دکتر سید حسن موسوی چلک معاون سلامت اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در این نشست با اشاره بر استفاده از نظرات همه کارشناسان در تمام تصمیم گیری های حوزه و اجماع نظرات تاکید کرد و گفت: انتظارات من از هر کارشناس و با موضوعی که با به تجربه زیسته به آن رسیده ام این است که کارشناس باید چهار ویژگی داشته باشد که نخستین ویژگی شناخت علمی نسبت به موضوعاتی که با آنها سر و کار دارد است به گونه ای که کارشناس مرجع اختصاصی اطلاعات برای مسئولان سازمان باشد.
وی شناخت اسناد و قوانین را به عنوان دومین ویژگی کارشناسان عنوان کرد و گفت: در بسیاری موارد برای حمایت طلبی، مطالبه و تدوین برنامه ها نیاز دارید بدانید که پشتوانه قانونی شما چه چیزهایی هستند. همچنین در جلسات مختلفی که شرکت می کنیم باید برای همه برنامه های خودمان نشان قانونی تعیین کنیم. این شامل شناخت قوانین بهزیستی و قوانین بالا دستی، سیاست های کلی و دستورالعمل های تمام حوزه های سازمانی و تمام موارد قانونی است که اشتراکی با حوزه فعالیتی سازمان بهزیستی دارند.
وی یکی از مهمترین مهارت‌های حوزه مشاوره را ارجاع دانست و گفت: زمانی می توان ارجاع درست داد که بدانیم مسئولیت قانونی هر موضوع بر عهده چه نهادی است. شناخت منابع اجتماعی در حوزه کاری شما که بخشی از آن خطوط تلفنی، بخشی سامانه های سازمانی، بخشی برنامه ها، بخشی مراکز و... هستند را نیز حائز اهمیت دانست و گفت:راهبری ما در حوزه مشاوره باید فراتر از بهزیستی باشد و تربیت کارشناسانی که واقعا کارشناس باشند زیرا بخشی از جانشین پروری، آموزش و پرورش چنین کارشناسانی است.
معاون سلامت اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اهمیت موضوع آموزش، گفت:لازم است برای حصول این چهار شناخت در حوزه مشاوره و امور روانشناختی بودجه ای در نظر گرفته شود. همچنین استفاده از ظرفیت مدرسین استانی و برگزاری دوره های استانی می تواند ما را سریع تر به این اهداف برساند.
وی افزود:توجه داشته باشیم که بر روی آموزش و تربیت انسانی هر چه هزینه کنیم، سرمایه گذاری است. حتی اگر آن نیرو از سازمان ما و کشور ما هم برود، به انسان های دیگر خدمات خوب ارائه می دهد.
دکتر موسوی چلک بر تهیه گزارش های تحلیلی در استان و سطح ملی از مراکز، سامانه ها و ... اثر بخشی آنها تاکید کرد و گفت: تحلیل مبتنی بر اساس زیست بوم، گزارش ار خصوصی و... را موجب تغییر اولویت آموزشی، پژوهشی و مداخلات می شود. همچنین تهیه گزارش های تحلیلی قدرت کارشناسی را افزایش می دهد.
معاون سلامت اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اهمیت موضوع نظارت گفت:با توجه به اینکه فعالیت های مراکز را به بخش غیردولتی واگذار کرده ایم به همین نسبت هم باید موضوع نظارت را جدی بگیریم و برای آن بخش عمده ای از وقت را اختصاص دهیم. نظارت نه با هدف مچ گیری بلکه در بسیاری مواقع نظارت به بهبود عملکرد منجر می شود و مشکلاتی را متوجه می شوید که به اصلاح بخشنامه و قوانین می انجامد.
