شناسهٔ خبر: 73236916 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه مردم‌سالاری | لینک خبر

سخنگوی وزارت امورخارجه از سیاسی‌کاری و گزارش آژانس انتقاد کرد

هشدار تند تهران درباره تبعات اسنپ بک

صاحب‌خبر -
گروه دیپلماسی-علی ودایع: نشست خبری سخنگوی دستگاه دیپلماسی با سوژه داغ مذاکرات هسته‌ای و بحث غنی‌سازی برگزار شد. بقایی ضمن انتقاد از سیاسی کاری و گزارش آژانس بین‌المللی‌انرژی اتمی درباره واکنش ایران به فرآیند اسنپ‌بک هشدار داد.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،«اسماعیل بقایی» سخنگوی وزارت امورخارجه در نشست با خبرنگاران داخلی و خارجی در انتقاد صریح از گزارش ادعایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: روش‌های غرب و آژانس به نتیجه نخواهد رسید.مدت‌هاست که برخی کشورهای غربی از سازمان‌های بین‌المللی و سازوکارهای چندجانبه، از جمله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، برای پیشبرد اهداف سیاسی خود سوء‌استفاده کرده‌اند. این تبدیل به یک سنت ناپسند در دو دهه گذشته شده و البته تنها محدود به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیست.گزارشی که آژانس صادر کرده، محتوایی عمدتاً تکراری دارد و برخی مسائل فنی در آن بزرگ‌نمایی شده‌اند. برای ما تردیدی نیست که این گزارش تحت تأثیر فشار برخی کشورهای مشخص تهیه شده است. خوشحال نیستیم که کشورهای غربی با چنین روشی، اعتبار و جایگاه یک سازمان علمی بین‌المللی را خدشه‌دار می‌کنند. زیبنده نیست که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های هسته‌ای کشورها، در معرض فشار قرار گیرد.
سیاسی کاری و اعمال نفوذ در گزارش آژانس
دیپلمات ارشد ایران با اشاره به اینکه «ما آگاه هستیم که هم شخص مدیرکل و هم مجموعه آژانس، مکرراً تحت فشار قرار گرفته‌اند تا این گزارش را با محتوای خاصی تهیه کنند» تصریح کرد: آژانس مجاز نیست تحت تأثیر این فشارها، گزارش‌هایی کاملاً جهت‌دار و سیاسی علیه یک کشور عضو منتشر کند. طبیعی است که، همان‌طور که تجربه‌های پیشین نیز نشان داده، جمهوری اسلامی ایران با دقت، اقدامات طرف‌های غربی در حوزه هسته‌ای را رصد کرده و متناسب با آن عمل خواهد کرد.ما همواره توصیه کرده‌ایم که از سوءاستفاده ابزاری از این نهادها برای تأثیرگذاری بر همکاری‌های دوجانبه ایران و آژانس پرهیز شود. در نوامبر ۲۰۲۴، همین سه کشور اروپایی با بی‌توجهی به دستاوردهای سفر مدیرکل به تهران، قطعنامه‌ای را پیشنهاد و تصویب کردند، اما این قطعنامه نتوانست اهداف آن‌ها را محقق کند. جمهوری اسلامی ایران در برابر آن، واکنش‌های متقابل خود را اتخاذ کرد.
حضور 125 بازرس آژانس در ایران
بقائی در ادامه خاطرنشان کرد: ما به عنوان یک عضو مسئول معاهده عدم اشاعه و همچنین عضو آژانس، فعالیت‌های صلح‌آمیز خودمان را همواره با آژانس هماهنگ کرده‌ایم. آژانس از امکان نظارت کامل بر فعالیت‌های ما برخوردار بوده است. اینکه مثلاً لغو انتصاب چند نفر معدود، که آن هم بر اساس مقررات و ماده نوع پادمان جامع صورت گرفته، بزرگ‌نمایی کنید و از طرف دیگر، ادامه فعالیت و حضور ۱۲۵ بازرس را به هیچ عنوان ذکر نکنید، کاملاً مشخص است که یک رویکرد کاملاً جهت‌دار و مغرضانه است. ما گام‌های خود را با توجه به تحرکات بعدی کشورهای اثرگذار در آژانس تنظیم خواهیم کرد، اما قطعاً مایل نیستیم که همکاری‌های ما با آژانس تحت تأثیر چنین تحرکاتی قرار بگیرد. اما در مواردی ناچار خواهیم شد که متناسب با اقدامات تحریک‌آمیز طرف مقابل، تصمیم مقتضی را اتخاذ کنیم.
گزینه‌های ایران برای مقابله با مکانسیم ماشه
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره واکنش ایران به احتمال فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» از سوی کشورهای اروپایی حاضر در برجام گفت: با توجه به تحرکات طرف‌های مقابل، حتماً ما سناریوهای مختلف را پیش‌بینی کرده‌ایم و در صورتی که هر یک از این اتفاقات رخ دهد، متناسب با شرایط و اقتضای موضوع، اقدامات لازم را اتخاذ خواهیم کرد.ایران پیش از این اعلام کرده‌است که در صورت بروز تحرکات نامناسب از سوی طرف‌های مقابل که بخواهند متوسل به سازوکارهای غیرسازنده شوند، قطعاً جمهوری اسلامی ایران نیز از امکانات و گزینه‌های متقابل و متناسب با آن برخوردار است.
