کاظم غریب‌آبادی، معاون امور حقوقی و بین‌الملل وزارت امورخارجه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری درباره مکان دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا اظهار کرد: محل دور دوم مذاکرات، رُم است و تا این لحظه تقاضای جدیدی از طرف مقابل برای تغییر مکان دریافت نکرده‌ایم.
علت تغییر مکان مذاکرات درخواست طرف مقابل بود و ما نیز حساسیتی به آن نداشتیم
وی ادامه داد: از نظر ما بحث در مورد مکان برگزاری مذاکرات یک موضوع حاشیه‌ای است؛ بنا بر تقاضای یکی از طرف‌های گفتوگو و بنا به مباحث فنی و یا لجستیکی و پشتیبانی این مباحث مطرح می‌شود، قرار بود عمان محل ثابت گفتوگوها باشد و بعد بحث رم مطرح شد؛ بعد دوباره بحث عمان و الان مجددا بحث رم مطرح شد؛ این‌ها تقاضا‌هایی بود که ما دریافت کردیم ولی از آنجایی که اعتقادمان بر این است که نباید وقتمان را صرف مکان و زمان مذاکرات کنیم طرف ایرانی حساسیتی نسبت به این موضوع نداشته است، ما باید تمرکز خود را بر محتوا و کار اصلی قرار دهیم تا اینکه خودمان را گرفتار حواشی کنیم؛ بنابراین وقتی یک تا ۲ بار با درخواست طرف مقابل برای تغییر مکان مواجه شدیم آن را پذیرفتیم هرچند بهتر این است که یک ثباتی وجود داشته باشد.
محل گفتوگوها هر کجا باشد، عمان واسطه و میانجی است
معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امورخارجه گفت: نکته مهم این است که این گفتوگو در هرجایی انجام شود، برای هر ۲ طرف یک مسافت مساوی داشته باشد چراکه این موضوع به لحاظ پشتیبانی و لجستیکی باید مدنظر قرار گیرد؛ عمان به ما نزدیک و برای کشور مقابل دور است و این‌ها مدنظر قرار می‌گیرد، ولی نکته کلیدی این است که هرجایی که آیت مذاکرات برگزار شود، واسطه و میانجی این گفتوگوها عمان است؛ مذاکرات چه در مسقط چه در رم و چه در کشور دیگری باشد؛ این وزیر خارجه عمان خواهد بود که گفتوگوها را تسهیل خواهد کرد و میانجی‌گری انجام خواهد داد.
غریب‌آبادی گفت: تغییر مکان یک پروژه کلیدی نیست، اما اگر ثبات وجود داشته باشد بهتر است ولی به هر تقاضایی که دریافت کنیم با نظر مثبت نگاه می‌کنیم مگر اینکه کشوری برای مذاکره پیشنهاد شود که با آن مشکلات اساسی یا ملاحظات سیاسی و ملاحظات دیگری داشته باشیم؛ برای رسانه‌ها و مردم این حواشی مهم است، اما بر محتوا تاثیری نخواهد داشت.
وی دور اول مذاکرات را با هدف ارزیابی ۲ طرف از یکدیگر دانست و اظهار کرد: ۲ طرف می‌خواستند یک ارزیابی از یکدیگر داشته باشند که آیا برای گفتوگوها جدی هستند و آیا امکان شکل گیری یک گفتوگو و مذاکره با هدف رسیدن به یک تفاهم ممکن است یا خیر و اینکه خطوط اصلی خود را با یکدیگر سهیم شوند و مواضع اصولی خود را به اطلاع طرف مقابل برسانند؛ از این زاویه که نگاه کنیم این سه موضوع در دور اول در مسقط انجام شد.
غریب‌آبادی بیان کرد: به دلیل اینکه ما نقطه اختلاف کلیدی در دور اول نداشتیم، زمان گفتوگوها در کمتر از سه ساعت پایان پذیرفت، با اینکه این گفتوگوها غیر مستقیم بود؛ در گفت‌و‌گو‌های غیرمستقیم مرسوم است که زمان طولانی‌تر خواهد شد، چرا که یک نفر باید پیغام ببرد و پیغام بیاورد و گاهی اوقات باید نظرهای کتبی منتقل شود که همین منجر به درازا کشیدن گفتوگوها می‌شود، اما از آنجایی که ما نقطه اختلاف کلیدی در دور اول نداشتیم این گفتوگوها در کمتر از سه ساعت با موفقیت پایان پذیرفت.
معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امورخارجه یادآوری کرد: اینکه دور اول گفتوگوها با موفقیت به پایان رسید به مفهوم این نیست که تا انتهای گفتوگوها، این دور از مذاکرات را مبنا قرار دهیم؛ مذاکره و گفتوگو یک فرآیند است و باید ببینیم که در ادوار بعدی گفتوگوها، با چه موضوع‌هایی مواجه خواهیم بود و آیا طرف مقابل در نیت خود برای تداوم گفتوگوها با هدف رسیدن به یک تفاهم قابل قبول برای طرفین جدی است یا خیر؟ و چه مقدار از فشار‌های طرف‌های ثالث تاثیر می‌پذیرد؛ این‌ها نکاتی است که در ادوار بعدی مشخص خواهد شد؛ بنابراین همان طور که مقام معظم رهبری هم فرمودند ما نه دچار خوش‌بینی افراطی و نه دچار بدبینی افراطی هستیم بلکه متکی بر واقعیات حاکم بر گفتوگوها، برنامه خود را تنظیم می‌کنیم.
وی تصریح داشت: اگر از این منظر به گفتوگوها نگاه کنیم در دور اول وقتی نظرها جمهوری اسلامی ایران را وقتی به اطلاع طرف مقابل رساندیم؛ خطوط اصلی خودمان را برای شکل گیری یک گفتوگو و تفاهم به اطلاع آن‌ها رسانده‌ایم که کاملاً این موارد مشخص است.
غريب‌آبادی ادامه داد: اول اینکه جمهوری اسلامی ایران برای گفتوگو و مذاکره جدی است و این طور نیست که ما به‌صورت تاکتیکی وارد گفتوگو شویم، این نخستین بار و یک خط جدید نیست، جمهوری اسلامی ایران همواره با جدیت وارد گفتوگوها شده است؛ ادوار قبلی را مشاهده کنید که وقتی ایران تعهدی را در گفتوگوها می پذیرد نه تنها در بحث هسته‌ای، همواره در اجرای تعهدهای خود جدی بوده است؛ این جدیت به اطلاع طرف مقابل رسید که ما به دنبال اتلاف وقت نیستیم و آمادگی داریم که این گفتوگوها ر نه تنها در یک روز بلکه در روزهای مختلف ادامه دهیم و ببینیم که آیا می توانیم به یک تفاهم برسیم یا نه؟
معاون حقوقی و بين‌الملل وزارت امورخارجه افزود: نکته دوم اشاره به بحث تهدیدها بود که آیا طرف مقابل هم مثل ایران جدی است یا جدی نیست، آیا با یک نیت واقعی برای رسیدن به تفاهم وارد این گفتوگوها شده یا نشده است؟ اگر جدی هستند، تهدیدها و تجمیع و تمرکز تجهیزات نظامی که آمریکا در منطقه انجام داده است، می‌تواند جدیت و نیت تفاهم را زیر سوال ببرد؛ لذا این موضوع یک سوال مهمی بود که از سمت طرف ایرانی مطرح شد.
وی بیان کرد: نکته سوم این که ما اعتقادمان بر این است که گفتوگوها باید ناظر بر ۲ موضوع باشد؛ یک موضوع هسته‌ای است یعنی آن چیزی که طرف‌های مقابل به غلط مطرح می‌کنند که ما نگران برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران هستیم که از نظر ما این نگرانی هیچ وجاهت ندارد؛ برنامه هسته‌ای ایران همواره تحت نظارت‌های آژانس انجام شده و همواره بر صلح‌آمیز بودن آن تاکید شده است و هیچ انحرافی هم به سمت مقاصد نظامی در فعالیت‌های هسته‌ای ما گزارش نشده است، ولی حالا اگر آن‌ها می‌گویند که ما نگرانی‌هایی داریم جمهوری اسلامی ایران همیشه آماده بوده که راجع به این موضوع و اعتمادسازی صحبت کند و تعهدهایی را هم بپذیرد.
