به گزارش ایرنا، عشایر به عنوان سربازان عرصه تامین امنیت غذایی بدون توقع و بی‌بهره از خدمات رفاهی شهرها در دل عرصه‌های منابع طبیعی در تامین نیازهای پروتئینی کشور نقش‌آفرینی می‌کنند و حدود ۲۵ درصد دام کشور برابر با ۲۸ میلیون راس دام در اختیار آنان است.
طبق گزارش‌های سازمان جهاد کشاورزی، عشایر سالانه ۲۰۰ هزار تن گوشت قرمز تولید می‌کنند و استان سمنان به دلیل طولانی‌ترین مسیر کوچ عشایر و پیشرو بودن در خرید تضمینی دام، در این زمینه نقش مهمی دارد، اما امسال با توجه به خشکسالی و کاهش بارندگی‌ها در مناطق مختلف کشور، پوشش گیاهی در عرصه‌های مرتعی فقیر و کم تراکم است و در این شرایط برای تعلیف دام باید از علوفه دستی استفاده شود.
از آنجا که قیمت نهاده دامی در بازار با توجه به هزینه تولید مقرون به صرفه نیست، انتظار می‌رود مسوولان پیش از وقوع مشکلات به دلیل کمبود و نوسان قیمت نهاده دامی برای تامین علوفه و توزیع به موقع در بین بهره‌برداران اقدام کنند. همچنین باید در نظر داشت در شرایطی که عرصه‌های مرتعی با فقر پوشش گیاهی مواجه است، چرای بیش از حد دام به گسترش بیابان و افزایش کانون‌های فرسایش بادی، گرد و غبار و آلودگی هوا منجر می‌شود که جبران و احیای آن دشوار و هزینه‌بر است.
عشایر استان سمنان متشکل از سه هزار و ۱۸۱ خانوار و بیش از ۱۴ هزار و ۴۰۰ نفر جمعیت، شامل ۷۴ طایفه، یک و هفت صدم درصد از جمعیت عشایری کشور را شامل می‌شوند. این عشایر که هشت و ۲ دهم درصد جمعیت استان سمنان را تشکیل می‌دهند، بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار راس دام سبک و چهار هزار و ۷۰۰ راس دام سنگین دارند و طبق آمار ۶۰ درصد دام استان سمنان متعلق به عشایر است و سالانه ۹ هزار تن گوشت قرمز از سوی عشایر تولید می‌شود.
سرپرست دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری روز چهارشنبه در حاشیه بازدید و بررسی وضعیت عرصه‌های مرتعی استان سمنان در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با هشدار نسبت به پیامدهای منفی خشکسالی در زمینه خطر گسترش بیابان در ۵۷ میلیون هکتار عرصه‌های مرتعی گفت: میزان برداشت علوفه از عرصه‌های مرتعی در شرایط عادی حدود ۱۰ میلیون تن است، اما امسال به دلیل کاهش بارندگی برآورد برداشت علوفه از عرصه‌های منابع‌طبیعی بین ۶ تا هفت میلیون تن است.
ابوالقاسم حسین‌پور با اشاره به خشکسالی‌ها و کاهش بارندگی طی سال‌های گذشته و به ویژه سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ اضافه کرد: ۵۷ میلیون هکتار از عرصه مرتعی کم تراکم کشور در خطر فقر پوشش گیاهی، تبدیل شدن به کانون‌های فرسایش بادی، گسترش بیابان وتوسعه گرد و غبار است.
وی ادامه داد: مدیریت، حفاظت و احیای ۲۰ میلیون هکتار از عرصه‌های مرتعی از تکالیف این سازمان در برنامه هفتم توسعه است که برای تحقق این تکلیف احیای مرتع سالانه در چهار میلیون هکتار هدفگذاری شد.
این مسوول اضافه کرد: واگذاری ۲ میلیون هکتار از عرصه‌های مرتعی به بهره‌برداران در قالب طرح مرتعداری از سیاست‌های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری برای جلوگیری از بین رفتن پوشش گیاهی به واسطه چرای بی‌رویه دام، حفظ منابع پایه خاک و بهبود معیشت آنان محسوب می‌شود که سهم سمنان از این هدفگذاری ۷۰ هزار هکتار است.
وی با بیان اینکه مرتعداری به عنوان شغل رسمی در کشور شناخته می‌شود، اظهار کرد: طبیعت، اقتصاد و امور اجتماعی برای مشارکت موفق مردم در بهره‌برداری و حفاظت از منابع طبیعی اهمیت دارد که این سه مولفه در طرح واگذاری عرصه‌های مرتعی به بهره‌برداران درنظر گرفته شد.
صادرات ۵.۱ هزار میلیارد ریالی گیاهان دارویی
سرپرست دفتر امور مراتع سازمان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری با اشاره به ارزآوری صادرات گیاهان دارویی و اثرگذاری در زمینه درآمدزایی و معیشت بهره‌برداران گفت: متناسب با خشکسالی یا ترسالی میزان برداشت و صادرات گیاهان دارویی از عرصه‌های مرتعی متفاوت است.
حسین‌پور افزود: بین ۲۵ تا ۳۰ گونه گیاهی ازجمله کتیرا، باریجه، ریشه شیرین بیان، آنغوزه تلخ، آنغوزه شیرین و آویشن پس از برداشت از عرصه‌های مرتعی ایران به کشورهای مختلف صادر می‌شود.
وی یادآور شد: طبق گزارش‌ها سالانه ۷۳۰ تن انواع گیاهان دارویی از مرتع‌های ایران به ارزش پنج‌هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال به کشورهای مختلف صادر می‌شود.
به گزارش ایرنا، از ۹ و ۲ دهم میلیون هکتار وسعت استان سمنان، ۵۵ درصد نواحی بیابان و خشک، ۳۸ و نیم درصد مراتع، ۲ درصد اراضی کشاورزی و سه و ۶ دهم درصد جنگل است.