به گزارش خبرنگار شهر، نشست خبری سومین سوگواره آیینی شهر تهران«محرمشهر» امروز -دوشنبه ۳۰ تیرماه ۱۴۰۴- با حضور مصطفی زیبایینژاد مدیرکل فرهنگی شهرداری تهران و سید محمدرحیم مرتضوی شهردار منطقه ۹ شهرداری تهران برگزار شد.
مصطفی زیبایینژاد در این نشست با اشاره به اینکه این سوگواره از دو سال پیش در میدان آزادی پایهگذاری شده است، اظهار کرد: با توجه به اینکه اغلب هیئات مذهبی، تکایا و مساجد برنامههای اصلی خود را در دهه اول محرم برگزار میکنند، شهرداری تهران در کنار مردم و مجموعههای مردمی تلاش میکند تا این مراسمها با شور و شکوه بیشتری برگزار شوند. از این رو سوگواره "محرمشهر" با محوریت برنامههای هنری، آیینی و فرهنگی پس از دهه اول محرم طراحی و اجرا میشود.
وی با اشاره به شعار محوری امسال «ایران حسین تا ابد پیروز است» گفت: این شعار با همفکری نهادهای فرهنگی و مذهبی کشور همچون سازمان صدا و سیما، سازمان تبلیغات اسلامی و مجموعه هیئات مذهبی انتخاب شد. این شعار با الهام از فضای حماسی شکلگرفته و در پی شهادت جمعی از سرداران و نخبگان ایرانی در حملات اخیر رژیم صهیونیستی طراحی شده و قرار است محور برنامههای محرم و اربعین باشد.
مدیرکل فرهنگی شهرداری تهران درباره شاخصترین بخشهای این سوگواره تاکید کرد: امسال نیز مانند سالهای گذشته، نماد اصلی "محرمشهر" با الهام از مفاهیم عاشورایی طراحی شده است. کشتی "سفینةالنجاة" که برگرفته از حدیث نبوی است، به عنوان نماد محوری با وسعت ۷۳۰ مترمربع در میدان آزادی نصب خواهد شد که دارای ۵ دکل و ۱۹ بادبان است. همچنین فضایی مشابه بینالحرمین در محیط میدان بازسازی میشود تا فضای معنوی مراسم را تقویت کند.
وی اضافه کرد: برنامههای سوگواره شامل حضور سخنرانان برجسته، گروههای نمایشی آیینی، مداحان، نقالان و هنرمندان مطرح کشور خواهد بود. علاوه بر این، برنامههای ویژهای با محوریت مقاومت اسلامی، تجلیل از شهدای اقتدار و نمایش اتحاد ملت ایران در برابر دشمنان طراحی شده است.
نصب ۷ سازه بزرگ با تصاویر شهدای مقاومت
زیبایینژاد به برنامههای تعاملی امسال نیز اشاره کرد و گفت: ۱۴ سازه کاشیکاری طراحی شده که پس از نصب، تبدیل به ۷ سازه بزرگ با تصاویر شهدای مقاومت میشوند. این سازهها با مشارکت مردم نصب شده و پشت آنها به صورت یادبود توسط خود مردم امضا میشود. پس از پایان ایام محرم، این سازهها با همکاری سازمان زیباسازی، به صورت دائمی در ۷ اتوبان تهران نصب خواهند شد. یکی از این سازهها ویژه کودکان شهید با محوریت شهید رایان، دیگری ویژه زنان شهید و سایر سازهها نیز به شهدای علمی، نظامی و شهروندان تعلق دارند.
برپایی "خیمه هنرمندان" با نگارش ۱۰ کتیبه
وی ادامه داد: در بخش هنری نیز "خیمه هنرمندان" با نگارش ۱۰ کتیبه در ابعاد ۲۰ در ۵ متر، با حضور اساتید خوشنویسی و مشارکت مردمی برپا خواهد شد. این کتیبهها با مضامین ملی و مذهبی برای ایام اربعین آماده و در مرزها و شهرهای زیارتی عراق نصب خواهند شد.
مدیرکل فرهنگی شهرداری تهران در رابطه دکور برنامه محرمشهر خاطرنشان کرد: در سالهای گذشته، نمادهایی مانند کلاهخود حضرت عباس(ع) و انگشتر منسوب به امام حسین(ع) طراحی شده بود. امسال صحن ورودی بابالقبله حضرت سیدالشهدا(ع) طراحی و در حال نصب است تا فضای معنوی بیشتری به میدان آزادی ببخشد.