تحریم‌ها باید به گونه‌ای رفع شود که مردم انتفاع عملی ببرند
غریب‌آبادی ادامه داد: نکته دوم رفع تحریم‌ها است؛ ما با تحریم‌های ظالمانه، غیرقانونی و یک‌جانبه‌ای مواجه هستیم؛ تحریم‌ها باید به گونه‌ای رفع شود که مردم ما انتفاع عملی ببرند نه اینکه تحریم روی کاغذ رفع شود؛ ما کاری با این نداریم که تحریم‌ها با چه طرحی وضع شده است؛ حقوق بشر است، هسته‌ای است، موشکی یا منطقه‌ای است؛ اگر تحریمی وضع شده که بر انتفاع اقتصادی ما تاثیر می‌گذارد آن تحریم باید رفع شود؛ از نظر ما گفتوگوها این ۲ محور اساسی را دارد که این محور‌ها به اطلاع طرف مقابل رسانده شد و طرف مقابل هم این را قبول داشت.
موضوع‌های فراهسته‌ای در مذاکرات نداریم
معاون حقوقی و بین الملل وزارت امورخارجه گفت: نکته دیگر این است که ما فراتر از این موضوعات دیگر موضوعی برای مذاکره نداریم، یعنی موضوعات فراهسته‌ای. ما چیزی تحت عنوان موضوعات فراهسته‌ای برای گفتوگو نخواهیم داشت. از این منظر آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای حصول یک تفاهم برد- برد برای طرفین طبق یک تفاهم منصفانه، عادلانه، منطقی و پایدار بدون هیچ گونه تاخیری در این زمینه وجود دارد.
در دور دوم مذاکرات، تمرکز بر تعیین چارچوب‌ها و دستورکار گفتوگوها خواهد بود
وی با بیان اینکه این چارچوب‌ها در دور اول مذاکرات مورد پذیرش هر دو طرف قرار گرفته است ادامه داد: در دور دوم گفت‌و‌گو‌های غیرمستقیم میان ایران و امریکا، تمرکز بر تعیین چارچوب‌ها و دستورکار گفتوگوها خواهد بود. باید ببینیم اگر قرار است که ما در مورد موضوع هسته‌ای یعنی بحث اعتمادسازی نسبت به برنامه هسته‌ای ایران و رفع تحریم‌ها با شیوه ملموس صحبت کنیم، باید چه کار‌هایی انجام دهیم و روی چه مواردی بحث و بررسی کنیم و چه تحریم‌هایی باید حذف شود، نه اینکه به صورت خیلی جزئی وارد متن نویسی شویم. چارچوب کلی این دو موضوع در دور دوم گفتوگوها مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت، اگر این کار به خوبی در دور دوم انجام شود ما می‌توانیم کار متن نویسی را بعد از این مرحله شروع کنیم. وقتی چارچوب‌ها و دستورکار بین دو طرف تفاهم شود.
غریب آبادی گفت: ما در گفتوگو جدی هستیم و موضوع هم مشخص است، اگر طرف مقابل هم با جدیت وارد گفتوگو شود در دور دوم می‌توانیم بر روی چارچوب و دستور کار بحث کنیم؛ این کار، کار ساده‌ای نیست، کار پیچیده و سختی است، اما کار غیرممکنی نیست، اگر طرف مقابل ما با همان رویکرد و سیاستی که در دور اول با آن وارد مذاکره شد در دور دوم ادامه پیدا کند، دور از واقعیت نیست که بتوانیم در دور دوم هم پیشرفت داشته باشیم.
