علی یوسفی شامگاه ۲۵ تیرماه در افتتاحیه ستاد انسجام ملی خراسان‌رضوی که در تالار رودکی دانشگاه فردوسی برگزار شد، اظهار کرد: هدف اصلی ما شکل‌گیری یک هماهنگی مؤثر در راستای پیشبرد امور اجتماعی و اقتصادی استان بوده است. اولین جلسه این ستاد در استانداری با حضور جمعی از فعالان اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی استان برگزار شد که در نتیجه به طراحی یک چارچوب اولیه برای همگرا کردن این حرکت‌ها به نفع ایران رسیدیم.
وی افزود: اینجانب نیز در این فرایند شرکت کردم و پس از بحث و بررسی‌های متعدد در گروه‌های تخصصی، چارچوبی برای فعالیت‌های این ستاد تدوین شد. هدف ما از طراحی این چارچوب، روشن کردن روش‌های عمل و مأموریت‌های ستاد در سطح خراسان رضوی و همفکری با فعالان اجتماعی برای روزآمدسازی این برنامه‌ها است. رسیدن به این تجربیات و مستند کردن آن‌ها به منظور انتشار برای سایر استان‌ها و بهره‌برداری ملی از این تجربیات، از دیگر اهداف ماست. در شرایط کنونی که کشور در وضعیت ناپایداری قرار دارد، وظیفه ملی و میهنی ماست که از هویت و خاک کشور حمایت کنیم و این مسئولیت متوجه تک‌تک شهروندان ایران به ویژه کنشگران و فعالان است.
دبیر ستاد انسجام ملی خراسان رضوی با تاکید بر اینکه ما به عنوان اعضای این جامعه، بایستی همواره حامی ارتش و سپاه باشیم و از ظرفیت‌های اجتماعی خود برای تقویت همبستگی و انسجام ملی استفاده کنیم، گفت: امیدواریم که این روند منجر به ایجاد یک فرصت استثنایی برای کشور شود. جامعه و نظام سیاسی تجدیدنظری اساسی در این شرایط جدید انجام دهند. این امر می‌بایست به گونه‌ای باشد که در کنار حفظ تمامیت ایران، کشور به یک بازدارندگی مؤثر دست یابد، به طوریکه مردم یکپارچه و فراگیر بر محور دفاع از کشور متحد شده و جمهوری اسلامی نیز با دیدگاهی کلان، سیاست‌ها و تدابیر خود را به مقیاس کل وطن معطوف کند.
یوسفی با تاکید بر اینکه این اساس موفقیت و پایداری اجتماعی به شمار می‌آید، بیان کرد: انسجام و پایداری اجتماعی یک اقدام آنی یا زودگذر نیست و در کوتاه‌مدت حاصل نمی‌شود. این امر نیازمند تدابیر و سیاست‌های درازمدت است که رفته‌رفته جامعه را به نقطه‌ای با دوام و مقاوم در برابر مخاطرات می‌رساند. در تعریف تاب‌آوری اجتماعی، اشاره می‌شود که جامعه باید خود را برای مخاطراتی که احتمال وقوع آن‌ها پایین است، اما می‌تواند باعث زمین‌گیری سیستم شود، آماده کند. ضروری است که نظام به فکر فراهم‌سازی ظرفیت‌ها و آمادگی‌ها برای خطرات دوردست باشد.
وی با بیان اینکه انسجام اجتماعی به عنوان یک پدیده طولانی‌مدت، در گذر زمان پایدار می‌شود و این اصل می‌بایست همواره در دستور کار حکومت‌ها قرار گیرد، افزود: همچنین، کشورهایی که در معرض تهدیدات قرار دارند باید به تأمین ایمنی زیرساخت‌های اجتماعی و تقویت روابط و مناسبات اجتماعی بپردازند. افزایش و غنی‌سازی سرمایه اجتماعی حاکمیت از جمله عناصر حیاتی انسجام و پایداری اجتماعی هستند. این مصالح به آسانی به‌دست نمی‌آیند و نیازمند تلاش‌های درازمدت هستند. ما باید به این نکته فکر کنیم که چرا به وضعیت آسیب‌پذیری دچار شده‌ایم و به ویژه در شرایط کنونی باید به بازنگری همه‌جانبه در سیستم بپردازیم.