زیبایینژاد از حضور گروههای خیابانی و هنرمندان مقاومت در "محرمشهر" خبر داد و گفت: میعادگاه هنرمندان از دیگر بخشهای ویژه امسال است که شامل اجراهای خیابانی، نقالی، تعزیه و موسیقی مقاومت با حضور گروههای نمایشهای خیابانی و گروههای موسیقی مقاومت خواهد بود. این برنامه، یکی از کارهای جدیدی است که طراحی شده است.
مدیرکل فرهنگی شهرداری تهران، از برگزاری بخشهای متنوع و مردمی در سومین دوره سوگواره آیینی «محرمشهر» خبر داد و گفت: امسال نیز با لطف الهی، میزبان خیل عاشقان حضرت سیدالشهدا (ع) خواهیم بود. دو موکب ویژه با محوریت خانوادههای معزز شهدا و گروهی از هنرمندان و اصحاب رسانه طراحی و راهاندازی شدهاند که با ثبتنام داوطلبانه، مسئولیت میزبانی و پذیرایی از زائران و محبان امام حسین (ع) را بر عهده دارند.
برپایی نمایشگاه ملزومات سفر اربعین با ۷۰ غرفه
وی با بیان اینکه نمایشگاه ملزومات سفر اربعین نیز همچون سالهای گذشته در محرمشهر برپا خواهد شد، افزود: در این نمایشگاه حدود ۷۰ غرفه برپا است که در آنها مجموعهای از تولیدات مرتبط با سفر اربعین شامل چرخدستی، کولهپشتی، البسه، کالاهای حجاب، اقلام فرهنگی و ملزومات موردنیاز خانوادهها برای این سفر معنوی با قیمت مناسب در اختیار شهروندان قرار میگیرد. اولویت در واگذاری غرفهها با تولیدکنندگان داخلی و مجموعههای همکار بوده است.
ارائه خدمات صدور گذرنامه زیارتی برای اربعین
زیبایینژاد همچنین از ثبتنام و صدور گذرنامه زیارتی اربعین در محل برگزاری سوگواره خبر داد و گفت: با همکاری اداره گذرنامه، از ۳۱ تیر تا ۱۴ مرداد، واحدهای ثبتنام و خدمات صدور گذرنامه زیارتی در میدان آزادی مستقر خواهند بود تا زائران بتوانند بدون نیاز به مراجعه مجدد، امور مربوط به سفر اربعین را پیگیری کنند.
او به اجرای برنامههایی ویژه کودکان نیز اشاره کرد و افزود: امسال "خیمه کودکان حسینی" با رویکرد تعاملی طراحی شده است. فعالیتهایی مانند ساخت پیکسل، نقاشی، طراحی شمع و کتیبه، نمادسازی با محوریت کشتی نجات امام حسین (ع) و برنامههایی متناسب با سنین کودکان و نوجوانان در این بخش اجرا خواهد شد.
پخش برنامههای محرمشهر بهصورت زنده
مدیرکل فرهنگی شهرداری تهران در ادامه گفت: امسال نیز مانند سال گذشته، برنامههای محرمشهر بهصورت زنده از رسانه ملی پخش خواهد شد. شبکه ۳ سیما و شبکه قرآن هر شب مراسم را پوشش میدهند. همچنین، شبکههای رادیویی اربعین و رادیو ایران با استقرار در میدان آزادی، اخبار، راهنماییها و برنامههای آیینی را به صورت لحظهای مخابره خواهند کرد. برنامههای تولیدی این مراسم نیز در شبکههای مختلف سیما پخش خواهد شد.
زیبایینژاد از همه نهادها و دستگاههای اجرایی که در برگزاری این رویداد نقش دارند، قدردانی کرد و اظهار داشت: از تلاشهای دستاندرکاران در شهرداری منطقه ۹ و نیز همراهی نیروهای انتظامی، امنیتی و خدمات شهری قدردانی میکنم. آمادهسازی فضای میدان آزادی و تأمین زیرساختها با همکاری دقیق و شبانهروزی این عزیزان ممکن شده است. امیدواریم امسال نیز با همت همگان، شاهد برگزاری باشکوه و درخوری از این رویداد آیینی باشیم.