روال دیپلماتیک در ارسال و پذیرش نامه بین تهران و واشنگتن
سخنگوی وزارت امورخارجه تاکید کرد: قطعاً تحویل گرفتن یک متن به هیچ عنوان به معنای پذیرش آن نیست و حتی به معنای قابل پذیرش بودن آن نیز نیست. تبادل متون امر رایج در همه روندهای مذاکراتی است کما اینکه ما، هیئت مذاکره کننده ایرانی، اولین متن مکتوب را به طرف آمریکایی ارائه کرد. بنابراین این یک روند عادی است که طرف‌های مقابل به صورت شفاهی یا به صورت مکتوب مواضع و دیدگاه‌های خود را با یکدیگر تبادل می‌کنند.
بقائی با تاکید بر اینکه قاعدتاً هر متنی و هر پیشنهادی باید بررسی شود و متناسب با آن پاسخ مقتضی داده شود، خاطر نشان کرد: من شما را به توییت وزیر امور خارجه ارجاع می‌دهم که صراحتاً اعلام کردند «ما بر اساس اصول حقوق و منافع ملت ایران پاسخ مقتضی را به طرف مقابل خواهیم داد.» اما فارغ از آن موضوع مشخص این است که هیچ متنی که متضمن خواسته‌های رادیکال و حداکثری باشد و حقوق و منافع حقه مردم ایران را نادیده بگیرد قطعاً با واکنش مثبت ما مواجه نخواهد شد.
تاکید ایران بر لغو تحریم‌ها
سخنگوی وزارت امور خارجه در توضیح خطوط قرمز ایران و موضوع تحریم‌ها در مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا گفت: یکی از مهم‌ترین مطالبات ما در هر روند مذاکراتی با غرب، موضوع رفع تحریم‌هاست. به این دلیل که در بحث هسته‌ای، تکلیف کاملاً روشن است و ما بارها گفته‌ایم که اگر مسئله آمریکا، نبود تسلیحات هسته‌ای است، این امر پیشاپیش محقق شده و تحصیل حاصل است. بنابراین، از آنجا که ما به برنامه هسته‌ای خود و به ماهیت صلح‌آمیز آن مطمئن هستیم، و به نیت خودمان نه فقط در کلام بلکه در عمل مطمئن هستیم و این موضوع را اثبات کرده‌ایم که به هیچ عنوان به سمت تسلیحاتی شدن نخواهیم رفت، در این زمینه موضوع برای ما روشن است.
بقائی با اشاره به اینکه ایران آماده اقدامات اعتمادساز و شفاف، با نظارت نهاد ذی‌ربط بین‌المللی، یعنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، است، گفت: آنچه که در این معادله برای ما اهمیت دارد، اطمینان از خاتمه واقعی تحریم‌هایی است که در چند دهه گذشته علیه ملت ایران اعمال شده است. طرف آمریکایی تاکنون در این زمینه شفاف‌سازی لازم را انجام نداده است. ما باید برای خود کاملاً روشن کنیم که تحریم‌های اعمال‌شده علیه ملت ایران، به چه نحوی و در چه سازوکاری رفع خواهند شد. همچنین باید اطمینان حاصل کنیم که تجربه‌های تلخ گذشته تکرار نخواهد شد و در عمل بتوانیم آثار رفع تحریم‌ها را در حوزه‌های مختلف، از جمله مراودات اقتصادی، بانکی و تجاری خود مشاهده کنیم.
استمرار رویکرد تحریمی آمریکا
دیپلمات ارشد ایران درباره ادعای توقف تحریم‌های جدید آمریکا تصریح کرد: موضوع خاتمه تحریم‌ها یک عنصر اساسی و بنیادین در شکل‌گیری هرگونه تفاهم با آمریکا خواهد بود و قطعاً هیچ تفاهمی شکل نخواهد گرفت، مگر آنکه ما به‌صورت شفاف نسبت به پایان یافتن تحریم‌ها که تک‌تک ما را هدف قرار داده و هدف نهایی‌ آن نیز چیزی جز اعمال فشار بر مردم ایران، در حوزه‌های مختلف از جمله دارو و درمان، نبوده است، اطمینان حاصل کنیم. بنابراین، این یک بحث کاملاً اساسی است.
بقائی با تصریح این مهم که تا این لحظه به‌جز تکرار موج‌های تحریمی در آستانه هر دور از مذاکرات، اقدام معناداری از سوی طرف مقابل صورت نگرفته است، گفت: این موارد نیز به‌روشنی اطلاع‌رسانی شده و چیزی نیست که از چشم کسی پنهان مانده باشد. رفع تحریم‌ها برای ما از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.به نظر نمی‌رسد بتوان به گزارش‌های رسانه‌ای یا اظهارات مقامات آگاه یا ناآگاه چندان اعتماد کرد. آنچه اهمیت دارد، مشاهده تغییرات واقعی و عملی در رویکرد آمریکا نسبت به تحریم‌هاست و تا این لحظه چنین تغییری را شاهد نبوده‌ایم.