عضو هیات علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی ادامه داد: در شرایطی که خطرات آبشاری به سیستم حمله می‌کنند، ممکن است بخش‌های مختلف به یکباره دچار خطا شوند و این امر می‌تواند منجر به بحران عمومی و توقف سیستم شود. برای مقابله با این وضعیت، نیاز به تقویت ظرفیت‌های اجتماعی داریم. بنابراین مفهوم انسجام اجتماعی به معنای تقویت پیوندهای موجود، همگرا کردن کنشگران و ایجاد شبکه‌های گسترده از تلاش‌های جمعی است. این امر باید بر محور ایران فرهنگی و تاریخی ما، نه صرفاً ایران کنونی متمرکز شود تا بتوانیم از ظرفیت‌های موجود بهره‌برداری کنیم و نسبت به تهدیدات آینده آماده‌تری داشته باشیم.
یوسفی اضافه کرد: دوران پس از اسلام، ترکیبی از عناصر ایرانی و اسلامی را در خود دارد که از چهارچوب یک نظام یا عقیده فراتر رفته و انسان‌ها با هر عقیده و مکتبی را دور یکدیگر جمع می‌کند. این پدیده مختص به ایران نیست و تمامی کشورهای جهان به ویژه هنگامی که با خطر موجودیت مواجه می‌شوند، به بسیج نیروهای خود می‌پردازند. در جنگ‌های جهانی اول و دوم نیز میلیون‌ها نفر از کشورهای مختلف برای حفظ وطن خود به میدان آمدند. اما ما به لحاظ تاریخی و فرهنگی مزیت‌های خاصی داریم و دین به عنوان یک ظرفیت نجات‌دهنده می‌تواند در شرایط بحرانی به یاری مردم و ایران بشتابد، چراکه عمق فرهنگی ما بسیار زیاد و گسترده است.
وی با بیان اینکه بنابراین لازم است که ما با نگاهی درازمدت به شرایط موجود بنگریم و به این حقیقت توجه داشته باشیم که این خطرات می‌توانند ادامه‌دار باشند، عنوان کرد: باید زیرساخت‌ها را به گونه‌ای فراهم کنیم که در صورت بروز خطرات ناگهانی، کشور آسیب نبیند. این شرایط را می‌توان به‌عنوان فرصتی مغتنم در نظر گرفت. با کمک و حمایت مقامات عالی استان به‌ویژه استاندار، دانشگاه فردوسی به عنوان یک ظرفیت متشکل در نظر گرفته شده است. در این مدت بیش از ۴۰ تا ۵۰ کنشگر فعال و فارغ‌التحصیل دانشجویی در این جمع حضور یافته‌اند که امیدواریم این تلاش‌ها، جمعیت قابل توجهی را به حرکت درآورد.
دبیر ستاد انسجام ملی خراسان رضوی ادامه داد: جلسات مختلفی به‌صورت غیررسمی برگزار شده و امیدوارم که این ستاد به‌درستی شکل گرفته و از سه هدف کلیدی و پنج ماموریت اصلی برخوردار باشد. از جمله اهداف این ستاد، تقویت وفاق و انسجام ملی با محوریت ایران فرهنگی و تاریخی، تقویت تاب‌آوری روانی و اجتماعی مردم و حمایت از سیاست‌ها و تدابیر ایران‌محور در سطح محلی و ملی است. هر سیاست یا تدبیر در تعارض با این رویکرد حیات‌بخش باید مورد نقد و بررسی قرار گیرد تا از طی مسیرهای غلط که ممکن است کشور را به سمت نابودی سوق دهد، جلوگیری شود. این سه الویت کلیدی به‌اضافه پنج ماموریت مشخص، از وظایف محوری این ستاد به شمار می‌روند.
یوسفی با بیان اینکه پیشنهادهای ارائه‌شده حاصل جمع‌بندی‌های متعدد بوده، اما همچنان در حال ویرایش و بهبود هستند، گفت: یکی از اهداف اصلی این طرح، پشتیبانی از گفت‌وگوهای عمومی و نخبگانی با محوریت ایران است. ما قصد داریم نشست‌ها و گفت‌وگوهای عمومی با مردم و همچنین با افراد مؤثر و سرشاخه‌های مختلف برگزار کنیم. این گفت‌وگوها به بررسی نشانه‌ها و عناصر ایرانی اختصاص دارد و به هیچ عنوان ناسیونالیسم افراطی نخواهد بود. این رویکرد، کاملاً فراگیر، متکثر و قابل دفاع است. ما از برنامه‌های ادبی و هنری ایران‌محور که در تاریخ و ادبیات ما ظرفیت‌های فراوانی دارند، پشتیبانی خواهیم کرد. این برنامه‌ها شامل هنر، موسیقی و تئاتر می‌شوند. گفت‌وگوهای زیادی با افراد مؤثر در این حوزه‌ها داشته‌ایم.