معاون حقوقی و بین الملل وزارت امورخارجه در مورد نگرانی ها، پیرامون دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای نیز اذعان داشت: مرجع رفع این نگرانی‌ها کاملاً مشخص است و آن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که تا الان هم هیچ گزارشی در این زمینه ارائه نکرده است. تنها چیزی که برخی‌ها تکرار می‌کنند این است که ایران الان مواد لازم برای تولید ۷ یا ۹ بمب اتمی را دارد، کشور‌هایی هستند که عضو NPT هستند و مواد لازم برای تولید صد‌ها کلاهک اتمی را دارند، چرا داد این کشور‌ها راجع به آن‌ها در نمی‌آید؟ مادامی که نظارت آژانس باشد ابراز این نگرانی‌ها مفهومی ندارد. مگر تولید یک سلاح هسته‌ای صرفاً به داشتن مواد هسته‌ای است؟ این گونه که نیست، اما می‌خواهند یک بحران تصنعی و ساختگی را در این زمینه ایجاد کنند. اگر واقعاً نگرانی آمریکا راجع به سلاح هسته‌ای یک نگرانی واقعی است به رژیم صهیونیستی فشار وارد کنند تا به NPT بپیوندد و یک خلع سلاح هسته‌ای واقعی را در این زمینه آغاز کند؛ بنابراین این نگرانی ها، یک نگرانی خیلی دقیق و واقعی نیست ولی با این وجود جمهوری اسلامی ایران همواره آماده است که اگر نگرانی وجود دارد در مورد آن صحبت کنیم تا ببینیم این نگرانی‌ها چیست همان گونه که ما هم درخواست‌ها و نگرانی‌هایی داریم لذا باید بنشینیم و به یک تفاهمی در این چارچوب برسیم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا دور دوم گفتوگوها الزاماً در یک روز خواهد بود و یا ممکن است در چند روز ادامه پیدا کند نیز بیان داشت: در همان دور اولِ گفتوگوها در مسقط، هم ما و هم طرف آمریکایی این آمادگی را داشتیم که اگر لازم باشد گفتوگوها را برای روز دوم هم ادامه دهیم، اما ما دیدیم که آن موضوعات و آن مطالبی که مدنظر بود در همان روز اول و در کمتر از سه ساعت مورد بحث و بررسی قرار گرفت و این ارزیابی در دو طرف حاصل شد. این احساس برای دور دوم گفتوگوها هم وجود دارد و برداشت ما این است که طرف آمریکایی هم همین آمادگی را دارد.
اگر در مورد چارچوب‌ها تفاهم شود کار متن نویسی آغاز خواهد شد
غریب آبادی بیان کرد: اگر در مورد چارچوب‌ها و دستورکار تفاهم حاصل شود در دور بعدی گفتوگوها باید کارشناسان را در دو حوزه درگیر کنیم تا تخصصی‌تر وارد جزئیات شوند و اگر لازم شد کار متن نویسی را شروع کنند. این منوط به این است که دستور کار و موضوعات اساسی برای یک تفاهم، مورد توافق دو طرف قرار گیرد. یک کاری است که باید دو جانبه و با تفاهم شکل بگیرد.
معاون حقوقی و بین الملل وزارت امورخارجه در مورد توئیت " ویتکاف" مبنی بر اینکه ایران حق داشتن غنی سازی را نخواهد داشت، اما پیشتر در مصاحبه به شبکه فاکس نیوز گفته بود که اگر غنی‌سازی تا سقف ۳.۶۷ که در برجام مشخص شده، پیش برود، آمریکا با آن مشکلی نخواهد داشت، گفت: طبیعتاً برای رئیس هیئت مذاکره کننده، آنچه که مهم است، اطلاع و آگاهی از نظرات و مواضع طرف مقابل بر سر میز گفتوگو است. البته نمی‌شود در تحلیل‌های خودمان مواضع رسانه‌ای طرف مقابل را نادیده گرفت؛ باید آن مواضع را با دقت رصد کنیم، هر گونه تغییری را باید رصد و اندازه گیری کنیم و تحلیل خودمان را داشته باشیم ولی باید روی مواضعی حساب کنیم و یا سیاست خود را تنظیم کنیم که سر میز گفتوگو به عنوان نظر کلیدی طرف مقابل مطرح می‌شود.
وی ادامه داد: برنامه غنی سازی جمهوری اسلامی ایران کاملاً بومی و متکی بر تلاش دانشمندان جوان خودمان، سازمان انرژی اتمی است. ما هیچگاه هم در فعالیت‌های غنی سازی خودمان از تعهدات خودمان فراتر نرفته‌ایم و انحرافی هم در این زمینه نداشتیم و نکته سوم این است که ما هیچ مقرره‌ای را هم در اساسنامه آژانس و معاهده NPT نداریم که بگوید کشور‌ها حق غنی سازی ندارند و یا تا چه درصدی می‌توانند غنی سازی کنند، تنها محدودیت این است که غنی سازی نباید به سمت مقاصد نظامی برود.