مدیرکل فرهنگی شهرداری تهران در پاسخ به پرسش اصحاب رسانه درباره علت انتخاب میدان آزادی برای میزبانی رویدادهای بزرگ مذهبی و فرهنگی تأکیدکرد: تهران شهری پهناور با ظرفیتهای متنوع است که در مناطق مختلف آن متناسب با ویژگیهای محلی برنامههای فرهنگی و آیینی برگزار میشود. بهعنوان نمونه در ماه مبارک رمضان امسال برنامه اصلی در باغراه حضرت زهرا(س) در منطقه ۱۷ برگزار شد، افطاری در بلوار کشاورز دایر بود و در پارک ملت نیز رویداد ویژهای توسط سازمان زیباسازی برگزار شد. اما میدان آزادی به دلیل موقعیت نمادین و ویژگیهای منحصر بهفرد، ظرفیتی خاص برای میزبانی رویدادهایی در مقیاس ملی دارد.
وی افزود: میدان آزادی بهعنوان ورودی اصلی شهر تهران از سمت فرودگاه مهرآباد و ترمینالها نهتنها دسترسی خوبی دارد، بلکه از نظر فضاسازی، موقعیت و معنا، جایگاه ویژهای در ذهن مردم دارد. کشتی نجاتی که به عنوان نماد در محرمشهر طراحی میشود باید در معرض دید عموم مردم قرار بگیرد؛ به همین دلیل این میدان از سه سال پیش بهعنوان پایگاه اصلی سوگواره آیینی "محرمشهر" انتخاب شده است.
زیبایینژاد با رد برخی نگرانیها درباره تأثیر این برنامهها بر نماد تاریخی برج آزادی تصریح کرد: این مراسم برای سومین سال متوالی در حال برگزاری است و تاکنون هیچ آسیبی به برج آزادی یا ساختار میدان وارد نشده است. تمامی هماهنگیها با مجموعه مدیریت برج آزادی صورت گرفته و برنامهها در هماهنگی کامل با استانداردهای حفاظتی و فرهنگی اجرا میشود.
حضور بیش از ۲۰۰ هزار نفر در «محرمشهر» سال گذشته
وی در ادامه با اشاره به استقبال چشمگیر مردم از محرمشهر افزود: سال گذشته بیش از ۲۰۰ هزار نفر در برنامههای این رویداد شرکت کردند. امسال با توجه به اطلاعرسانی گسترده و فضای معنوی جامعه، پیشبینی میشود این استقبال گستردهتر شود. ما نیز خدمات و زیرساختها را متناسب با این حضور پرشور توسعه دادهایم و تعداد موکبها، گروههای هنری و برنامههای اجرایی نسبت به سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته است.
مدیرکل فرهنگی شهرداری تهران درباره جزئیات برنامهها گفت: از ساعت ۱۹ هر شب، مجموعهای از فعالیتها شامل نمایشگاه ملزومات اربعین، اجراهای میدانی، برنامههای هنری، نمایشهای آیینی و اجراهای موسیقی مقاومت آغاز میشود. اجرای اصلی از حدود نیمساعت پس از نماز عشا در جایگاه اصلی میدان شروع میشود. ما واژه "استیج" را به کار نمیبریم؛ چرا که این فضا یک صحنه آیینی و معنوی است.
او افزود: تعداد گروههای هنری امسال دو تا سه برابر شده و بیش از ۴۰ گروه شامل گروههای سرود، تعزیه، دمامزنی، نقالی، گروههای نمایشی و هنری از اقوام مختلف کشور دعوت شدهاند. با برخی گروههای بینالمللی موسیقی مقاومت نیز مذاکراتی انجام شده که در صورت فراهم شدن شرایط، آنها نیز در میدان آزادی به اجرا خواهند پرداخت.
برگزاری نمایشگاه عکس ویژه رخدادهای مقاومت در برج آزادی
زیبایینژاد همچنین از برگزاری نمایشگاه عکس ویژه در برج آزادی خبر داد و گفت: نمایشگاه عکسی از رخدادهای مقاومت اسلامی و جنگ ۱۲ روزه اخیر در غزه در مجموعه رودکی داخل برج آزادی همزمان با برنامههای محرمشهر افتتاح خواهد شد.
او در پایان خاطرنشان کرد: این برنامه تنها محدود به میدان آزادی نیست. در دهه اول محرم، شهرداری تهران در مناطق مختلف نظیر منطقه ۳، ۴، ۶ و سایر نقاط شهر اجرای گروههای تعزیهخوانی، نمایشهای مذهبی و برنامههای فرهنگی متنوعی را تدارک دیده است. اما محرمشهر در میدان آزادی، بهعنوان رویدادی محوری با پشتوانه تجربه و استقبال مردمی، در سطحی ملی و با هماهنگی کامل نهادهای مختلف، با شکوهی کمنظیر برگزار میشود.
