به گزارش خبرگزاری ایمنا، علی باقری، مدیر منطقه ۶ شهرداری اصفهان در یادداشتی نوشت: حکمرانی خلاق (Creative Governance) به شیوههای نوین و انعطافپذیر مدیریت و اداره کلانشهرها اشاره دارد که با استفاده از خلاقیت، مشارکت شهروندان، فناوریهای نوین و رویکردهای چندذینفعی، به حل چالشهای پیچیده شهری میپردازد.
در دنیای امروز کلانشهرها با مسائلی همچون ترافیک، آلودگی هوا، نابرابری اجتماعی، کمبود منابع و تغییرات آبوهوایی روبهرو هستند که راهحلهای سنتی بیشتر در برابر آنها ناکارآمد است، حکمرانی خلاق با تکیه بر نوآوری، همکاری بین بخشی و استفاده از ظرفیتهای دیجیتال، میتواند راهحلهای مؤثرتری ارائه دهد.
اهمیت حکمرانی خلاق در کلانشهرها
پاسخگویی به چالشهای پیچیده شهری: کلانشهرها نیازمند راهکارهای منعطف و چندبعدی هستند که با استفاده از دادهمحوری، هوش مصنوعی و مشارکت عمومی طراحی شوند. حکمرانی خلاق با ترکیب دانش فنی و ایدههای نو میتواند به مسائلی همچون مدیریت پسماند، حملونقل هوشمند و انرژی پایدار پاسخ دهد.
تقویت مشارکت شهروندی: یکی از اصول حکمرانی خلاق، استفاده از ظرفیتهای جامعه مدنی و بخش خصوصی در تصمیمگیریها است، ابزارهایی همچون پلتفرمهای دیجیتال مشارکت عمومی (همچون بودجهریزی مشارکتی) میتوانند شهروندان را در فرآیند حکمرانی دخیل کنند.
بهبود تابآوری شهری: با افزایش مخاطرات طبیعی و انسانی (همچون سیل، گرمایش جهانی یا بحرانهای اقتصادی)، کلانشهرها نیازمند سیستمهای انعطافپذیر هستند؛ حکمرانی خلاق با استفاده از نوآوریهایی همچون شهرهای هوشمند (Smart Cities)، تابآوری شهری را افزایش میدهد.
استفاده از فناوریهای نوین: ابزارهایی همچون اینترنت اشیا (IoT)، کلانداده (Big Data) و هوش مصنوعی (AI) میتوانند به شهرداریها در نظارت و مدیریت بهتر خدمات شهری کمک کنند. برای مثال سیستمهای حملونقل هوشمند میتوانند ترافیک را کاهش دهند.
توسعه پایدار و عدالت اجتماعی: حکمرانی خلاق به دنبال توزیع عادلانه منابع و فرصتها است، با استفاده از راهکارهای نوین همچون اقتصاد چرخشی (Circular Economy) یا انرژیهای تجدیدپذیر، میتوان به توسعهٔ پایدار و کاهش نابرابریها کمک کرد.
نمونههای موفق حکمرانی خلاق در جهان
بارسلون (اسپانیا): استفاده از پلتفرمهای دیجیتال برای مشارکت شهروندان در تصمیمگیریهای شهری،
سنگاپور: پیادهسازی شهر هوشمند با سیستمهای مدیریت ترافیک و انرژی کارآمد و کپنهاگ (دانمارک): تبدیل شدن به یک شهر کربنخنثی با استفاده از نوآوریهای زیستمحیطی.
حکمرانی خلاق نهتنها یک ضرورت برای کلانشهرهای امروزی است، بلکه تنها راه مقابله با چالشهای فزاینده شهری محسوب میشود؛ این رویکرد با ترکیب نوآوری، فناوری و مشارکت جمعی، میتواند به ایجاد شهرهای پایدار، عادلانه و کارآمد منجر شود. برای موفقیت، نیازمند همکاری بین دولتها، بخش خصوصی، دانشگاهها و جامعه مدنی هستیم.