شناسهٔ خبر: 73015080 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: آنا | لینک خبر

به بهانه روز جهانی تنوع فرهنگی: نگاهی اسلامی به وحدت و توسعه

پذیرش تنوع فرهنگی از مسیر گفت‌وگوی صادقانه و احترام متقابل، تنها یک الزام اخلاقی نیست؛ بلکه راهی بنیادین برای همزیستی، ثبات و صلح جهانی است.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، ۲۱ مه به عنوان روز جهانی تنوع فرهنگی برای گفت‌وگو و توسعهشناخته می‌ شود؛ مناسبتی مهم که توسط یونسکو پایه‌ گذاری شده است تا از بافت غنی فرهنگ ‌های جهانی تجلیل شود و نقش حیاتی گفت‌وگوی بین‌ فرهنگی در ایجاد صلح و پیشرفت پایدار مورد تأکید قرار گیرد.

از منظر اسلامی، شناسایی و پذیرش تنوع فرهنگی تنها به معنای مدارا نیست، بلکه تجلی ژرفی از حکمت الهی در تنوع جلوه هایانسانی است. چنان‌که در قرآن کریم آمده است:

«و از نشانه‌های او آفرینش آسمان‌ها و زمین است و اختلاف زبان‌ها و رنگ ‌های شما. بی‌ گمان در این ‌ها نشانه ‌هایی است برای دانایان» (سوره روم آیه 22)

این آیه، انسان را به تأمل درباره تنوع به ‌عنوان نشانه ‌ای از قدرت خلاقه الهی فرا می‌ خواند نه عاملی برای تفرقه.

قرآن همچنین به هدف این تنوع اشاره دارد:

«ای مردم! ما شما را از مرد و زنی آفریدیم و شما را ملت‌ ها و قبیله ‌ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید. بی‌ گمان گرامی ‌ترین شما نزد خداوند، پرهیزکارترین شماست (سوره حجرات، آیه ۱۳)

این آیه به ‌روشنی بیان می‌کند که تفاوت ‌های فرهنگی برای ایجاد شناخت متقابل و تقویت پیوندهای انسانی است، نه برای برتری‌جویی یا جدایی.

سنت پیامبر اسلام (ص) نیز این اصل را تأیید می ‌کند. ایشان در خطبه‌ی حجةالوداع فرمودند:

«هیچ عربی بر غیر عربی، و هیچ غیر عربی بر عربی، هیچ سفیدپوستی بر سیاه ‌پوستی و هیچ سیاه ‌پوستی بر سفیدپوستی برتری ندارد، مگر به تقوا» (علامه امینی، الغدیر، ج ۶، ص ۱۸۸)

این سخن، با صراحت هرگونه برتری ‌جویی نژادی یا قومی را نفی می‌ کند و تقوا و پرهیزکاری را معیار واقعی کرامت انسانی می‌داند.

همچنین، امام علی (ع) در این خصوص فرموده اند:«مردم دو دسته ‌اند: یا برادر دینی تو هستند یا همتای انسانی تو» (نهج‌البلاغه، نامه ۵۳)

این بیان حکیمانه، پایه ‌ای برای همزیستی مسالمت ‌آمیز بنا می نهد و ما را به شناخت انسانیت مشترک‌ مان حتی با وجود تفاوت‌های دینی یا فرهنگی دعوت می‌ کند.

بر اساس این تعالیم فراگیر، پذیرش صادقانه‌ تنوع فرهنگی، به پادزهری مؤثر در برابر خشونت و درگیری تبدیل می ‌شود. جوامع از رهگذر فهم متقابل و احترام دوجانبه، می ‌توانند از چارچوب‌های محدود هویتی فراتر روند و بر بنیانی از ارزش ‌ها و اهداف مشترک، همزیستی کنند. گفت‌وگوی بین ‌فرهنگی نه‌ تنها از بروز سوءتفاهم ‌ها و تعصبات جلوگیری می ‌کند، بلکه راه را برای خلاقیت بیشتر، حکمت عمیق ‌تر و حل مسئله مؤثرتر هموار می‌سازد.

گزارش یونسکو نشان می‌ دهد که بخش فرهنگ و صنایع خلاق، یکی از محرک ‌های اصلی توسعه جهانی است. این بخش بیش از ۴۸ میلیون شغل در سراسر جهان ایجاد کرده که تقریباً نیمی ازآن ‌ها متعلق به زنان است و ۶.۲٪ از اشتغال جهانی و ۳.۱٪ از تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می‌ دهد. همچنین، این بخش بیشترین فرصت‌ ها را برای جوانان زیر ۳۰ سال فراهم می‌آورد. با وجود این، در سیاست‌گذاری‌ های عمومی و همکاری ‌های بین ‌المللی، همچنان کم ‌ارزش شمرده می ‌شود.

در جهانی که ۸۹٪ از درگیری ‌های فعلی در مناطقی با سطح پایین گفت‌وگوی بینا ‌فرهنگی رخ می ‌دهد، تقویت این گفت‌وگو و تجلیل از تنوع فرهنگی به ‌عنوان نیرویی وحدت‌ بخش، بیش از هر زمان دیگری ضرورت یافته است. گذر از ذهنیت تفرقه به‌ سوی همکاری، بر پایه ارزش‌ های مشترک انسانی، راه را برای آینده‌ ای مسالمت ‌آمیز و پایدار برای همگان هموار می‌ سازد.

در نهایت، پذیرش تنوع فرهنگی از مسیر گفت‌وگوی صادقانه و احترام متقابل، تنها یک الزام اخلاقی نیست؛ بلکه راهی بنیادین برای همزیستی، ثبات و صلح جهانی است.

انتهای پیام/