در طی دهه گذشته ایران شاهد رشد قابل توجهی در تولید محصولات نانویی بوده است که این روند رو به رشد را می‌توان به سه مرحله تقسیم‌بندی کرد. در مرحله اول، که از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ ادامه داشت، تعداد محصولات نانوی دارای گواهی نانومقیاس با رشد تدریجی اما پیوسته مواجه بود.
به گزارش برنا، در سال ۱۳۹۲ تنها ۷۶ محصول گواهی دریافت کرده بودند که این رقم در سال ۱۳۹۷ به ۵۵۸ مورد افزایش یافت. میانگین رشد سالانه در این دوره حدود ۱۰۰ محصول بود. این دوران را می‌توان به عنوان دوره پایه‌گذاری اکوسیستم نانو در ایران دانست که در طی آن، شرکت‌ها و پژوهشگران به تدریج وارد این حوزه شدند و زیرساخت‌های لازم در حال شکل‌گیری بود.
در مرحله دوم که از سال ۱۳۹۸ تا ۱۳۹۹ ادامه داشت، تعداد محصولات گواهی‌شده نانویی در سال ۱۳۹۸ به ۶۴۷ مورد رسید و در سال ۱۳۹۹ این رقم به ۷۵۰ محصول افزایش یافت. این دوره نشان‌دهنده افزایش نرخ رشد نسبی نسبت به مرحله قبل بود و نقش سیاست‌های حمایتی، توسعه زیرساخت‌های پژوهشی و فناورانه، و ارتقای سطح سرمایه‌گذاری در این حوزه، در شتاب‌گیری روند صدور گواهی‌های نانومقیاس مشهود بود.
مرحله سوم، از سال ۱۴۰۰ آغاز و تا ۱۴۰۳ ادامه یافته است، که با جهشی چشمگیر همچنان در حال توسعه است. در این بازه زمانی، تعداد محصولات گواهی‌شده از ۱،۱۱۱ مورد در سال ۱۴۰۰ به ۱،۷۳۶ مورد در سال ۱۴۰۳ رسیده است، نشان‌دهنده رشد سریع و مستمر در این حوزه است. این موفقیت مرهون عوامل متعددی از جمله حمایت‌های ستاد توسعه فناوری نانو از شرکت‌های فناور و پژوهشگران، توسعه زیرساخت‌های پژوهشی و آزمایشگاهی، افزایش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، گسترش بازار‌های صادراتی، و پذیرش هرچه بیشتر فناوری نانو در صنایع مختلف است. همچنین، حمایت‌های مالی، تسهیل فرآیند‌های تجاری‌سازی، و حضور فعال در نمایشگاه‌های داخلی و بین‌المللی نقش مهمی در توسعه این صنعت ایفا کرده‌اند.
بر اساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته در صورت تداوم روند فعلی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود، تعداد محصولات نانویی در پایان سال ۱۴۰۵ به بیش از ۲٬۰۰۰ محصول خواهد رسید. این روند، ایران را در مسیر تبدیل شدن به یکی از قطب‌های اصلی تولید و صادرات محصولات نانویی در جهان قرار می‌دهد. عوامل کلیدی در تحقق این چشم‌انداز شامل همکاری‌های بین‌المللی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، ورود فناوری نانو به حوزه‌هایی مانند انرژی‌های تجدیدپذیر و محیط‌زیست، ارتقای استاندارد‌های کیفی و نظارت بر فرآیند‌های تولید است. بهره‌گیری مستمر از ظرفیت‌های پژوهشی، توسعه نیروی انسانی ماهر و حمایت مداوم از شرکت‌های فناور، آینده‌ای درخشان برای صنعت نانو در ایران رقم خواهد زد.
انتهای پیام/