محمدحسین ظریفیان، عضو هیأت علمی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: اطمینان، منشا الهی دارد، اطمینان واقعی زمانی در وجود انسان شکل میگیرد که از راه یاد خدا و ذکرش قلب تطبیّن یابد، همانگونه که در قرآن آمده: « الَّذِینَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللَّهِ أَلَا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ کسانی که ایمان آوردند و دل هایشان به یاد خدا آرام میگیرد، آگاه باشید! دلها فقط به یاد خدا آرام میگیرد». آنچه جان، روح و ضمیر انسان را زنده میکند، یاد و ذکر خداوند است و این امر با هیچ چیز دیگری قابل مقایسه نیست و اکنون دشمنان از نعمت یاد خدا و اطمینان الهی بیبهره هستند و ما امروز مجهز و مسلح به سلاحی هستیم که همتایی ندارد.
وی تصریح کرد: وحدت نسخهای برای همه زمانها و دورانهاست و صرفا برای شرایط جنگ یا سختی و عسرت نیست، قرآن کریم دستور به وحدت را در کنار اطاعت از پروردگار و رسول خدا(ص) آورده و این موضوع را با اهمیتی فوقالعاده در آیه ۴۶ سوره انفال برجسته کرده است: «وَأَطِیعُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَا تَنَزَعُواْ فَتَفشَلُواْ وَتَذهَبَ رِیحُکُم وَٱصبِرُواْ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلصَّـبِرِینَ؛ خدا و پیامبرش را پیروی کنید و با هم نزاع نکنید که سست میشوید و هیبت شما از بین میرود، و شکیبایی کنید؛ زیرا خدا با شکیبایان است».
ظریفیان گفت: نبود وحدت در جامعه، نتیجهای جز تضعیف انسجام جمعی نخواهد داشت، همچنین در شرایطی مانند امروز که شرایط جنگی و فتنهگونهای در عرصه جهانی وجود دارد، ضرورت وحدت و اعتصام به حبل الله بیشتر احساس میشود. در این میان، ایجاد تفرقه میان ایرانیان با هر دین، مذهب یا سلیقهای، امری غیرعقلی است و برای کسانی که به قرآن معتقدند، وحدت علاوه بر یک امر عقلی، یک وظیفه دینی و اعتقادی محسوب میشود، بنابراین واضح است که موضوع وحدت در جامعه انسانی، حتی در بهترین سلول آن یعنی خانواده؛ نیازمند توضیحات روشن و عملی است.
لزوم بهرهمندی از مرجعیت اجتماعی دانشگاهیان
وی ادامه داد: جامعه علمی و دانشگاهی باید از مرجعیت اجتماعی خود استفاده کند و باید توجه داشت که جامعه علمی کشور در بخشهای مختلف، گرایشها، رشتهها و ساحتهای گوناگون، دارای گروههای مرجع است، همچنین نخبگان قابل اعتماد و تأثیرگذاری داریم که افراد جامعه آنها را میشناسند و میتوانند در مقطع کنونی در میدان بیان و انسجام اجتماعی نقش مهمی ایفا کنند و به نظر میرسد که از این ظرفیت باید بیش از این استفاده شود.
ظریفیان افزود: رسانهها باید به دنبال انتشار مطالب و دیدگاههای نخبگان باشند و این موضوع بهویژه در حوزههایی مثل دانش هستهای اهمیت دارد؛ چرا که این حوزه محل مناقشه و میدان ظاهری جنگ امروزی تلقی میشود، البته واقعیت فراتر از این است و دانش هستهای تنها یک بهانه بود و باید بر دانش و علم خود تکیه کنیم و پابرجا باشیم. جامعه علمی ما مرجعیت اجتماعی در سطوح مختلف را دارد که از آن باید در این مقطع استفاده شود و اگر این استفاده صورت نگیرد، باید پرسید: «جایگاه جامعه علمی در کشور و خدمات ماندگاری که میتواند ارائه دهد، کجا خواهد بود؟»
هوشیاری معنوی و جهاد تبیین؛ سلاحی برای پیروزی
وی راه منعکس شدن مسئولیتپذیری را در جامعه، جهاد تبیین معرفی کرد و گفت: با وجود تحلیلهای اشتباه، برخی افراد به دلیل تبیین ناکافی، مسائل را بهدرستی متوجه نمیشوند، وقتی افراد «میدان» را نمیشناسند، طبیعی است که نیازمند روشنگری در بسیاری از مسائل هستیم؛ امروزه دشمن با استفاده از برخی رسانههای جمعی، حتی رسانههای فارسیزبانی که گاه داخل کشور هم فعالیت میکنند، سعی دارد تا با ایجاد خطای تحلیلی در میان اصحاب رسانه، این خطاها را به جامعه نیز منتقل کنند و باید بدانیم که تحلیل صحیح تنها مبتنی بر شناخت دقیق از میدان شکل میگیرد.