وی افزود:برای حفظ و نگهداشت نیروی انسانی باید سازو کاری اجرایی و مفید تعریف شود. همچنین برای رفاه کارکنان هم این موضوع در نظر گرفته شود. با توجه به سختی کار در بهزیستی، به برنامه خودمراقبتی کارکنان در حوزه های مختلف بهزیستی و حوزه مشاوره نیازمندیم و لازم است برنامه ای برای این موضوع داشته باشیم.
موسوی چلک تعامل با نهادهای نظارتی همچون بازرسی، حراست، دیوان محاسبات و ...را ضروری دانست و گفت: این نهادها نکاتی را به شما یاد آوری می کنند که رعایت آنها تشکیل پرونده در نهادهای قضایی را کاهش می دهد.
وی همچنین به لزوم تعامل با شرکای دولتی و غیردولتی اشاره کرد و گفت: از ظرفیت برنامه های مناسبتی مثل همایش روز مشاوره و روانشناس در اردیبهشت ماه و... استفاده کنید و در این برنامه ها از شرکای کاری دعوت کنید تا در کنار شما باشند. همچنین عامل بودن در استان ها موجب به رسمیت شناخته شدن به عنوان یکی از مراجع تصمیم گیر و تاثیر گزار می شود.
معاون سلامت اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در پایان بر حفظ روابط انسانی در تعاملات با همکاران اشاره کرد و گفت: اگر فردی کار خطایی انجام داد با کار خطای افراد برخورد کنیم نه با شخصیت آنان و این روابط انسانی کار کردن را جذابیت بیشتر می بخشد. همچنین حرمت همکاران و پیشکسوتان را حفظ کنیم و از تجارب آنها استفاده کنیم.
وی افزود: ارتباط مستقیم خودتان با همکاران ستادی حفظ کنید تا پاسخ سوالات خود را در سریع ترین حالت ممکن دریافت کنید. همچنین همان گونه که حامی مدیر و معاونین هستیم حامی کارشناسان مسئول نیز هستیم و هیچ مدیری حق جا به جایی حذف و کارشناسان مسئول را بدون هماهنگی با حوزه ستادی ندارد.
معرفی برنامه های پیش رو در حوزه مشاوره و خدمات روانشناختی سازمان بهزیستی
دکتر ابراهیم غفاری مدیرکل حوزه مشاوره و امور روانشناختی سازمان بهزیستی کشور نیز در این نشست با اشاره به جمع آوری نظرات و پیشنهادات و معرفی نقاط ضعف و قوت بر روی برنامه های سال جدید و امتیاز بندی برنامه ها توسط کارشناسان استان ها در کارگروه های تعیین شده در چهار شاخص گفت: در بررسی عملکرد سال گذشته با توجه به وجود دو هزار و ۹۲۹ مرکز غیر دولتی و ۸۳ مرکز دولتی به این جمع بندی رسیده ایم که برای افزایش ضریب نفوذ خدمات باید تلاش شود که مراکز در استان ها گسترش یابد.
وی همچنین به برگزاری دوره های آموزشی در استان ها اشاره کرد و گفت:آموزش ها با تدوین محتوای بومی استان ها در حوزه مهارت های زندگی خوب پیش رفته که جای تشکر دارد و امیدواریم در سال جدیدبتوانیم معطوف به گروه‌هایی که محتوا را تدوین کردند و معطوف به جامعه هدف اقدامات خوب انجام دهیم.
غفاری همچنین به راه اندازی سامانه مسیر و حذف سامانه تصمیم اشاره کرد و گفت:در حوزه کنترل و کاهش طلاق(طرح تصمیم) اواخر سال مکاتبه کردیم که از سال آینده ما این سامانه را نخواهیم داشت و قوه قضاییه هم اصرار داشت که بهزیستی با وجود سامانه مسیر، دیگر سامانه تصمیم را جمع آوری کند و قضات دیگر ارجاع نداشته باشند. همچنین بر اساس تفاهم نامه ای که با قوه قضاییه داشتیم مدت هم منقضی شده بود و سامانه تصمیم به مسیر، نقل و انتقالات صورت گرفت و با همکاری و زحمت همکاران، که از سرعت عمل آنان تشکر می کنم.