غریب آبادی افزود: ما در رابطه با صنعت هسته‌ای و غنی سازی دانشمندان شهید دادیم و آیا می‌توانیم دست از این موضوع برداریم؟ فعالیت غنی سازی فعالیتی نیست که وجه المصالحه سر میز مذاکره قرار گیرد. اگر دغدغه آن‌ها راجع به تسلیحاتی شدن است که این مورد قابل بحث و بررسی است ولی اگر هدفشان تعطیلی صنعت هسته‌ای و غنی سازی است این مسموع نخواهد بود و این‌ها موضوعاتی نیست که شما بخواهید سر میز مذاکره راجع به آن بحث و بررسی کنید. این موضوع در دور قبلی هم برای طرف مقابل بسیار شفاف اعلام شد و امروز هم وزیر امورخارجه ما این را به صراحت اعلام کردند از این منظر درخواست ما این است که اگر طرف مقابل در گفتوگو جدی است باید با یک درخواست‌های منطقی وارد گفتوگو شود نه یک درخواست‌هایی که غیر واقعی است و حاکی از این است که حس بی اعتمادی بیشتری را در جمهوری اسلامی ایران ایجاد کند.
معاون حقوقی و بین الملل وزارت امورخارجه بیان داشت: باید دید که در دور دوم گفتوگوها طرف مقابل با چه سیاست و چه مواضعی وارد خواهد شد، اما توصیه ما این است که مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران حتما مدنظر آن‌ها قرار گیرد همان گونه که به طریق مقتضی هم به اطلاع آن‌ها رسانده شده است.
تحدید و فشار با مذاکره همخوانی ندارد
وی در رابطه با دومین تحریمی که بعد از دور اول مذاکرات در مورد ناوگان نفتکش‌های جمهوری اسلامی ایران از سوی وزارت خزانه داری آمریکا صورت گرفت و همزمانی تهدید، تحریم و مذاکره از سوی این کشور گفت: یکی از دلایل اصلی که جمهوری اسلامی مذاکره مستقیم با آمریکا را نپذیرفت همین استفاده آن‌ها از مدل تهدید و تحریم است؛ آمریکا کشوری است که حداقل در همین گذشته خیلی نزدیک به یک تعهدی که پیوسته بود پایبند نبود، نه تنها از توافق هسته‌ای خارج شدند بلکه به زعم خودشان سیاست فشار حداکثری را پیش گرفتند. اگر قرار است گفتگویی شکل بگیرد مانند این است که دو انسان با هم اختلافات عمیق دارند و اگر بخواهند اختلافات را بدون هیچ پیش زمینه‌ای برطرف کنند، اصولی را بررسی می‌کنند و میانجی در نظر می‌گیرند تا بررسی کنند که امکان برقراری صلح بینشان وجود دارد یا خیر.
وی با تاکید بر اینکه تهدید و فشار با مذاکره هم خوانی ندارد گفت: به همین دلیل بود که جمهوری اسلامی ایران، مذاکره مستقیم را نپذیرفت و برای اینکه باب دیپلماسی را باز نگه دارد گفتگوی غیرمستقیم را مورد تائید قرار داد که مورد قبول طرف مقابل هم قرار گرفت. سیاست تهدید و تحریم سیاست آمریکا است، ما هم سیاست خودمان را داریم اگر تهدیدی کنند جمهوری اسلامی ایران هم سیاست خود را دارد.
غریب آبادی تحریم‌ها را ناکارآمد خواند و گفت: اهداف آمریکایی‌ها از تحریم‌ها این بود که ایران دست از برنامه هسته‌ای خود بردارد و موجب تغییراتی در رفتار و سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران در مقابل آمریکا و هم پیمانانش شود، آیا ما شاهد چنین اتفاقاتی هستیم؟ خیر. تحریم موجب فشار اقتصادی بر مردم شده، اما همان طور که مقام معظم رهبری هم بار‌ها فرمودند باید سیاست خنثی سازی تحریم و سیاست استفاده از تمامی ظرفیت‌ها را منسجم کنیم تا کمتر به بیرون و رفع تحریم از طریق مذاکره محتاج باشیم.