هیچگونه سازه روی برج آزادی الحاق یا نصب نشده است
سیدمحمدرحیم مرتضوی، شهردار منطقه ۹ تهران در این نشست با اشاره به برگزاری سومین دوره سوگواره آیینی «محرمشهر» در میدان آزادی، اظهار داشت: در این دوره از مدیریت شهری و با تأکید شهردار تهران، یکی از سیاستهای راهبردی ما تبدیل میدان آزادی به یک میدان آیینی و فرهنگی بوده است. این سیاست با همراهی ادارهکل فرهنگی شهرداری تهران محقق شد و امروز میدان آزادی میزبان رویدادهایی در تراز ملی است.
وی افزود: میدان آزادی که در گذشته محل حضور اقشار آسیبپذیر، اتباع، کارتنخوابها و افراد بیسرپناه بود، امروز با اقدامات فرهنگی و اجتماعی مستمر به یک قطب شهری برای برگزاری بزرگترین مراسمهای ملی و مذهبی بدل شده است. این میدان حالا نه تنها از آسیبهای اجتماعی زدوده شده است بلکه بهعنوان مرکزی برای ترویج فرهنگ مقاومت، دیانت و همبستگی ملی شناخته میشود.
شهردار منطقه ۹ با اشاره به رویدادهای شاخص برگزارشده در میدان آزادی گفت: برگزاری مراسمهایی چون دهکده بهار ایران، اجتماع بزرگ امامرضاییها، جشن ۱۰ کیلومتری عید غدیر و اکنون سوگواره محرمشهر همه با محوریت میدان آزادی اجرا شدهاند. مراسم محرمشهر نیز برای سومین سال متوالی در ۲۰ شب از ایام محرم و صفر، از اذان مغرب تا حدود ساعت ۲۳ یا ۲۴ برگزار میشود و اختتام آن همزمان با اجتماع عظیم اربعینی خواهد بود.
وی بر ضرورت آمادهسازی گسترده برای میزبانی این رویداد تأکید کرد و ادامه داد: مراسمی با این وسعت و کیفیت نیازمند برنامهریزی دقیق و زیرساختهای گسترده است. از هفتهها پیش با همکاری شورای تأمین شهرستان تهران، مجوزهای لازم اخذ و هماهنگیهای ترافیکی با پلیس راهور انجام شده است تا کوچکترین اختلالی در تردد شهروندان ایجاد نشود. در صورت لزوم، از ظرفیت پارکینگهای اطراف میدان نیز استفاده خواهد شد.
مرتضوی با اشاره به حجم بالای مشارکت مردمی در این مراسم خاطرنشان کرد: هر شب بین ۲۰ تا ۴۰ هزار نفر در برنامهها حضور دارند و پیشبینی میشود در مراسم اختتامیه (اجتماع اربعینیها) این تعداد به بیش از ۱۰۰ هزار نفر برسد. لذا تمهیدات امنیتی ویژهای با حضور کامل پلیس و نیروهای انتظامی در میدان و چهار ضلع آن اتخاذ شده است. ضمن اینکه ۴ پارکینگ هم تعبیه شده است. اگر نیاز به افزایش ظرفیت بیشتر باشد، حاشیه رینگ آزادی تبدیل به پارگینک میشود.
وی افزود: زیرساختهای عمرانی، زیباسازی و روشنایی در میدان آزادی و معابر اطراف بهروزرسانی شدهاند. همچنین اقدامات ویژهای در حوزه خدمات شهری شامل تأمین برق اضطراری از طریق ژنراتور، پشتیبانی از مواکب، نظافت قبل و بعد از مراسم، جمعآوری پسماند و تأمین نیازهای لجستیکی انجام شده است.
شهردار منطقه ۹ همچنین از هماهنگی کامل با دستگاههای خدماترسان از جمله آتشنشانی، اورژانس، هلالاحمر و پلیس راهور خبر داد و گفت: محل استقرار این نیروها در سطح میدان مشخص و جانمایی شده است تا خدمات امدادی و ایمنی بدون وقفه ارائه شود.
وی درباره هماهنگیهای انجامشده با فرودگاه مهرآباد نیز توضیح داد: با توجه به نبود پرواز پس از ساعت ۱۹ در فرودگاه مهرآباد؛ برگزاری مراسم محرمشهر که از همان ساعت آغاز میشود، هیچگونه تداخلی با برنامه پروازی فرودگاه نخواهد داشت. تجربه سالهای گذشته نیز نشان میدهد در صورت نیاز، اطلاعرسانی لازم به مسافران انجام میشود و هیچ مشکلی ایجاد نخواهد شد.