بقائی درباره برگزاری دور آینده گفت‌وگوهای ایران و آمریکا گفت: باید اجازه داد که با توجه به بررسی‌هایی که در حال انجام است و تعاملاتی که با طرف میانجی و واسط یعنی عمان، صورت می‌گیرد، تصمیم‌گیری لازم انجام شود تا مشخص گردد روند مذاکرات در آینده به چه شکل و شمایلی ادامه خواهد یافت.
بهره‌برداری اسرائیل از گزارش آژانس
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تهدیدهای اسرائیل و برگزاری مانور نظامی گفت: تهدیدهای رژیم صهیونیستی موضوع جدیدی نیست.
رژیم صهیونیستی موجودیتی است که اساس آن همواره با تهدید و ارعاب علیه کشورهای منطقه همراه بوده است. از این رو، قطعاً هرگونه اقدام نابخردانه‌ای از سوی این رژیم با واکنش قاطع جمهوری اسلامی ایران مواجه خواهد شد. در این مسئله تردیدی وجود ندارد.
بقائی درباره دلایل اینکه رژیم صهیونیستی بلافاصله پس از صدور گزارش آژانس واکنش نشان داد، گفت: کاملاً روشن است که نوعی فرار رو به جلو محسوب می‌شود.
طرفی که خود دارای ده‌ها کلاهک هسته‌ای است، زرادخانه‌ای از تسلیحات کشتار جمعی در اختیار دارد، در حال حاضر نیز در فلسطین اشغالی مشغول به کشتار جمعی است، خاک دو کشور را در اشغال خود دارد، و به هیچ‌یک از اسناد بین‌المللی مربوط به کنترل تسلیحات نپیوسته و حتی عضو معاهده منع اشاعه نیست، چنین موجودیتی به خود اجازه می‌دهد که از یک گزارش آژانس سوءاستفاده برای ادامه روند ایران‌هراسی استفاده کند.
اختلاف تاکتیکی آمریکا و اسرائیل درباره ایران
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسشی درباره اینکه تهران تا چه اندازه ادعاهای مطرح شده پیرامون اختلاف میان آمریکا و رژیم صهیونیستی پیرامون ایران را جدی می‌گیرد، گفت: در مورد اختلافات، باید گفت آنچه می‌توان با اطمینان درباره‌اش صحبت کرد این است که اگر اختلافی وجود دارد، بیشتر مربوط به نحوه اعمال فشار بر ملت ایران بوده است؛ وگرنه در این‌که هر دو طرف (آمریکا و اسرائیل) در بیان و عمل درصدد ضربه زدن به منافع جمهوری اسلامی ایران بوده‌اند، به نظر من تردیدی نیست.آنچه در رسانه‌ها گاهی مطرح می‌شود که اختلافاتی بین این دو کشور وجود دارد، پس از مدت کوتاهی مشخص شده که بیشتر نوعی تقسیم کار برای فضاسازی رسانه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران است. قطعاً این مسائل از دید ما دور نمانده و ما این نوع تقسیم کارها را که متأسفانه بین بسیاری از طرف‌های مقابل رایج شده، مد نظر داریم.
سواستفاده طرف غربی از ساختار آژانس
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سوءاستفاده سه کشور اروپایی از سازوکارهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم گفت: هر کشور عضو آژانس می‌تواند درخواست صدور قطعنامه ارائه دهد اما قاعدتاً این درخواست‌ها و تحرکات باید مبتنی بر منطق و رویکردی اصولی باشد. آنچه تاکنون اتفاق افتاده، مصداقی روشن از این سوءاستفاده است.
وی نمونه این سواستفاده را پس از سفر مدیرکل آژانس به تهران، دانست و گفت: پس از این سفر که ایشان خود نیز اعلام کرد به تفاهم‌های بسیار خوبی با جمهوری اسلامی ایران دست یافته، بلافاصله پس از بازگشت به وین، طرف‌های اروپایی، علیرغم قول‌ و قرارها و پیام‌هایی که پیش از آن داده شده بود، اقدام به تهیه پیش‌نویس قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران کردند و عملاً فضا را به‌سوی تنش بیشتر سوق دادند.
بقائی با بیان اینکه طبیعی است که در چنین شرایطی، جمهوری اسلامی ایران نمی‌تواند بدون واکنش باقی بماند، گفت این اقدامات، از نظر ما، تحریک‌آمیز، غیرسازنده و در مسیر ایجاد مانع در روند همکاری منطقی ایران و آژانس تلقی می‌شود.
اساساً تبدیل موضوع هسته‌ای صلح‌آمیز ایران به موضوع مورد بررسی در شورای حکام و شورای امنیت، که از سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ آغاز شد، چیزی جز سواستفاده طرف‌های اروپایی از اختیارات و فرصت‌هایی که در سازمان ملل متحد در اختیار دارند و از رأی لازم برای شکل‌دهی یک اجماع گروهی به منظور معرفی یک کشور به‌عنوان ناقض تعهدات برخوردارند، نیست.