معاون حقوق و بین الملل وزارت امورخارجه با طرح این موضوع که اگر امروز آمریکا قبول کرده تا با جمهوری اسلامی ایران مذاکره کند ناشی از فاکتور‌های مختلف است گفت: این مذاکره ناشی از ضعف جمهوری اسلامی ایران نیست، کشوری که ضعیف باشد کشور‌های دیگر که با آن مذاکره نمی‌کنند بلکه خواسته‌های خود را بر آن تحمیل می‌کنند. ما الان با چنین وضعیتی مواجه نیستیم. جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت تهدید و تحریم را نپذیرفته و محکم در مقابل آن ایستاده است. این که آن‌ها پذیرش مذاکره کردند و ابتدا پیشنهاد مذاکره دادند ناشی از این است که جمهوری اسلامی ایران همچنان در یک موضع قدرت قرار دارد. همچنان یک کشور اثر گذار است و همچنان تحریم‌ها اثرگذار نبوده است.
وی ادامه داد: رسیدن به یک تفاهم برای هر دو طرف مفید است. طرف آمریکایی اعلام کرده ایران به سلاح اتمی دست پیدا نکند که ما این را قبول داریم و اصلاً دست یایی به سلاح اتمی در برنامه و در دکترین هسته‌ای و نظامی ما قرار ندارد و تا الان هم رفتار عملی ما این را نشان داده است. اگر این چیزی است که آن‌ها می‌خواهند و فراتر از این نیست، فرمول ما بحث اعتمادسازی در برابر رفع تحریم به شیوه عملی و ملموس با انتفاع اقتصادی برای مردم کشورمان است.
غریب آبادی یادآور شد: در زمان ریاست جمهوری اوباما هم وقتی گفتوگوها با جمهوری اسلامی ایران در چارچوب ۱+۵ شکل گرفت، آن‌ها با همین سیاست غنی سازی صفر و عدم غنی سازی شروع کردند ولی خروجی کار که این نبود، زیرا برای ایران این موضع اصولی بود. اصل فناوری غنی سازی باید در ایران بماند، چون فناوری بومی است و ما آن را از کسی گدایی نکردیم که آلان بخواهیم آن را به آن‌ها برگردانیم. وقتی از اوباما پرسیدند که هدفت این بود که فناوری هسته‌ای را از ایران بگیری و حالا به کجا رسیده‌ای؟ گفت، اگر دست من بود پیچ و مهره‌های صنعت هسته‌ای ایران را هم باز می‌کردم. این اتفاق هیچ وقت ممکن نبود و الان هم ممکن نیست ولی نگرانی آن ها بحث تسلیحاتی شدن، فرمول دارد که می‌شود راجع به عناصر آن صحبت کرد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم ذی صلاح‌ترین نهاد برای راستی آزمایی در خصوص تعهدات ما است.
معاون حقوقی و بین الملل وزارت امورخارجه در بخش دیگری از این گفتوگو در خصوص سفر آقای گروسی به تهران در آستانه دور دوم گفتوگوها نیز اذعان داشت: ما همواره با آژانس بین المللی انرژی اتمی تعامل داشتیم. سازمان‌های بین المللی تخت تاثیر سیاست اعضای خود قرار دارند. ما همواره با آژانس تعامل و همکاری داشتیم و هیچ گاه تعامل و همکاری خود را با آژانس قطع نکرده‌ایم؛ اگر در قضیه تفاهم هسته‌ای که ما تمامی تعهدات فراپادمانی خود و نظارت‌های آژانس را متوقف کردیم این برخورد با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که نبود چراکه ما تعهدی در این زمینه (فراتر از پادمان) نداشتیم این برای این بود که طرف‌های مقابل هم در تفاهم هسته‌ای تمام تعهدات رفع تحریمی خود را کنار گذاشتند لذا طبیعی بود که جمهوری اسلامی ایران هم همین کار را بکند.