به گزارش شهر سیدمحمدرحیم مرتضوی، شهردار منطقه ۹ تهران در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره نگرانی برخی افراد درخصوص تأثیرات برگزاری مراسم «محرمشهر» بر بنای تاریخی برج آزادی، تاکید کرد: هیچگونه سازه روی برج آزادی الحاق یا نصب نشده و کلیه فعالیتها و اجرای برنامهها صرفاً در محوطه پیرامونی میدان آزادی صورت میگیرد. نه تنها آسیبی متوجه برج نیست، بلکه حساسیتهای لازم در حفظ حرمت و شأن این اثر تاریخی کاملاً رعایت شده است.
وی افزود: حتی در مراسم رسمی و بینالمللی همچون جشن جهانی نوروز که با حضور وزرای ارشاد، میراث فرهنگی، امور خارجه، تعاون، معاون توسعه روستایی رئیسجمهور و جمعی از سفرای کشورهای خارجی برگزار شد، سازههایی در محوطه زیر برج نصب شد، اما چون هدف فرهنگی بود، هیچ اعتراضی مطرح نشد. متأسفانه گاهی برخی تلاش میکنند کارهای بزرگ فرهنگی و اجتماعی را با ایجاد شبهه و فضاسازیهای بیاساس زیر سوال ببرند.
مرتضوی با اشاره به اینکه برج آزادی از آثار ملی میراث فرهنگی است، توضیح داد: خود سازه برج جزء میراث ملی است اما محوطه اطراف آن ـ شامل سنگفرش و چمنکاری است ـ همانند پیادهروها و معابر عمومی شهری محسوب میشود. این فضا قبلاً هم در دورههای گذشته اصلاح و بازسازی شده است.
شهردار منطقه ۹ درباره زیرساختهای پشتیبانی مراسم «محرمشهر» تصریح کرد: تجربه دو سال گذشته به ما کمک کرده تا کاستیهای احتمالی سالهای قبل را جبران کنیم. برای مثال در حوزه خدمات بهداشتی، امسال سه قسمت اطراف برج آزادی برای استقرار سرویسهای پرتابل و ثابت تجهیز شدهاند. در قسمت های شماره ۱ و ۲ هر کدام ۲۴ چشمه سرویس بهداشتی جانمایی شده و در قسمت سوم نیز یک مجموعه دیگر مستقر خواهد شد تا مشکل بهداشتی برای زائران و خانوادهها وجود نداشته باشد.
هماهنگیهایی با مترو برای تسهیل در جابجایی شهروندان
وی درخصوص دسترسیهای حملونقلی نیز گفت: با توجه به اینکه برنامهها از اذان مغرب تا ساعت ۲۳ یا ۲۴ برگزار میشود، هماهنگیهایی با مترو صورت گرفته تا شهروندان بتوانند از حملونقل عمومی استفاده کنند. پارکینگهای عمومی رایگان نیز در اطراف میدان در نظر گرفته شده و فضاهای ویژهای برای توقف موتورسیکلتها و خودروهای شخصی تعبیه شده است.
مرتضوی ادامه داد: تابلوهای هدایت مسیر، پارکینگ و سرویسهای بهداشتی در معابر اطراف نصب شدهاند تا مردم بدون سردرگمی از خدمات بهرهمند شوند. همچنین موکبهای پذیرایی در نقاط مختلف میدان مستقر شدهاند تا زائران و شرکتکنندگان با خدمات رفاهی کامل همراهی شوند.
هیچگونه اختلالی در جریان تردد عمومی ایجاد نمیشود
وی درباره نگرانیهای احتمالی درخصوص ایجاد ترافیک در محدوده میدان آزادی نیز گفت: میدان آزادی دارای دو رینگ ترافیکی است. رینگ داخلی که شامل خیابان جناح میشود، کاملاً در کنترل است و مراسم هیچ اختلالی در آن ایجاد نمیکند. از سوی دیگر، برنامهها در محدودهای برگزار میشود که از رینگ بیرونی نیز خروجی مستقلی ندارد. بنابراین هیچگونه اختلالی در جریان تردد عمومی ایجاد نمیشود.
شهردار منطقه ۹ در پایان تأکید کرد: تمامی دستگاههای خدماترسان، انتظامی و فرهنگی با شهرداری تهران در هماهنگی کامل هستند و محرمشهر با هدف ترویج شعائر حسینی و ارتقای فرهنگ عمومی با کیفیت بالا و بدون هیچگونه آسیبی به میراث فرهنگی یا فضای شهری برگزار خواهد شد.
انتهای پیام/