وی با بیان اینکه فعالیت‌های رسانه‌ای با محوریت ایران نیز حمایت خواهد شد، اظهار کرد: تیمی تخصصی با مشاوره و همکاری‌های فعال در این زمینه به تولید محتوای مناسب و پشتیبانی از این حرکت می‌پردازد. ما همچنین از برنامه‌های تربیتی و سلامت روان برای جامعه پشتیبانی می‌کنیم و جلسات متعددی برگزار کرده‌ایم که در آن‌ها یک چارچوب برای حفاظت از سلامت روانی جامعه طراحی شده است. خوشبختانه جمعی نیرومند و حرفه‌ای از جامعه‌شناسان و روانشناسان در این زمینه در کنار ما هستند.
عضو هیات علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی با بیان اینکه ساختار این برنامه به‌گونه‌ای طراحی شده که منعطف بوده و متناسب با شرایط قابل تغییر است، افزود: این حرکت عمدتاً مردمی و مبتنی بر احساس مسئولیت جمعی است. برای انجام کارهای بزرگ، تدارک مکان و سایر هزینه‌ها نیازمند حمایت مالی است. بنابراین، ضرورت دارد که از نگاه‌های نیکوکارانه و خیرخواهانه استفاده کرده و بخش قابل توجهی از هزینه‌های این حرکت را با کمک مردم تأمین کنیم. امیدواریم در کنار این تلاش‌های مردمی، بخش‌هایی از فعالیت‌های دولتی نیز در راستای تغییر مسیر به سمت اقداماتی حیاتی برای جامعه صورت گیرد و از هیچ فرصتی برای ایجاد یک حرکت فراگیر در سطح استان و حتی فراتر از آن دریغ نشود.
یوسفی خاطرنشان کرد: همکاری و هماهنگی نزدیک بین این حرکت مردمی و ظرفیت‌های اداری ضروری است. استاندار خراسان رضوی با صرف وقت و تلاش زیاد به ارتقای ظرفیت‌های اداری کمک کرده و باید همواره ارتباط نزدیکی بین این دو بخش برقرار شود. ما فرمولی طراحی کرده‌ایم تا اقداماتی که انجام می‌دهیم، کاملاً هماهنگ با استانداری باشد تا بتوانیم به بهترین وجه به اهداف تعیین‌شده دست یابیم. شخص استاندار باید مورد توجه قرار گیرد، اما از سوی دیگر برقراری هماهنگی میان دولت و این نوع حرکت‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چراکه در غیاب حمایت‌های دولتی، ممکن است تلاش‌ها به نتیجه نرسند. تحقق یک انسجام اجتماعی پایدار و فراگیر مستلزم ارتقای ظرفیت‌های سیستم اداری و اجرایی کشور است.
وی با بیان اینکه پیشنهاد می‌شود تشکیل ستاد پشتیبانی اداری مختص به وضعیت کنونی در دستور کار قرار گیرد، اضافه کرد: این ستاد می‌تواند به منظور حل و فصل سریع مسائل اداری و ایجاد پیوند محکم با ستادهای مردمی، فعالیت کند. به نوعی می‌توان این ستاد را مشابه ستاد پشتیبانی جنگ، ولی در قالبی نرم‌تر تصور کرد. امیدواریم که شرایط به این حد بحرانی نرسد، اما باید برای بدترین سناریوها نیز آمادگی لازم را داشته باشیم.
دبیر ستاد انسجام ملی خراسان رضوی ادامه داد: ما باید قادر باشیم که با تهدیدات زندگی کنیم و از این رو، لازم است رویکردهای زودگذر را کنار بگذاریم. جنگی که ما تصور می‌کردیم یک ماهه خواهد بود، هشت سال طول کشید. بنابراین، باید با این نوع خطرات به‌طور طبیعی کنار بیاییم و بتوانیم تصمیمات درستی اتخاذ کنیم. ما باید حول محور ایران که کمترین مناقشه را به همراه دارد، حداکثر استفاده را از ظرفیت‌ها برای بازسازی سرمایه اجتماعی و تقویت پایگاه‌های همبستگی اجتماعی به عمل آوریم.
انتهای پیام