به گزارش ایرنا، میانگین بارندگی استان کرمان در بلندمدت ۱۳۶.۷ میلیمتر گزارش شده و وقتی گفته میشود به محدوده نرمال میرسیم یعنی وضعیت بارشها بهتر میشود و کمتر از نرمال وضعیت بدتر است.
با وجود آنکه در ماههای اخیر منتهی به پایان اسفند ماه چندین سامانه بارشی در کشور و استان فعال بوده که خوشحالی مردم و کشاورزان را در پی داشته اما واقعیت ماجرا با توجه به خشکسالیهای متمادی و متوالی و در نظر گرفتن کاهش شدید منابع آبی چیز دیگری است.
سخنگوی صنعت آب کشور ۱۹ اسفند ۱۴۰۳ با اشاره به کاهش ۴۱ درصدی بارندگی نسبت به میانگین درازمدت و افت شدید ذخایر سدها در برخی مناطق، نسبت به بحران آبی در استانهای کمبارش هشدار داد.
عیسی بزرگزاده اظهار داشت: براساس شبکه مبنای وزارت نیرو، میزان بارشهای کشور از ابتدای مهر تا ۱۷ اسفند، به ۹۳.۸ میلیمتر رسیده که این میزان نسبت به میانگین درازمدت (۱۵۷.۸ میلیمتر) کاهش ۴۱ درصدی را نشان میدهد؛ همچنین نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته ۲۱ درصد کاهش به ثبت رسیده است.
سال آبی - زراعی در ایران از اول مهر هر سال شروع میشود و تا پایان شهریور سال بعد ادامه دارد؛ دوره ای که متوسط بارندگی هر منطقه در ایستگاههای بارانسنجی محاسبه میشود.
براساس آخرین دادههای اداره کل هواشناسی کرمان میانگین بارش سال آبی زراعی جاری (۱۴۰۴- ۱۴۰۳) در این استان نسبت به دوره مشابه سال قبل ۷۸ درصد افزایش اما نسبت به آمار بلندمدت مشابه حدود ۲۸ درصد کاهش نشان میدهد
براساس آخرین دادههای اداره کل هواشناسی کرمان میانگین بارش سال آبی زراعی جاری (۱۴۰۴- ۱۴۰۳) در این استان نسبت به دوره مشابه سال قبل ۷۸ درصد افزایش اما نسبت به آمار بلندمدت مشابه حدود ۲۸ درصد کاهش نشان میدهد.
بارش ۶۷ میلیمتری در کرمان
مدیرکل هواشناسی استان کرمان در این باره توضیحات بیشتری ارائه کرد و گفت: میانگین بارش سال آبی جاری استان تا ۲۸ اسفند ۶۷.۴ میلیمتر بوده که این میزان در دوره بلندمدت ۹۳.۳ میلیمتر گزارش شده است.
محسن عراقیزاده در مصاحبه با ایرنا افزود: بنابراین بارشهای سال آبی جاری نسبت به بلندمدت ۲۵.۹ میلیمتر یا ۲۷.۸ درصد کاهش نشان میدهد اما در مقایسه با بارش سال گذشته از اول مهر ۱۴۰۲ تا تاریخ مشابه، ۲۹.۶ میلیمتر یا ۷۸.۴ درصد افزایش داشته است.
وی بیان کرد: استان کرمان تاکنون ۴۹.۳ درصد میزان یک سال آبی کامل را دریافت کرده است.
بیشترین بارش در شهرستان راور
مدیرکل هواشناسی کرمان درباره پراکنش بارشها در سطح استان بیان کرد: در بین ایستگاههای استان بیشترین بارش تا ۱۹ اسفند ماه در شهرستان راور به میزان ۱۰۳ میلیمتر و کمترین مقدار آن شهرستان ارزوئیه به میزان ۱۰.۳ میلیمتر به ثبت رسیده است.
وی گفت: همچنین شهر کرمان (مرکز استان) ۹۳.۸ میلیمتر بارش داشته که این میزان در بازه زمانی مشابه سال گذشته و بلندمدت به ترتیب ۴۲.۲ و ۵۸.۳ میلیمتر است، بنابراین بارش در کرمان نسبت به دوره مشابه بلندمدت ۳۵ میلیمتر افزایش داشته است.
۹۷.۴ درصد مساحت استان تحت تاثیر خشکسالی است
عراقیزاده ادامه داد: تا پایان بهمن حدود ۹۷.۴ درصد از مساحت استان کرمان تحت تاثیر خشکسالیهای خفیف تا بسیار شدید بوده است.
این در حالی است که مدیرکل هواشناسی کرمان درباره پیش بینی فصلی بارش از نیمه آبان تا نیمه آذر ۱۴۰۳ گفته بود: میانگین بارش این بازه زمانی در استان نرمال تا کمتر از نرمال خواهد بود و میانگین بارش استان در نیمه آذر تا نیمه دی در محدوده نرمال پیش بینی میشود.
همچنین براساس پیش بینی فصلی، نیمه دی تا نیمه بهمن میانگین بارش استان نزدیک به نرمال تخمین زده شده بود.
اما کارشناس مرکز پیش بینی اداره کل هواشناسی استان کرمان درباره میزان تحقق پیش بینیهای فصلی گفت: همانطور که آمار بارندگی سال آبی جاری در استان نشان میدهد نسبت به سال گذشته افزایشی بوده اما نسبت به بلندمدت کاهشی است.
