به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، در اقدامی تاریخی و کم‌سابقه که نشانه‌ای از همبستگی عمیق منطقه‌ای بود، ۲۱ کشور عربی و اسلامی، در واکنش به تجاوز آشکار رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران، روز دوشنبه ۲۶ خرداد ۱۴۰۴ (۱۶ ژوئن ۲۰۲۵)، تنها سه روز پس از آغاز تهاجم ارتش اشغالگر در بامداد ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ (۱۳ ژوئن ۲۰۲۵)، با صدور بیانیه‌ای مشترک، این حملات را به شدت محکوم کردند. این اقدام، نشان‌دهنده درک فزاینده کشورهای اسلامی از تهدیدات رژیم صهیونیستی علیه صلح و ثبات منطقه و تأیید حقانیت تهران بود.
کشورهای امضاکننده این بیانیه، شامل الجزایر، بحرین، برونئی دارالسلام، چاد، کومور، جیبوتی، مصر، گامبیا، عراق، اردن، کویت، لیبی، موریتانی، پاکستان، قطر، عربستان سعودی، سومالی، سودان، ترکیه، عمان و امارات متحده عربی، حملات اسرائیل را نقض آشکار اصول منشور سازمان ملل متحد دانستند. برخی از این کشورها، مانند امارات و بحرین که روابط دیپلماتیک با اسرائیل دارند، با این اقدام نشان دادند که در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی، اولویت را به حفظ صلح و ثبات منطقه می‌دهند، هرچند چشم‌پوشی از این تهاجم قلدرمآبانه با پشتیبانی غرب، به‌ویژه ایالات متحده، برای هیچ کشوری در منطقه آسان نبود.
بیانیه مذکور با تأکید بر لزوم احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها، خواستار توقف فوری حملات اسرائیل و بازگشت به دیپلماسی برای حل‌وفصل بحران شد. اشاره به پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (NPT) و دعوت از همه کشورهای منطقه برای پیوستن به آن، هشداری غیرمستقیم به اسرائیل بود که به دلیل داشتن تسلیحات هسته‌ای و امتناع از امضای این پیمان، تهدیدی جدی برای منطقه محسوب می‌شود.
این موضع‌گیری، نشانه آگاهی کشورهای اسلامی از خطرات اقدامات غیرقانونی اسرائیل است. این همبستگی منطقه‌ای، که حتی کشورهایی با اختلافات تاریخی با ایران را دربرمی‌گیرد، نگرانی عمیق جهان اسلام از پیامدهای تجاوزات اسرائیل را نشان می‌دهد. خاورمیانه، که سال‌هاست از درگیری‌ها و بحران‌های متعدد رنج می‌برد، تحمل بار جنگ جدیدی را ندارد. این بیانیه، پیامی روشن به رژیم صهیونیستی بود که اقدامات یک‌جانبه‌اش از سوی جهان اسلام تحمل نخواهد شد.
مصر به‌عنوان یکی از پیشگامان این ابتکار دیپلماتیک، نقش کلیدی در هماهنگی این بیانیه ایفا کرد. بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر، با رایزنی‌های گسترده، اجماعی قوی میان کشورهای اسلامی ایجاد کرد. این اقدام، جایگاه مصر را به‌عنوان میانجی‌ای مسئول در منطقه تقویت کرد و تعهد قاهره به حفظ صلح و حمایت از ایران در برابر تهدیدات خارجی را نشان داد. در همین راستا، تغییر نام خیابان «خالد اسلامبولی» به «شهید سیدحسن نصرالله» در جلسه شماره ۳۳۴ شورای شهر تهران در روز یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۴، می‌تواند نشانه‌ای از قدردانی ایران از مواضع قاهره باشد.
درک مشترک کشورهای بزرگ و مؤثر جهان عرب و کشورهای اسلامی از تهدید واقعی
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، روز شنبه در حاشیه نشست سازمان همکاری اسلامی، در دیدار با همتای مصری خود، ابتکار و نقش سازنده قاهره در صدور بیانیه مشترک کشورهای عربی و اسلامی و بیانیه اتحادیه عرب را ستود. وی تأکید کرد: «این مواضع، نشان‌دهنده درک مشترک کشورهای بزرگ و مؤثر جهان عرب و کشورهای اسلامی از تهدید واقعی رفتار توسعه‌طلبانه صهیونیست‌ها در تشدید خطرناک تنش‌ها و به خطر انداختن ثبات و امنیت منطقه‌ای و جهانی است.»
