به گزارش جماران؛ روز گذشته مورخ 20 جولای 2025 انتخاب اعضای مجلس مشاوران (مجلس علیا) در ژاپن برگزار شد که در آن، 124 نفر از 248 عضو مجلس علیای رژیم ملی برای یک دوره شش ساله انتخاب شدند.
این انتخابات حدود 10 ماه پس از نخست وزیری شیگرو ایشیبا برگزار میشود که از زمان به دست گرفتن رهبری حزب حاکم لیبرال دموکرات (LDP) در سپتامبر 2024 به عنوان نخست وزیر، ژاپن را اداره کرده است.
کمی پس از نخست وزیر شدن ایشیبا، انتخابات زودهنگام مجلس نمایندگان را برای 27 اکتبر اعلام کرد که در آن حزب لیبرال دموکرات LDP برای اولین بار از سال 2009 اکثریت خود را از دست داد به طوری که از نوامبر 2024، ایشیبا به عنوان رهبر یک دولت اقلیت حکومت کرده و برای تصویب قوانین و توافقات بودجه بدون حمایت احزاب مخالف تلاش میکرد.
نارضایتی از حزب لیبرال دموکرات و رسوایی مربوط به کوپنهای هدیهای که چندی پیش ایشیبا به نمایندگان مجلس داده است، به میزان محبوبیت او آسیب جدی وارد کرد و با آغاز دور جدید انتخابات مجلس مشاوران در روزهای اخیر، احزاب مخالف تلاش کردهاند تا برای جلوگیری از کسب اکثریت حزب لیبرال دموکرات در انتخابات، متحد شوند؛ «حزب دموکراتیک مشروطه (CDP)» و به ویژه «حزب ایشین نوکای» برنامههایی را برای برگزاری انتخابات مقدماتی مخالفان در چندین استان تدوین کردند. این کمپین 17 روزه از سوم جولای با 518 نامزد آغاز شد که تلاش برای کاهش افزایش هزینههای زندگی و مهاجرت، موضوعات کلیدی آن بود.
نتیجه آن شد که مشابه نتیجه انتخابات عمومی 2024، ائتلاف حاکم حزب لیبرال دموکرات و کومیتو اکثریت خود را در مجلس مشاوران نیز از دست دادند و برای اولین بار در تاریخ معاصر ژاپن، حزب لیبرال دموکرات نتوانست هیچ یک از دو مجلس شورای ملی را کنترل کند و در انتخایات اخیر، سهم آرای ملی حزب لیبرال دموکرات به 21 درصد کاهش یافت که پایینترین نتیجه در تاریخ این حزب است.
اما، کاهش محبوبیت این ائتلاف ناشی از افزایش حمایت از احزاب مخالف کوچکتر بود. احزابی که دستاوردهای بزرگی داشتند، شامل «حزب راست میانه دموکراتیک برای مردم» که جایگزین «حزب کومیتو» شد و به سومین حزب بزرگ در مجلس و چهارمین حزب بزرگ در کل مجلس تبدیل شد و «حزب پوپولیست راستگرای سانسیتو» که لفاظیهای ضد مهاجرتی آن در طول دوره مبارزات انتخاباتی توجه رسانهها و اکثریت مردم پاژن را به خود جلب کرد. به طوری که پس از این سلسله شکستها انتخابات، ایشیبا با درخواست استعفا از سوی برخی از اعضای حزبش روبرو شد.
۱۴ کرسی برای یک حزب رادیکال پوپولیست
حزب پوپولیست راستگرای سانسیتو در انتخابات روز گذشته موفق شد ۱۴ کرسی در مجلس علیای ژاپن به دست آورد در حالی که در دور قبلی تنها به یک کرسی قانع شده بود. جزبی که کار خود را از یوتیوب آغاز کرده در انتخابات روز گذشته ژاپن به پیروزی بزرگی نسبت به دور قبلی دست یافت.
سوهی کامیا؛ رهبر این حزب (سانسیتو) مدیر سابق یک سوپرمارکت است که حزب سیاسی خود را در بحبوحه همهگیری ویروس کرونا در یوتیوب ایجاد کرد و با شعاری پوپولیستی «اول ژاپن» به سبک ترامپ فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد.
هر بلوغی یک تولد دارد!
حزب پوپولیستی سانسیتو با الهام از سایر گروههای راستگرای پوپولیستی در ژاپن طی سالهای اخیر ظهور کرده که ممکن است در یک مجلس با ۲۴۸ کرسی زیاد به نظر نرسد، اما نشان میدهد که پیام این حزب با بخشهایی از مردم ژاپن مخابره شده است.
این موفقیت غیرمنتظره برای احزاب پوپولیست، بی شک در آینده فشار بر نخست وزیر شیگرو ایشیبا و حزب حاکم لیبرال دموکرات او را افزایش میدهد، که پس از انتخابات دیروز، اکثریت خود را در هر دو مجلس سفلی و علیا از دست داده است و ایشیبا با درخواستهایی برای استعفا مواجه است که تاکنون در برابر آن مقاومت کرده است.
