گروه جامعه ایرنا - سالانه بیش از یک میلیون و ۲۴۰ هزار مرگ و نزدیک به ۵۰ میلیون مصدوم ناشی از تصادفات در جهان اتفاق می افتد و سوانح و حوادث ترافیکی در سراسر دنیا به عنوان علت اصلی ناتوانی و مرگ ‌و ‌میر شناخته شده‌ و این یک مشکل عمده بهداشت عمومی در کشورهای در حال توسعه و توسعه‌ یافته به شمار می رود.

در بروز حوادث ترافیکی ۴ عامل اصلی انسان، وسیله نقلیه، جاده و عوامل محیطی نقش دارد و در این میان علل انسانی به عنوان یکی از مهمترین عوامل، موجب بیشترین میزان تخلفات و تصادفات است که به عقیده کارشناسان این عامل با آموزش، فرهنگسازی و ارتقای سواد سلامت در راستای اصلاح رفتارهای فردی و اجتماعی، تا حدود زیادی قابل پیشگیری است.

از آنجایی که پیامک زدن و صحبت کردن با گوشی همراه در هنگام رانندگی یکی از عوامل مهم تصادفات است، استفاده از تلفن همراه حین رانندگی، احتمال وقوع تصادف را تا ۴ برابر افزایش می دهد.

بر اساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور در سال ۱۴۰۲ تعداد تلفات حوادث رانندگی با رشد ۲.۸ درصدی به ۲۰ هزار و ۴۵ نفر رسید که از این تعداد ۱۵ هزار و ۸۵۴ نفر مرد و ۴ هزار و ۱۹۱ نفر زن بودند.

همچنین در سال ۱۴۰۲، بیشترین آمار تلفات تصادفات به ترتیب در استان‌های فارس با هزار و ۶۱۴، تهران با هزار و ۴۴۹ و سیستان و بلوچستان با هزار و ۴۳۶ رقم خورد و کمترین آمار تلفات مربوط به استان‌های ایلام با ۱۷۳، کهگیلویه و بویراحمد با ۲۲۴ و اردبیل با ۲۴۳ کشته بود.

بر پایه این گزارش، در این سال ۱۳ هزار و ۷۷۰ نفر در محورهای برون شهری، ۴ هزار و ۹۳۰ نفر در مسیرهای درون شهری، هزار و ۱۲۰ نفر در مسیرهای روستایی و مابقی کشته‌ها نیز در سایر مسیرها جان خود را از دست دادند.

در سال گذشته بیشترین تعداد جان باختگان حوادث رانندگی با ۲ هزار و ۵۰ فوتی مربوط به شهریورماه و کمترین آن با هزار و ۴۱۱ مربوط به ماه بهمن بود.

طبق بررسی آمارهای مربوط به حوادث رانندگی در دهه ۹۰، تعداد کشته‌های تصادفات از سال ۱۳۹۱، به کمتر از ۲۰ هزار و در برخی موارد به ۱۵ هزار کشته در سال رسیده بود، اما متاسفانه در سال گذشته با ثبت ۲۰ هزار و ۴۵ کشته در حوادث رانندگی، پس از گذشت ۱۱ سال آمار تلفات تصادفات مجدد از مرز این تعداد عبور کرد. این در حالی است که از سال ۱۳۹۱ تا پایان ۱۴۰۱ آمار کشته‌های تصادفات کمتر از ۲۰ هزار نفر بود.

آن طور که سازمان پزشکی قانونی کشور اعلام کرد در سال ۱۴۰۲، ۳۹۱ هزار و ۶۹ نفر نیز در تصادفات مصدوم شدند و به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کردند که ۲۷۵ هزار و ۸۰۰ نفر از آنان مرد و ۱۱۵ هزار و ۲۶۹ نفر زن بودند که طبق این آمار تعداد مصدومان تصادفات نسبت به سال قبل از آن ۵.۹ درصد بیشتر شده است.

