به گزارش شنبه شب ایرنا به نقل از بنیاد ملی علم ایران، این بنیاد در راستای مأموریت گراشدن پژوهش‌ها و حمایت از طرح‌های پژوهشی که به فناوری روز دنیا می‌پردازد و می‌تواند باری از دوش صنعتگران کشور بردارد، فراخوان‌هایی را با عنوان برنامه حمایت از پژوهش عمیق شرکت‌های دانش‌بنیان منتشر می‌کند.
تولید یک پلتفرم رسانش MRNA پروتئین GFP به سلول‌های بنیادی هماتوپوئتیک (HSCs) مقیم در مغز استخوان بر پایه لیپید نانوذرات (LNP) کانژوگه شده با آنتی‌بادی CD۱۱۷ با هدف رفع اختلالات خونی ژنتیکی مانند تالاسمی، کم‌خونی و حتی سرطان خون از دیگر فراخوان های منتشره بنیاد علم ایران است.
توضیحات فراخوان
هدف از انجام این طرح پژوهشی، تولید یک حامل از جنس LNP برای انتقال ماده ژنتیکی به سلول‌های خون‌ساز مغز استخوان موش است. در حال حاضر، به منظور درمان تالاسمی، از روش برون‌تنی ژن‌درمانی استفاده می‌شود که شامل استخراج سلول‌های بنیادی خونی (HSCs)، جدایش سلول، تغییر ژنتیکی و نهایتاً انتقال ماده ژنتیکی به بدن بیمار است.
به عنوان راهکاری ساده و سریع در این پروژه، حامل به شکل نانوذره هوشمند طراحی خواهد شد که قادر به حرکت از مسیر خون محیطی به سمت مغز استخوان و تحویل اختصاصی ماده ژنتیکی به HSCs است.
این حامل می‌تواند یک سیستم رسانش دارویی با استفاده از LNP کانژوگه شده با آنتی‌بادی (lipid nanoparticle (LNP) encapsulated- mRNA platform for in vivo delivery) به منظور حمل ماده ژنتیکی به سلول‌های HSCs در شرایط برون‌تنی باشد. انتظار می‌رود با این روش، اصلاح ژنتیکی سلول‌های خونی برای بیمار تسریع و تسهیل شود.
بر اساس اعلام بنیاد علم ایران، هدف اصلی این پژوهش، ژن‌درمانی مبتنی بر سلول‌های HSC اتولوگ است.
چالش نیاز فناورانه
با توجه به هدف طرح، طراحی و ساخت یک نانوذره لیپیدی (LNP) هدفمند برای HSCs، در این پژوهش یکی از مراحل کلیدی، سنتز نانوذرات لیپیدی (LNP) و اتصال اختصاصی آنتی‌بادی CD۱۱۷ به آن‌هاست.
اگرچه این فرایند نیازمند دقت و دانش فنی بالاست، اما باتوجه‌به اینکه تیم فنی شرکت متقاضی سابقه و تجربه قابل‌توجهی در زمینه کار با سلول‌های بنیادی خون‌ساز (HSCs) و پیوند آن‌ها به مدل حیوانی (موش) دارد، می‌توان گفت این بخش از پروژه با چالش جدی روبه‌رو نخواهد بود.
مهم‌ترین چالش‌های این پژوهش در راستای به تولید LNP و اتصال آنتی‌بادی به آن عبارت‌اند از:
توانایی جداسازی و شناسایی سلول‌های HSC و تشخیص مارکرهای سطحی آن‌ها
دانش و مهارت در کار با حیوانات آزمایشگاهی به‌ویژه مدل پیوند مغز استخوان در موش
ساخت نانوذرات لیپیدی (LNP) با ویژگی‌های مناسب برای انتقال درون‌سلولی
توانایی کونژوگه‌سازی یا اتصال mRNA به نانوذرات
اتصال هدفمند آنتی‌بادی CD۱۱۷ به سطح LNP
استفاده از نوکلئوزیدهای اصلاح‌شده برای افزایش پایداری mRNA و جلوگیری از تخریب آن در محیط بدن
با غلبه بر این چالش‌ها، دانش فنی لازم برای تولید سامانه ژن‌درمانی mRNA-LNP/آنتی‌بادی CD۱۱۷ فراهم می‌شود که در آینده می‌تواند در مسیر توسعه درمان‌های درون‌تنی بیماری‌های خونی استفاده شود.
تیم فنی شرکت متقاضی دارای زیرساخت‌ها و تجربیات ارزشمندی است که می‌تواند اجرای پروژه را تسهیل کند، از جمله:
پلتفرم تخصصی نگهداری و کار با حیوانات آزمایشگاهی
تجربه عملی و گسترده در کار با سلول‌های بنیادی خون‌ساز انسانی و موشی
استقرار کامل پروتکل‌های جداسازی، تعیین هویت و شناسایی HSC ها
مواد مصرفی، آنتی‌بادی‌ها، و کیت‌های تخصصی موردنیاز برای انجام مراحل مختلف پروژه برای کار با HSCs
واجدین شرایط
پژوهشگر اصلی تیم لازم است عضو هیئت‌علمی فعال یکی از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کشور باشد. پس از دریافت پروپوزال از طریق سامانه، ارزیابی انجام گرفته و در صورت کسب امتیاز بالا، تیم برگزیده جهت مذاکره با بنیاد و شرکت متقاضی دعوت خواهد شد.
تاریخ فراخوان
کلیه افراد واجد شرایط به مدت یک ماه از تاریخ انتشار فراخوان یعنی تا ۱۸ مرداد فرصت دارند که پروپوزال خود را از طریق سامانه کایپر برای بنیاد ملی علم ایران ارسال کنند.
شایان ذکر است که مهلت ثبت این پیشنهاده، تاریخ اعلام شده در فراخوان بوده و پیشنهاده‌هایی که پس از این تاریخ ثبت شوند مورد بررسی قرار نخواهند گرفت.
مبلغ حمایت
پژوهش پیشنهاد شده تا سقف ۸۰ درصد، حداکثر ۲.۵ میلیارد تومان، توسط بنیاد ملی علم ایران حمایت خواهد شد. بدیهی است که مابقی هزینه‌ها باید توسط شرکت متقاضی ارائه دهنده پژوهش تأمین شود.
شیوه ثبت نام و ارسال درخواست
متقاضیان گرامی جهت ثبت‌نام می‌توانند به سامانه کایپر به نشانی rtms.insf.org مراجعه و از طریق بخش متقاضیان/ پژوهشگران اقدام کنند. درصورتی‌که در این سامانه پروفایل مشخصات فردی ندارید ابتدا ثبت‌نام کرده و سپس به‌وسیله نام کاربری (Email) و رمز عبور اعطا شده وارد سامانه شده و پس از ورود در بخش ارسال طرح جدید از کارتابل پژوهش عمیق شرکت‌های دانش‌بنیان اقدام به ارسال طرح کنند.
پژوهشگران علاقمند در صورت داشتن هرگونه سؤال می توانند با کارگروه دانش‌بنیان با ایمیل hatamkhani.a@insf.org و شماره تلفن ۰۲۱۸۲۱۶۱۱۵۰ تماس گیرند.