ظریفیان بیان کرد: رسانهها میتوانند با ایجاد بروز و ظهور معرفت در جامعه، به یک امر ملی کمک کنند و امروز بیش از هر دوره دیگری به یک امر ملی که مردم را حول یک پرچم واحد جمع کند، نیاز داریم و این امر ملی باید تمامی افراد را در بر بگیرد؛ حتی کسانی که کمترین دلبستگی سیاسی را دارند، رسانهها و نخبگان علمی باید بر این مسئله تکیه کنند، چرا که این روش میتواند یک راهبرد بزرگ و اساسی باشد که به مسئولیتپذیری عمومی مردم کمک میکند.
وی عنوان کرد: رزمندگان دوره جنگ هشت ساله دفاع مقدس با سلاح ذکر و دعا، میدان را مدیریت کردند و موفقیت نه تنها در میدان جنگ، بلکه در پشت جبههها، خانهها، مساجد و مکانهای مقدس رقم خورد. جنگ امروز، یک جنگ روشن با اساس شر در دنیا است، اگر در دهه ۶۰ با رژیم بعث عراق به عنوان نماینده چند کشور مقابله کردیم، امروز شیاطین اصلی بر روی زمین به ما حمله کرده است و بدون شک باید از سلاحهای قویتری استفاده کنیم، گرچه سلاحهای نظامی ایران امروز قویتر از چند دهه قبل است، اما باید سلاحهای معنوی خود را که اساس تمام پیروزیها است را تقویت کنیم و این هوشیاری معنوی باید در تمامی افراد جامعه، بهویژه کسانی که عهدهدار مأموریتهای بزرگ هستند، ایجاد شود.
ظریفیان ادامه داد: در خاطرات جنگ هشت ساله نقل شده است که فرماندهان بزرگ در آن دوران دفاع مقدس، در لحظات سخت و موقعیتهای پیچیده، با توسل به حضرت زهرا(س) و عنایت امام زمان(عج)، راه را باز میکردند و امروز همان خدایی را داریم که در آن هشت سال جنگ با ما بود، در سالهای تبعید امام در نجف با او بود و همان خدایی که برای حضرت موسی(ع) راه را در مقابل فرعون باز کرد.
وظیفه رسانهها و جامعه دانشگاهی در شرایط بحرانی
وی با بیان اینکه هر دانشجو به نوعی «نماینده» جامعه علمی کشور محسوب میشود، افزود: دانشجویان میتوانند نقشی سازنده و مؤثر در بین خانوادهها و تودههای مردمی ایفا کنند، این جوانان که عمدتاً از نسل هشتادی هستند، میتوانند با زمانشناسی، آگاهی و بصیرت خاص خودشان بر دیگر اعضای خانواده تأثیرگذار باشند، همچنین آنها میتوانند در حوزههای مرتبط با رشد و پیشرفت علمی کشور و بیان موفقیتهای ایران پس از انقلاب اسلامی، فعالیت کنند و این همان چیزی است که رهبر معظم انقلاب نیز از جوانان انتظار دارند.
ظریفیان تصریح کرد: امروزه فرصت بسیار خوبی به واسطه فضای مجازی و شبکههای اجتماعی در اختیار دانشجویان قرار گرفته است و دانشجویان استعدادهای خوبی در قلم، بیان و ظرفیت لازم برای کنشگری در این عرصه دارند، اما متاسفانه در این زمینه، حضور مطلوب دانشجویان و اساتید در فضای مجازی بهخوبی مشهود نبوده است، در حالی که جامعه دانشگاهی میتواند با کامنت، پاسخ و رسوا کردن عناصر وطنفروش و خائن نقش بزرگی در جامعه ایفا کنند.
