اگرچـه امـروزه بازی هـای دیجیتـال بـه صنعتـی فراگیـر، ثروت آفریـن و فرهنگ محـور تبدیـل شـده و در مقـام یـک صنعـت فرهنگـی و خـلاق، تأثیـر بسـزایی در اقتصـاد، فرهنـگ و آمـوزش دارد، امـا موانـع و چالش‌هایـی کـه در مسـیر تولیـد، توسـعه و توزیـع ایـن بازی‌هـا وجـود دارنـد، سـبب شـده سـهم کشـور مـا از تولیـد و توسـعه ایـن صنعـت جـذاب- بـه ویـژه در دو بعـد مهـم اقتصـادی و فرهنگـی- انـدک باشـد.
صنایع فرهنگی مصداق بارزی از انتقال پیام و مفاهیم فرهنگی هستند که معمولًا در فرهنگسازی جوامع نقش بسزایی دارند. این صنعت در مدت زمان رشد خود توانسته است بخشی از نیازهای انسان را در قالب ابزارهای سرگرمی بـرآورده کـرده و اکثـر رده‌هـای سـنی را مجـذوب خـود کند. در ایـن میـان، نسـل جـوان کـه شـیفته تنـوع و هیجـان اسـت، سـهم عمـده‌ای از مشـتریان ایـن پدیـده نوظهـور را بـه خـود اختصـاص داده و گاهـی یـک بـازی چنـان جوانـان را بـه درون خـود می‌کشـد کـه بـه صورت ناخواسته بخشی از باور و فرهنگ آنها می‌شود.
سهم کشور ما از تولید و توسعه این صنعت جـذاب- بـه ویـژه در دو بعـد مهـم اقتصـادی و فرهنگـی- انـدک بـوده و از خـوان گسـترده این رسانه، بهره چندانی عاید کشور نمی‌شود. از دیدگاه بازیسازان و شرکتهای تولیدکننده بازی، موانع مهم و پیچیده‌ای در مسیر تولید، توسعه و توزیع این بازیها در کشور وجود دارند که سبب شده اقتصاد ما از سود این صنعت (چه در داخل و چه در خارج از کشور) بی بهره بماند و در حوزه فرهنگی نیز آسیب‌های دیگری در انتظار است. از این رو، شناسایی موانع و چالشهای مؤثر در تولید و توسعه این صنعت که بتواند آن را به صنعتی ملی- بومی تبدیل کند، گامی بلند درراستای نیل به مقصود است. ریشه‌یابی این مشکلات و ارائه راهکارهای عملـی و مفیـد، گام بعـدی اسـت و می‌توانـد صنعـت بـازی را در کشـور رونـق بخشـد.
نقصان دانش بازیسازان
بررسی مطالعات مرتبط با توسعه بازیهای دیجیتال حاکی از آن است که در پژوهش‌های پیشین، مشکلات، موانع و محدودیت‌هایی بررسی شده که هرکـدام به تنهایی می‌توانند بر یکی از مؤلفه های اقتصاد، فرهنگ، کارآفرینی، تبلیغات، آموزش و غیره، در این صنعت تأثیرگذار باشند. مطالعاتی نیز درخصوص لزوم توسـعه و رشـد ایـن صنعـت در کشـورها و تأثیـر آن بـر مـواردی همچـون رشـد اقتصـادی و درآمدزایی کلان، کارآفرینی و اشتغال، آموزش و فرهنگسازی و کاربردهای درمانی انجـام گرفتـه اسـت. همچنیـن پژوهش‌هـا نشـان می‌دهـد حمایـت دولـت، سـازمان‌ها و نهادهـای ذیربـط، مـدارس و دانشـگاه در رشـد و ارتقـای ایـن صنعـت اثـر بسـزایی دارنـد. در مطالعه حاضر تلاش شده با مرور مهمترین مطالعات مرتبط با چالش‌ها و راهکارهـای توسـعه بازیهـای دیجیتـال، متغیرهـای پژوهـش شناسـایی و بـرای کاربـرد در روش تحلیل مضمون، پالایش شوند.