وی افزود: همکاری ما با آژانس همیشه در یک فرآیند و به صورت مداوم بوده است. کشوری مثل ایران که فعالیت‌های هسته‌ای گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف دارد، رفت و آمد مسئولان آژانس در آن امری عادی و طبیعی است.
غریب‌آبادی گفت: نکته دوم این است که اگر هر تفاهمی شکل بگیرد یک طرف آن که بحث راستی آزمایی تعهدات هسته‌ای را انجام می‌دهد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد بود. البته الان بسیار زود است که ما آژانس را وارد این فرآیند کنیم. امروز آقای گروسی گفتند که بدون آژانس هرگونه تفاهمی یک تکه کاغذ است که این اظهار نظر ایشان یک اقدام عجولانه بود چراکه الان خیلی زودهنگام است که راجع به این موضوع صحبت کنیم ولی هر وقت تفاهمی شکل بگیرد طبیعتاً آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دعوت خواهد شد و موضوع راستی آزمایی مورد با آژانس مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت و تفاهم خواهد شد همچنان که در زمینه رفع تحریم هم همین اتفاق باید بیفتد. ما باید یک سازوکار‌هایی داشته باشیم که ببینیم آیا طرف مقابل در حوزه تحریم به تعهدات خود در رابطه با رفع تحریم عمل می‌کند یا خیر؟ که در این دور از گفتوگوها این موضوع مدنظر هیئت مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران قرار دارد و از این منظر، تعاملات با آژانس بسیار مهم است و باید ادامه پیدا کند.
وی افزود: ما همواره یکی ۲ نکته را به آژانس و مدیرکل آژانس تذکر داده‌ایم؛ یکی اینکه نباید تحت فشار سیاسی برخی کشور‌های خاص قرار گیرد چراکه آژانس متعلق به تمامی کشور‌های عضو ان.پی.تی یا کشور‌های عضو آژانس است و نکته دوم تهدیدها علیه تاسیسات هسته‌ای است که بعضا جمهوری اسلامی ایران با آن مواجه می‌شود؛ آژانس باید در این رابطه یک موضع شفافی بگیرد و نباید همیشه در آن لاک سیاسی خود قرار گیرد؛ جایی که ما تعهدی نسبت به پادمان داریم سفت و سخت دنبال اجرا باشد، اما همان تاسیسات را وقتی راستی‌آزمایی می‌کند مورد تهدید قرار می‌گیرد سکوت کند و این موضوعی بود که همین امشب آقای عراقچی به ایشان تذکر لازم را دادند.
آیا روسیه و چین در جریان مذاکرات قرار دارند؟
معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه درباره سفر وزیر امورخارجه کشورمان به روسیه پیش از دور دوم مذاکرات و این پرسش که آیا ارتباطی به مذاکرات دارد یا خیر، گفت: روسیه کشور مهمی برای جمهوری اسلامی ایران است و رابط ما با روسیه یک رابطه کاملا راهبردی است. روابط راهبردی اقتضائات خاص خود را دارد و شامل همکاری در همه زمینه‌ها است.
غریب‌آبادی افزود: سفر دکتر عراقچی با ۲ هدف کلیدی صورت می‌گیرد؛ نکته اول رساندن پیام مقام معظم رهبری به آقای پوتین است و نکته دوم این است که راهکار‌های گسترش و تقویت همکاری‌های دوجانبه، چندجانبه و بین المللی را مورد بررسی قرار خواهند داد؛ ۲ کشوری که روابط راهبردی دارند باید در سطوح مختلف با یکدیگر تعامل کنند و برنامه‌ریزی‌های مختلفی داشته باشند، در موضوع هسته‌ای ما هم با روسیه و هم با چین تعاملات بسیار نزدیکی داریم؛ ما در هر دوری که با اروپایی‌ها گفتوگو کردیم به دوستان چینی و روسی نکات را منتقل کردیم؛ موضع چین و روسیه در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران یک موضع اصولی است؛ هم اینکه باید تهدیدها متوقف شود و هم تنها راهکار، راهکار‌های مبتی بر مذاکره و گفتوگو است و هم ضرورت رفع تحریم‌های ظالمانه؛ این یک موضوعی است که ما آن را مدنظر قرار می‌دهیم و با شرکای روسی و چینی خود تعامل خود را همواره حفظ و تقویت خواهیم کرد.