حزب «سانسیتو» که «سوهی کامیا» آن را در سال ۲۰۲۰ با «گردآوری افراد در شبکههای اجتماعی» تأسیس کرد و سپس به تدریج شروع به کسب کرسی در مجالس محلی ژاپن کرد، در آستانه انتخابات مجلس علیا، به خاطر کمپین «اول ژاپن» که بر مسائلی مانند انتقاد از گردشگری بیش از حد و هجوم ساکنان خارجی متمرکز بود، از امروز به بعد بیشتر شناخته خواهد شد.
انتقاد از درهای باز به روی مهاجران
چهارمین اقتصاد بزرگ جهان به طور سنتی در مورد مهاجران سختگیر بوده، اما در سالهای اخیر به جذب گردشگران بینالمللی و کارگران خارجی بیشتر برای مقابله با جمعیتی که به سرعت در حال پیر شدن و کاهش نرخ تولد است، روی آورده است.
جمعیت مهاجران خارجی در ژاپن طی دهه گذشته از 2.2 میلیون نفر به 3.7 میلیون نفر افزایش یافته است، هرچند که این تعداد هنوز تنها ۳ درصد از کل جمعیت ۱۲۰ میلیون نفری این کشور را تشکیل میدهد اما تعداد گردشگران نیز همچنان رکوردهای جدیدی را میشکند. این امر باعث ایجاد مشکلاتی در شهرهایی شده که مملو از بازدیدکنندگان هستند.
در حال حاضر، برخی معتقدند که تعداد خارجیهای حاضر در ژاپن بسیار زیاد است، تا جایی که دولت اخیرا یک گروه ویژه جدید برای رسیدگی به این موضوع تشکیل داده است و حزب سانسیتو با هوشیاری در کمپین «اول ژاپن»، در کنار سایر انتقادات مربوط به دستمزدهای راکد، تورم بالا و هزینههای زندگی، از موضوع مهاجران نهایت استفاده را علیه حزب لیبرال دموکرات داشت.
کامیا رهبر این حزب پوپولیستی، هشدار داده که خارجیهای بیشتری (به ژاپن) میآیند. او افزود که از گردشگران بدش نمیآید، اما ادعا کرد که تکیه بر نیروی کار ارزان خارجی به دستمزدهای ژاپنیها آسیب میرساند و کارگران خارجی که نمیتوانند شغل خوبی پیدا کنند، در آینده جرم و جنایت را افزایش میدهند.
این حزب در کمپینهای خود بر «تعیین سقف برای تعداد ساکنان خارجی در هر شهر یا شهرستان»، «محدودیتهای بیشتر در مورد مهاجرت» و مزایای موجود برای خارجیها و «دشوارتر کردن اخذ تابعیت به عنوان شهروند» تاکید داشت.
سانسیتو همچنین اعلام کرده بود که در صورت موفق شد برای اقدامات امنیتی قویتر و قوانین ضد جاسوسی، کاهش بیشتر مالیات، استفاده بیشتر از انرژی تجدیدپذیر و یک سیستم بهداشتی قوی که متکی به واکسیناسیون نباشد، تلاش خواهد کرد.
همچینی این حزب خواستار افزایش قابلیتهای دفاعی ژاپن شده و هشدار داده است که کشورشان توسط کشورهای مسلح به سلاح هستهای «احاطه» شده است؛ بنابراین ژاپن در حین پیگیری خلع سلاح هستهای بلندمدت، به «نیروی بازدارنده قاطع» نیاز دارد.
موقعیت متزلزل ایشیبا
شیگرو ایشیبا، پیش از این در ماه اکتبر کنترل مجلس قانونگذاری را از دست داد و حزب لیبرال دموکرات برای اولین بار در ۱۵ سال گذشته، دیگر در اکثریت نبود که انتقادی خاموش از سوی مردم ژاپن به حزب حاکم سنتی بود.
صبح امروز 21 جولای (دوشنبه 30 تیرماه)، ایشیبا در یک کنفرانس خبری، نتایج مجلس ملی (مجلس اعلا) را قضاوتی سختگیرانه علیه حزب لیبرال دموکرات خواند و از حزب خود عذرخواهی کرد. او همچنین گفت که این حزب به حکومت با ائتلافی خود ادامه خواهد داد و قوا داد با سایر احزاب برای همکاری در مورد مسائل کلیدی کشور همکاری خواهد کرد.
روز گذشته نیز، ایشیبا طی یک مصاحبه اعلام کرد که به عنوان نخستوزیر و رهبر حزب باقی بماند تا بتواند مذاکرات تعرفهای با ایالات متحده را به سرانجام برساند.
گفتنی است؛ ژاپن از جمله کشورهایی است که از اول آگوست (9 روز آینده) تحت جدیدترین اقدامات تعرفهای ترامپ با تعرفه ۲۵ درصدی مواجه خواهد شد. بنابراین ایشیبا برای ادامه حیات سیاسی خود باید بتوانند به توافق با ترامپ دست یابد.