به گزارش خبرنگار ایرنا، حوالی ظهر بود که برای بازدید از آسایشگاه خیریه امیرالمومنین (ع) به سمت جاده کورانه حرکت کردیم، به آسایشگاه رسیدیم، جنب درب ورودی آن یک رستوران ساخته شده که گویا متعلق به همین آسایشگاه است.
به داخل آسایشگاه که رفتیم همه جا سکوت غریبانه‌ای حاکم بود، گویا اصلا در این آسایشگاه هیچ کسی حضور ندارد، جلوتر که رفتیم زنی سالخورده را دیدیم که روی نیمکتی فلزی در حیات دراز کشیده بود، گرمای آفتاب و خلوتی حیاط او را به خواب عمیقی فرو برده بود.
داخل سالن آسایشگاه، پیرزنی با واکر در حال عبور بود، چشم هر سالمندی که به ما می‌افتاد، شور و شعفی دوچندان در چهره‌اش هویدا می‌شد تا بلکه فرزند یا اقوامی را بیابد، اما به محض آنکه حافظه‌اش یاری می‌کرد، نگاه از ما رخت بر بسته و غمی مضاعف بر چهره آنها نمایان می‌شد.
وارد سالن اداری آسایشگاه شدیم، بوی غذا همه جا پیچیده بود، صدای خدمه آسایشگاه هراز چند گاهی شنیده می‌شد، «مادرجان» و «پدرجان» از زبان آنها نمی‌افتاد، یکی از خادمان این آسایشگاه که تقریبا میانسال بود، همانند یک فرزند، پیرزنی را در آغوش گرفته و درحال حرکت بود، بین راه می‌گفت «مادرجان نترس من حواسم هست و الان می برمت سمت تختت»
بعدها متوجه شدم که عده‌ای نیز هستند که به صورت جهادی هفته‌ای یک مرتبه به این مرکز آمده و حمام و سرویس بهداشتی مرکز را شستشو می‌دهند.
یکی از کارکنان این آسایشگاه به محض اینکه متوجه شد خبرنگار هستیم، ما را به درون یکی از اتاق‌ها هدایت کرد، درون این اتاق ۲ کارمند زن در حال انجام امورات اداری بودند، از آنها در مورد این مرکز سوالاتی پرسیدیم.
هزینه هر سالمند در ماه ۱۲۰ میلیون ریال/کمک یارانه بهزیستی برای هر سالمند ۵۸ میلیون ریال
فاطمه اینانلو، مددکار آسایشگاه سالمندان امیرالمومنین (ع) در استان قزوین، اظهار کرد: ظرفیت ما در فاز نخست برای پذیرش سالمندان ۱۰۰ نفر است که در حال حاضر ۵۱ زن و ۴۱ مرد پذیرش شده و تعدادی نیز در صف پذیرش قرار دارند.
وی اضافه کرد: کسانی که مستمری بگیر کمیته امداد هستند و درآمدی ندارند با یارانه بهزیستی پذیرش می‌شوند و کسانی که حقوق بگیر هستند و یا تحت پوشش بنیاد شهید قرار دارند، مشمول یارانه دولت نمی‌شوند و به صورت آزاد پذیرش خواهند شد.
اینانلو در خصوص هزینه پذیرش سالمندان در این آسایشگاه، تصریح کرد: هزینه آزاد برای هر یک ماه نگهداری از سالمند ۷۲ میلیون ریال است که اگر مشمول یارانه بهزیستی شوند، این هزینه نصف خواهد شد، با این حال، تنها پنج سالمند این مرکز چنین مبالغی را پرداخت می‌کنند و بخش قابل توجهی از سالمندان به صورت رایگان نگهداری می‌شوند.
این مددکار اجتماعی ادامه داد: هزینه پوشک برای سالمندانی که به تخت وابستگی داشته باشند ۲۰ میلیون ریال اضافه بر هزینه‌ها قبلی دریافت می‌شود.
به گفته مددکار آسایشگاه سالمندان امیرالمومنین (ع)، مهمترین منابع مالی این مرکز، خیران و نیکوکاران به خصوص شرکت‌ها و کارخانجات استان است که هر ۲ ماه یک مرتبه به صورت نقدی و غیرنقدی به این مرکز کمک می‌کنند، با این نکته که قبلا کمک‌های مردمی خیلی بهتر بود، اما اکنون با گرانی‌های موجود میزان کمک‌ها کاهش یافته است.
اینانلو: دانشگاه علوم پزشکی در خصوص تهیه دارو هیچگونه همکاری ندارد و بیشتر داروهای ما به شیوه کمک خیران تامین می‌شود/معادل داروهای اصلی، تاثیرگذاری کمتری دارد.
