این مراسم عصر 24 تیرماه هم زمان با سال روز ولادت مقام معظم رهبری با حضور حجتالاسلام سید محمود مرویان حسینی و حجتالاسلام برات محمد هدایتی از نویسندگان اثر و جمعی از حوزویان و استادان دانشگاه، در فروشگاه کتاب دانشگاه علوم اسلامی رضوی، واقع در حرم مطهر برگزار شد.
بررسی سه جریان تفسیری تاریخی مقام معظم رهبری در مشهد
حجتالاسلام سید محمود مرویان حسینی نویسنده کتاب «روایت تفسیر بیداری» در این مراسم گفت: کتاب «"روایت تفسیر بیداری»، به بررسی جریان تفسیری مقام معظم رهبری در سالهای پیش از انقلاب اسلامی پرداخته است. این کتاب با استناد به اسناد ساواک، خاطرات و مصاحبههای میدانی با حاضران در جلسات تفسیر ایشان، سه جریان تفسیری مهم را، در مشهد مقدس تحلیل کرده است.
استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی ادامه داد: بر اساس این کتاب، مقام معظم رهبری در فاصله سالهای 1347 تا ۱۳۵۳ سه حلقه تفسیری تأثیرگذار را در مشهد از جمله تفسیر رسمی حوزوی، تفسیر عمومی دانشجویی و تفسیر خصوصی خانگی، راهاندازی کردند.
وی ادامه داد: جلسات تفسیر رسمی حوزوی در مدرسه میرزا جعفر (واقع در مجموعه دانشگاه علوم اسلامی رضوی امروزی) برگزار میشد و با استقبال گسترده طلاب مواجه شد.
در اوج فعالیت، حدود ۷۰۰ طلبه در این جلسات حضور مییافتند. مقام معظم رهبری روزهای پنجشنبه و جمعه و نیز ایام شهادت و میلاد ائمه (ع) به تفسیر سورههای مائده، توبه، انفال و یونس میپرداختند. این جلسات با مخالفتهای ساواک روبهرو بود و نهایتاً در سال ۱۳۵۳، به طور کامل، تعطیل شد.
به گفته حجتالاسلام مرویان حسینی، جلسات تفسیر دانشجویی در مسجد امام حسن مجتبی (ع) و مسجد کرامت (چهارراه شهدا) برای دانشجویان دانشگاههای فردوسی و علوم پزشکی مشهد برگزار میشد و محور آن، ارائه مبانی قرآنی برای زندگی و مبارزه، بود.
وی افزود: جلسات تفسیر خصوصی خانگی بهصورت مخفیانه برای مبارزان باهدف کادرسازی و مصونسازی مبارزان از افکار انحرافی، برگزار میشد.
کشف لایههای پنهان جلسات تفسیر انقلابی رهبر انقلاب
حجتالاسلام برات محمد هدایتی از نویسندگان دیگر کتاب «روایت تفسیر بیداری» نیز، گفت: این اثر به بررسی جلسات تفسیر مقام معظم رهبری در دهههای ۴۰ و ۵۰ میپردازد که با استناد به اسناد و خاطرات شفاهی، ابعاد جدیدی از این جلسات را، آشکار کرده است.
وی، ادامه داد: این کتاب تأکید میکند که رهبر انقلاب پیش از هر چیز، «مفسری متخصص» بودند و باید این وجه علمی ایشان را، بیشازپیش، شناخت.
حجتالاسلام هدایتی، کتاب «روایت تفسیر بیداری» را اثری منحصربهفرد خواند که تاکنون مشابه آن در کشور، نوشته نشده است.
وی، ادامه داد: انتشار این اثر «آغاز راه» است، پیشنهاد میشود نهادهای مانند دانشگاه علوم اسلامی رضوی یا دفتر حفظ آثار مقام معظم رهبری، دانشنامهای چندجلدی از خاطرات شفاهی شاگردان جلسات تفسیر مقام معظم رهبری، تهیه کنند.
وی با اشاره به این که بر اساس این کتاب، جلسات تفسیر رهبر انقلاب که از آن بهعنوان جلسات تفسیر مبارزاتی یاد میشود سه هدف عمده داشت، ادامه داد: این اثر نشان میدهد که تفسیرهای ایشان تنها رویارویی با رژیم پهلوی نبود، بلکه مبارزه با «جریان مارکسیستی»، نقد دیدگاههای مفسرانی مانند رشید رضا که به سنت تفسیری شیعه بیاعتنا بودند و روشنگری در برابر اندیشههای مارکسیستی بود که در میان برخی از دانشجویان، رواج داشت.
بازخوانی مفاهیم قرآنی؛ چالشی در حوزههای علمیه
هدایتی در ادامه یکی از نقاط برجسته کتاب «روایت تفسیر بیداری» را پرداختن به «روش بازخوانی مفاهیم قرآن» توسط رهبر انقلاب عنوان کرد و افزود: ایشان در جلسات تفسیر خود، مفاهیمی مانند ولایت، تقیه و انفاق را از نو تعریف میکردند. این روش، مشابه رویکرد شهیدان مطهری و بهشتی، در بازتعریف مفاهیم دینی، بود.
خاطرات ناب
وی یادآور شد: این کتاب با جمعآوری خاطرات شفاهی شرکتکنندگان در جلسات، روایتهای جالبی را از حضور ۷۰۰ طلبه در جلسات تفسیر مدرسه میرزا جعفر، شرکت دانشجویان مارکسیست در جلسات مسجد امام حسن مجتبی (ع) برای رفع شبهات و حضور زنان بیحجاب که برای شرکت در جلسات، چادر میپوشیدند! ثبت کرده است.
بررسی ابعاد جلسات تفسیری مبارزاتی مقام معظم رهبری
حجتالاسلاموالمسلمین حسن ربانی راد فردوسی، از شاگردان قدیمی مقام معظم رهبری نیز، در این نشست به خاطرات خود از به دوران اشاره کرد و گفت: «در جوانی با نوارهای محدودی که داشتیم، درسهای تفسیر ایشان را ضبط و پیادهسازی میکردیم. بعد از انقلاب، دانشگاه رضوی، این مطالب را چاپ و منتشر کرد.» کتاب "روایت تفسیر بیداری" توسط حجتالاسلام مرویان تألیف شده و از تفسیرهای مقام معظم رهبری در آن دوران بهره برده است. این اثر تلاش دارد تا ابعاد این حرکت تفسیری بیسابقه را در تاریخ معاصر ایران تبیین کند.
گفتنی است کتاب «روایت تفسیر بیداری» از سوی دانشگاه علوم اسلامی رضوی با داوری علمی حجتالاسلاموالمسلمین محمدابراهیم روشنضمیر، دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی و طراحی جلد رضا نبیزاده، در 116 صفحه، قطع رقعی و باقیمت 120 هزار تومان منتشر شده که با ۲۰ درصد تخفیف در فروشگاههای کتاب دانشگاه علوم اسلامی رضوی در دسترس علاقهمندان، قرار دارد.