ترکیه نیز، با وجود روابط پیچیده با برخی کشورهای منطقه، با پیوستن به این بیانیه، حمایت قاطعی از ایران نشان داد و حملات اسرائیل را محکوم کرد. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، که کشورش روز شنبه میزبان نشست وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی بود، در دیدار با وزیر امور خارجه ایران تأکید کرد: «منطقه تحمل جنگ جدیدی ندارد و اسرائیل باید هرچه سریع‌تر متوقف شود. مسیر حل مناقشه هسته‌ای از مذاکره می‌گذرد.» هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، نیز در سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه این نشست هشدار داد که اقدامات تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی علیه ایران، منطقه را به آستانه فاجعه‌ای فراگیر سوق داده است.
عربستان سعودی نیز با محکوم کردن حملات اسرائیل، بر تعهد خود به دیپلماسی و کاهش تنش‌ها تأکید کرد. ریاض، که پیش‌تر از مذاکرات هسته‌ای ایران حمایت کرده بود، خواستار توقف اقدامات نظامی اسرائیل شد تا زمینه برای گفت‌وگوهای سازنده فراهم شود. فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان، در نشست وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی تأکید کرد که ریاض حملات اسرائیل به ایران را نقض قوانین بین‌المللی و عاملی برای تضعیف حاکمیت و امنیت ایران می‌داند. کشورهای حاشیه خلیج فارس، از جمله عربستان، امارات و قطر، بیش از دیگران از این واقعیت آگاه‌اند که ادامه این درگیری‌ها می‌تواند اقتصادهای وابسته به نفت آن‌ها را به خطر بیندازد.
جمهوری اسلامی ایران برای محکومیت تجاوز رژیم صهیونیستی در مجامع بین‌المللی، دو بار در طول یک هفته درخواست برگزاری نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد کرد. دومین نشست شورای امنیت پس از آغاز تجاوز اسرائیل به ایران، روز جمعه ۳۰ خرداد ۱۴۰۴ برگزار شد. در این نشست، نمایندگان پاکستان، الجزایر، کویت، عراق و ترکیه بار دیگر مواضع پیشین کشورهایشان در محکومیت تجاوز رژیم صهیونیستی را تکرار کردند. عاصم افتخار احمد، دیپلمات ارشد پاکستانی، در نشست اضطراری روز جمعه، حملات آشکار و ضربات نظامی اسرائیل علیه ایران را به صراحت محکوم کرد و اظهار داشت که این حملات، خطر بزرگی برای صلح، امنیت و ثبات منطقه و فراتر از آن به شمار می‌روند و پیامدهای جدی به دنبال دارند. وی تأکید کرد که شورای امنیت باید به وظیفه خود عمل کرده، حملات اسرائیل را محکوم کند و برای پایان دادن به خصومت‌ها و کاهش تنش‌ها اقدام نماید.
عمار بن‌جامه، نماینده الجزایر در سازمان ملل، نیز روز جمعه تأکید کرد که تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه ایران غیرموجه بوده و نقض آشکار منشور سازمان ملل محسوب می‌شود. وی افزود که این حملات، که تأسیسات تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) را هدف قرار داده‌اند، اعتبار نظام عدم اشاعه هسته‌ای را به خطر انداخته است. نماینده ترکیه نیز خواستار توقف فوری حملات اسرائیل شد و بار دیگر این حملات را با شدیدترین لحن محکوم کرد. نماینده عراق در سازمان ملل نیز در این نشست، تجاوز اسرائیل به خاک ایران و استفاده از آسمان کشور همسایه برای حمله را نقض قوانین بین‌المللی دانست.
محمد اسحاق‌دار، وزیر امور خارجه پاکستان که کشورش از آغاز تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به ایران، بیشترین ندای همبستگی را به گوش همسایه غربی و مسلمان خود رسانده است، در جریان سخنرانی خود در نشست وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی گفت: تجاوز اسرائیل به ایران یک رویداد منفرد نیست بلکه بخشی از الگوی خطرناک و مداوم نظامی‌گری‌ست که اسرائیل در سرتاسر خاورمیانه نشان داده است. معاون نخست وزیر پاکستان، تجاوز بی‌دلیل اسرائیل به ایران را نقض قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل متحد دانست و هشدار داد که چنین اقداماتی تهدیدی جدی برای صلح منطقه‌ای و جهانی به شمار می‌رود.
در این نشست علاوه بر پاکستان، وزرای امور خارجه کشورهای ترکیه، مالزی، عمان، کویت، تونس، مصر، قطر، عراق، آذربایجان، قرقیزستان، نیجر و مالدیو در حمایت از جمهوری اسلامی ایران به ایراد سخنرانی پرداختند.