این کارشناس حوزه سالمندی بیان کرد: اوقات فراغت سالمندان، به ویژه برای افراد مبتلا به پارکینسون و آلزایمر بسیار مهم بوده و باعث می‌شود که این افراد از تخت فاصله بگیرند که این مهم نیازمند تجهیزات است.
اینانلو با بیان اینکه ۷۰ درصد سالمندان موجود در این آسایشگاه دچار آلزایمر هستند، بیان کرد: بابت تهیه داروهایی مثل انسولین و قرص ریواستیگمین نیازمند حمایت ویژه هستیم، در بیشتر مواقع به علت نبودن این داروها از نوع معادل آنها استفاده می‌شود که تاثیرگذاری کمتری دارد.
مددکار آسایشگاه سالمندان امیرالمومنین (ع) خاطرنشان کرد: دانشگاه علوم پزشکی در خصوص تهیه دارو هیچگونه همکاری با ما ندارد و بیشتر داروهای ما به شیوه کمک خیران و از طریق شرکت البرز دارو تامین می‌شود.
وی اضافه کرد: بهزیستی از بین ۹۲ سالمند موجود در این آسایشگاه، فقط هزینه ۶۰ نفر را تقبل کرده که آن هم برای هر یک از این افراد ۵۸ میلیون ریال پرداختی دارد، در حالی که هزینه یک سالمند در طول ماه حداقل ۱۲۰ میلیون ریال تمام می‌شود و این فقط در حد یک رفاه بسیار حداقلی است.
گذری در باغ میوه و آشپزخانه آسایشگاه
پس از گفت و گو با یکی از کارمندان این آسایشگاه، منتظر شدیم تا مدیرعامل این مجموعه نیز حضور بیابد، در این مدت گذری به باغ آسایشگاه زدیم و معلوم شد که این مرکز خیریه دارای چهار هکتار باغ مثمر از میوه هایی چون انگور، سیب و گلابی بهره مند بوده و درآمد فروش میوه ها نیز صرف هزینه آسایشگاه می‌شود.
در کنار این باغ تعدادی کندوی زنبور عسل نیز دیده شد که گویا از ظرفیت یک زنبوردار برای نگهداری باغ استفاده می‌شود و بخشی از عسل تولیدی نیز سر سفره سالمندان آورده می‌شود، چون سالمندان یک روز در هفته بایستی یک وعده صبحانه را در کنار خوراک‌هایی مثل عدسی، حلیم و پنیر، کره و عسل نیز میل کنند.
آشپزخانه آسایشگاه نیز در تکاپو بود، عده‌ای در حال شستن دیگ و ظروف بودند، برنامه غذایی آسایشگاه نیز به این شکل است که در طول هفته و در وعده ناهار برای روزهای شنبه ماکارونی، یکشنبه آبگوشت، دوشنبه چلومرغ، سه شنبه عدس پلو، چهارشنبه قورمه سبزی، پنجشنبه استانبولی و جمعه قیمه و در وعده شام نیز کوکوسبزی، تخم مرغ آب پز، آش و سوپ برای سالمندان مهیا می‌شود.
علی، ۶۵ ساله یکی از سالمندان این مرکز که در یک کارگاه مشغول خاتم کاری بود، نظر ما را به سمت خود جلب کرد، وی بازنشسته شرکت نفت بود که سال‌ها پیش همسرش فوت می‌کند و پس از ازدواج فرزندانش و در سانحه‌ای دلخراش پاهایش آسیب می‌بیند، از آن زمان تاکنون تمام یار و یاور او همین میز خاتم کاری در گوشه آسایشگاه امیرالمومنین است.
مراجعه برای پذیرش سالمند چهار برابر شده است/۸۰ درصد سالمندان مرکز هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنند
سیدبهاء‌الدین عرفانی، مدیرعامل آسایشگاه خیریه معلولین و سالمندان امیرالمومنین (ع) با بیان اینکه نخستین مرکز آسایشگاه در استان قزوین را راه‌اندازی کرده است، ادامه داد: در سال ۷۰ آسایشگاهی در قزوین نبود و بهزیستی برای نگهداری معلولان از استان‌های همجوار استفاده می‌کرد.
وی اضافه کرد: پس از اتفاق نظر ۲۳ نفر از معتمدان قزوینی، با کمک بهزیستی در سال ۷۳ مجموعه‌ای در داخل اداره کل مجوز گرفتند و عنوان آن مرکز خیریه معلولان و سالمندان بود که مکان آن مقابل کارخانه نازنخ و فرنخ (۷۲ تن) است.