تولید بازی های جذاب و باکیفیـت صحنـه رقابت پذیـری را در داخـل و خـارج کشـور بهبـود می‌بخشـد
در این پژوهش با مرور چهارچوب نظـری، انجـام مصاحبه‌هـای عمیـق و سـاختاریافته بـا ۲۰ نفـر از خبـرگان ایـن صنعـت و به کارگیـری روش تحلیـل مضمون، چالشهای توسعه بومی این صنعت در کشور و نیز راهکارهای رفع این موانع، شناسایی و اسـتخراج شـده اسـت.در مراحـل بعـدی، ایـن عوامـل، درمضامین پایـه، سـازمان دهنده و فراگیـر تقلیـل یافتـه و دسته‌بندی شده‌اند؛ در نهایت، عوامل مورد اشاره با بررسی نظرات خبرگان صنعت، اهمیت سنجی و پالایش شده‌اند. در این زمینه، نقصان دانش بازیسازان در حوزه مسائل مربوط به مدیریت تولید و مدیریت پروژه بازی ها به عنوان چالشهای اصلی شناخته شده اند.
از طرف دیگر، شبکه سازی و جلب مشارکت عناصر موجود در بازی دیجیتال، توانمندسازی و توسعه قابلیت‌های متخصصان بازیساز و نیز تقویت مسئولیت‌های نظارتی و توسعه‌ای نهادهای دولتی و نظارتی، به عنوان مهمترین سیاست‌های توسعه بازیهای دیجیتال تعریف و دسته‌بندی شده‌اند.
بازیهای دیجیتال به موازات رشد و توسعه شگرف خود، جنبه های مختلفی از زندگی روزمره بشر را تحت تأثیر قرار داده و علاوه بر سرگرمی، فرهنگ و آموزش رده هـای سـنی مختلـف را هدایـت کـرده اسـت. حتـی اخیـرا در زمینه‌های درمان و پزشکی استفاده می‌شود.
رفـع مشـکلات حقوقـی بـه ویـژه در تولید بازیهـای دیجیتال در پلتفـرم رایانه بسـیار اثربخش اسـت
نظـارت و حمایـت نهادهـای دولتـی و غیردولتـی سیاسـتگذار از اجـرای راهبردهـا، قطعـا موجـب دلگرمـی بازی‌سـازان و تمام دسـت اندرکاران اکوسیسـتم بـازی خواهد شـد.
رفـع مشـکلات حقوقـی بـه ویـژه در تولید بازیهـای دیجیتال در پلتفـرم رایانه نیز بسـیار اثربخش اسـت و رشـد ایـن نـوع از بازی‌هـا و افزایـش سـهم بـازار آنهـا را موجـب خواهد شـد. از آنجا کـه تبلیغـات دهـان بـه دهـان به عنـوان یکی از عوامل مهم رشـد و توسـعه شناسـایی شـده، بنابرایـن توسـعه کانال‌هـای بازاریابـی، توزیع و فروش باعث جذب مخاطبان بیشـتر شـده که افزایـش تولیـد، فروش و توسـعه صنعت را به دنبال خواهد داشـت.
همچنین بـا افزایش تعداد مراکـز بازی‌سـازی، شـرکت‌های خصوصـی و اسـتودیوهای مجهـز بازی‌سـازی، دانـش زمینـه‌ای موردنیـاز ارتقـا خواهـد یافـت. دولـت می‌توانـد بـا افزایش تبلیغـات و آموزش‌هـای عمومی، فرهنگسـازی در ایـن صنعـت را به طور چشـمگیری ارتقا دهد.
مسـلما تولید بازی های جذاب و باکیفیـت نه تنهـا صحنـه رقابت پذیـری را در داخـل و خـارج کشـور بهبـود می‌بخشـد، بلکـه صـادرات را نیـز رونـق بخشـیده و موجب سـودآوری و سـرازیری ارز به کشـور خواهد شـد.
به گزارش ایرنا، این مقاله علمی، پژوهشی در شماره ۲۴ فصلنامه مطالعات میان رشته‌ای ارتباطات و رسانه منتشر شده است.