وی با بیان اینکه «ارتش سایبری» منافقین به منظور جمعیتی گسترده نیست، گفت: اگر تمامی جامعه دانشگاهی وارد این عرصه شوند و به خوبی از مبانی نظام دفاع کنند، میتوانیم در این شرایط خاص، مردم را نسبت به این واقعیت مهم که کشور در یک جنگ تمامعیار جهانی قرار دارد، آگاه کنیم، همچنین نباید از نقش جامعه علمی و دانشگاهی غافل شویم و این زمان، فرصتی است برای دفاع از حق، ملت مظلوم و رسوایی افرادی است که در جامعه ما سالها پرورده شدند، از امکانات علمی کشور و خدمات مردم استفاده کردند تا بتوانند علیه کشور سمپاشی کنند.
ظریفیان با بیان اینکه امروز در شرایطی حساس در حوزه ادبیات علمی و رسانهای قرار داریم، افزود: وضعیت موجود نیازمند روشنگری و صورتبندی دقیق از موضوعات گوناگون است و نقش رسانهها در این بحران به وجود آمده، یکی از مهمترین مسائل است. رسانهها شامل رادیو و تلویزیون، مطبوعات، فضای مجازی و همچنین خبرگزاریهای مختلف در تمامی این موارد نقش مهمی در جهتدهی افکار عمومی دارند، لذا خبرگزاریها به عنوان یکی از منابع تاثیرگذار در بین نخبگان میتوانند با گفتوگو با چهرههای دانشگاهی، استادان و دانشجویان، نقش زیادی در تنویر افکار عمومی داشته باشند.
وی اضافه کرد: رسانهها میتوانند با دعوت از مردم به آرامش، آگاهسازی عمومی و روایت پیشرفتهای علمی کشور، قوت قلب بسیاری برای مردم ایجاد کنند، اما تاکنون نتوانستهایم تمامی افتخارات جمهوری اسلامی و خدمات این نظام به مردم را به درستی روایت کنیم، در حالی که دشمن در «ضدروایتها» نهایت تلاش خود را به کار بسته است.
روایت پیشرفت لازمه حضور آگاهانه در میدان
ظریفیان تصریح کرد: صنعت هستهای کشور و خدماتی که به واسطه پیشرفتهای آن در طول چند دهه گذشته ایجاد شده، باید بیش از گذشته برجسته شوند، در همین راستا؛ رهبر معظم انقلاب اخیرا تأکید کردهاند که این موفقیتها را باید برای مردم روایت کرد و بیان این دستاوردها میتوانند قدرت و استقلال کشور را تقویت کنند. دشمن تا زمانی که ایران یک کشور مستقل و مقتدر باشد، دست از سر ما برنخواهد داشت و این موضوع ارتباطی با توقف یا تعلیق انرژی هستهای ندارد. باید از تجربیات گذشته دیگر کشورها مانند عراق، لیبی و سوریه درس گرفت و با هوشیاری کامل در میدان باقی ماند.
وی یادآور شد: استقلال یک کشور تنها زمانی حفظ میشود که در مقابل دشمن بایستد و دادن امتیاز به دشمن، از بروز حادثه جلوگیری نمیکند، بلکه زنجیره واکنشی «دومینو» ادامه پیدا میکند، هر گونه ضعف، دشمن را شجاعتر میکند و اگر در مقابل استقامتی دیده نشود این شرایط زورگویی تا نابودی و سلب استقلال یک کشور ادامه پیدا میکند، همانطور که دشمن در دوره پهلوی قدرت این کشور را در دستان خود داشت.
ظریفیان یکی از ابعاد مهم بحران را در شرایط جنگ، بحران فضا و سازمان رسانهای دانست و گفت: ما شاهد حمله همهجانبه دشمن به ساختمان مرکزی رسانه ملی و رسمی کشور بودیم که یک اتفاق نادر و البته در حجمی گسترده بود، اما این حمله به رادیو و تلویزیون کشور، نشاندهنده هدفمند بودن این حمله بود و هدف اصلی، خاموش کردن صدای حق و حقیقت بود، اما مدیریت رسانه در بحران، عملکرد خوبی داشت، لحظهای سیگنال قطع نشد و گوینده با شجاعت به کار خود ادامه داد، برای دشمن رجز خواند و یک لحظه تاریخی را ثبت کرد.
انتهای پیام