مریم سلاجقه افزود: پیش بینیهای فصلی قرار نیست صد درصد اتفاق بیفتد و خطا دارند؛ معمولا تا حدود ۷۵ درصد صحیح هستند ضمن اینکه وضعیت نرمال یا زیر نرمال استانها درجه بندی دارد.
وی گفت: از ابتدای سال آبی جاری در استان فقط شهرستانهای انار، راور، رفسنجان، زرند و کرمان بالاتر از نرمال و بقیه شهرستانها کمتر از نرمال بودهاند که بیانگر کمبارشی است.
کارشناس مرکز پیش بینی اداره کل هواشناسی کرمان اظهار داشت: پیش بینی فصلی ما در استان در محدوده نرمال بود و زمانی که میگویند نرمال، قرار نیست دقیقا همان قدر بارش دریافت شود یعنی نزدیک به آن را دریافت میکنیم.
وی افزود: شهرستان راور با ۱۰۳ میلیمتر از ابتدای سال آبی جاری تا ۱۹ اسفند بیشترین میزان بارشها را داشته است و شهرستانهای رابر، منوجان، جیرفت و بافت بیشترین میزان کمبود بارش را نسبت به بلندمدت و نرمال داشته اند.
سلاجقه درباره پیش بینی فصل بهار ۱۴۰۴ بیان کرد: بارشها برای فروردین و اردیبهشت در حد نرمال پیش بینی شده است و روزهای نخست فروردین بارش را داریم.
۷۵ درصد ظرفیت سدهای استان خالی است
تازه ترین گزارش شرکت آب منطقه ای کرمان درباره وضعیت منابع آب استان نیز حاکی است که در استان کرمان چهار سد در حال بهرهبرداری وجود دارد که اکنون ۲۴.۱۳ درصد آب دارند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کرمان ۲۷ اسفند در آخرین جلسه کارگروه استانی سازگاری با کم آبی در سال ۱۴۰۳ که با حضور مسئولان استانداری، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، آب و فاضلاب و سایر دستگاههای وظیفهمند برگزار شد، گفت: بارندگی در سال جاری تاکنون ۶۶ میلیمتر بوده و نسبت به میانگین بلندمدت که ۹۳.۷ میلیمتر است، ۲۹.۵ درصد کاهش یافته است.
حمید علیدادی سلیمانی تصریح کرد: مجموع حجم سدهای شهید سلیمانی بافت، جیرفت، تنگوئیه سیرجان و نساء بم بر اساس آخرین هیدروگرافی حدود ۵۶۹.۲۴ میلیون مترمکعب است که اکنون در سدهای استان ۱۳۷.۳۸ میلیون مترمکعب آب وجود دارد و معادل ۲۴.۱۳ درصد حجم سدهاست.
وی افزود: سد جیرفت ۳۰.۶۴ درصد، سد تنگوئیه سیرجان ۸.۱۰ درصد، سد شهید سلیمانی بافت ۲۵.۴۵ درصد و سد نساء بم ۱۵.۱۰ درصد در حال حاضر آب دارند.
همچنان صرفهجویی در مصرف آب
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کرمان بیان کرد: البته بارندگیها نسبت به چهار سال قبل بهتر بوده اما در مجموع استانی مقروض آب هستیم لذا صرفهجویی هم استانیها در مصرف آب همچنان ضروری است.
وی با بیان اینکه بیش از پنج میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب از ذخیره آب زیرزمینی استان سالانه استفاده میشود، گفت: بر اساس سند سازگاری با کم آبی با هدف جلوگیری از فرونشست زمین و افت سطح آب باید یک میلیارد مترمکعب آب صرفه جویی داشته باشیم و برای یک میلیارد مترمکعب هم به آب قابل برنامه ریزی برسیم.
علیدادی سلیمانی اضافه کرد: البته استان کرمان صرفه جویی ۲ میلیارد مترمکعبی آب را نپذیرفت و علت آن نیز مسائل اجتماعی در برنامههای صرفه جویی آب بود.
استان کرمان یکی از مناطق کمآب کشور است که با کاهش شدید بارندگی، افت سطح آبهای زیرزمینی و افزایش میزان برداشتهای غیرمجاز از منابع آبی مواجه است و این شرایط موجب شده که مدیریت منابع آب به یک اولویت اساسی برای استان تبدیل شود.
کارشناسان حوزه آب با توجه به کاهش بارندگیها، بر لزوم آگاهیبخشی و آموزش به جامعه برای ترویج استفاده بهینه از منابع آب تاکید و عقیده دارند: بهرهبرداران منابع آب با تغییرات ساده و کم هزینه، تغییر الگوی کشت و اجرای برنامه سازگاری با کمآبی میتوانند در حفظ منابع آبی استان و کشور سهم بسزایی ایفا کنند.
کم بارشی و کمآبی نه تنها تهدیدی برای محیط زیست بلکه چالشی جدی برای امنیت غذایی و محیط زیست است و تغییر در الگوهای مصرف و استفاده از فناوریهای نوین آبیاری حتی در مصرف آب خانگی میتواند نقش قابل توجهی در کاهش مصرف و افزایش ذخیره سازی در فصل گرم سال داشته باشد.