عرفانی ادامه داد: من در آن زمان کارمند بهزیستی بودم و مسوولیت مرکز را برعهده داشتم، اما فکر مکانی مستقل برای کارهای بیشتر در دستور کار هیات امنا قرار گرفت، تا اینکه این مکان ۱۰ هکتاری به عنوان موقوفه حاج عبدالغفار تبریزی انتخاب شد، پس از صحبت با مرحوم حاج حسن یگانه و فرزندش امیر یگانه به عنوان متولیان این موقوفه این مرکز در سال ۷۶ احداث شد.
این مسوول، فعالیت رسمی این مرکز را از سال ۹۳ و پس از نقل و مکان عنوان کرد و یادآور شد: ساختار این مرکز برپایه مجمعی از هیات امنا است که دارای ۲۳ نفر هستند، این افراد پنج نفر را به عنوان هیات مدیره انتخاب می‌کنند و در نهایت یک نفر مدیرعامل منصوب می‌شود.
عرفانی اضافه کرد: این مرکز هم اکنون ۴۱ نفر نیروی کار دارد که ۱۰ نفر آنها بازنشسته بوده و فقط پیگیر کارهای اداری در بیرون از مرکز هستند و حقوق چندانی دریافت نمی‌کنند، مابقی در چهارچوب قانون کار قرارداد داشته و حقوق می گیرند.
مدیرعامل آسایشگاه خیریه امیرالمومنین به بی برنامگی در حوزه جمعیتی از ابتدای دهه ۶۰ پرداخت و اظهار کرد: با سیاست‌های افتان و خیزان جمعیتی تاکنون نتوانستیم برنامه ریزی خوبی در حوزه جمعیت داشته باشیم و به طور قطع تا سال‌های آینده با سونامی سالمندی روبرو خواهیم بود.
عرفانی تشریح کرد: سال گذشته روزانه یک نفر مراجعه کننده برای پذیرش سالمند داشتیم، اما اکنون این مراجعات به چهار نفر نیز رسیده است، ضمن اینکه نسل جدید تحمل مریضی پدر و مادر خود را ندارد و با کوچکترین مشکلی از زیر مسوولیت شانی خالی می‌کنند.
به گفته این فعال حوزه سالمندی، نسل جوان روز به روز در جامعه کاهش یافته و تعداد آنها نسبت به تعداد سالمندان بسیار پایین است که همین موضوع باعث می‌شود که در آینده کسی برای مراقبت از سالمند وجود نداشته باشد.
به گفته وی، این مرکز برای پذیرش ۷۰۰ سالمند طرح عمرانی دارد، اما هم اکنون برای ۱۰۰ نفر سالمند تخت تدارک دیده شده است، در طرح توسعه مرکز با صرف ۳۰۰ میلیارد ریال برای ۱۰۰ نفر دیگر تخت فراهم شده که به محض تجهیز اعتبار به میزان ۳۰ میلیارد ریال، افتتاح و بهره برداری از آن در دستور کار قرار می‌گیرد.
رفانی: شرکت آب و فاضلاب استان قزوین نیز هیچ کمکی نمی‌کند و ماهانه ۷۰۰ میلیون ریال هزینه آب دریافت می‌کند.
عرفانی خاطرنشان کرد: ۸۰ درصد سالمندان این مرکز از خانواده‌های بی بضاعت هستند و بدون صرف هزینه به صورت رایگان در این مرکز نگهداری می‌شوند، یعنی مبلغی را بهزیستی و سایر مبالغ را مرکز تقبل می‌کند.
مدیرعامل آسایشگاه سالمندان امیرالمومنین (ع) یادآور شد: متاسفانه شرکت آب و فاضلاب استان قزوین هیچ کمکی به این مجموعه نمی‌کند تا جایی که ماهانه ۷۰۰ میلیون ریال از ما هزینه آب می‌گیرد، حتی در کمال تعجب به ما می گویند که شما مدیریت مصرف ندارید، انگار خبر ندارند که سالمند نظافت و شستشوی بیشتری می خواهد.
نیم نگاه:
در استان قزوین هشت مرکز شبانه‌روزی سالمندان و چهار مرکز روزانه سالمندان با یارانه دولتی مشغول به فعالیت هستند که به طور کلی به ۴۰۰ سالمند خدمات ارایه می‌دهند، به نظر می‌رسد برگزاری برنامه‌های شاد و فرهنگی از سوی سازمان فرهنگی و هنری شهرداری می‌تواند برای این افراد تا حدودی اوقات شادی ایجاد کند، از طرفی لازم است که شورای برنامه ریزی سالمندان در استان زیر نظر استانداری برگزار شود تا تمامی دستگاه‌های اجرایی و خدمات رسان در راستای ارایه خدمات بهتر به این افراد پیشقدم شوند.