کارشناسان حوزه سلامت بر این باورند که دلیل اصلی حوادث ترافیکی، خستگی رانندگان است که دچار خواب آلودگی شده و قربانی تصادف می‌شوند و توصیه همیشگی آن است که هرگز هنگام خواب آلودگی و خستگی رانندگی نکنید و حتما قبل از رانندگی طولانی به قدر کافی استراحت داشته باشید.

مطابق آمار پزشکی اعلام شده از سوی سازمان پزشکی قانونی کشور، در ۹ ماهه سال جاری ۱۴ هزار و ۹۴۵ نفر در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند و بر اساس این گزارش تا پایان پاییز امسال بیشترین تعداد تلفات تصادفات به ترتیب در استان های فارس با یک هزار و ۱۷۵، تهران و خراسان رضوی هر کدام با یک هزار و ۵۵ و کرمان با یک هزار و سه نفر و کمترین آن در استان های ایلام با ۱۳۰، کهگیلویه و بویراحمد با ۱۷۸ و اردبیل با ۲۰۸ نفر ثبت شده است.

محمدرضا ظفرقندی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اواخر سال گذشته در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس با اشاره به راه اندازی پویش «نه به تصادف» نوشت که پیشنهاد این پویش ملی را برای حفظ سلامت مردم تقدیم هیات دولت کردم که با استقبال رئیس جمهور و وزرا همراه شد.

محمدجعفر قائم پناه معاون اجرایی رئیس جمهور هم با انتشار مطلبی در فضای مجازی (شبکه اجتماعی ایکس) با اشاره به اینکه مرگ ۲۰ هزار نفر در حوادث جاده ای سال ۱۴۰۲ یک فاجعه ملی است، بر مشارکت همگانی و عزمی جمعی برای کاهش تصادفات و رعایت قوانین به عنوان مصداقی از وفاق ملی تاکید کرد.

سردار تیمور حسینی رئیس پلیس راهور هم با اشاره به آغاز پویش ملی «نه به تصادف» در ایام نوروز ۱۴۰۴ و ابراز امیدواری نسبت به همسویی و همکاری دولت و پلیس راهور برای کاهش حوادث جاده‌ای به‌ویژه در ایام نوروز، تصریح کرد: این پویش به‌ صورت جدی در دستور کار پلیس راهور قرار گرفته و برنامه‌ریزی منسجم و هدفمندی در بخش های نظارتی، آموزشی و اجرایی برای کنترل و پیشگیری از تصادفات در تعطیلات نوروز انجام شده است که با بسیج تمامی نیروها و استفاده از همه امکانات، تلاش می کنیم نوروز امسال به یکی از ایمن‌ترین زمان های سفر جاده‌ای تبدیل شود.

وی تاکید کرد: روز بدون تصادف هدف نهایی پلیس راهور است که تحقق آن به عنوان یک اولویت محوری در دستور کار قرار دارد.

جعفر میعادفر رئیس سازمان اورژانس کشور نیز در این زمینه به خبرنگار حوزه سلامت ایرنا گفت: یکی از مهمترین اقدامات دولت چهاردهم راه اندازی پویش " نه به تصادف" است که همه وزارتخانه ها از جمله بهداشت، راه، آموزش و پرورش و سایر نهادها برای آموزش و اطلاع رسانی در راستای کاهش سالانه ۲۰ هزار مرگ بر اثر تصادفات پای کار آمده اند.

وی با تاکید بر وفاق ملی برای اجرای پویش " نه به تصادف " اظهار داشت: این پویش بر کاهش میزان تصادفات، مرگ و میر و جراحات ناشی از آن، تمرکز دارد، در این پویش سعی می شود از حداکثر ظرفیت ملی برای حفظ سلامتی افراد استفاده شود.

وی تصریح کرد: بیشتر مرگ و میر حوادث ترافیکی بین ۱۵ تا ۴۰ ساله هستند و میزان خسارات در این بخش سالانه حدود ۱۴ میلیارد دلار برآورد شده است.

