با وجود آنکه پس از درگیری اخیر میان ایران و آمریکا دادهکاویهای تازهای منتشر نشده است ولی آخرین پژوهشهای منتشر شده در این خصوص، اطلاعات قابل توجهی را در اختیار ما قرار میدهد.
براساس نظرسنجی که در سپتامبر ۲۰۲۴ توسط مرکز پژوهشی پیو انجام شده، حدود ۴۲درصد از بزرگسالان آمریکایی ایران را یک تهدید عمده برای امنیت نظامی کشورشان میدانند. هر چند این درصد در مقایسه با چین که ۶۴درصد و روسیه که ۵۹درصد است، کمتر است ولی نشان میدهد ایران همچنان بخشی از نگرانیهای امنیتی آمریکاییها به شمار میآید. این طبیعی است که درصد تهدید تلقی شدن ایران نسبت به چین و روسیه در جامعه آمریکایی کمتر باشد، چرا که چین علاوه بر رقابت نظامی، به عنوان مهمترین رقیب اقتصادی آمریکاییها نیز در میدان مطرح است. برای روسیه نیز این اعداد و ارقام با توجه به حجم تمرکزی که در رسانههای غربی روی اخبار جنگ اوکراین وجود دارد و مضاف بر همه آنها تصویری که از این کشور در مصنوعات فرهنگی رسانهای برای جامعه ساخته و منتشر میشود، از چینیها اگر بیشتر نباشد کمتر نیز
نباید باشد.
با این حال، این اعداد و ارقام برای کشوری چون ایران که نه درگیر رقابت اقتصادی با آمریکا و نه درگیر جنگ همهجانبهای همچون جنگ اوکراین است، نشان میدهد تمرکز برای ترسیم یک چهره خطرناک از ایران از طریق یک کارزار رسانهای تبلیغاتی در همه این سالها تا چه میزان تأثیرگذار بوده است. تصویری که بهطور مکرر از ایران به عنوان دشمن و تهدید در رسانهها، سیاستهای دولتی و سخنرانیهای رسمی تکرار میشود، نقش بزرگی در تثبیت این ادراک ایفا کرده است. بماند که اگر این پژوهشها پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل انجام شود، احتمالاً با تمرکزی که روی تهدیدات موشکی ایران در افکار عمومی میشود، تلقی از تهدید بودن ایران بیشتر از این اعداد و ارقام نیز شده است.
به هر ترتیب نباید فراموش کرد در پس این ساختار ذهنی، جامعه آمریکایی با وجود انتقادها و نقدهای داخلی که ممکن است درباره جنگطلبیها و هزینههای نظامی ایالات متحده داشته باشد، همچنان ارتش و سیاستهای تهاجمی آن را به نوعی نمادی از اراده و خواست جمعی خود میداند. دادههای نظرسنجی دیگری که توسط همین مؤسسه در اکتبر ۲۰۲۴ انجام شده نشان میدهد حدود ۷۹درصد از جمعیت بزرگسال آمریکایی ضمن اعتماد به ارتش معتقدند ارتش ایالات متحده در راستای منافع عمومی عمل میکند. این اعداد و ارقام در یک دهه گذشته همین روند را تأیید میکند؛ برای نمونه در ۱۰ نظرسنجی دیگر این مؤسسه از سال ۲۰۱۶ به بعد، حدود سهچهارم یا بیشتر از بزرگسالان آمریکایی اعتماد خود را به ارتش اعلام کردهاند و نکته قابل توجه این است این میزان اعتماد همواره بیشتر از اعتماد عمومی به رهبران مذهبی، روزنامهنگاران، رهبران تجاری و مقامات منتخب بوده است.
این همراهی فرهنگی و اجتماعی با یک ارتش جنگطلب، نشان میدهد ساختن تصویر ایران به عنوان یک تهدید عمده، بیش از آنکه صرفاً یک ابزار سیاسی باشد، بخشی از چارچوبی گستردهتر برای حفظ و تقویت هژمونی آمریکا در جهان است؛ چارچوبی که بدون حمایت و پذیرش نسبی افکار عمومی، نمیتواند دوام بیاورد.
ایران، تهدیدی همرتبه با چین و روسیه در ذهن آمریکاییها
دادن چراغ سبز و حمایت همهجانبه از رژیم صهیونیستی برای حمله به ایران و البته حمله مستقیم به تأسیسات اتمی در پرده آخر، بهانه خوبی است تا ادراک جامعه آمریکایی را درباره میزان تهدید بودن ایران در سطح افکار عمومی این کشور مورد بحث و بررسی قرار دهیم.
صاحبخبر -
∎