اولین بار نیست؛ آخرین بار نیز نخواهد بود
سیدعباس عراقچی در سخنرانی خود در نشست وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی اظهار داشت: «از موضع متحد همه کشورهای اسلامی و همسایه در محکومیت اقدام جنایتکارانه و تجاوزکارانه رژیم اسرائیل، صمیمانه قدردانی می‌کنم. وحشی‌گری آن‌ها در غزه همچنان ادامه دارد. متأسفانه، الگوی کنونی مصونیت از مجازات، جهان را به سوی بحرانی با پیامدهای شدید برای صلح و امنیت بین‌المللی سوق می‌دهد. رژیم استعماری اسرائیل مأموریت دارد منطقه را در آستانه بحران نگه دارد و اقداماتی انجام دهد که ایالات متحده و اروپا از انجام آن هراس دارند.»
وزیر امور خارجه کشورمان در بخشی از سخنرانی خود تاکید کرد: «این اولین بار نیست که اسرائیل به یک عضو سازمان ملل متحد و سازمان همکاری اسلامی حمله‌ای غیرموجه انجام داده و آخرین بار نیز نخواهد بود. اسرائیل بارها همه خطوط قرمز و هنجارهای بین‌المللی را زیر پا گذاشته و اصول اساسی حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل را نقض کرده است.»
عراقچی در پایان این اجلاس در حساب ایکس خود نوشت: «ایران از ابراز حمایت کامل و بی‌قید و شرط سازمان همکاری اسلامی (OIC) در برابر تجاوزات رژیم اسرائیل عمیقاً سپاسگزار است. در حالی‌که غرب چشم خود را بر جنایات اسرائیل—نه تنها علیه ایران، بلکه علیه مسلمانان سراسر منطقه—بسته است، خشم بی‌سابقه و موج گسترده‌ای از همبستگی در جهان اسلام شکل گرفته است. غرب که کاملاً مرجعیت اخلاقی خود را از دست داده، باید به این واقعیت توجه کند.»
اقدام صبح امروز ایالات متحده در بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران و پیوستن به رژیم صهیونیستی در نقض تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران، بار دیگر موجی از واکنش‌ها و محکومیت‌ها را از سوی کشورهای مسلمان منطقه به همراه داشت؛ عراق از جمله نخستین کشورهایی بود که حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران را محکوم کرد.
وزارت خارجه عربستان اعلام کرد که روند رویدادها را بعد از حمله آمریکا به تاسیسات هسته ای ایران با نگرانی شدید دنبال می کند. ریاض افزود: ما از جامعه بین المللی می خواهیم که در این شرایط بسیار حساس تلاش های خود را برای دستیابی به یک راه حل سیاسی تضمین کننده پایان بحران افزایش دهد.
پاکستان، عمان و قطر، هرکدام با صدور بیانیه‌هایی این اقدام وحشیانه و تجاوزکارانه را محکوم کردند. مسقط همچنین حمله آمریکا به ایران را نقض خطرناک قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل دانست و تاکید کرد که این منشور استفاده از زور و نقض حاکمیت ملی را ممنوع می‌کند. وزارت خارجه مصر نیز آمریکا به تاسیسات هسته ای ایران را محکوم کرد. در بیانیه قاهره آمده است: ما تشدید پرشتاب تنش‌ها را که پیامدهای جدی برای امنیت و صلح منطقه‌ای و بین‌المللی دارد، محکوم می‌کنیم و نسبت به خطرات کشیده شدن منطقه به سمت هرج و مرج و تنش بیشتر هشدار می‌دهیم. کویت و امارات نیز دیگر کشورهای مسلمان منطقه بودند که در همان ساعات نخست، به این تجاوز آشکار واشنگتن واکنش نشان دادند.
وزیر امور خارجه کشورمان در جریان نشست خبری که متعاقب اقدام تجاوزکارانه ایالات متحده برای وی در استانبول تدارک دیده شده بود، گفت: خسارت‌ها فقط به تأسیسات هسته‌ای محدود نمی‌شود؛ بلکه منشور سازمان ملل متحد نیز آسیب دیده است. تأسیسات هسته‌ای ایران تنها هدف این حمله نبود، منشور سازمان ملل متحد، معاهده منع اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (NPT)، حاکمیت قانون و کل نظام قوانین بین‌المللی هدف حمله و انفجار قرار گرفته‌اند.