وی ادامه داد: این هماهنگی بین سازمانی برای اجرای بهتر پویش نه به تصادف در امداد نوروزی ۱۴۰۴ از اول اسفندماه امسال آغاز شده که مهمترین هدف آن است با تعامل، گفت و گو، مدیریت سرعت، استراحت در فواصل رانندگی بتوان بار مرگ و میر را کاهش داد.

محمد آسایی مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت نیز معتقد است: پیشگیری از تصادفات و تلفات ناشی از آن راهی برای رسیدن به جوانی جمعیت است چراکه قربانیان این حوادث، مولد و در سنین باروری هستند.

وی از جاده، خودرو، قوانین و خطای انسانی به عنوان چهار عامل مهم تصادفات یاد کرد و گفت: مهمترین و بیشترین علت تصادفات، خطای انسانی است که برای کاهش تصادفات و تلفات آن، هیچ دستگاه اجرایی به تنها قادر به نقش آفرینی نیست و نیازمند مشارکت همگانی هستیم.

آسایی کاهش آمار تصادفات را نیازمند یک برنامه علمی، عملی و دقیق بلند مدت ارزیابی کرد و افزود: بهبود وضعیت تمام جاده ها، نقاط حادثه خیز، استاندارد و ایمنی خودروها و وضع قوانین بازدارنده زمان بر است اما راه سهل الوصول، آموزش و افزایش آگاهی عمومی نسبت به ابعاد تصادفات است.

وی تصریح کرد: شاید افزایش جرایم رانندگی راهی برای کاهش تصادفات باشد اما تا وقتی فرد و راننده خودرو و موتورسیکلت در مورد ابعاد تصادف و عوامل ایجاد کننده آن ایمان و باور نداشته باشند، به موفقیت نمی رسیم.

مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به اجرای پویش نه به تصادف، همراهی مردم و رسانه ها به ویژه صدا و سیما را در ارتقای فرهنگسازی و آموزش در جهت کاهش تصادفات به ویژه در ایام تعطیلات نوروز را ضروری دانست و گفت: در این زمینه کمک و همراهی فعالان اجتماعی، رابطان سلامت و ائمه جمعه هم به موفقیت بیشتر این پویش منجر می شود.

سجاد رضوی معاون درمان وزارت بهداشت نیز گفت: پویش ملی نه به تصادف با هدف ایجاد هماهنگی میان مجموعه‌های مختلف با ابتکار وزارت بهداشت ایجاد شده و امید است که اجرای این پویش از افزایش حوادث ترافیکی جلوگیری کند که یک اثر ارزشمند به حساب می‌آید. اگر پویش نه به تصادف منجر به کاهش مرگ و میر حوادث ترافیکی شود، یک اقدام بسیار ارزشمند به حساب می‌آید.

وی تصریح کرد: بر اساس گزارش پلیس، ۵۰ درصد افرادی که در حوادث ترافیکی جان خود را از دست می‌دهند، در صحنه حادثه جان می‌بازند. همچنین ۴۰ تا ۵۰ درصد نیز به اورژانس منتقل می‌شوند اما به دلیل شدت جراحات در اورژانس جان می‌بازند. برخی نیز در ICU بستری می‌شوند. این افراد دچار مشکلات بسیاری می‌شوند و برخی نیز پس از مدتی جان خود را از دست می‌دهند.

معاون درمان وزارت بهداشت با تاکید بر اهمیت پویش نه به تصادف گفت: در حال برنامه‌ریزی هستیم تا سیستم درمانی کشور در ایام نوروز بتواند به بهترین شکل ممکن به ارائه خدمات بپردازد. جلسات هماهنگی برای ارائه خدمات به حوادث ترافیکی در بخش پیش‌بیمارستانی و بیمارستانی نیز انجام شده است.

رضوی ابراز امیدواری کرد که براساس هماهنگی‌ها انجام شده، مشکلی در زمینه ارائه خدمات نداشته باشیم و سیستم درمانی کشور بتواند کارنامه قبولی از آن خود کند.