت‌هایی مانند آب پایدار و برق می‌شود.
چالش‌های پیش رو شامل کمبود زیرساخت‌های اولیه در مناطق محروم، محدودیت منابع مالی برای کشاورزان و نیاز به آموزش‌های تخصصی است اما فرصت‌های موجود از جمله اقلیم مناسب، زمین‌های شیب‌دار فراوان و تقاضای بالای بازار برای زیتون، این چالش‌ها را قابل‌حل می‌کند.
تشویق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، ارائه تسهیلات کم‌بهره و ایجاد برنامه‌های آموزشی می‌تواند این موانع را برطرف کند و تجربه‌های موفق جهانی نیز نشان می‌دهد که با مدیریت صحیح گلستان می‌تواند به یکی از مراکز اصلی تولید زیتون در منطقه تبدیل شود
توسعه کشت زیتون و تبدیل اراضی شیب‌دار به باغ‌های زیتون در گلستان فرصتی استثنایی برای تحول اقتصادی و اجتماعی مناطق محروم است.
این طرح با ایجاد زنجیره ارزش کامل از کاشت تا بازار می‌تواند اشتغال پایدار درآمدزایی و توسعه پایدار را به ارمغان آورد.