به گزارش خبرگزاری ایمنا، روز جهانی آب هر سال در بیست‌ودوم مارس گرامی گرفته می‌شود و هدف از این اقدام، افزایش آگاهی عمومی در خصوص اهمیت آب و ضرورت حفاظت از منابع آبی برای حفظ زندگی در کره زمین است و می‌توان این روز را فرصتی برای توجه به چالش‌ها و بحران‌های مرتبط با آب و ترویج اقدامات لازم برای مدیریت پایدار منابع آبی دانست.
آب عنصری اساسی برای حیات است و زندگی به آن وابسته است؛ در واقع آب تنها یک منبع طبیعی نیست، بلکه زیرساخت کلیدی برای توسعه پایدار، امنیت غذایی، سلامت و حفظ محیط‌زیست به شمار می‌رود و به صورت مستقیم و غیرمستقیم، حیات انسان، گیاهان، حیوانات و سایر موجودات زنده به آب وابسته است.
بیش از ۶۰ درصد وزن بدن انسان را آب تشکیل می‌دهد و آب به حمل مواد مغذی به سلول‌ها، تنظیم دمای بدن و حذف مواد زائد کمک می‌کند و دسترسی به آب آشامیدنی سالم عامل کلیدی در جلوگیری از بیماری‌های انتقالی مانند وبا، اسهال و تیفوئید است.
در صنعت و تولید، آب به‌عنوان یک ماده خام یا عامل خنک‌کننده نقشی حیاتی دارد و در بخش کشاورزی، بیش از ۷۰ درصد آب مصرفی برای تولید محصولات غذایی استفاده می‌شود.
رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و تالاب‌ها منابع آب محسوب می‌شوند و زیست‌گاه هزاران گونه گیاهی و جانوری است و باید توجه داشت که آب در سیستم‌های اکولوژیکی مانند چرخه آب و چرخه کربن نقش مرکزی دارد.
عوامل تهدیدکننده منابع آبی
منابع آبی در سطح جهان با چالش‌های متعددی مواجه است که موجب کاهش کیفیت و کمیت این منابع می‌شود و از جمله آنها می‌توان به آلودگی آب‌ها، تغییرات اقلیمی و مدیریت‌های ناکارآمد منابع آبی اشاره کرد.
چگونه به راحتی منابع آبی را آلوده می‌کنیم؟
استفاده بی‌رویه از کودها و سموم شیمیایی منجر به ورود مواد سمی به آب‌های زیرزمینی و سطحی می‌شود و بسیاری از صنایع، پساب‌های آلوده حاوی فلزات سنگین و مواد شیمیایی خطرناک را به صورت مستقیم به رودخانه‌ها و دریاچه‌ها تخلیه می‌کنند.
علاوه بر استفاده بی‌رویه از سموم کشاورزی و تخلیه پساب‌های صنعتی به منابع آبی، تخلیه زباله‌های خانگی و فاضلاب‌های شهری به منابع آبی نیز کیفیت آب را به شدت کاهش می‌دهد.
آب؛ ناگزیر از تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن
تغییرات اقلیمی باعث کاهش بارش باران و افزایش خشکسالی‌ها شده است و با افزایش دمای زمین، یخچال‌های طبیعی سریع‌تر از بین می‌روند و ذخایر آب کاهش می‌یابد.
مدیریت نادرست؛ تهدیدی برای منابع آبی جهان
استفاده بی‌رویه و غیرمسئولانه از منابع آبی در کشاورزی و صنعت فشار زیادی بر این منابع وارد می‌کند و کمبود برنامه‌ریزی‌های بلندمدت برای حفاظت از منابع زیرزمینی و ذخایر آب سطحی به خوبی احساس می‌شود.
حفاظت از آب وظیفه‌ای همگانی است
حفاظت از منابع آبی مستلزم اقداماتی در سطح فردی، ملی و جهانی است که در سطح فردی، استفاده از محصولات زیست‌محیطی، صرفه‌جویی در مصرف آب و آموزش و آگاهی‌بخشی می‌تواند راهگشا باشد و باید توجه داشت که کاهش استفاده از پلاستیک و مواد شیمیایی مضر که ممکن است به منابع آب آسیب برساند، باید مورد توجه قرار گیرد.
در سطح ملی نیز وضع مقررات سخت‌گیرانه برای مدیریت تخلیه زباله‌ها و کاهش آلودگی منابع آب، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های بهداشتی، توسعه سیستم‌های تصفیه و بازیافت آب و مدیریت آب در کشاورزی با استفاده از روش‌های نوین مانند آبیاری قطره‌ای برای کاهش مصرف آب، می‌تواند تأثیر بسزایی بر دست‌یابی به هدف اصلی و حفظ منابع آبی مؤثر باشد.
باید همواره توجه داشت که بیش از ۷۰ درصد مصرف آب جهانی در بخش کشاورزی استفاده می‌شود که بدون آن، تولید مواد غذایی ممکن نیست، همچنین دسترسی به منابع آبی کافی برای صنایع و تولید انرژی به توسعه اقتصادی کشورها کمک می‌کند.
آب یک منبع طبیعی است که حیات تمام موجودات زنده به آن وابسته است، اما با وجود اهمیت فراوان آب، منابع آبی تحت فشارهای بسیاری قرار دارد که مقابله با آنها نیازمند تلاش‌های هماهنگ در تمام سطوح و روز جهانی آب فرصتی است تا افراد و نهادها برای حفاظت از این منابع حیاتی گام‌های مؤثر بردارند.
کشورهای توسعه‌یافته با به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته مانند بازیافت آب و آبیاری هوشمند، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و اجرای قوانین سخت‌گیرانه زیست‌محیطی، حفاظت از منابع آبی را به‌طور جدی دنبال می‌کنند و از طریق همکاری‌های بین‌المللی و آموزش عمومی، تلاش می‌شود الگوهای مصرف مسئولانه ترویج پیدا کند و بحران‌های جهانی آب مدیریت شود و این اقدامات تأثیر مثبتی در پایداری منابع آبی جهان داشته است.