صاحب‌خبر - تهران / خبرگزاری صدا و سیما / سیاسی 1394/06/06
خبرگزاری رویترز در گزارشی از وین به قلم شادیه نصرالله نوشت : آژانس بین المللی انرژی اتمی روز پنجشنبه در گزارشی اعلام کرد به نظر می رسد ایران از ماه مه بخشهایی از پایگاه نظامی پارچین را توسعه داده است.
این گزارش چارچوب اصلی تحقیقات آژانس در مورد بعد نظامی احتمالی در فعالیت های هسته ای گذشته ایران تهیه شده است.
حل و فصل پرونده پارچین در آژانس بین المللی انرژی اتمی - که شامل درخواست دسترسی آژانس به این سایت است - یکی از موضوعات دارای اهمیت نمادین است که می تواند سرنوشت توافق هسته ای 14 ژوئیه را میان ایران و شش کشور قدرتمند جهان مشخص کند.
در این گزارش محرمانه آژانس بین المللی انرژی اتمی که متن آن در اختیار رویترز قرار گرفته است آمده است: « از زمان انتشار گزارش پیشین (ماه مه) آژانس به کمک تصاویر ماهواره ای در یک نقطه خاص در سایت پارچین متوجه حضور خودرو، تجهیزات و احتمالا مصالح ساختمانی شده است. علاوه بر این به نظر می رسد بخش کوچکی به یکی از ساختمان های موجود در این مکان اضافه شده است.»
دیپلمات ها می گویند هرگونه فعالیتی که ایران از سال 2012 در پارچین انجام داده است احتمالا توانایی آژانس را برای راستی آزمایی اطلاعاتی که بر اساس آن تهران قبلا در این مکان آزمایش های مرتبط با سلاح هسته ای انجام داده است، کاهش خواهد داد.
یک دیپلمات آگاه از تحقیقات آژانس گفت این تغییرات اولین بار ماه گذشته مشاهده شده است.
آژانس بین المللی انرژی اتمی می گوید فعالیتی که ایران در تاسیسات پارچین از زمان آخرین بازدید بازرسان سازمان ملل متحد در سال 2005 به آن اقدام کرده است شاید توانمندی آژانس را برای تحقیقات درباره اطلاعات سازمانهای اطلاعاتی غربی از بین ببرد.
سازمانهای اطلاعاتی غربی می گویند تهران بیش از 10 سال پیش آزمایشاتی مرتبط با انفجارهای مربوط به بمب اتمی در آنجا انجام داده است.
ایران این گزارشها را تکذیب می کند و می گوید آنها ساختگی است.
بر اساس نقشه راهی که همزمان و به صورت موازی با توافق هسته ای ایران با قدرت های جهان ، میان این کشور و آژانس بین المللی انرژی اتمی به دست آمد جمهوری اسلامی باید در مورد فعالیت های هسته ای گذشته خود اطلاعات کافی در اختیار آژانس قرار دهد تا این نهاد مستقر در وین بتواند تا پایان سال گزارشی در مورد این موضوع پیچیده و طولانی شده بنویسد.
در گزارش جدید آژانس آمده است: «اجرای کامل و به موقع بخشهای مربوطه در نقشه راه برای روشن شدن موضوعات مربوط به این نقطه در پارچین بسیار حائز اهمیت است.»
گزارشهایی که برخی از کشورهای عضو به آژانس ارائه کرده اند نشان می دهد شاید در تاسیسات پارچین آزمایشات هیدرودینامیکی برای ارزیابی نتیجه واکنش مواد معینی تحت فشار شدید مانند آنچه در انفجار هسته ای رخ می دهد صورت گرفته باشد.
یک دیپلمات ارشد گفت :« نمی توانیم آنچه در این ساختمان است را بدانیم یا پیش بینی کنیم ، این مسئله ای است که از لحاظ فنی امسال توضیح خواهیم داد.»
این گزارش می گوید این ساختمان مکمل ، ساختمانی که برخی از کشورها معتقدند آزمایشات جنجال برانگیز برای انجام شده است نیست.
خبرگزاری دانشجویان ایران به نقل از رضا نجفی نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرد :« ایران نیازی به درخواست اجازه از آژانس برای انجام ساخت ساز در تاسیسات خود ندارد.»
بر اساس توافق ایران با شش قدرت در وین ، تهران باید محدودیتهای قابل راستی آزمایی را درباره برنامه هسته ای خود اعمال کند و در خصوص اینکه از این فن‌آوری برای تولید بمب هسته ای استفاده نخواهد کرد اعتمادسازی کند.
در مقابل نیز تحریمهایی که اقتصاد وابسته به نفت ایران را فلج کرده است لغو خواهد شد.
ایران می گوید تنها می خواهد انرژی صلح آمیز هسته ای تولید کند.
ایران به مدت چند سال مانع انجام تحقیقات در مورد بعد نظامی احتمالی در فعالیت هسته ای خود شد اما به تعهدی که در توافق نقشه راه برای ارائه اطلاعات بیشتر به آژانس تا تاریخ 15 اوت داده بود عمل کرده است.
گزارش آژانس می گوید همچنان اطلاعاتی را که ایران برای تحقیقات ابعاد نظامی احتمالی ارائه کرده است بررسی می کند.
یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز سه شنبه گفت آژانس میزان قابل توجهی اطلاعات از ایران دریافت کرده است هرچند که هنوز نمی توان گفت قسمت های جدیدی در این مجموعه اطلاعات وجود دارد.
یک دیپلمات آگاه دیگر از مسئله ایران گفت وقوع هیچ گونه پیشرفتی را در اسنادی که ایران ارائه کرده است پیش بینی نمی کند.
دیپلماتها معتقدند آژانس همانگونه که به ارائه تضمین در خصوص پایبندی به منع گسترش هسته ای پایبند است تمایل دارد توافق ایران با شش قدرت جهانی که توافقی مهم برای جلوگیری از وقوع منازعه جدید در خاورمیانه است از بین نرود.
موفقیت این توافق به تحقیقات آژانس در خصوص پایبندی ایران بستگی دارد اما آژانس باید گزارشهای درستی در خصوص ابعاد فنی ارائه کند.
یک دیپلمات سومی نیز گفت :« سوال این است که چگونه با روشی ماهرانه این مسئله را بیان خواهد کرد.»
آژانس بین المللی انرژی اتمی به ویژه از طرف قانون گذاران آمریکایی که ماه آینده درباره توافق بین ایران و شش قدرت رای گیری خواهند کرد تحت فشار قرار دارد.
آمانو هفته گذشته گفته بود اظهارات منتقدان توافق هسته ای که می گوید آژانس توافقی محرمانه انجام داده است تا به ایران اجازه دهد خودش به نیابت از آژانس عملیات بازرسی از پارچین را انجام دهد فعالیت آژانس را منحرف می کند.
158/105
∎
نظر شما