به گزارش خبرگزاری ایمنا، هم‌زمان با سفر رسمی سرتیپ خلبان «عزیز نصیرزاده»، وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران، به جمهوری خلق چین، گزارش‌هایی از آغاز روند خرید فوری جنگنده‌های پیشرفته چینی مدل «جی -۱۰ سی» (J-10C) در محافل رسانه‌ای و تحلیلی منتشر شده است. اگرچه این خبر هنوز به‌طور رسمی تأیید نشده، اما با توجه به ماهیت محرمانه توافقات نظامی در مراحل اولیه و حساسیت شرایط منطقه‌ای، احتمال وقوع چنین توافقی جدی تلقی می‌شود.
نکته قابل‌توجه آن است که برخی حساب‌های کاربری وابسته به سازمان بریکس در فضای مجازی نیز این خبر را بازتاب داده‌اند؛ سازمانی متشکل از قدرت‌های نوظهور همچون چین، روسیه، هند، برزیل و آفریقای جنوبی که با هدف مقابله با سلطه اقتصادی و سیاسی ایالات متحده شکل گرفته و ایران نیز از دو سال پیش به عضویت رسمی آن درآمده است.
ایران پیش از آغاز نبرد ۱۲ روزه اخیر با رژیم صهیونیستی نیز تلاش‌های جدی برای نوسازی ناوگان هوایی خود آغاز کرده بود. در آن مقطع، تمرکز اصلی بر خرید جنگنده از فدراسیون روسیه بود، انتخاب سرتیپ نصیرزاده که پیش‌تر از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح بود و از آن سال تاکنون در سمت وزیر دفاع فعالیت می‌کند نشان‌دهنده رویکرد راهبردی دولت و ستاد کل برای تقویت نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران است
برتری جنگنده چینی در برابر تهدیدات منطقه‌ای
در عرصه جهانی، تنها تعداد معدودی از کشورها توانایی تولید و صادرات جنگنده‌های رزمی را دارند. اگر از ژاپن که نسخه‌ای بومی‌شده از جنگنده F-16 را تولید می‌کند، صرف‌نظر کنیم، کشورهای ایالات متحده، انگلستان (در قالب پروژه‌های مشترک با آلمان، ایتالیا و اسپانیا)، فرانسه، سوئد، روسیه و چین اصلی‌ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان جنگنده محسوب می‌شوند. با توجه به تحریم‌های گسترده غرب علیه ایران، دسترسی جمهوری اسلامی ایران به بازارهای غربی به‌طور کامل مسدود شده و تنها دو گزینه واقع‌گرایانه برای تأمین جنگنده باقی می‌مانند: روسیه و چین.
در شرایط فعلی، روسیه به‌دلیل درگیری در جنگ اوکراین و فشار بر صنایع دفاعی خود، قادر به تأمین فوری جنگنده برای ایران نیست. در نتیجه نگاه ایران معطوف به چین شده است. چین نیز هرچند دارای طیفی گسترده از تولیدات نظامی در حوزه هواگردهای رزمی است، اما گزینه‌های در دسترس برای صادرات محدود هستند. برای نمونه، جنگنده پیشرفته نسل پنجمی J-20 تحت محدودیت صادرات قرار دارد و مدل J-35 نیز هنوز به مرحله تولید انبوه نرسیده است.
در میان گزینه‌های قابل بررسی، دو جنگنده باقی می‌مانند: J-10 و JF-17. جنگنده JF-17 گرچه در نگاه اول به‌عنوان گزینه‌ای ارزان‌تر و قابل‌دسترس‌تر مطرح می‌شود، اما با دو مشکل اساسی روبه‌رو است: نخست آن‌که این جنگنده نه توسط چین، بلکه توسط پاکستان تولید و عملیاتی شده است. چینی‌ها خود نه آن را تولید کرده‌اند و نه در نیروی هوایی خود به خدمت گرفته‌اند، بلکه اسلام‌آباد آن را با همکاری چین توسعه داده و در قالب قراردادهایی به کشورهای دیگر نیز صادر کرده است.
مشکل دوم، تردیدهای جدی درباره کارایی این جنگنده در برابر تهدیدات پیشرفته است؛ به‌ویژه در برابر نیروی هوایی رژیم صهیونیستی که به جنگنده‌های نسل پنجم F-35 مجهز است، تجربه تنش‌های هوایی میان پاکستان و هند نیز نشان داد که در شرایط جدی، این جنگنده‌های J-10 بودند که باوجود تعداد اندک، بار اصلی دفاع هوایی را بر عهده داشتند، آن هم در برابر هند که خود از جنگنده‌های نسل پنجم برخوردار نبود.
برای مقابله با تهدیدات فعلی، به‌ویژه F-۳۵ های اسرائیلی، اگرچه برخورداری از جنگنده نسل پنجم ایده‌آل است، اما در نبود آن، باید به پیشرفته‌ترین جنگنده‌های نسل چهارم مجهز شد. در این میان، J-10C به‌عنوان نسخه‌ای پیشرفته از سری J-10، توانایی مقابله با جنگنده‌های F-16 و F-15 رژیم صهیونیستی را داراست.
این جنگنده به رادارهای AESA (آرایه فازی فعال)، موشک‌های هوا به هوای برد بلند، سامانه‌های جنگ الکترونیک، و قابلیت اشتراک‌گذاری اطلاعات مجهز شده است، ویژگی‌هایی که آن را برای نبردهای هوایی مدرن به گزینه‌ای کارآمد بدل می‌کند.
بر اساس آمارهای موجود، نیروی هوایی چین دارای ۲۳۶ فروند J-10A، حدود ۵۵ فروند مدل J-10B، ۲۲۰ فروند از مدل پیشرفته J-10C و حدود ۷۷ فروند از سری‌های ارتقا یافته دیگر است.
اگر مدل‌های اولیه و خارج از خدمت را لحاظ نکنیم، چین در حال حاضر حدود ۲۹۷ فروند از مدل‌های مدرن J-10 در اختیار دارد. با در نظر گرفتن موجودی بالای جنگنده‌های دیگر مانند J-11، J-16 و J-20 و ظرفیت بالای خطوط تولید صنایع هوایی چین، می‌توان پیش‌بینی کرد که این کشور قادر است به‌سرعت بخشی از ناوگان خود را برای تأمین نیاز فوری ایران اختصاص دهد.
افزون بر این، چین می‌تواند از تولیدات جدید خود نیز برای پاسخ به سفارش ایران استفاده کند. طبق برخی گزارش‌ها، تهران خواهان خرید ۳۶ تا ۴۰ فروند جنگنده J-10C است که به معنای تشکیل حداقل سه اسکادران ۱۲ فروندی خواهد بود. این تعداد نه‌تنها برای تقویت بازدارندگی هوایی ضروری است، بلکه می‌تواند آرایش تهاجمی نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران را در مقابل تهدیدات منطقه‌ای متحول کند.