وی یادآور شد: بعد از دور اول گفت‌و‌گو‌های غیرمستقیم در مسقط بنده در روسیه بودم و با مقام‌های ذیربط وزارت خارجه روسیه ملاقات داشتم و آن‌ها را در جریان قرار دادم؛ آقای عراقچی هم که فردا به روسیه خواهند رفت، شخص رئیس‌جمهور روسیه را در جریان مذاکرات قرار خواهند داد و این یک کار بسیار لازم و ضروری است؛ درباره چین هم همکاران ما دیداری با سفیر چین در وزارت خارجه داشتند و نکات لازم مورد گفتوگوها به اطلاع طرف چینی هم رسیده است که این تعامل و تماس همچنان ادامه پیدا خواهد کرد.
معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه در مورد اینکه آیا اروپایی‌ها از روند مذاکرات کنار گذاشته شده‌اند یا خیر نیز اذعان کرد: ما با اروپایی‌ها گفت‌و‌گو‌های خودمان را داشتیم؛ ۴ دوره گفتوگو کردیم و الان هم همچنان با آن‌ها در تماس هستیم؛ روز گذشته معاون سیاسی وزرات خارجه سفرای انگلیس، آلمان و فرانسه را دعوت کردند و راجع به همین مباحث با آن‌ها نیز صحبت کردند، ما با آن‌ها در تعامل و تماس هستیم، ولی کشوری که تحریم‌ها را علیه جمهوری اسلامی ایران وضع کرده، آمریکا است؛ اگر قرار است برای رفع تحریم مذاکره شود طبیعتا باید کشوری که تحریم‌ها را وضع کرده در نقطه ثقل گفتوگوها قرار بگیرد تا متعهد به رفع تحریم شود.
غریب‌آبادی تصریح کرد: خود اروپایی‌ها همواره اذعان کرده‌اند که اگر گفتوگوها قبل از اینکه آمریکایی‌ها وارد گفت‌وگوی مستقیم با ایران شود شامل آمریکا نباشد، اروپایی‌ها قادر نخواهند بود که مسئولیت‌های خود در حوزه رفع تحریم را انجام دهند و ما هم به این امر واقف هستیم.
وی با بیان اینکه ما تماس‌های دیپلماتیک و تعاملات خود را با طرف اروپایی داریم و آن را حفظ خواهیم کرد، اظهار کرد: نتیجه گرفتن از مذاکرات بستگی به اراده و مواضع طرف مقابل دارد؛ اگر آمریکا با همان رویکرد دور اول گفتوگوها در مسقط وارد شوند، به نظر من حصول یک تفاهم، چندان طولانی نخواهد بود، اما اگر شاهد تغییر مواضع آن‌ها باشیم، طبیعتا هم سازنده نخواهد بود و هم فرآیند گفتوگوها پیچیده‌تر خواهد شد.
جایگاه ویتکاف در آمریکا بالاتر از وزیر است
معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه در رابطه با سطح مذاکره‌کنندگان که ازسوی ایران وزیر امور خارجه و ازسوی دیگر نماینده رئیس‌جمهور آمریکا است، بیان کرد: جایگاه ویتکاف در ساختار نظام سیاسی آمریکا از یک وزیر بالاتر است؛ ویتکاف بار‌ها به روسیه سفر کرده و آخرین آن یک روز قبل از مذاکرات مسقط در سن پترزبورگ بود که حدود ۵ ساعت با پوتین دیدار داشت؛ امروز خبری آمد که ویتکاف و وزیر خارجه آمریکا به فرانسه می‌روند و این‌طور اعلام کردند که ویتکاف با رئیس‌جمهور فرانسه دیدار می‌کند و وزیر خارجه آمریکا با همتای فرانسوی خود دیدار خواهد کرد؛ سطح را ببینید که خود آمریکا برای ویتکاف چه سطحی تعیین کرده است.
انتهای پیام/