وی افزود:همچنین در حوزه غربالگری اضطراب هم جای تقدیر و تشکر دارد طرح بسیار خوبی است که قطعا اگر به آن بپردازیم می توانیم از مشکلات آینده این کودکان پیشگیری کنیم. در حدود ۹۰ هزار کودک در سال گذشته طرح پوشش این طرح قرار گرفتند و مشکل طرح این است که ضریب نفوذ و استان هایی که طرح در آن اجرا می شود کم هستند و باید برای افزایش تعداد کودکانی که غربالگری اضطراب بر روی آن ها صورت می گیرد، تلاش کنیم.
غفاری حمایت های روانی در بلایایی طبیعی(طرح محب) کارهای خوبی انجام شده و باید آمادگی لازم برای مقابله با بلایای احتمالی را داشته باشیم تا بتوانیم خدمت رسانی بهنگام و موثر داشته باشیم. با کمک شما در سال جدید سعی می کنیم افزایش تیم ها، تعداد پایگاه ها و داوطلبان را با کمک شما داشته باشیم.
وی گفت:در سال جدید با مشورت همکاران به این نتیجه رسیدیم که به کیفیت بخشی و ارتقای برنامه های دفترمان بپردازیم همچنین برنامه های منطبق با اسناد بالادستی و قوانین که وظیفه دفتر هست قطعا باید توجه ویژه داشته و با قوت به آنها بپردازیم اما برنامه هایی که در حوزه وظایف ما نیست، برنامه های غیر کاربردی و غیر مفید را کمرنگ و حذف خواهیم کرد و برای رسیدن به اهداف دفتر که ارتقای سلامت روان جامعه، تحکیم بنیان خانواده، افزایش کیفیت زندگی مردم و... هست توجه ویژه خواهیم داشت.
مدیر کل مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی کشور در ادامه به ارائه خدمات بهتر با افزایش ضریب نفوذ،بازنگری دستورالعمل ها به منظور حذف موانع و تسهیل دسترسی، توسعه و گسترش مراکز غیردولتی، استاندارد سازی مراکز مشاوره دولتی، انتخابات انجمن مراکز مشاوره به عنوان برنامه های پیش رو در سال جدید اشاره کرد.
وی همچنین راه اندازی موسسات ازدواج و خانواده، ارتقای کمی و کیفی مشاوره تلفنی، افزایش پوشش خدمت گیرندگان آموزشی،
پیگیری و ابلاغ شیوه نامه و ضوابط اجرای برنامه مشاوره آنلاین،افزایش سطح سواد سلامت روان جامعه( که منجر به ارتقای کیفیت زندگی جامعه و افزایش مطالبه خدمات آموزشی سلامت روان می شود)، آگاه سازی و جریان سازی اجتماعی را به عنوان سایر برنامه های حوزه خدمتی خود در سال جاری عنوان کرد و گفت: اقدامات در سه دسته َ‌ارتقایی، تثبیتی و جدید انجام خواهدشد.اثر بخشی برنامه ها یک سیاست کلی است و به دنبال آن هستیم.
غفاری همچنین بهره گیری از مشارکت نهادها و انجمن ها،پیشبرد و ادامه رتبه بندی مراکز ، پیگیری و ابلاغ نحوه رضایت سنجی خدمت گیرندگان، ارزیابی و تعیین صلاحیت حرفه ای روانشناسان (در حوزه سلامت روان و هم در حوزه مراکز و همچنین صلاحیت سنجی مشاورین مراکز غیردولتی و آموزش دهندگان)، راه اندازی یک مرکز مشاوره ویژه ناشنوایان در هر استان، تقویت سوپروایزری و استفاده از هوش مصنوعی و هوشمند سازی و استفاده از فناوری های نوین (بنا به اقتضای زمان) را نیز از دیگر برنامه های این حوزه عنوان کرد.